Kerç boğazı hadisəsi — 25 noyabr 2018-ci ildə Kerç boğazında baş vermiş beynəlxalq insidentdir və bu zaman Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) sahil mühafizəsi Qara dənizdən tranzit keçməyə cəhd edən üç Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələri gəmisini atəşə tutub və onları ələ keçirib. İlk dəfə idi ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi zamanı Rusiya qüvvələri Ukrayna qüvvələri ilə açıq şəkildə vuruşurdu.
Kerç boğazı hadisəsi | |
---|---|
Tarix | 25 noyabr 2018 |
Yeri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
2014-cü ildə Rusiya beynəlxalq səviyyədə əsasən Ukrayna ərazisi kimi tanınan yaxınlıqdakı Krım yarımadasını ilhaq edib. Daha sonra boğaz üzərindən Krım körpüsü tikildi. 2003-cü il razılaşmasına əsasən, boğaz və Azov dənizi hər iki ölkənin ümumi ərazi sularına çevrilməli və sərbəst buraxılış üçün əlçatan olmalıdır. Rusiya isə öz növbəsində təkid edir ki, 2003-cü il müqaviləsi qüvvədə qaldığı halda, Ukrayna gəmiləri Dəniz Hüququ Müqaviləsi ilə tənzimləndiyi kimi, hər hansı transmilli su keçidi kimi Krımın perimetri boyunca Rusiya sularına girməzdən əvvəl icazə almalıdır. Krımın Rusiya tərəfindən ilhaqı Ukrayna tərəfindən tanınmır, ona görə də Ukrayna Krım suları ilə bağlı beynəlxalq müqavilənin tətbiqini qanunsuz hesab edir.
Arxa fon
Rusiya 2014-cü ildə Krımı ilhaq etdi. İlhaq Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən rəsmi olaraq tanınmır.
Kerç boğazı Azov dənizini Qara dənizlə birləşdirir və Rusiyanın Taman yarımadasının və mübahisəli Krımın sahillərindən formalaşır. Bu, Ukraynanın şərq liman şəhərlərinə, ilk növbədə Mariupola üzən və gedən gəmilər üçün yeganə giriş nöqtəsidir. 2003-cü ildə Tuzla hadisəsindən sonra həm Ukrayna, həm də Rusiya boğaz və Azov dənizi üzərindən hərəkət azadlığı prinsipi ilə razılaşsalar da, Krımın ilhaqından sonra Rusiya boğazın hər iki tərəfinə nəzarət edir. 2018-ci ilin may ayına qədər Rusiya boğazdan keçən 19 kilometrlik (12 mil) Krım körpüsünün tikintisini tamamladı və Krım və Taman yarımadası arasında birbaşa quru əlaqəni təmin etdi. Körpünün tikintisi Ukrayna və digər ölkələr tərəfindən tənqid edilib və onlar bunu qeyri-qanuni adlandırıblar. Bundan əlavə, Ukrayna və ABŞ hökumətləri körpünün Rusiya tərəfindən Azov dənizindəki Ukrayna limanlarının tədricən hibrid blokadasının bir hissəsi kimi istifadə edildiyini və may ayında körpünün açılmasından sonra rus gəmilərinin axtarışlarının sürətlə artdığını söylədi. Ukrayna, körpünün açılmasından sonra Rusiya sahil mühafizəsi tərəfindən yoxlamaların sayının artırılmasının bu hüquqdan sui-istifadə olduğunu iddia edib.
-a görə, "Rusiyanın nöqteyi-nəzərindən gərginlik mart ayında Azov dənizində Ukraynanın sahil mühafizə gəmilərinin Krımın Kerç şəhəri yaxınlığında üzən Rusiya bayrağı altında üzən "Nord" balıqçı gəmisini ələ keçirməsi ilə artmağa başladı." 2018-ci ilin martında Ukrayna sərhədçiləri Azov dənizində "Şimal" balıqçı gəmisini ekipajı "müvəqqəti işğal altında olan əraziyə" daxil olmaqda günahlandıraraq saxlayıblar. Nord kapitanı Vladimir Qorbenkonu beş ilə qədər həbs gözləyir.
Sentyabrın sonunda Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələri Donbass axtarış-xilasetmə gəmisini və Korets yedək gəmisini Odessadan Mariupola köçürmək üçün əməliyyata başladı. Bu əməliyyat Krımın Rusiya tərəfindən ilhaqından sonra Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmilərinin Kerç boğazı ərazisinə ilk girişi idi[41]. Gəmilər Odessadan 48 yaşlı Donbasla birlikdə 45 yaşlı Korets-i yedəkləyiblər. Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisinin müavini Dmitri Kovalenkonun komandanlığı altında olan gəmilər sentyabrın 23-də Kerç boğazı ilə Azov dənizinə yaxınlaşarkən ona daxil olmaq niyyətlərini radio ilə bildirsələr də, sorğu üçün rəsmi prosedura əməl etməyiblər. icazə. Kovalenkonun sözlərinə görə, bu, Ukraynanın ətraf sulara iddialarını irəli sürmək üçün həyata keçirilən "dəniz diplomatiyası"nın düşünülmüş formasıdır. Gəmilər Kerç Liman İdarəsindən pulsuz pilotluq alsalar da, onların ardınca ən azı 13 Rusiya gəmisi də gəlib və onların üzərindən Rusiya təyyarələri uçub. Nəhayət, Ukrayna gəmiləri tranzit icazəsi tələbi tələb etməyən tranzit prosedurlarını tamamladı, Rusiya gəmilərin Krım körpüsü altından keçməsinə mane olmadı və onlar salamat Mariupola çatdılar. Ukraynalı dəniz eksperti Taras Çmut "Kyiv Post"a müsahibəsində rusların Ukrayna əməliyyatını gözləmədiklərini düşündüyünü və buna görə də onlara imkan vermək üçün ən az riskli variantı götürməyə qərar verdiyini söylədi. O, həmçinin deyib: "Biz ilk dəfə rusların addımlarına sadəcə reaksiya vermədik, öz oyun qaydalarımızı yaratmağa başladıq".
Aİ-nin təhlükəsizlik üzrə komissarı bildirib ki, Rusiya hadisəyə hazırlaşarkən ictimai rəyi "yumşaltmaq" üçün bir il davam edən dezinformasiya kampaniyası təşkil edib. Kinqin sözlərinə görə, Ukrayna hakimiyyətinin planları, o cümlədən, Ukrayna hökumətinin NATO donanmasının gəlişinə hazırlıq məqsədilə Azov dənizini dərinləşdirməyə başladığı, Qara dənizi vəba xəstəliyinə yoluxdurmaq niyyətində olduğu barədə çoxsaylı şayiələr yayılıb. və Krım körpüsünün nüvə bombası ilə partladılmasının planlaşdırıldığını.
Moskvada yaşayan hərbi analitik və "Novaya qazeta"nın köşə yazarı , Putin hökumətinin Ukraynanın Azov dənizindəki hərbi-dəniz bazalarının NATO patrullarına ev sahibliyi edə biləcəyindən qorxaraq insidenti törətdiyini irəli sürdü.
İstinadlar
- "Tension escalates after Russia seizes Ukraine naval ships". BBC News. 26 November 2018. 26 November 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- Kalashnik, Pavlo. "Росія захопила понад 20 українських моряків – представник президента в Криму" (ukrayna). Hromadske.TV. 26 November 2018. 26 November 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- "Russia seizes Ukrainian ships near annexed Crimea". Al Jazeera. 26 November 2018. 26 November 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- Osborn, Andrew; Polityuk, Pavel. "Russia seizes Ukrainian ships near annexed Crimea after firing on them". Reuters. 25 November 2018. 26 November 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- "Ukraine-Russia clash: MPs back martial law". BBC News. 27 November 2018. 27 November 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 November 2018.
- "UN General Assembly Resolution A/RES/68/262". United Nations. 10 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 10 December 2018.
- Ingold, David; Ummelas, Ott; Eglitis, Aaron. "Putin's Stance on Ukraine Supported by Minority of Nations". Bloomberg. 14 March 2014. 24 July 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 27 November 2018.
- Roth, Andrew. "Putin opens 12-mile bridge between Crimea and Russian mainland". The Guardian. 15 May 2018. 14 September 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- Stolyarov, Gleb. "Trucker Putin opens Russia bridge link with annexed Crimea". Reuters. 15 May 2018. 21 September 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2018.
- Choursina, Kateryna. "Ukraine Complains Russia Is Using New Crimea Bridge to Disrupt Shipping". Bloomberg. 25 July 2018. 2 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 19 January 2019.
- Klimenko, Andrey. "Bulk carrier had to cut off mast to pass under illegal Kerch Strait Bridge". Maritime Bulletin. 10 September 2017. 23 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 19 January 2019.
- Lourie, Richard. "Putin's bridge over troubled waters". . 26 October 2018. 19 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 19 January 2019.
- Fisher, Jonah. "Why Ukraine-Russia sea clash is fraught with risk". BBC News. 27 November 2018. 5 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 19 January 2019.
- Chumakova, Natalia; Zinets, Natalia. "Some Russian ships stop cargoes to Ukraine after tanker detained: sources". Reuters. 15 August 2018. 2 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2019.
- "Russians from Nord ship swapped for Ukrainian sailors". Ukrainian Independent Information Agency. 30 October 2018. 1 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 20 January 2019.
- Tykhyi, Heorhii. "Dmytro Kovalenko, commander of the Ukrainian Navy move to Azov Sea". Mariupol. . 4 October 2018. 31 October 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 8 December 2018.
- Grytsenko, Oksana. "Two Ukrainian navy ships pass through Russian-controlled Kerch Strait (VIDEO)". Kyiv Post. 24 September 2018. 25 February 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 8 December 2018.
- "Об утверждении Обязательных постановлений в морском порту Керчь (с изменениями на 16 марта 2018 года)" (rus). cntd.ru. 19 July 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 18 July 2020.
- Ukrainian Ministry of Transportation, Navigation Rules for Vessel Navigation Through the Kerch-Yenkale Canal, Order No. 721, 9 October 2002
- Boffey, Daniel. "Russia 'paved way for Ukraine ship seizures with fake news drive'". The Guardian. 10 December 2018. 13 December 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 13 December 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kerc bogazi hadisesi 25 noyabr 2018 ci ilde Kerc bogazinda bas vermis beynelxalq insidentdir ve bu zaman Rusiya Federal Tehlukesizlik Xidmetinin FSB sahil muhafizesi Qara denizden tranzit kecmeye cehd eden uc Ukrayna Herbi Deniz Quvveleri gemisini atese tutub ve onlari ele kecirib Ilk defe idi ki Rusiya Ukrayna muharibesi zamani Rusiya quvveleri Ukrayna quvveleri ile aciq sekilde vurusurdu Kerc bogazi hadisesiTarix 25 noyabr 2018Yeri Kerc bogazi Vikianbarda elaqeli mediafayllar 2014 cu ilde Rusiya beynelxalq seviyyede esasen Ukrayna erazisi kimi taninan yaxinliqdaki Krim yarimadasini ilhaq edib Daha sonra bogaz uzerinden Krim korpusu tikildi 2003 cu il razilasmasina esasen bogaz ve Azov denizi her iki olkenin umumi erazi sularina cevrilmeli ve serbest buraxilis ucun elcatan olmalidir Rusiya ise oz novbesinde tekid edir ki 2003 cu il muqavilesi quvvede qaldigi halda Ukrayna gemileri Deniz Huququ Muqavilesi ile tenzimlendiyi kimi her hansi transmilli su kecidi kimi Krimin perimetri boyunca Rusiya sularina girmezden evvel icaze almalidir Krimin Rusiya terefinden ilhaqi Ukrayna terefinden taninmir ona gore de Ukrayna Krim sulari ile bagli beynelxalq muqavilenin tetbiqini qanunsuz hesab edir Arxa fonRusiya 2014 cu ilde Krimi ilhaq etdi Ilhaq Birlesmis Milletler Teskilati terefinden resmi olaraq taninmir Kerc bogazi Azov denizini Qara denizle birlesdirir ve Rusiyanin Taman yarimadasinin ve mubahiseli Krimin sahillerinden formalasir Bu Ukraynanin serq liman seherlerine ilk novbede Mariupola uzen ve geden gemiler ucun yegane giris noqtesidir 2003 cu ilde Tuzla hadisesinden sonra hem Ukrayna hem de Rusiya bogaz ve Azov denizi uzerinden hereket azadligi prinsipi ile razilassalar da Krimin ilhaqindan sonra Rusiya bogazin her iki terefine nezaret edir 2018 ci ilin may ayina qeder Rusiya bogazdan kecen 19 kilometrlik 12 mil Krim korpusunun tikintisini tamamladi ve Krim ve Taman yarimadasi arasinda birbasa quru elaqeni temin etdi Korpunun tikintisi Ukrayna ve diger olkeler terefinden tenqid edilib ve onlar bunu qeyri qanuni adlandiriblar Bundan elave Ukrayna ve ABS hokumetleri korpunun Rusiya terefinden Azov denizindeki Ukrayna limanlarinin tedricen hibrid blokadasinin bir hissesi kimi istifade edildiyini ve may ayinda korpunun acilmasindan sonra rus gemilerinin axtarislarinin suretle artdigini soyledi Ukrayna korpunun acilmasindan sonra Rusiya sahil muhafizesi terefinden yoxlamalarin sayinin artirilmasinin bu huquqdan sui istifade oldugunu iddia edib a gore Rusiyanin noqteyi nezerinden gerginlik mart ayinda Azov denizinde Ukraynanin sahil muhafize gemilerinin Krimin Kerc seheri yaxinliginda uzen Rusiya bayragi altinda uzen Nord baliqci gemisini ele kecirmesi ile artmaga basladi 2018 ci ilin martinda Ukrayna serhedcileri Azov denizinde Simal baliqci gemisini ekipaji muveqqeti isgal altinda olan eraziye daxil olmaqda gunahlandiraraq saxlayiblar Nord kapitani Vladimir Qorbenkonu bes ile qeder hebs gozleyir Sentyabrin sonunda Ukrayna Herbi Deniz Quvveleri Donbass axtaris xilasetme gemisini ve Korets yedek gemisini Odessadan Mariupola kocurmek ucun emeliyyata basladi Bu emeliyyat Krimin Rusiya terefinden ilhaqindan sonra Ukrayna Herbi Deniz Quvvelerinin gemilerinin Kerc bogazi erazisine ilk girisi idi 41 Gemiler Odessadan 48 yasli Donbasla birlikde 45 yasli Korets i yedekleyibler Ukrayna Herbi Deniz Quvvelerinin Bas Qerargah reisinin muavini Dmitri Kovalenkonun komandanligi altinda olan gemiler sentyabrin 23 de Kerc bogazi ile Azov denizine yaxinlasarken ona daxil olmaq niyyetlerini radio ile bildirseler de sorgu ucun resmi prosedura emel etmeyibler icaze Kovalenkonun sozlerine gore bu Ukraynanin etraf sulara iddialarini ireli surmek ucun heyata kecirilen deniz diplomatiyasi nin dusunulmus formasidir Gemiler Kerc Liman Idaresinden pulsuz pilotluq alsalar da onlarin ardinca en azi 13 Rusiya gemisi de gelib ve onlarin uzerinden Rusiya teyyareleri ucub Nehayet Ukrayna gemileri tranzit icazesi telebi teleb etmeyen tranzit prosedurlarini tamamladi Rusiya gemilerin Krim korpusu altindan kecmesine mane olmadi ve onlar salamat Mariupola catdilar Ukraynali deniz eksperti Taras Cmut Kyiv Post a musahibesinde ruslarin Ukrayna emeliyyatini gozlemediklerini dusunduyunu ve buna gore de onlara imkan vermek ucun en az riskli varianti goturmeye qerar verdiyini soyledi O hemcinin deyib Biz ilk defe ruslarin addimlarina sadece reaksiya vermedik oz oyun qaydalarimizi yaratmaga basladiq AI nin tehlukesizlik uzre komissari bildirib ki Rusiya hadiseye hazirlasarken ictimai reyi yumsaltmaq ucun bir il davam eden dezinformasiya kampaniyasi teskil edib Kinqin sozlerine gore Ukrayna hakimiyyetinin planlari o cumleden Ukrayna hokumetinin NATO donanmasinin gelisine hazirliq meqsedile Azov denizini derinlesdirmeye basladigi Qara denizi veba xesteliyine yoluxdurmaq niyyetinde oldugu barede coxsayli sayieler yayilib ve Krim korpusunun nuve bombasi ile partladilmasinin planlasdirildigini Moskvada yasayan herbi analitik ve Novaya qazeta nin kose yazari Putin hokumetinin Ukraynanin Azov denizindeki herbi deniz bazalarinin NATO patrullarina ev sahibliyi ede bileceyinden qorxaraq insidenti toretdiyini ireli surdu Istinadlar Tension escalates after Russia seizes Ukraine naval ships BBC News 26 November 2018 26 November 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Kalashnik Pavlo Rosiya zahopila ponad 20 ukrayinskih moryakiv predstavnik prezidenta v Krimu ukrayna Hromadske TV 26 November 2018 26 November 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Russia seizes Ukrainian ships near annexed Crimea Al Jazeera 26 November 2018 26 November 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Osborn Andrew Polityuk Pavel Russia seizes Ukrainian ships near annexed Crimea after firing on them Reuters 25 November 2018 26 November 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Ukraine Russia clash MPs back martial law BBC News 27 November 2018 27 November 2018 tarixinde Istifade tarixi 27 November 2018 UN General Assembly Resolution A RES 68 262 United Nations 10 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 10 December 2018 Ingold David Ummelas Ott Eglitis Aaron Putin s Stance on Ukraine Supported by Minority of Nations Bloomberg 14 March 2014 24 July 2018 tarixinde Istifade tarixi 27 November 2018 Roth Andrew Putin opens 12 mile bridge between Crimea and Russian mainland The Guardian 15 May 2018 14 September 2021 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Stolyarov Gleb Trucker Putin opens Russia bridge link with annexed Crimea Reuters 15 May 2018 21 September 2018 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2018 Choursina Kateryna Ukraine Complains Russia Is Using New Crimea Bridge to Disrupt Shipping Bloomberg 25 July 2018 2 April 2019 tarixinde Istifade tarixi 19 January 2019 Klimenko Andrey Bulk carrier had to cut off mast to pass under illegal Kerch Strait Bridge Maritime Bulletin 10 September 2017 23 January 2019 tarixinde Istifade tarixi 19 January 2019 Lourie Richard Putin s bridge over troubled waters 26 October 2018 19 January 2019 tarixinde Istifade tarixi 19 January 2019 Fisher Jonah Why Ukraine Russia sea clash is fraught with risk BBC News 27 November 2018 5 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 19 January 2019 Chumakova Natalia Zinets Natalia Some Russian ships stop cargoes to Ukraine after tanker detained sources Reuters 15 August 2018 2 January 2019 tarixinde Istifade tarixi 20 January 2019 Russians from Nord ship swapped for Ukrainian sailors Ukrainian Independent Information Agency 30 October 2018 1 January 2019 tarixinde Istifade tarixi 20 January 2019 Tykhyi Heorhii Dmytro Kovalenko commander of the Ukrainian Navy move to Azov Sea Mariupol 4 October 2018 31 October 2018 tarixinde Istifade tarixi 8 December 2018 Grytsenko Oksana Two Ukrainian navy ships pass through Russian controlled Kerch Strait VIDEO Kyiv Post 24 September 2018 25 February 2022 tarixinde Istifade tarixi 8 December 2018 Ob utverzhdenii Obyazatelnyh postanovlenij v morskom portu Kerch s izmeneniyami na 16 marta 2018 goda rus cntd ru 19 July 2020 tarixinde Istifade tarixi 18 July 2020 Ukrainian Ministry of Transportation Navigation Rules for Vessel Navigation Through the Kerch Yenkale Canal Order No 721 9 October 2002 Boffey Daniel Russia paved way for Ukraine ship seizures with fake news drive The Guardian 10 December 2018 13 December 2018 tarixinde Istifade tarixi 13 December 2018