Konstansa və ya Köstəncə (Constanta) — Qara dəniz sahilində Rumıniyanın mühüm portu. Konstansa təxminən 120.000 illik, Paleolit Dönəmdən qalma bir şəhərdir. Arxeoloji qazıntılardan sonra Neolit , Tunc və Dəmir çağlarına aid qalıqlar tapılmışdır. Konstansa bu xüsusiyyətləriylə bölgənin ən köhnə məskunlaşma vahididir.
Şəhər | |||||
Konstansa | |||||
---|---|---|---|---|---|
Constanța | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 25 ± 1 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +40 241 | ||||
Poçt indeksi | 900003–900746 | ||||
Digər | |||||
primaria-constanta.ro | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Antik Tomis - Constanta Qalasının quruluşuna qədər uzanan zamanda əhəmiyyətli tarixi səhnələrə şahid olmuşdur ( Pontus Euxinus bölgəsi (e.ə 7. və 5-ci əsrdə )). Yunan koloniyaları Köstence'ye uzanaraq yaşayış sahəsi qurdular. İlk dəfə burada Emporio gotik məskunlaşmanın qurdular (e.ə 4. və 3. əsr ). MÖ 3. və 1. əsrdə liman şəhəri olmasıyla birlikdə şəhər planlamasıyla davamlı inkişaf və əhəmiyyətini qorudu.
MÖ 1. əsrdə alt Tuna və Qara dəniz arasında qalan bu bölgəyə Romenler yerləşməyə başladılar. Romenler bölgəni geosiyasi və iqtisadi istiqamətdən inkişaf etdirərək bölgənin mədəni və sosial-iqtisadi quruluşunu da beləliklə yaxşılaşdırdılar . Əla şəhər planlaması və aktiv bir liman şəhəri olmasıyla getdikcə gücləndi.
Məşhur Romalı şair Publius Ovidius NASON , 8 il boyunca burada sürgün həyatı yaşadı (MS 8-17 ). Qaraçıların barış dolu həyatı barbarların bölgəyə istilalarına qədər davam etdi ( 3. -4 . Əsr ). Şəhər, istilalara qarşı müqavimət göstərdi və Roma İmperatorluğu müddətində Dobruca əhəmiyyət qazandı. Bu müddət qaraçılara çox çətin anlar , dramatik hadisələr və vəziyyət dəyişiklikləri yaratdı. Tomis (Roma -Bizans Dövründə ) olduqca əhəmiyyətli bir xristianlıq mərkəzi idi. Xristianlıq Saint Apostle Andrewle birlikdə papalıq mərkəzi oldu. Ayrıca şəhər 5. və 7-ci əsrdə iqtisadi və hərbi cəhətdən güclənərək Hunların, Slavlar, bolqarların, sonra Tatarların və türklərin bu bölgəyə köç etməsinə gətirib çıxardı.
Barbarların istilalarıyla birlikdə şəhər, təxrib olaraq daha çox çöl quruluşa dayanır oldu. 10. və 13. əsrdə şəhər əvvəlki gelişmişliğini bağlı olaraq təkrardan əhəmiyyət qazanacaq və təkrardan liman şəhəri olaraq dəyərini koruyacaktı . O dövrlərdə dənizçilik İtalyanların egemenliğindeydi . 14. əsrdə Osmanlı İmperatorluğu bu bölgədə təsirini göstərməyə başladı. Dobruca və Konstansa 15. əsrdən başlayıb 19. əsrə qədər sürən döyüşlərlə Osmanlılara bağlandı. 1877-1878 illəri arasında davam edən Müstəqillik döyüşüylə Dobruca təkrardan Rumıniyanın sərhədlərinə keçdi. Bu nəticə ilə Dobruca gerçək inkişafına başlamış oldu. Rumıniya Kralı Carol Inın təbiriylə Konstansa liman şəhəri olması səbəbiylə Rumıniyanın kalbiydi.
1890-1895 illəri arasında məşhur rumın mühəndis Anghel Saligny Avropanın ən uzun, dünyanın isə 3. uzun körpüsünü inşa etdi. 1985-1909 illəri arasında Konstansa limanı böyük bir yenidən konfiqurasiya proyektiylə modernleştirildi. Bir çox ölkədən 100 lerce gəminin uğrak yeri halına gələn liman beləliklə güclənməyə başladı. Ayrıca yenə bu dövrlərdə şəhərin infrastrukturu qurularaq karayolları və dəmiryolları edildi. Gözəl dizaynlara sahib binalar inşa edildi.
I. Dünya Döyüşü (1914-1918) ərzində Konstansa, Almanlar və əksəriyyətlə Bolqarlar tərəfindən xarab edilərək görkəmli dövrünə son nöqtəni qoydu. May 1918-ci ildəki Buxarest andlaşması maddə 10.b. (Əhd heç bir zaman Rumıniya tərəfindən təsdiqlənmədi) Konstansa mərkəz güclərin (Alman, Türk, Bolqar) nəzarəti altında qalırdı.
Şəhər birləşmiş orduların Yunanıstandakı müvəffəqiyyətli hücumları nəticəsində Bolqarıstanın döyüş xarici qalmasıyla azadlığına qovuşdu.
2 döyüşün arasındakı dövrdə ( 1918-1940 illəri arasında) Konstansa liman şəhəri olmasına əsaslanaraq iqtisadi və ticarət əlaqələrini təkrardan gücləndirdi. Konstansa ölkədəki bütün dənizçilik fəaliyyətlərində % 70 pay aldı. Bu dövrdə Köstencedeki liman ən güclü dövrünü yaşayaraq bölgənin ən təşəbbüskar ünvanını və ən çox məşğulluq yaratma faktını qazandı.
Çox təəssüf ki II . Dünya döyüşüylə birlikdə Konstansa təkrardan sahib olduğu gücləri itirdi. Sovet işğalçılar tərəfindən Rum donanmaları yox edildi və liman işğalçılar tərəfindən idarə olunmağa başlandı. Konstansa limanının əhəmiyyətindən ötəri bölgədə kommunist rejim tətbiq olunmağa başlandı. Şəhər, Sovet endüstrileşmesiyle xüsusilə 1960-1975 illəri arasında inkişaf etdi. Liman inkişaf etdirildi ( 150.000 gəmi ), ticarət flotları artırıldı ( 1985də 250.000 ətrafı gəmi ), bir çox fabrik açıldı və xüsusilə dəniz kənarları turistik məqsədli inkişaf etdirildi. Dekabr 1989-cu sonra Konstansa Bükreş'ten sonra Rumıniyanın ən əhəmiyyətli 2. şəhəri olaraq yerini qorudu və şəhər inkişaf axtarışları aparmaqdadır.
Coğrafiya
Bölgədə mineral su qaynaqları vardır. Ayrıca dəniz duşu yazın bir çox turisti çəkər. Ana Alyaska sənaye dənən turşusu və neft tamburası istehsalıdır . Xüsusilə Mamaia şimalda sahil istirahət yeridir.
Siyasət
İndiki Konstansa başçısı İctimai Demokrat Partiyalı Radu Stefan Mazar dir . Konstansa bələdiyyə məclisi 2004 -ci il yerli hökumət seçkilərində seçildi. 27 üzvdən meydana gələn məclisin tərkibi aşağıdakı kimidir. Partiya Kürsü İndiki İstifadəçilər İctimai Demokrat Partiya 15 Milli Liberal Partiya 6 Demokrat Partiya 3 Böyük Rumıniya Partiyası 3
Əhali
2002 əhali sayımına görə , Konstansa şəhərinin əhalisi 310.471 idi. Konstansa ətrafındakı sahələrdə Navodari 32.400 , Ovidiu 13.134 və Basarabi 19.857 nəfərlik nüfuslarıyla və komünleri Cumpana 12.532 , Lumina 7.858 (2004 -ci il ) , value lui Traian 8.824 və Agigea 5.482 şəxsiyyət nüfuslarıyla Konstansa şəhərinin əhalisini artıraraq 401.613 ' e çatdırar.
Azlıqlar 1853 1913 2002 Hamısı 5,204 27,201 310,471 Rum 279 (% 5,4 ) 15,663 (% 57,6 ) 286,332 (% 92,2 ) Tatar 1,853 (% 35,6 ) 277 (1%) 8,274 (% 2,8 ) Yunan 1,542 (% 29,6 ) 3,170 (% 11,6 ) 546 (% 0,17 ) Türk 104 ( 2,9% ) 2,451 ( 9% ) 9,018 ( 2,9% ) Bolqar 342 (% 6,5 ) 940 ( 3,4% ) 48 (% 0,01 ) Yəhudi 344 ( 6,6% ) 1,266 ( 4,6% ) 44 (% 0,01 ) Roman 127 (2,4 ) n / a 2,962 (% 0,95 ) İllərə görə əhali [redaktə]
il Əhali 1853 5,200 1879 artım 10,419 1900 artım 13,000 1910 artım 27,000 1930 artım 59,000 1950 artım 80,000 1970 artım 172,000 1985 artım 319,000 1992 artım 350,581 2002 azalışı 310,471 2006 azalışı 306,200 2007 azalışı 304,900 2008 azalışı 303,712 2009 azalışı 302,171 Nəqliyyat
Tuna (mavi ) və Kanal (qırmızı ) 1895də Buxarest dəmiryolunun açılmasıyla , ( Tunanı Cernavoda'daki bir körpü keçən ) Köstence'ye taxıl və neft xatiri sayılar bir böyüklükdə tranzit ticarəti gətirirdi. Kömür və iy ver kömürü geniş bir şəkildə idxal siyahısı başında idi. Bunları maşınlar, dəmir vəsaitlər , pambıq və yun iplikləri təqib edirdi. Köstence'yi Bükreş'e bağlayan A2 tranzit yolu dərhal dərhal tamamlanmakta olub , hələ də Bükreş'ten Cernavoda'ya çalışmaqdadır, 2008-ci ilə qədər Köstence'ye açılacaq. Konstansa limanı girişində bir fənəri olub, Dalgakıran tərəfindən qorunur . Şimali rüzgârlarından yaxşı qorunur. Lakin cənub, cənub-şərq və cənub qərb küləkləri bəzən xeyli təhlükəli olar. Rumıniya donanmasının Qara dəniz flotu üçün bura bir üstür . Geniş kanal ( Tuna - Qara dəniz kanalı) Tuna çayını Qaradənizdə Köstence'ye bağlar. Kötence'de kütləvi nəqliyyata sistemi Regia Autonoma de Transport in Comun Constanta ( RATC ) dir. 17 avtobus xətti, 2 tramvay xətti və 2 trolleybus xətti vardır. Şəhər 2002 başında, yaşlanan DAC avtobusları yerinə 130 yeni MAZ avtobusları satın aldı. İndi avtobus donanmasının 90%-i yenidir. Avtobuslar parlaq rənglərdə çəhrayı, sarı və yaşıl boyalıdır .
İqlim
Konstansa tipik olaraq Aralıq dənizi iqlimi bənzəri olub fərqli dörd mövsüm daxildir. Yazlar isti quraq və günəşli İyul istilik ortalaması 23 °C-dir . Qara dənizin mülayim təsirindən ötəri Konstansa, iç bölgələrdə tez-tez olan isti günləri nadir yaşar. Yaz 15 İyunda başlayır və Sentyabrın sonuna qədər davam edər.
Və olduqca ilıqdır . Geceler hələ tropik ( istilik 20 °C-dən üzərindədir ), Sentyabr ayının on günlük ortalamasından . Qara dənizin istiliyi yığmasında ötəri Sentyabr , İyun ayından daha ilıqdır . İlk don olayı Noyabr ayının 19unda baş tapar. Qış daha ilıqdır , Rumıniyanın cənubundakı şəhərlərlə müqayisə . Çox az qar olar lakin hava çox rüzgârlıdır . Bu səbəblə xoş deyil . Qış daxili bölgələrdən çox daha sonra gəlir. Dekabrda hava tez-tez yumşaqdır. İstilik 12 °C-yə çatır. Yanvar ayı ortalama istiliyi +4 °C dir . Yaz erkən gəlir lakin çox sərinləyər. Aprel və may ayları Qara dəniz sahilləri ən sərin yerdir Rumıniyada .
Rumıniyadakı islamın mərkəzi Konstansa
Konstansada XVIII-XIX əsrlərdə tikilmiş məscid vardır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konstansa ve ya Kostence Constanta Qara deniz sahilinde Ruminiyanin muhum portu Konstansa texminen 120 000 illik Paleolit Donemden qalma bir seherdir Arxeoloji qazintilardan sonra Neolit Tunc ve Demir caglarina aid qaliqlar tapilmisdir Konstansa bu xususiyyetleriyle bolgenin en kohne meskunlasma vahididir SeherKonstansaConstanțaBayraq Gerb44 10 24 sm e 28 38 18 s u Olke RuminiyaTarixi ve cografiyasiSahesi 124 89 0 01 km Merkezin hundurluyu 25 1 mSaat qursagi UTC 02 00UTC 03 00EhalisiEhalisi 263 707 nef 1 dekabr 2021 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 40 241Poct indeksi 900003 900746Digerprimaria constanta roXeriteni goster gizle Konstansa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Antik Tomis Constanta Qalasinin qurulusuna qeder uzanan zamanda ehemiyyetli tarixi sehnelere sahid olmusdur Pontus Euxinus bolgesi e e 7 ve 5 ci esrde Yunan koloniyalari Kostence ye uzanaraq yasayis sahesi qurdular Ilk defe burada Emporio gotik meskunlasmanin qurdular e e 4 ve 3 esr MO 3 ve 1 esrde liman seheri olmasiyla birlikde seher planlamasiyla davamli inkisaf ve ehemiyyetini qorudu MO 1 esrde alt Tuna ve Qara deniz arasinda qalan bu bolgeye Romenler yerlesmeye basladilar Romenler bolgeni geosiyasi ve iqtisadi istiqametden inkisaf etdirerek bolgenin medeni ve sosial iqtisadi qurulusunu da belelikle yaxsilasdirdilar Ela seher planlamasi ve aktiv bir liman seheri olmasiyla getdikce guclendi Meshur Romali sair Publius Ovidius NASON 8 il boyunca burada surgun heyati yasadi MS 8 17 Qaracilarin baris dolu heyati barbarlarin bolgeye istilalarina qeder davam etdi 3 4 Esr Seher istilalara qarsi muqavimet gosterdi ve Roma Imperatorlugu muddetinde Dobruca ehemiyyet qazandi Bu muddet qaracilara cox cetin anlar dramatik hadiseler ve veziyyet deyisiklikleri yaratdi Tomis Roma Bizans Dovrunde olduqca ehemiyyetli bir xristianliq merkezi idi Xristianliq Saint Apostle Andrewle birlikde papaliq merkezi oldu Ayrica seher 5 ve 7 ci esrde iqtisadi ve herbi cehetden guclenerek Hunlarin Slavlar bolqarlarin sonra Tatarlarin ve turklerin bu bolgeye koc etmesine getirib cixardi Barbarlarin istilalariyla birlikde seher texrib olaraq daha cox col qurulusa dayanir oldu 10 ve 13 esrde seher evvelki gelismisligini bagli olaraq tekrardan ehemiyyet qazanacaq ve tekrardan liman seheri olaraq deyerini koruyacakti O dovrlerde denizcilik Italyanlarin egemenligindeydi 14 esrde Osmanli Imperatorlugu bu bolgede tesirini gostermeye basladi Dobruca ve Konstansa 15 esrden baslayib 19 esre qeder suren doyuslerle Osmanlilara baglandi 1877 1878 illeri arasinda davam eden Musteqillik doyusuyle Dobruca tekrardan Ruminiyanin serhedlerine kecdi Bu netice ile Dobruca gercek inkisafina baslamis oldu Ruminiya Krali Carol Inin tebiriyle Konstansa liman seheri olmasi sebebiyle Ruminiyanin kalbiydi 1890 1895 illeri arasinda meshur rumin muhendis Anghel Saligny Avropanin en uzun dunyanin ise 3 uzun korpusunu insa etdi 1985 1909 illeri arasinda Konstansa limani boyuk bir yeniden konfiqurasiya proyektiyle modernlestirildi Bir cox olkeden 100 lerce geminin ugrak yeri halina gelen liman belelikle guclenmeye basladi Ayrica yene bu dovrlerde seherin infrastrukturu qurularaq karayollari ve demiryollari edildi Gozel dizaynlara sahib binalar insa edildi I Dunya Doyusu 1914 1918 erzinde Konstansa Almanlar ve ekseriyyetle Bolqarlar terefinden xarab edilerek gorkemli dovrune son noqteni qoydu May 1918 ci ildeki Buxarest andlasmasi madde 10 b Ehd hec bir zaman Ruminiya terefinden tesdiqlenmedi Konstansa merkez guclerin Alman Turk Bolqar nezareti altinda qalirdi Seher birlesmis ordularin Yunanistandaki muveffeqiyyetli hucumlari neticesinde Bolqaristanin doyus xarici qalmasiyla azadligina qovusdu 2 doyusun arasindaki dovrde 1918 1940 illeri arasinda Konstansa liman seheri olmasina esaslanaraq iqtisadi ve ticaret elaqelerini tekrardan guclendirdi Konstansa olkedeki butun denizcilik fealiyyetlerinde 70 pay aldi Bu dovrde Kostencedeki liman en guclu dovrunu yasayaraq bolgenin en tesebbuskar unvanini ve en cox mesgulluq yaratma faktini qazandi Cox teessuf ki II Dunya doyusuyle birlikde Konstansa tekrardan sahib oldugu gucleri itirdi Sovet isgalcilar terefinden Rum donanmalari yox edildi ve liman isgalcilar terefinden idare olunmaga baslandi Konstansa limaninin ehemiyyetinden oteri bolgede kommunist rejim tetbiq olunmaga baslandi Seher Sovet endustrilesmesiyle xususile 1960 1975 illeri arasinda inkisaf etdi Liman inkisaf etdirildi 150 000 gemi ticaret flotlari artirildi 1985de 250 000 etrafi gemi bir cox fabrik acildi ve xususile deniz kenarlari turistik meqsedli inkisaf etdirildi Dekabr 1989 cu sonra Konstansa Bukres ten sonra Ruminiyanin en ehemiyyetli 2 seheri olaraq yerini qorudu ve seher inkisaf axtarislari aparmaqdadir CografiyaBolgede mineral su qaynaqlari vardir Ayrica deniz dusu yazin bir cox turisti ceker Ana Alyaska senaye denen tursusu ve neft tamburasi istehsalidir Xususile Mamaia simalda sahil istirahet yeridir SiyasetIndiki Konstansa bascisi Ictimai Demokrat Partiyali Radu Stefan Mazar dir Konstansa belediyye meclisi 2004 ci il yerli hokumet seckilerinde secildi 27 uzvden meydana gelen meclisin terkibi asagidaki kimidir Partiya Kursu Indiki Istifadeciler Ictimai Demokrat Partiya 15 Milli Liberal Partiya 6 Demokrat Partiya 3 Boyuk Ruminiya Partiyasi 3Ehali2002 ehali sayimina gore Konstansa seherinin ehalisi 310 471 idi Konstansa etrafindaki sahelerde Navodari 32 400 Ovidiu 13 134 ve Basarabi 19 857 neferlik nufuslariyla ve komunleri Cumpana 12 532 Lumina 7 858 2004 ci il value lui Traian 8 824 ve Agigea 5 482 sexsiyyet nufuslariyla Konstansa seherinin ehalisini artiraraq 401 613 e catdirar Azliqlar 1853 1913 2002 Hamisi 5 204 27 201 310 471 Rum 279 5 4 15 663 57 6 286 332 92 2 Tatar 1 853 35 6 277 1 8 274 2 8 Yunan 1 542 29 6 3 170 11 6 546 0 17 Turk 104 2 9 2 451 9 9 018 2 9 Bolqar 342 6 5 940 3 4 48 0 01 Yehudi 344 6 6 1 266 4 6 44 0 01 Roman 127 2 4 n a 2 962 0 95 Illere gore ehali redakte il Ehali 1853 5 200 1879 artim 10 419 1900 artim 13 000 1910 artim 27 000 1930 artim 59 000 1950 artim 80 000 1970 artim 172 000 1985 artim 319 000 1992 artim 350 581 2002 azalisi 310 471 2006 azalisi 306 200 2007 azalisi 304 900 2008 azalisi 303 712 2009 azalisi 302 171 Neqliyyat Tuna mavi ve Kanal qirmizi 1895de Buxarest demiryolunun acilmasiyla Tunani Cernavoda daki bir korpu kecen Kostence ye taxil ve neft xatiri sayilar bir boyuklukde tranzit ticareti getirirdi Komur ve iy ver komuru genis bir sekilde idxal siyahisi basinda idi Bunlari masinlar demir vesaitler pambiq ve yun iplikleri teqib edirdi Kostence yi Bukres e baglayan A2 tranzit yolu derhal derhal tamamlanmakta olub hele de Bukres ten Cernavoda ya calismaqdadir 2008 ci ile qeder Kostence ye acilacaq Konstansa limani girisinde bir feneri olub Dalgakiran terefinden qorunur Simali ruzgarlarindan yaxsi qorunur Lakin cenub cenub serq ve cenub qerb kulekleri bezen xeyli tehlukeli olar Ruminiya donanmasinin Qara deniz flotu ucun bura bir ustur Genis kanal Tuna Qara deniz kanali Tuna cayini Qaradenizde Kostence ye baglar Kotence de kutlevi neqliyyata sistemi Regia Autonoma de Transport in Comun Constanta RATC dir 17 avtobus xetti 2 tramvay xetti ve 2 trolleybus xetti vardir Seher 2002 basinda yaslanan DAC avtobuslari yerine 130 yeni MAZ avtobuslari satin aldi Indi avtobus donanmasinin 90 i yenidir Avtobuslar parlaq renglerde cehrayi sari ve yasil boyalidir IqlimKonstansa tipik olaraq Araliq denizi iqlimi benzeri olub ferqli dord movsum daxildir Yazlar isti quraq ve gunesli Iyul istilik ortalamasi 23 C dir Qara denizin mulayim tesirinden oteri Konstansa ic bolgelerde tez tez olan isti gunleri nadir yasar Yaz 15 Iyunda baslayir ve Sentyabrin sonuna qeder davam eder Ve olduqca iliqdir Geceler hele tropik istilik 20 C den uzerindedir Sentyabr ayinin on gunluk ortalamasindan Qara denizin istiliyi yigmasinda oteri Sentyabr Iyun ayindan daha iliqdir Ilk don olayi Noyabr ayinin 19unda bas tapar Qis daha iliqdir Ruminiyanin cenubundaki seherlerle muqayise Cox az qar olar lakin hava cox ruzgarlidir Bu sebeble xos deyil Qis daxili bolgelerden cox daha sonra gelir Dekabrda hava tez tez yumsaqdir Istilik 12 C ye catir Yanvar ayi ortalama istiliyi 4 C dir Yaz erken gelir lakin cox serinleyer Aprel ve may aylari Qara deniz sahilleri en serin yerdir Ruminiyada Ruminiyadaki islamin merkezi Konstansa Konstansada XVIII XIX esrlerde tikilmis mescid vardir Istinadlar