Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Kalanchoe pinnata (Lam.) Pers. (=Bryophyllum pinnatum Lam.) - Lələkvari kalanxo (Kalanxo, lələkvari, doktor)
Kalanchoe pinnata | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Kalanchoe pinnata | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Botaniki xarakteristikası
Çoxillik, həmişəyaşıl, sukkulent ot bitkisi olub, hündürlüyü 50-150 sm-dir. Gövdəsi düzqalxan, möhkəm olub, ağac əsaslıdır. Yarpaqları üz-üzə dayanan, saplaqlı, şirəli, yoğun, açıq-yaşıl və ya qırmızı rəngə çalan, ellips və ya yumurtavari, dişcikli-çəpərli, vegetasiya başladıqda sadə, qurtardırda yuxarı hissəsi bərabər olmayan-lələkli, 3-5 (7) ellips və ya yumurtavari yarpaqlı olub, qısa saplaqlı və ya oturaq olur. Çiçəkləri ikicinsli olmaqla, süpürgəvarı çiçək qrupunda formalaşmışdir. Çoxsaylı meyvələri kiçiktoxumlu və çoxyarpaqlıdır. Həyatının ikinci ilində qeyri-müntəzəm formada çiçəkləyir və zəif meyvə əmələ gətirir. Toxumla və vegetativ orqanlarla çoxalır.
Vətəni məlum deyil. Tropik Afrikada, Madaqasqarda, tropik Asiyada, Avstraliya, cənubi və mərkəzi Amerikada yayılmışdır. Otaq şəraitində geniş inkişaf edir. Plantasiya şəklində Gürcüstanda (Acarıstan) becərilir.
Birinci toplanılma avqustun başlanğıcında, ikinci isə oktyabrın sonunda aparılır. Oktyabr ayının sonunda cavan budaqların üzərində çıxan yarpaqları kəsilərək yeşiklərə toplanaraq ventiliyasiyalı anbarlara yığılır və emal ediləcək zavodlara göndərilir bundan sok (şirə) alınır.
Xammal kimi gövdə yarpaqlarıdır. Zəif iyli, turş dadlı olmaqla, azacıq büzücüdür.
Toplandıqdan ən geci 20 saat sonra emal zavoduna göndərilməlidir. Xammal işlənilməli, 5-10°С temperaturda qaranlır yerdə 7 sutqadan çox olmamaqla saxlanılmalıdır.
Tərkibi və təsiri
Gövdə və yarpaqlarının sirəsində 40% polisaxaridlər, flavonoidlər (kverçetin, kempferol və qlükozidlər), katexinlər, aşı maddələri, üzvi turşular – alma, oksalat, limon, sirkə, fermentlər, askorbin turşusu və mikro və makroelementlər: alüminium, maqnezium, kalsium, mis, silisium və manqan olur.
İltihab əleyhinə dərmandır. Toxuma regenerasiyasını stimullaşdırır.
Bitkidən alınan sok iltihabsorucu olmaqla, eksudasiya fazasını aktivləşdirir. Yaralanmalarda, yanıqlarda, donvurmalarda, antibakterial hallarda, irinin təmizlənməsində, epitelizasiyada işlədilir. Sokunun təsirindən orqanizmdə virus əleyhinə interfermentativ maddələr hasil olur. Antivirus zamanı polimielitdə və enteroviruslarda təyin edilir. V.P.Filatov metodu ilə bakterisid effektli, qrammüsbət və qrammənfi mikroorqanizmlərə qarşı biogen stimulyator hazırlanır. Bitkinin soku az toksikidir.
Xammal olaraq keyfiyyətli dərman bitkisi kimi istifadə edilir. Təzə gövdəsindən hazırlanan sokdan yerli iltihabsorucu, toxumaları saflaşdırıcı vasitə kimi istifadə edilir. Eyni zamanda irinli nekrotik proseslərin, trofik yaraların, yataq yaralarının, dəlikli-deşikli yaraların, dəri transplantasiyalarında və yanıqların müalicəsində təyin edilir. İrinli yaraların, abses, dolama, frunkulyoz zamanı tamponların qoyulmasında istifadə edilir. Eyni zamanda qızılyel iltihabında, göz xəstəliklərində, yanıq, travma, keratitdə və gözün distrofit hallarında işlədilir. Qranulası mədə və 12 barmaq bağırsağın iltihabında, qastritdə, qastrodiodenitdə və xroniki enterkolitdə təyin edilir.
İstinadlar
- Illustrated Handbook of Succulent Plants: Crassulaceae. / red. U. Eggli 2003. S. 169. — ((untranslated))
- S.C.İbadullayeva, M.C.Qəhrəmanova Bitkilərin Sirli Dünyası (Ot Bitkiləri) Bakı 2016 s.333
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Kalanchoe pinnata Lam Pers Bryophyllum pinnatum Lam Lelekvari kalanxo Kalanxo lelekvari doktor Kalanchoe pinnataElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Kalanchoe pinnataBeynelxalq elmi adiKalanchoe pinnata Pers 1805Sekil axtarisiITIS 503277NCBI 80913EOL 487240Botaniki xarakteristikasiCoxillik hemiseyasil sukkulent ot bitkisi olub hundurluyu 50 150 sm dir Govdesi duzqalxan mohkem olub agac esaslidir Yarpaqlari uz uze dayanan saplaqli sireli yogun aciq yasil ve ya qirmizi renge calan ellips ve ya yumurtavari discikli ceperli vegetasiya basladiqda sade qurtardirda yuxari hissesi beraber olmayan lelekli 3 5 7 ellips ve ya yumurtavari yarpaqli olub qisa saplaqli ve ya oturaq olur Cicekleri ikicinsli olmaqla supurgevari cicek qrupunda formalasmisdir Coxsayli meyveleri kiciktoxumlu ve coxyarpaqlidir Heyatinin ikinci ilinde qeyri muntezem formada cicekleyir ve zeif meyve emele getirir Toxumla ve vegetativ orqanlarla coxalir Veteni melum deyil Tropik Afrikada Madaqasqarda tropik Asiyada Avstraliya cenubi ve merkezi Amerikada yayilmisdir Otaq seraitinde genis inkisaf edir Plantasiya seklinde Gurcustanda Acaristan becerilir Birinci toplanilma avqustun baslangicinda ikinci ise oktyabrin sonunda aparilir Oktyabr ayinin sonunda cavan budaqlarin uzerinde cixan yarpaqlari kesilerek yesiklere toplanaraq ventiliyasiyali anbarlara yigilir ve emal edilecek zavodlara gonderilir bundan sok sire alinir Xammal kimi govde yarpaqlaridir Zeif iyli turs dadli olmaqla azaciq buzucudur Toplandiqdan en geci 20 saat sonra emal zavoduna gonderilmelidir Xammal islenilmeli 5 10 S temperaturda qaranlir yerde 7 sutqadan cox olmamaqla saxlanilmalidir Terkibi ve tesiriGovde ve yarpaqlarinin siresinde 40 polisaxaridler flavonoidler kvercetin kempferol ve qlukozidler katexinler asi maddeleri uzvi tursular alma oksalat limon sirke fermentler askorbin tursusu ve mikro ve makroelementler aluminium maqnezium kalsium mis silisium ve manqan olur Iltihab eleyhine dermandir Toxuma regenerasiyasini stimullasdirir Bitkiden alinan sok iltihabsorucu olmaqla eksudasiya fazasini aktivlesdirir Yaralanmalarda yaniqlarda donvurmalarda antibakterial hallarda irinin temizlenmesinde epitelizasiyada isledilir Sokunun tesirinden orqanizmde virus eleyhine interfermentativ maddeler hasil olur Antivirus zamani polimielitde ve enteroviruslarda teyin edilir V P Filatov metodu ile bakterisid effektli qrammusbet ve qrammenfi mikroorqanizmlere qarsi biogen stimulyator hazirlanir Bitkinin soku az toksikidir Xammal olaraq keyfiyyetli derman bitkisi kimi istifade edilir Teze govdesinden hazirlanan sokdan yerli iltihabsorucu toxumalari saflasdirici vasite kimi istifade edilir Eyni zamanda irinli nekrotik proseslerin trofik yaralarin yataq yaralarinin delikli desikli yaralarin deri transplantasiyalarinda ve yaniqlarin mualicesinde teyin edilir Irinli yaralarin abses dolama frunkulyoz zamani tamponlarin qoyulmasinda istifade edilir Eyni zamanda qizilyel iltihabinda goz xesteliklerinde yaniq travma keratitde ve gozun distrofit hallarinda isledilir Qranulasi mede ve 12 barmaq bagirsagin iltihabinda qastritde qastrodiodenitde ve xroniki enterkolitde teyin edilir IstinadlarIllustrated Handbook of Succulent Plants Crassulaceae red U Eggli 2003 S 169 untranslated S C Ibadullayeva M C Qehremanova Bitkilerin Sirli Dunyasi Ot Bitkileri Baki 2016 s 333Hemcinin bax