Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Karbon nanoboruları
Xassələri
Karbon nanoboruları, diametri 1:n.10 (n=1,2,....9) nanometr, uzunluğu isə bir neçə mikrona qədər olan, bir və ya iç-içə bir neçə qrafit laylarının bükülməsindən yaranan silindrik quruluşlara deyilir. Karbon nanoboruları özündə həm nanoklasterlərə xas, həm də həcmli bərk cisimlərə xas xassələri birləşdirdiyi üçün, onlarda füllerenlərdən fərqli yeni xassələr büruzə olunur. Məhz onların bu xassələrindən gələcəkdə yeni nanomaterialların və nanoqurğuların yaradılmasında istifadə edilməsi nəzərdə tutulur və çox prespektivli hesab olunur.
Alınması
Sintezdən asılı olaraq birlaylı, ikilaylı və s. borular almaq mümkündür Karbon nanoboruları (KNB) kovalent rabitəyə malik karbon atomlarından ibarət,özü təşkil olunmuş,boru şəkilli nanoquruluşlardır.Onlar əsasən iki formada – birdivarlı və çoxdivarlı karbon nanoboruları,həmçinin çoxtəbəqəli paketləşdirilmiş konusvarı nanoboru şəklində olur.Birdivarlı karbon nanoborusu təbii (özü-özünə)boru şəklində bükülmüş qrafit monoatom qalınlıqlı təbəqədən ibarətdir. Belə təbəqə şəklində qrafit qrafen adlandırılır. Monotəbəqənin bükülməsi istıqamətindən asılı olaraq, qrafen metal və ya yarımkecirici xassələrə malik olur. Coxdivarlı karbon nanoboruları konsentrik yerləşmiş bir neçə birdivarlı nanoborudan ibarətdir, onların diametri 10-40- nm təşkil edir
Tətbiq sahələri
Karbon nanoborularının bir çox maraqlı xassələri var.Məsələn,onlar metal və ya yarımkecirici xassələrə malik ola bilər;misə nəzərən daha yaxşı elektrik cərəyanını keçirdirlər;almaza nisbətən daha yaxşı istilikkeçirmə xassəsinə malikdir. Karbon nanoborularını lazerlə buxarlandırma,karbon elektrodlarının qövs boşalmasında buxarlandırılması və qaz fazadan kimyəvi çökdürülmə texnologiyaları ilə almaq olar.Birlaylı nanoboru yaratmaq üçün katalizator kimi müsbət elektrodun mərkəzinə az miqdarda Co, Ni və ya Fe yerləşdirilir. Katalizatordan istifadə edilmədikdə çoxlaylı quruluşa malik nanoborular alınır. Qüsursuz nanoborular (xüsusılə də birdivarlı) almaq üçün metandan istifadə edilməklə ,proses 900-1000C-temperaturda aparılır. Bunun səbəbi odur ki, digər karbohidrogenlərə nisbətən metan parçalanmaya qarşı daha davamlıdır və bunun nəticəsi olaraq amorf karbonun əmələ gəlməsinin qarşısı alınır və katalizatorun çirklənməsi baş vermir. Mexaniki təsirlər KNB-nın elektron xassələrini çox dəyişir.Bundan istifadə edərək elektromexaniki cihaxların elementləri hazırlanır. KNB yarımkeçiriçi sahə tranzistorlarının yaradılmasında istifadə edilir. Karbon nanolifləri silindrik karbon nanoquruluşlarından ibarət olub konus şəkilli qrafen laylarının düzülüşündən ibarətdir.Burda karbon sap adlanan borulu mikrostrukturdan və ya liflərdən ibarətdir. Karbon nanoliflər bir çox alimlərin diqqətini potensial, termiki, elektrik və mexaniki xassələri ilə cəzb edir. Onların qeyri-adi xassələrinə və aşağı maya dəyərinə malik olması nanoliflərin müxtəlif materiallarda məsələn kompozitlərdə istifadəsinə imkan yaradır.
Mənbə
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Karbon nanoborulariXasseleriKarbon nanoborulari diametri 1 n 10 n 1 2 9 nanometr uzunlugu ise bir nece mikrona qeder olan bir ve ya ic ice bir nece qrafit laylarinin bukulmesinden yaranan silindrik quruluslara deyilir Karbon nanoborulari ozunde hem nanoklasterlere xas hem de hecmli berk cisimlere xas xasseleri birlesdirdiyi ucun onlarda fullerenlerden ferqli yeni xasseler buruze olunur Mehz onlarin bu xasselerinden gelecekde yeni nanomateriallarin ve nanoqurgularin yaradilmasinda istifade edilmesi nezerde tutulur ve cox prespektivli hesab olunur AlinmasiSintezden asili olaraq birlayli ikilayli ve s borular almaq mumkundur Karbon nanoborulari KNB kovalent rabiteye malik karbon atomlarindan ibaret ozu teskil olunmus boru sekilli nanoquruluslardir Onlar esasen iki formada birdivarli ve coxdivarli karbon nanoborulari hemcinin coxtebeqeli paketlesdirilmis konusvari nanoboru seklinde olur Birdivarli karbon nanoborusu tebii ozu ozune boru seklinde bukulmus qrafit monoatom qalinliqli tebeqeden ibaretdir Bele tebeqe seklinde qrafit qrafen adlandirilir Monotebeqenin bukulmesi istiqametinden asili olaraq qrafen metal ve ya yarimkecirici xasselere malik olur Coxdivarli karbon nanoborulari konsentrik yerlesmis bir nece birdivarli nanoborudan ibaretdir onlarin diametri 10 40 nm teskil edirTetbiq saheleriKarbon nanoborularinin bir cox maraqli xasseleri var Meselen onlar metal ve ya yarimkecirici xasselere malik ola biler mise nezeren daha yaxsi elektrik cereyanini kecirdirler almaza nisbeten daha yaxsi istilikkecirme xassesine malikdir Karbon nanoborularini lazerle buxarlandirma karbon elektrodlarinin qovs bosalmasinda buxarlandirilmasi ve qaz fazadan kimyevi cokdurulme texnologiyalari ile almaq olar Birlayli nanoboru yaratmaq ucun katalizator kimi musbet elektrodun merkezine az miqdarda Co Ni ve ya Fe yerlesdirilir Katalizatordan istifade edilmedikde coxlayli qurulusa malik nanoborular alinir Qusursuz nanoborular xususile de birdivarli almaq ucun metandan istifade edilmekle proses 900 1000C temperaturda aparilir Bunun sebebi odur ki diger karbohidrogenlere nisbeten metan parcalanmaya qarsi daha davamlidir ve bunun neticesi olaraq amorf karbonun emele gelmesinin qarsisi alinir ve katalizatorun cirklenmesi bas vermir Mexaniki tesirler KNB nin elektron xasselerini cox deyisir Bundan istifade ederek elektromexaniki cihaxlarin elementleri hazirlanir KNB yarimkecirici sahe tranzistorlarinin yaradilmasinda istifade edilir Karbon nanolifleri silindrik karbon nanoquruluslarindan ibaret olub konus sekilli qrafen laylarinin duzulusunden ibaretdir Burda karbon sap adlanan borulu mikrostrukturdan ve ya liflerden ibaretdir Karbon nanolifler bir cox alimlerin diqqetini potensial termiki elektrik ve mexaniki xasseleri ile cezb edir Onlarin qeyri adi xasselerine ve asagi maya deyerine malik olmasi nanoliflerin muxtelif materiallarda meselen kompozitlerde istifadesine imkan yaradir Menbe