Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kiyev-Peçersk lavrası — Ukraynanın Kiyev şəhərində dini obyekt, Ukraynanın yeddi möcüzəsindən biri.
| şərqi ortodoks xristianlıq | |
| Kiyev-Peçora lavrası | |
|---|---|
| Києво-Печерська лавра | |
 | |
| Ölkə | |
| Üslubu | Ukrayna barokkosu[d] |
| | |
| Saytı | |
| lavra.ua | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kiyev-Peçersk lavrası pravoslavların çox əhəmiyyət verdiyi dini obyektlərdəndir. O, Həzrət Məryəmin xeyir-dua verdiyi dörd yerdən biri hesab olunur. Bura həm də Rus dövlətinin ilk monastırlarından biridir. O, Ukraynanın Kiyev şəhərinin cənub hissəsində, Dnepr çayının sağ sahilində olan iki təpənin üzərində yerləşir.
Monastırın əsası 1051-ci ildə knyaz Yaroslav Mudrının hakimiyyəti zamanı, Antoni adlı rahib tərəfindən qoyulmuşdur. O, Afon dağından qayıdaraq, öz vətənində buna bənzər bir monastır yaratmaq fikri ilə mağarada məskən salmış, orada bir sıra tələbələr yetişdirrmişdir. Onlardan biri olan Feodosi, müəlliminin yolunu davam etdirərək, mağaralarda olan hücrələrin sayını artırmışdır. İlk mağaralar Uzaq, və ya Feodosi mağaraları, sonrakılar isə, Yaxın və ya Antoni mağaraları adlanır. Mağaralar rahiblərə azlıq etdiyinə görə onlar burada bir monastır inşa etmişlər. Bu monastırın adı Peçersk olmuşdur. Daha sonra knyaz II Svyatoslav mağaralardan yuxarıda yerləşən yaylanı da monastıra bağışlamışdır. Bununla da, orada xeyli sayda kilsələr inşa edilmiş və bura böyük ibadət kompleksinə çevrilmişdir. 1073-cü ildə ilk daş kilsənin əsası qoyulmuş, 1089-cu ildə isə tikintisi başa çatdırılmışdır. Məbədin interyerini bəzəmək və mozaikaları hazırlamaq üçün ustalar Konstantinopoldan dəvət olunmuşdurlar. Bu barədə məlumatlar ilk rus salnaməçilərindən biri olan Nestorun əsərində əks olunmuşdur. Bu rahib həyatının əsas hissəsini Kiyev-Peçersk lavrasında keçirmişdir.
Haqqında
Rahiblərin daşdan inşa edilmiş tikililərə köçməsindən sonra, boş qalmış mağaralar onları dəfn etmək üçün istifadə edilmişdir. Bunun üçün divarda yarım metr enində oyuq açılırdı və cəsəd oraya qoyulur, sonra isə taxta ilə örtülürdü. Bu lavrada Afonda olduğu kimi, cənazələr bir neçə ildən sonra açılır, sümüklər xüsusi məkana toplanırdı. Çürüməmiş cəsədlər isə yenidən yerlərinə qaytarılırdılar. Məzarların üstündəki kiçik taxta lövhədə rahiblərin adları və fəaliyyətləri haqqında qısa məlumat həkk edilirdi.
XI əsrin əvvəllərində Kiyev-Peçersk lavrasının iki əsas şəxsi olan Antoni və Feodosi müqəddəs elan olunmuşdur. Bundan sonrakı tarixdə pravoslavlar üçün onun əhəmiyyəti yüksəlmişdir. XI-XII əsrlərdə onun rahibləri arasından 20-yə yaxın yepiskop çıxmışdır və onların hamısı monastıra diqqət və qayğı ilə yanaşmışlar.
Lavranın ən mühüm dövrü 1643-cü ildə Kiyev mitropoliti Pyotrun orada rahib həyatı sürən 69 nəfəri müqəddəs statusuna yüksəltməsi ilə bağlıdır. Bu hadisədən sonra Kiyev-Peçersk lavrası ruslar üçün ən əsas ziyarətgaha çevrilmişdir. Məhz, həmin tarixdən etibarən məbəd indiki əhəmiyyətli mövqeyə çatmışdır. Lavra təkcə sıravi dindarlar tərəfindən deyil, həm də hakim dairələr tərəfindən də himayə edilmişdir. Onun mülkiyyətində iki şəhər, 60-a yaxın kənd, xeyli təhkimli kəndli, nəhəng torpaq sahələri, meşələr, dəyirmanlar, meşələr və başqa daşınmaz əmlak olmuşdur. Onun tərkibində şikəstlər və qocalar üçün nəzərdə tutulmuş evlər var idi.
Lavranın tarixinin xeyli hissəsi müharibələr, basqınlar, talançılıq kimi hallarla bağlı olmuşdur. O, hələ ilk dövrlərində bir sıra köçəri tayfaların hücumuna məruz qalmışdır. Daha sonralar isə xeyli sayda müharibələrdən əziyyət çəkmişdir. Ən əsas dağıntılar XIII əsrdə monqol hücumu zamanı yaranmışdır. Rahiblərin demək olar ki, hamısı bu dövrdə monastırı tərk etmiş, nəticədə o, uzun müddət tamamilə boş qalmışdır. XVI əsrdə Polşanın işğalına məruz qalan məbədi katolisizmin tərəfdarları ələ keçirərək, uniat kilsəsinə tabe etməyə çalışmışlar. Lakin bu hücum monastırdakı rahiblər tərəfindən silahlı müqavimətlə üzləşdiyinə görə uğursuzluğa düçar olmuşdur.
XVII əsrin əvvəllərində monastır ərazisində ilk mətbəə öz fəaliyyətinə başlamışdır. Mitropolit Pyotrun zamanında isə burada dini məktəb açılmış, o daha sonra bir sıra məktəblərlə birləşərək, müasir dövrdəki Kiyev-Mogilyan akademiyasını əmələ gətirmişdir.
1718-ci ildə burada dəhşətli yanğın baş vermiş, nəticədə kitabxana, arxiv, mətbəə və əsas kilsənin binası tamamilə yanaraq kül olmuşdur. Təəssüf ki, kitabxanada olan xeyli nadir əlyazma məhv olmuşdur. Həmin binalar yalnız on ildən sonra təmir edilərək istifadəyə verilmişdir.
Bu dövrdə lavranın ərazisində xeyli sayda kilsə binaları və dini xarakterli binalar inşa edilmişdir. Həmin zaman üçün məbədin əhəmiyyəti artan tempdə inkişafda olmuşdur.
Tarixi
Kommunistlərin hakimiyyətə yiyələnməsindən sonra, məbədə bir sıra yeniliklər həyata keçirilmişdir. İlk olaraq, onun başçısı, Kiyev mitropoliti Vladimir öldürülmüş, rahiblər isə artel işçisi kimi qeydiyyata alınmışdır. 1926-cı ildə sovet hakimiyyətinin qərarı əsasında onun ərazisində qoruq və muzey yaradılmışdır. Tədricən monastırlar tamamilə bu orqanların tabeliyinə verilmiş və 1930-cu ildə rahiblər buradan çıxarılmışlar. II Dünya Müharibəsi illərində dini ayinlər bərpa edilmiş, lakin lavranın ərazisi dağıntıya məruz qalmışdır. Monastır 1961-ci ildə yenidən bağlanmış, yalnız 1988-ci ildə dini obyekt olaraq, fəaliyyətin bərpa etmişdir.
Lavranın məşhur olan cəhəti ondan ibarətdir ki, burada bir çox din xadiminin çürüməmiş cəsədləri saxlanılır. Onlar lap əvvəldən başlayaraq, buradakı monastırlarda toplanmağa başlanmışdır. Pravoslav əqidəsinə əsasən onların çürüməməsi cəsəd sahiblərinin yüksək mənəviyyata, əxlaqa sahib olması və dindar cəhətləri ilə əlaqədardır. Kilsənin rəsmi fikrinə əsasən müqəddəs şəxslərin bədənləri Müqəddəs Ruhun məbədi kimi əlamətdardır. İddia olunur ki, Allahın xeyir-duası onlarda ölümdən sonra da yaşayır. Burada monastırın əsasını qoyan bir sıra şəxslərin, həmçinin yüksək mənəviyyatlı rahiblərin və müqəddəslik dərəcəsi almışların cəsədləri qorunur. Yaxın mağaralarda 80, Uzaq mağaralarda isə 45 müqəddəsin cənazəsi saxlanılır. Bunlar dindar ziyarətçilər üçün son dərəcə qiymətli və əhəmiyyətli təbərrüklərdir.
Lavranın ərazisində bir sıra dini təyinatlı tikililər mövcuddur. Onlardan ən əsası sayı 20-yə yaxın olan kilsələrdir. Kilsələrdən başqa, burada, rahib hücrələri, yataqxanalar, monastır başçısının iqamətgahı, Kiyev Ruhani Akademiyasının binası, mətbəə binası, müxtəlif bulaqlar, müdafiə əhəmiyyətli qüllələr, divarlar və başqa bir çox tikililər də mövcuddur. Bu tikililər zamanla məhv olmuşsa da sonradan yenidən bərpa edilərək, öz layiqli yerini tutmuşlar. Onlar müxtəlif dövrlərdə tikilsə də, stilləri eyni olmuş və vahid kompleks əmələ gətirmişdir.
Kiyev-Peçersk lavrası pravoslavların müqəddəs məkanlarından biri olmaqla yanaşı, həm də Ukraynanın əhəmiyyətli tarixi abidələrindəndir. Lavranın ərazisi dünyanın diqqətəlayiq yerlərindəndir və təsadüfi deyildir ki, YUNESKO tərəfindən Ümumdünya İrsinin siyahısına daxil edilmişdir.
İstinadlar
- Centre, UNESCO World Heritage. "Kyiv: Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kyiv-Pechersk Lavra". UNESCO World Heritage Centre (ingilis). 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-26.
- "Правильное написание столицы Украины на английском языке закреплено в документе ЮНЕСКО - МИД Украины" [The correct spelling of the capital of Ukraine in English is enshrined in a UNESCO document - MFA of Ukraine]. gordonua.com (rus). 2019-07-09. 2019-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-07-26.
- Kyiv Pechersk Lavra, St. Sophia Cathedral remain on UNESCO's World Heritage List Arxivləşdirilib 24 iyun 2013 at Archive.today, (20 June 2013)
- ["Sophia of Kyiv and Kyiv-Pechersk Lavra are not threatened by the UNESCO "black list" - Minister of Culture Mykhailo Kulinyak]. 11 iyul 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 iyun 2017.
- "Про надання статусу національного Києво-Печерському держав... - від 13.03.1996 № 181/96" [On granting the status of national Kyiv-Pechersk State... - dated 03.13.1996 No. 181/96]. zakon1.rada.gov.ua. İstifadə tarixi: 23 June 2017.
- "Сайт Національного Києво-Печерського історико-культурного заповідника" [Site of the National Kyiv-Pechersk Historical and Cultural Reserve]. www.kplavra.kyiv.ua. 15 August 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 23 June 2017.
- "General information — Kyiv Holy Dormition Caves Lavra". 14 November 2016. 15 September 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2019.
- "Head of UOC led solemnities on Synaxis of Near Caves' Venerable Fathers". Kyiv Holy Dormition Caves Lavra. 11 October 2019. 12 December 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 12 December 2019.
- "Historical churches of the Kyiv-Pechersk Lavra returned to Ukrainian state from Russia-affiliated church". Euromaidan Press. 2023-01-05. 2023-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-11.
- "Ukraine reclaims Kyiv cathedral amid church dispute". ABC News (ingilis). January 7, 2023. 2023-01-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-07.
- "Orthodox leader in Kyiv ordered under house arrest by Ukrainian court". (English). 1 April 2023. 6 April 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 6 April 2023.
 | Ukrayna ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kiyev Pecersk lavrasi Ukraynanin Kiyev seherinde dini obyekt Ukraynanin yeddi mocuzesinden biri serqi ortodoks xristianliqKiyev Pecora lavrasiKiyevo Pecherska lavraOlke UkraynaUslubu Ukrayna barokkosu d Kiyev Pecora lavrasiSaytilavra ua Vikianbarda elaqeli mediafayllarKiyev Pecersk lavrasi Kiyev Pecersk lavrasi pravoslavlarin cox ehemiyyet verdiyi dini obyektlerdendir O Hezret Meryemin xeyir dua verdiyi dord yerden biri hesab olunur Bura hem de Rus dovletinin ilk monastirlarindan biridir O Ukraynanin Kiyev seherinin cenub hissesinde Dnepr cayinin sag sahilinde olan iki tepenin uzerinde yerlesir Monastirin esasi 1051 ci ilde knyaz Yaroslav Mudrinin hakimiyyeti zamani Antoni adli rahib terefinden qoyulmusdur O Afon dagindan qayidaraq oz veteninde buna benzer bir monastir yaratmaq fikri ile magarada mesken salmis orada bir sira telebeler yetisdirrmisdir Onlardan biri olan Feodosi muelliminin yolunu davam etdirerek magaralarda olan hucrelerin sayini artirmisdir Ilk magaralar Uzaq ve ya Feodosi magaralari sonrakilar ise Yaxin ve ya Antoni magaralari adlanir Magaralar rahiblere azliq etdiyine gore onlar burada bir monastir insa etmisler Bu monastirin adi Pecersk olmusdur Daha sonra knyaz II Svyatoslav magaralardan yuxarida yerlesen yaylani da monastira bagislamisdir Bununla da orada xeyli sayda kilseler insa edilmis ve bura boyuk ibadet kompleksine cevrilmisdir 1073 cu ilde ilk das kilsenin esasi qoyulmus 1089 cu ilde ise tikintisi basa catdirilmisdir Mebedin interyerini bezemek ve mozaikalari hazirlamaq ucun ustalar Konstantinopoldan devet olunmusdurlar Bu barede melumatlar ilk rus salnamecilerinden biri olan Nestorun eserinde eks olunmusdur Bu rahib heyatinin esas hissesini Kiyev Pecersk lavrasinda kecirmisdir HaqqindaRahiblerin dasdan insa edilmis tikililere kocmesinden sonra bos qalmis magaralar onlari defn etmek ucun istifade edilmisdir Bunun ucun divarda yarim metr eninde oyuq acilirdi ve cesed oraya qoyulur sonra ise taxta ile ortulurdu Bu lavrada Afonda oldugu kimi cenazeler bir nece ilden sonra acilir sumukler xususi mekana toplanirdi Curumemis cesedler ise yeniden yerlerine qaytarilirdilar Mezarlarin ustundeki kicik taxta lovhede rahiblerin adlari ve fealiyyetleri haqqinda qisa melumat hekk edilirdi XI esrin evvellerinde Kiyev Pecersk lavrasinin iki esas sexsi olan Antoni ve Feodosi muqeddes elan olunmusdur Bundan sonraki tarixde pravoslavlar ucun onun ehemiyyeti yukselmisdir XI XII esrlerde onun rahibleri arasindan 20 ye yaxin yepiskop cixmisdir ve onlarin hamisi monastira diqqet ve qaygi ile yanasmislar Lavranin en muhum dovru 1643 cu ilde Kiyev mitropoliti Pyotrun orada rahib heyati suren 69 neferi muqeddes statusuna yukseltmesi ile baglidir Bu hadiseden sonra Kiyev Pecersk lavrasi ruslar ucun en esas ziyaretgaha cevrilmisdir Mehz hemin tarixden etibaren mebed indiki ehemiyyetli movqeye catmisdir Lavra tekce siravi dindarlar terefinden deyil hem de hakim daireler terefinden de himaye edilmisdir Onun mulkiyyetinde iki seher 60 a yaxin kend xeyli tehkimli kendli neheng torpaq saheleri meseler deyirmanlar meseler ve basqa dasinmaz emlak olmusdur Onun terkibinde sikestler ve qocalar ucun nezerde tutulmus evler var idi Lavranin tarixinin xeyli hissesi muharibeler basqinlar talanciliq kimi hallarla bagli olmusdur O hele ilk dovrlerinde bir sira koceri tayfalarin hucumuna meruz qalmisdir Daha sonralar ise xeyli sayda muharibelerden eziyyet cekmisdir En esas dagintilar XIII esrde monqol hucumu zamani yaranmisdir Rahiblerin demek olar ki hamisi bu dovrde monastiri terk etmis neticede o uzun muddet tamamile bos qalmisdir XVI esrde Polsanin isgalina meruz qalan mebedi katolisizmin terefdarlari ele kecirerek uniat kilsesine tabe etmeye calismislar Lakin bu hucum monastirdaki rahibler terefinden silahli muqavimetle uzlesdiyine gore ugursuzluga ducar olmusdur XVII esrin evvellerinde monastir erazisinde ilk metbee oz fealiyyetine baslamisdir Mitropolit Pyotrun zamaninda ise burada dini mekteb acilmis o daha sonra bir sira mekteblerle birleserek muasir dovrdeki Kiyev Mogilyan akademiyasini emele getirmisdir 1718 ci ilde burada dehsetli yangin bas vermis neticede kitabxana arxiv metbee ve esas kilsenin binasi tamamile yanaraq kul olmusdur Teessuf ki kitabxanada olan xeyli nadir elyazma mehv olmusdur Hemin binalar yalniz on ilden sonra temir edilerek istifadeye verilmisdir Bu dovrde lavranin erazisinde xeyli sayda kilse binalari ve dini xarakterli binalar insa edilmisdir Hemin zaman ucun mebedin ehemiyyeti artan tempde inkisafda olmusdur TarixiKommunistlerin hakimiyyete yiyelenmesinden sonra mebede bir sira yenilikler heyata kecirilmisdir Ilk olaraq onun bascisi Kiyev mitropoliti Vladimir oldurulmus rahibler ise artel iscisi kimi qeydiyyata alinmisdir 1926 ci ilde sovet hakimiyyetinin qerari esasinda onun erazisinde qoruq ve muzey yaradilmisdir Tedricen monastirlar tamamile bu orqanlarin tabeliyine verilmis ve 1930 cu ilde rahibler buradan cixarilmislar II Dunya Muharibesi illerinde dini ayinler berpa edilmis lakin lavranin erazisi dagintiya meruz qalmisdir Monastir 1961 ci ilde yeniden baglanmis yalniz 1988 ci ilde dini obyekt olaraq fealiyyetin berpa etmisdir Lavranin meshur olan ceheti ondan ibaretdir ki burada bir cox din xadiminin curumemis cesedleri saxlanilir Onlar lap evvelden baslayaraq buradaki monastirlarda toplanmaga baslanmisdir Pravoslav eqidesine esasen onlarin curumemesi cesed sahiblerinin yuksek meneviyyata exlaqa sahib olmasi ve dindar cehetleri ile elaqedardir Kilsenin resmi fikrine esasen muqeddes sexslerin bedenleri Muqeddes Ruhun mebedi kimi elametdardir Iddia olunur ki Allahin xeyir duasi onlarda olumden sonra da yasayir Burada monastirin esasini qoyan bir sira sexslerin hemcinin yuksek meneviyyatli rahiblerin ve muqeddeslik derecesi almislarin cesedleri qorunur Yaxin magaralarda 80 Uzaq magaralarda ise 45 muqeddesin cenazesi saxlanilir Bunlar dindar ziyaretciler ucun son derece qiymetli ve ehemiyyetli teberruklerdir Lavranin erazisinde bir sira dini teyinatli tikililer movcuddur Onlardan en esasi sayi 20 ye yaxin olan kilselerdir Kilselerden basqa burada rahib hucreleri yataqxanalar monastir bascisinin iqametgahi Kiyev Ruhani Akademiyasinin binasi metbee binasi muxtelif bulaqlar mudafie ehemiyyetli qulleler divarlar ve basqa bir cox tikililer de movcuddur Bu tikililer zamanla mehv olmussa da sonradan yeniden berpa edilerek oz layiqli yerini tutmuslar Onlar muxtelif dovrlerde tikilse de stilleri eyni olmus ve vahid kompleks emele getirmisdir Kiyev Pecersk lavrasi pravoslavlarin muqeddes mekanlarindan biri olmaqla yanasi hem de Ukraynanin ehemiyyetli tarixi abidelerindendir Lavranin erazisi dunyanin diqqetelayiq yerlerindendir ve tesadufi deyildir ki YUNESKO terefinden Umumdunya Irsinin siyahisina daxil edilmisdir IstinadlarCentre UNESCO World Heritage Kyiv Saint Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings Kyiv Pechersk Lavra UNESCO World Heritage Centre ingilis 2023 01 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 07 26 Pravilnoe napisanie stolicy Ukrainy na anglijskom yazyke zakrepleno v dokumente YuNESKO MID Ukrainy The correct spelling of the capital of Ukraine in English is enshrined in a UNESCO document MFA of Ukraine gordonua com rus 2019 07 09 2019 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2019 07 26 Kyiv Pechersk Lavra St Sophia Cathedral remain on UNESCO s World Heritage List Arxivlesdirilib 24 iyun 2013 at Archive today 20 June 2013 Sophia of Kyiv and Kyiv Pechersk Lavra are not threatened by the UNESCO black list Minister of Culture Mykhailo Kulinyak 11 iyul 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 iyun 2017 Pro nadannya statusu nacionalnogo Kiyevo Pecherskomu derzhav vid 13 03 1996 181 96 On granting the status of national Kyiv Pechersk State dated 03 13 1996 No 181 96 zakon1 rada gov ua Istifade tarixi 23 June 2017 Sajt Nacionalnogo Kiyevo Pecherskogo istoriko kulturnogo zapovidnika Site of the National Kyiv Pechersk Historical and Cultural Reserve www kplavra kyiv ua 15 August 2019 tarixinde Istifade tarixi 23 June 2017 General information Kyiv Holy Dormition Caves Lavra 14 November 2016 15 September 2019 tarixinde Istifade tarixi 9 December 2019 Head of UOC led solemnities on Synaxis of Near Caves Venerable Fathers Kyiv Holy Dormition Caves Lavra 11 October 2019 12 December 2019 tarixinde Istifade tarixi 12 December 2019 Historical churches of the Kyiv Pechersk Lavra returned to Ukrainian state from Russia affiliated church Euromaidan Press 2023 01 05 2023 05 23 tarixinde Istifade tarixi 2024 03 11 Ukraine reclaims Kyiv cathedral amid church dispute ABC News ingilis January 7 2023 2023 01 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 07 Orthodox leader in Kyiv ordered under house arrest by Ukrainian court English 1 April 2023 6 April 2023 tarixinde Istifade tarixi 6 April 2023 Ukrayna ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin