Bu məqaləni lazımdır. |
Koenzim və ya koferment termini XX əsrin əvvəllərində görkəmli Fransa biokimyaçısı Qabriyel Bertran tərəfindən verilmişdir. Bunlar fermentin o hissələridir ki, dializ zamanı yarımkeçirici sahədən çıxa bilir. Sonralar müəyyən edilmişdir ki, çoxlu fermentlər iki komponentlidir, yəni zülaldan və onlarla birləşmiş halda olan qeyri-zülal təbiətli termostabil üzvi birləşmədən ibarətdir və fermentin təsiri zamanı mütləq kofaktor kimi iştirak edir.
Apoferment
Apoferment – ikikomponentli fermentin zülal hissəsinə deyilir. Apofermentlərlə nisbətən möhkəm birləşmiş olan kofermentlər üçün prostetik qrup terminindən istifadə etmək təklif olunur, zülal kimyasında proteinlərin qeyri-zülal hissəsini göstərir. Lakin bu bölgü əsaslı deyildir. Çünki fermentin birində eyni koferment zəif, digərində xeyli möhkəm birləşə bilir.
Kofermentlərin kimyəvi təbiəti
Kofermentlərin kimyəvi təbiəti öyrənilərkən müəyyən edilmişdir ki, onların bir çoxu vitaminlər və onların törəmələridir. Məsələn vitamin B1-in (tiamin) pirofosfat efiri mühüm komponentlərdən biridir. Vitamin B2 (riboflovin) və vitamin PP (nikotin turşusunun amidi) bir sıra oksidləşdirici-reduksiyaedici fermentlərin koenzimlərinin tərkibinə daxil olur. Vitamin B6 (piridoksin) törəmələri şəklində bir sıra fermentlərin kofermentləridir. Bu fermentlər amin turşularının müxtəlif çevrilmələri kimi özlərini aparır. Pantoten turşusu, fol turşusu, biotin və vitamin B12 törəmələri də (sianokobalamin) fermentlərin tərkibinə daxil olur. Bir sözlə, müəyyən edilmişdir ki, vitaminlər normal həyat fəaliyyəti üçün çox mühüm maddələrdir. Kofermentlərin kimyəvi təbiəti, onların fermentativ reaksiyalardakı funksiyaları və təsir mexanizmi rəngarəngdir.
Koenzimlərin növləri
Onlar kimyəvi quruluşlarına əsasən qruplaşdırılır:
- Alifatik sıra kofermentləri
- Aromatik sıra kofermentləri
- Heterotsiklik birləşmə kofermentləri
- Nukmozid və nukmotidlər
Mənbə
- Məhərrəmov A. M., Allahverdiyev M. Ə. Bioüzvi kimya. Dərs vəsaiti. Bakı, Çaşıoğlu, 2009.-384 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Koenzim ve ya koferment termini XX esrin evvellerinde gorkemli Fransa biokimyacisi Qabriyel Bertran terefinden verilmisdir Bunlar fermentin o hisseleridir ki dializ zamani yarimkecirici saheden cixa bilir Sonralar mueyyen edilmisdir ki coxlu fermentler iki komponentlidir yeni zulaldan ve onlarla birlesmis halda olan qeyri zulal tebietli termostabil uzvi birlesmeden ibaretdir ve fermentin tesiri zamani mutleq kofaktor kimi istirak edir ApofermentApoferment ikikomponentli fermentin zulal hissesine deyilir Apofermentlerle nisbeten mohkem birlesmis olan kofermentler ucun prostetik qrup termininden istifade etmek teklif olunur zulal kimyasinda proteinlerin qeyri zulal hissesini gosterir Lakin bu bolgu esasli deyildir Cunki fermentin birinde eyni koferment zeif digerinde xeyli mohkem birlese bilir Kofermentlerin kimyevi tebietiKofermentlerin kimyevi tebieti oyrenilerken mueyyen edilmisdir ki onlarin bir coxu vitaminler ve onlarin toremeleridir Meselen vitamin B1 in tiamin pirofosfat efiri muhum komponentlerden biridir Vitamin B2 riboflovin ve vitamin PP nikotin tursusunun amidi bir sira oksidlesdirici reduksiyaedici fermentlerin koenzimlerinin terkibine daxil olur Vitamin B6 piridoksin toremeleri seklinde bir sira fermentlerin kofermentleridir Bu fermentler amin tursularinin muxtelif cevrilmeleri kimi ozlerini aparir Pantoten tursusu fol tursusu biotin ve vitamin B12 toremeleri de sianokobalamin fermentlerin terkibine daxil olur Bir sozle mueyyen edilmisdir ki vitaminler normal heyat fealiyyeti ucun cox muhum maddelerdir Kofermentlerin kimyevi tebieti onlarin fermentativ reaksiyalardaki funksiyalari ve tesir mexanizmi rengarengdir Koenzimlerin novleriOnlar kimyevi quruluslarina esasen qruplasdirilir Alifatik sira kofermentleri Aromatik sira kofermentleri Heterotsiklik birlesme kofermentleri Nukmozid ve nukmotidlerMenbeMeherremov A M Allahverdiyev M E Biouzvi kimya Ders vesaiti Baki Casioglu 2009 384 seh