Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kampanulidlər (lat. Campanulids) — bitkilər aləminin asteridlər kladına aid bitki kladı.
| Kampanulidlər | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Kampanulidlər | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
| ||||
Bu klad asteridlər kladının iki əsas qrupundan biridir və təxminən 40.000 növü əhatə edir. Kampanulidlər həm ot, həm də ağac bitkilərindən ibarətdir və müxtəlif yaşayış mühitlərində rast gəlinir.
Xüsusiyyətləri
Kampanulidlər morfoloji və molekulyar xüsusiyyətlərinə görə digər asteridlərdən fərqlənir. Bu kladın bəzi ümumi xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
Sympetalous corolla: Kampanulidlər adətən, bitişik ləçəkli (sympetalous) çiçəklərə malikdir. Bu, ləçəklərin bir-birinə bitişərək boru və ya huni şəklində bir corrolla əmələ gətirməsidir.
Inferior ovary: Kampanulidlər adətən, aşağı yumurtalıqlı (inferior ovary) çiçəklərə malikdir. Bu, yumurtalığın çiçək hissələrinin altında yerləşməsidir.
Secondary pollen presentation: Kampanulidlər ikincil polen təqdimatı (secondary pollen presentation) adlanan bir mexanizmə malikdir. Bu mexanizm, polenlərin dişicik ağzına (stigma) daha effektiv şəkildə ötürülməsini təmin edir.
Təsnifatı
Kampanulidlər iki əsas qrupa ayrılır:
Asterales (gülçiçəklilər): Bu sıraya, dünyada ən geniş yayılmış və növ sayına görə ən böyük bitki fəsilələrindən biri olan Asteraceae (gülçiçəklilər) daxildir. Asteraceae fəsiləsinin nümayəndələri arasında günəbaxan, papatya, marqaritka və astra kimi tanınmış bitkilər yer alır.
Apiales (apiales): Bu sıraya, Apiaceae (apiaceae) və Araliaceae (araliaceae) kimi fəsilələr daxildir. Apiaceae fəsiləsinin nümayəndələri arasında yerkökü, cəfəri, kərəviz və şüyüd kimi tanınmış bitkilər yer alır.
Əhəmiyyəti
Kampanulidlər təbiət və insan həyatı üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Onlar qida mənbəyi (meyvə, tərəvəz, qəhvə, çay və s.), dərman, ədviyyat, ətir, lif və digər məhsulların əsasını təşkil edir. Kampanulidlər həmçinin ekosistemlərdə mühüm rol oynayır, fotosintez prosesi ilə oksigen istehsal edir, torpağın münbitliyini artırır və biomüxtəlifliyin qorunmasına kömək edir.
İstinadlar
- Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III (ing.). // Botanical Journal of the Linnean Society / M. F. Fay Wiley-Blackwell, Linnean Society of London, OUP, 2009. Vol. 161, Iss. 2. P. 105–121. ISSN 0024-4074; 1095-8339 doi:10.1111/J.1095-8339.2009.00996.X
- Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV (ing.). // Botanical Journal of the Linnean Society / M. F. Fay Wiley-Blackwell, Linnean Society of London, OUP, 2016. Vol. 181, Iss. 1. P. 1–20. ISSN 0024-4074; 1095-8339 doi:10.1111/BOJ.12385
- The Angiosperm Phylogeny Group. "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV". Botanical Journal of the Linnean Society. 181 (1). 2016: 1–20. doi:10.1111/boj.12385.
- Judd, W. S.; Campbell, C. S.; Kellogg, E. A.; Stevens, P. F.; Donoghue, M. J. Plant Systematics: A Phylogenetic Approach. Sunderland, Massachusetts: Sinauer Associates. 2008. ISBN .
- Endress, P. K.; Friis, E. M. "Fossil evidence of angiosperm diversification: flowering time and its evolutionary consequences". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 365 (1543). 2010: 841–851. doi:10.1098/rstb.2009.0228. PMID 20190190.
- Heywood, V. H.; Brummitt, R. K.; Culham, A.; Seberg, O. Flowering Plant Families of the World. Richmond, Surrey: Kew Publishing. 2007. ISBN .
- Stevens, P. F. "Angiosperm Phylogeny Website". Missouri Botanical Garden. 2011-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kampanulidler lat Campanulids bitkiler aleminin asteridler kladina aid bitki kladi KampanulidlerElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperasteridlerKlad AsteridlerKlad KampanulidlerBeynelxalq elmi adicampanulidsSekil axtarisi Bu klad asteridler kladinin iki esas qrupundan biridir ve texminen 40 000 novu ehate edir Kampanulidler hem ot hem de agac bitkilerinden ibaretdir ve muxtelif yasayis muhitlerinde rast gelinir XususiyyetleriKampanulidler morfoloji ve molekulyar xususiyyetlerine gore diger asteridlerden ferqlenir Bu kladin bezi umumi xususiyyetleri asagidakilardir Sympetalous corolla Kampanulidler adeten bitisik lecekli sympetalous ciceklere malikdir Bu leceklerin bir birine bitiserek boru ve ya huni seklinde bir corrolla emele getirmesidir Inferior ovary Kampanulidler adeten asagi yumurtaliqli inferior ovary ciceklere malikdir Bu yumurtaligin cicek hisselerinin altinda yerlesmesidir Secondary pollen presentation Kampanulidler ikincil polen teqdimati secondary pollen presentation adlanan bir mexanizme malikdir Bu mexanizm polenlerin disicik agzina stigma daha effektiv sekilde oturulmesini temin edir TesnifatiKampanulidler iki esas qrupa ayrilir Asterales gulcicekliler Bu siraya dunyada en genis yayilmis ve nov sayina gore en boyuk bitki fesilelerinden biri olan Asteraceae gulcicekliler daxildir Asteraceae fesilesinin numayendeleri arasinda gunebaxan papatya marqaritka ve astra kimi taninmis bitkiler yer alir Apiales apiales Bu siraya Apiaceae apiaceae ve Araliaceae araliaceae kimi fesileler daxildir Apiaceae fesilesinin numayendeleri arasinda yerkoku ceferi kereviz ve suyud kimi taninmis bitkiler yer alir EhemiyyetiKampanulidler tebiet ve insan heyati ucun boyuk ehemiyyete malikdir Onlar qida menbeyi meyve terevez qehve cay ve s derman edviyyat etir lif ve diger mehsullarin esasini teskil edir Kampanulidler hemcinin ekosistemlerde muhum rol oynayir fotosintez prosesi ile oksigen istehsal edir torpagin munbitliyini artirir ve biomuxtelifliyin qorunmasina komek edir IstinadlarAngiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants APG III ing Botanical Journal of the Linnean Society M F Fay Wiley Blackwell Linnean Society of London OUP 2009 Vol 161 Iss 2 P 105 121 ISSN 0024 4074 1095 8339 doi 10 1111 J 1095 8339 2009 00996 X Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants APG IV ing Botanical Journal of the Linnean Society M F Fay Wiley Blackwell Linnean Society of London OUP 2016 Vol 181 Iss 1 P 1 20 ISSN 0024 4074 1095 8339 doi 10 1111 BOJ 12385 The Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants APG IV Botanical Journal of the Linnean Society 181 1 2016 1 20 doi 10 1111 boj 12385 Judd W S Campbell C S Kellogg E A Stevens P F Donoghue M J Plant Systematics A Phylogenetic Approach Sunderland Massachusetts Sinauer Associates 2008 ISBN 978 0 87893 407 2 Endress P K Friis E M Fossil evidence of angiosperm diversification flowering time and its evolutionary consequences Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences 365 1543 2010 841 851 doi 10 1098 rstb 2009 0228 PMID 20190190 Heywood V H Brummitt R K Culham A Seberg O Flowering Plant Families of the World Richmond Surrey Kew Publishing 2007 ISBN 978 1 84246 165 5 Stevens P F Angiosperm Phylogeny Website Missouri Botanical Garden 2011 06 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 07 22 Hemcinin bax