Kastor - Əkizlər bürcünün α ulduzu. Adını mifologiyadakı əkiz döyüşçülərdən biri olan Kastordan almışdır. Digəri olan Polluks Əkizlər bürcünün β ulduzudur. Çılpaq gözlə Kastor tək görünsə də müasir teleskoplarla onun əslində üç ulduzdan ibarət olduğunu müşahidə etmək olar. Bu ulduzlar sıra ilə Kastor A, B və C adlandırılmışdır. Daha da maraqlısı bu üç ulduzun hər birinin olduğu kəşf edilmişdir. Yəni əslində Kastor altı ulduzdan ibarət bir sistemdir.
Ulduz | |||
Kastor | |||
---|---|---|---|
Müşahidə məlumatları (Dövr J2000.0) | |||
Məsafə | 49,8 işıq ili | ||
Görünən ulduz ölçüsü (V) | 1,58 | ||
Bürc | Əkizlər | ||
Astrometriya | |||
(Rv) | 5,4 ± 0,5 km/san | ||
Parallaks (π) | 64,12 ± 3,75 mas | ||
(V) | 1,332 | ||
Xüsusiyyətləri | |||
Ulduz təsnifatı | A1.5 IV+ | ||
Fiziki xüsusiyyətləri | |||
Kütlə | 4.277.048.400.000.000.000.000.000.000.000 kq | ||
Radius | 2,31 R☉ | ||
3.014 L☉ | |||
Metallığı | 0,1 | ||
| |||
Verilənlər bazasında məlumat | |||
SIMBAD | * alf Gem | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Alpha Geminorum (α Geminorum, qısaldılmış Alpha Gem, α Gem) olaraq ifadə edilən Castor, Əkizlər bürcünün ən parlaq ulduzu və gecə səmasındakı ən parlaq ulduzlardan biridir. Baxmayaraq ki, 'Alfa' identifikatoruna malikdir, Beta Geminorum'dan (Pollux) daha zəifdir.
Kator , James Pound tərəfindən 1718-ci ildə qoşa ulduz kimi qeydə alınmışdır. 1678-ci ildə Cassini tərəfindən həll edilmiş ola bilər. İki ulduzun ayırdetməsi 1970-ci ildən 2017-ci ilə kimi 2 " bucaq saniyəsindən 6" bucaq saniyəsinə kimi artmışdı. Bu iki ulduzun ulduz ölçüləri 1.9 və 3.0 ulduz ölçüsüdü.
Üçüncü ulduz əsas komponetlərdən 73 " uzaq məsafədə yerləşir. Parlaqlğının müntəzəm dövrlə dəyişilməsi kəşf edildi və tutulan qoşa ulduz olması hesab edildi, ancaq hər iki ulduzun səthində müxtəlif parlaqlıq sahələri olması səbəbiylə bu dəyişkənlik hələdə nəzərdən keçirilir. Birinin ya da hər iki ulduzun səthində. Dəyişən ulduz YY Geminorum adı verildi.
Vizual komponentlərdən üçü də spektroskopik qoşadır və Kastor altı ayrı ulduzdan ibarət olan misilli ulduz sistemidir. Kastor A və B nin hər ikisi zəif komponentlərlə birlikdə bir neçə günlük orbitlərə malikdir. . Kastor C-nin komponetləri isə 1 gündən az orbitə malikdir. Kastor C parlaq cüt ətrafında orbitdə olduğuna inanılırdı, ancaq ən uzun period bir neçə min ildir.
Altı ulduzun bütövlükdə görülən ulduz ölçüsü + 1.58m-dir.
Fiziki xüsusiyyətlər
İllik paralaksın təyini nəticəsində məlum olduki Kastor Yerdən 51 i.i. uzaqlığındadır. Ən parlaq iki ulduz, Günəşdən daha böyük kütləli və parlaq olan A sinifli baş ardıcıllıq ulduzlarıdır. Onları xüsusiyyətləri qırmızı cırtdanların komponentlərinin təyini çətindir, lakin hər ikisinin kütləsi Günəşin kütləsinin yarısından az olduğu hesab edilir. Kastor C-nin iki qırmızı cırtdan ulduzunu demək olar ki eyni, kütlələri Günəş kütləsinin yarısı qədər, işıqlığı isə Günəşindən 10% az olan parlaqlıqla əhatə olunurlar.
Kastor B, müəyyən metalların güclü spektral xəttləri olan Am ulduzlarıdır.
Kastor C isə BY Dra tiplif dəyişən ulduzdur.BY Dra dəyişənləri, soyuq cırtdan ulduzlardır, hansı ki, onlar ulduz ləkələri və ya fotosferdəki dəyişikliklər səbəbiylə fırlanırlar.
Kastor sistemindəki bütün qırmızı cırtdanların spektrlərində şüalanma xətləri var və hamısı partlayış xarakterli ulduzlardır.
Kastor Sistemi
Parametr | Ulduz Komponenti | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Aa | Ab | Ba | Bb | Ca | Cb | |
A1 V | Bilinmir (ehtimal ki M5 V) | A2 Vm | M2 V | M0.5 Ve | M0.5 Ve | |
Kütlə (M) | 2.15 | 0.4–0.6 | 1.7 | 0.4–0.6 | 0.62 | 0.57 |
Radius (R) | 2.3 | ? | 1.6 | ? | 0.76 | 0.68 |
- Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (ing.). 2002. Vol. 2237.
- Mallama A. Sloan magnitudes for the brightest stars. // Journal of the American Association of Variable Star Observers 2014. C. 42. S. 443. ISSN 0271-9053; 2380-3606
- Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (ing.). // Ast. Lett. / R. Sunyaev Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. Vol. 32, Iss. 11. P. 759–771. ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 doi:10.1134/S1063773706110065 arXiv:1606.08053
- Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2007. Vol. 474, Iss. 2. P. 653–664. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361:20078357 arXiv:0708.1752
- Gray R. O., Corbally C. J., Garrison R. F., McFadden M. T., Robinson P. E. Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 Parsecs: The Northern Sample. I (ing.). // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac NYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2003. Vol. 126, Iss. 4. P. 2048–2059. ISSN 0004-6256; 1538-3881 doi:10.1086/378365 arXiv:astro-ph/0308182
- Gebran M., Farah W., Paletou F., Monier R., Watson V. A new method for the inversion of atmospheric parameters of A/Am stars (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2016. Vol. 589. 10 p. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361/201528052 arXiv:1603.01146
- Heintz, W. D. (1980). "Micrometer Observations of Double Stars and New Pairs - Part Ten". The Astrophysical Journal Supplement Series. 44: 111. Bibcode:1980ApJS...44..111H. ISSN 0067-0049 2023-07-24 at the Wayback Machine. doi:10.1086/190686 2023-07-24 at the Wayback Machine
- Tokovinin, A. A. (1997). "MSC - a catalogue of physical multiple stars". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 124(1): 75–84. Bibcode:1997A&AS..124...75T. ISSN 0365-0138 2023-07-24 at the Wayback Machine. doi:10.1051/aas:1997181 2023-07-24 at the Wayback Machine
- Torres, Guillermo; Ribas, Ignasi (2002). "Absolute Dimensions of the M‐Type Eclipsing Binary YY Geminorum (Castor C): A Challenge to Evolutionary Models in the Lower Main Sequence". The Astrophysical Journal. 567 (2): 1140–1165. Bibcode:2002ApJ...567.1140T. ISSN 0004-637X 2009-09-08 at the Wayback Machine. arXiv:astro-ph/0111167 . doi:10.1086/338587.
- Torres, Guillermo; Ribas, Ignasi (2002). "Absolute Dimensions of the M‐Type Eclipsing Binary YY Geminorum (Castor C): A Challenge to Evolutionary Models in the Lower Main Sequence". The Astrophysical Journal. 567 (2): 1140–1165. Bibcode:2002ApJ...567.1140T. ISSN 0004-637X 2009-09-08 at the Wayback Machine. arXiv:astro-ph/0111167 . doi:10.1086/338587.
- Stelzer, B.; Burwitz, V. (May 2003), "Castor A and Castor B resolved in a simultaneous Chandra and XMM-Newton observation", Astronomy and Astrophysics, 402 (2): 719–728, Bibcode:2003A&A...402..719S, arXiv:astro-ph/0302570 , doi:10.1051/0004-6361:20030286 2023-07-24 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kastor Ekizler burcunun a ulduzu Adini mifologiyadaki ekiz doyusculerden biri olan Kastordan almisdir Digeri olan Polluks Ekizler burcunun b ulduzudur Cilpaq gozle Kastor tek gorunse de muasir teleskoplarla onun eslinde uc ulduzdan ibaret oldugunu musahide etmek olar Bu ulduzlar sira ile Kastor A B ve C adlandirilmisdir Daha da maraqlisi bu uc ulduzun her birinin oldugu kesf edilmisdir Yeni eslinde Kastor alti ulduzdan ibaret bir sistemdir UlduzKastorMusahide melumatlari Dovr J2000 0 Mesafe 49 8 isiq iliGorunen ulduz olcusu V 1 58Burc EkizlerAstrometriya Rv 5 4 0 5 km sanParallaks p 64 12 3 75 mas V 1 332XususiyyetleriUlduz tesnifati A1 5 IV Fiziki xususiyyetleriKutle 4 277 048 400 000 000 000 000 000 000 000 kqRadius 2 31 R 3 014 L Metalligi 0 1Diger teyinatlar2MASS J07343598 3153184 HIP 36850 IRAS 07314 3159 SAO 60198 GJ 278 0 a Gem PLX 1785 CCDM J07346 3153AB ADS 6175 AB FK5 287 HIC 36850 IRC 30188 LTT 12038 NLTT 18087 PLX 1785 00 PMC 90 93 208 PPM 72938 RAFGL 1144 SRS 30287 TD1 10405 UBV 7277 WDS J07346 3153AB AG 31 789 BD 32 1581 66 Gem TIC 239187687 GC 10120Verilenler bazasinda melumatSIMBAD alf Gem Vikianbarda elaqeli mediafayllar Alpha Geminorum a Geminorum qisaldilmis Alpha Gem a Gem olaraq ifade edilen Castor Ekizler burcunun en parlaq ulduzu ve gece semasindaki en parlaq ulduzlardan biridir Baxmayaraq ki Alfa identifikatoruna malikdir Beta Geminorum dan Pollux daha zeifdir Kator James Pound terefinden 1718 ci ilde qosa ulduz kimi qeyde alinmisdir 1678 ci ilde Cassini terefinden hell edilmis ola biler Iki ulduzun ayirdetmesi 1970 ci ilden 2017 ci ile kimi 2 bucaq saniyesinden 6 bucaq saniyesine kimi artmisdi Bu iki ulduzun ulduz olculeri 1 9 ve 3 0 ulduz olcusudu Ucuncu ulduz esas komponetlerden 73 uzaq mesafede yerlesir Parlaqlginin muntezem dovrle deyisilmesi kesf edildi ve tutulan qosa ulduz olmasi hesab edildi ancaq her iki ulduzun sethinde muxtelif parlaqliq saheleri olmasi sebebiyle bu deyiskenlik helede nezerden kecirilir Birinin ya da her iki ulduzun sethinde Deyisen ulduz YY Geminorum adi verildi Vizual komponentlerden ucu de spektroskopik qosadir ve Kastor alti ayri ulduzdan ibaret olan misilli ulduz sistemidir Kastor A ve B nin her ikisi zeif komponentlerle birlikde bir nece gunluk orbitlere malikdir Kastor C nin komponetleri ise 1 gunden az orbite malikdir Kastor C parlaq cut etrafinda orbitde olduguna inanilirdi ancaq en uzun period bir nece min ildir Alti ulduzun butovlukde gorulen ulduz olcusu 1 58m dir Fiziki xususiyyetlerIllik paralaksin teyini neticesinde melum olduki Kastor Yerden 51 i i uzaqligindadir En parlaq iki ulduz Gunesden daha boyuk kutleli ve parlaq olan A sinifli bas ardicilliq ulduzlaridir Onlari xususiyyetleri qirmizi cirtdanlarin komponentlerinin teyini cetindir lakin her ikisinin kutlesi Gunesin kutlesinin yarisindan az oldugu hesab edilir Kastor C nin iki qirmizi cirtdan ulduzunu demek olar ki eyni kutleleri Gunes kutlesinin yarisi qeder isiqligi ise Gunesinden 10 az olan parlaqliqla ehate olunurlar Kastor B mueyyen metallarin guclu spektral xettleri olan Am ulduzlaridir Kastor C ise BY Dra tiplif deyisen ulduzdur BY Dra deyisenleri soyuq cirtdan ulduzlardir hansi ki onlar ulduz lekeleri ve ya fotosferdeki deyisiklikler sebebiyle firlanirlar Kastor sistemindeki butun qirmizi cirtdanlarin spektrlerinde sualanma xetleri var ve hamisi partlayis xarakterli ulduzlardir Kastor SistemiParametr Ulduz KomponentiAa Ab Ba Bb Ca CbA1 V Bilinmir ehtimal ki M5 V A2 Vm M2 V M0 5 Ve M0 5 VeKutle M 2 15 0 4 0 6 1 7 0 4 0 6 0 62 0 57Radius R 2 3 1 6 0 76 0 68Ducati J R Catalogue of Stellar Photometry in Johnson s 11 color system ing 2002 Vol 2237 Mallama A Sloan magnitudes for the brightest stars Journal of the American Association of Variable Star Observers2014 C 42 S 443 ISSN 0271 9053 2380 3606 Gontcharov G A Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system ing Ast Lett R Sunyaev Nauka Springer Science Business Media 2006 Vol 32 Iss 11 P 759 771 ISSN 1063 7737 1562 6873 0320 0108 0360 0327 doi 10 1134 S1063773706110065 arXiv 1606 08053 Leeuwen F v Validation of the new Hipparcos reduction ing Astron Astrophys T Forveille EDP Sciences 2007 Vol 474 Iss 2 P 653 664 ISSN 0004 6361 0365 0138 1432 0746 1286 4846 doi 10 1051 0004 6361 20078357 arXiv 0708 1752 Gray R O Corbally C J Garrison R F McFadden M T Robinson P E Contributions to the Nearby Stars NStars Project Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 Parsecs The Northern Sample I ing Astron J J G III E Vishniac NYC IOP Publishing AAS University of Chicago Press AIP 2003 Vol 126 Iss 4 P 2048 2059 ISSN 0004 6256 1538 3881 doi 10 1086 378365 arXiv astro ph 0308182 Gebran M Farah W Paletou F Monier R Watson V A new method for the inversion of atmospheric parameters of A Am stars ing Astron Astrophys T Forveille EDP Sciences 2016 Vol 589 10 p ISSN 0004 6361 0365 0138 1432 0746 1286 4846 doi 10 1051 0004 6361 201528052 arXiv 1603 01146 Heintz W D 1980 Micrometer Observations of Double Stars and New Pairs Part Ten The Astrophysical Journal Supplement Series 44 111 Bibcode 1980ApJS 44 111H ISSN 0067 0049 2023 07 24 at the Wayback Machine doi 10 1086 190686 2023 07 24 at the Wayback Machine Tokovinin A A 1997 MSC a catalogue of physical multiple stars Astronomy and Astrophysics Supplement Series 124 1 75 84 Bibcode 1997A amp AS 124 75T ISSN 0365 0138 2023 07 24 at the Wayback Machine doi 10 1051 aas 1997181 2023 07 24 at the Wayback Machine Torres Guillermo Ribas Ignasi 2002 Absolute Dimensions of the M Type Eclipsing Binary YY Geminorum Castor C A Challenge to Evolutionary Models in the Lower Main Sequence The Astrophysical Journal 567 2 1140 1165 Bibcode 2002ApJ 567 1140T ISSN 0004 637X 2009 09 08 at the Wayback Machine arXiv astro ph 0111167 doi 10 1086 338587 Torres Guillermo Ribas Ignasi 2002 Absolute Dimensions of the M Type Eclipsing Binary YY Geminorum Castor C A Challenge to Evolutionary Models in the Lower Main Sequence The Astrophysical Journal 567 2 1140 1165 Bibcode 2002ApJ 567 1140T ISSN 0004 637X 2009 09 08 at the Wayback Machine arXiv astro ph 0111167 doi 10 1086 338587 Stelzer B Burwitz V May 2003 Castor A and Castor B resolved in a simultaneous Chandra and XMM Newton observation Astronomy and Astrophysics 402 2 719 728 Bibcode 2003A amp A 402 719S arXiv astro ph 0302570 doi 10 1051 0004 6361 20030286 2023 07 24 at the Wayback Machine