Kükü abidələr kompleksi — Şahbuz rayonu ərazisində yerləşən kompleksi.
Kükü abidələr kompleksi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Şahbuz |
Yerləşir | Kükü kəndi |
Üslubu | |
|
I Kükü
I Kükü abidəsi Şahbuz rayonunun Kükü kəndinin girəcəyində, Küküçayın sağ sahilində yerləşən qədim yaşayış yeridir. Abidə iki hündür təpəni və onların ətəyini əhatə edir. I Kükü abidəsinin sahəsi 74 hektardan artıqdır. Abidədə aparılan kəşfiyyat işləri nəticəsində mədəni təbəqənin böyük bir hissəsinin dağıdıldığı aşkar edilmişdir. Yaşayış yerinin bəzi hissələrində uçub – tökülmüş daş yığınlarına təsadüf edilir. Binalar dağın relyefinə uyğun olaraq ensiz səkilərdə yerləşdirilmişdir. Divar qalıqları bəzi yerlərdə 50 m məsafədən izlənilir.
Yaşayış yerindən çəhrayı və boz rəngli gil küpələr, kasa və badya qırıqları tapılmışdır. Ərazidə qədim qəbirlərin olması güman edilir. Yaşayış yerindən toplanmış yerüstü materiallar e.ə. II – I minilliklər, şurfdan aşkar olunmuş materiallar isə e.ə. I minilliyin əvvəlləri üçün səciyyəvidir.
II Kükü
II Kükü abidəsi Şahbuz rayonunda Küküçay ilə Zırnelçayın qovuşduğu yerdən bir qədər aşağıda İlk Dəmir dövrünə aid arxeoloji abidədir. Abidə Küküçayın sağ sahilində, hündür təpə üzərində olub, hər tərəfdən dərin dərə ilə əhatələnmişdir. II Kükü abidəsinin sahəsi 6400 m² – dir. Yaşayış yerində iri daşlardan tikilmiş bina qalıqlarına rast gəlinir. Otaqların saxlanmış qalıqlarına əsasən, müəyyən edilmişdir ki, onlar dördbucaqlı formada olmuşdur. Saxlanmış divarlar bir cərgə iri daşlardan inşa edilmişdir.
Cənub – qərb tərəfdə iki cərgə daşdan hörülmüş divar qalıqlarına təsadüf edilmişdir. Bəzən bitişik, bəzən isə bir – birindən aralı yerləşən otaqlar iri həcmli olub sahəsi 35 m² — ə çatır. Yaşayış yerindən çəhrayı rəngli gil qab qırıqları tapılmış, Küküçayın sağ sahilində xüsusi düzəldilmiş yerdə qaval daşı aşkarlanmışdır. Abidənin e.ə. II minilliyin sonu – I minilliyin əvvəllərinə aid olması güman edilir.
Kükü nekropolu
Kükü nekropolu Şahbuz rayonunun Kükü kəndinin içərisində yerləşən Tunc dövrünə aid arxeoloji abidədir. Tikinti işləri zamanı abidənin qədim qəbirlər olduğu müəyyən edilmişdir. Tədqiqatlar nəticəsində birinci qəbirdən iri monoxrom boyalı küpə və boz rəngli qablar, həmçinin iri buynuzlu heyvan sümükləri aşkar edilmişdir. Bəzi yerlərdə nazik kül təbəqəsinə, daha dərinlikdə isə iri yonulmuş daşlara təsadüf olunmuşdur.Tapıntılara əsasən 3 m dərinlikdə yerləşən qəbrin (uzunluğu 2,5 m) salamat qalan hissəsinin eni, 0,6 m idi.
İkici qəbir tamamilə dağılmışdır. Salamat qalan hissəsinin uzunluğu 4 m, eni isə 0,6 m olub birinci qəbirlə eyni istiqamətdədir. Dağılmış qəbrin boz rəngli gil qablardan (küpə, kasa, badya qırıqları) ibarət məişət avadanlığının üzərini örtən kül qalıqlarına təsadüf edilmişdir. Qəbir boyu heyvan sümükləri səpələnmişdir. Qəbirdən tunc nizə ucluğu və tunc sancaqlar da tapılmışdır. Maddi mədəniyyət nümunələrinin təhlilindən Kükü nekropolunun e.ə. III minilliyin sonu – II minilliyin əvvəllərinə aid olduğu ehtimalı irəli sürülmüşdür.
İstinadlar
- I Kükü məqaləsi, Naxçıvan Ensiklopediyası, AMEA, Bakı, 2002, səh 240
- II Kükü məqaləsi, Naxçıvan Ensiklopediyası, AMEA, Bakı, 2002, səh 241
- A. Q. Seyidov – Naxçıvan tunc dövründə, Bakı, 2000, səh 56
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Kuku Kuku abideler kompleksi Sahbuz rayonu erazisinde yerlesen kompleksi Kuku abideler kompleksiOlke AzerbaycanSeher SahbuzYerlesir Kuku kendiUslubuKuku abideler kompleksiI KukuI Kuku abidesi Sahbuz rayonunun Kuku kendinin gireceyinde Kukucayin sag sahilinde yerlesen qedim yasayis yeridir Abide iki hundur tepeni ve onlarin eteyini ehate edir I Kuku abidesinin sahesi 74 hektardan artiqdir Abidede aparilan kesfiyyat isleri neticesinde medeni tebeqenin boyuk bir hissesinin dagidildigi askar edilmisdir Yasayis yerinin bezi hisselerinde ucub tokulmus das yiginlarina tesaduf edilir Binalar dagin relyefine uygun olaraq ensiz sekilerde yerlesdirilmisdir Divar qaliqlari bezi yerlerde 50 m mesafeden izlenilir Yasayis yerinden cehrayi ve boz rengli gil kupeler kasa ve badya qiriqlari tapilmisdir Erazide qedim qebirlerin olmasi guman edilir Yasayis yerinden toplanmis yerustu materiallar e e II I minillikler surfdan askar olunmus materiallar ise e e I minilliyin evvelleri ucun seciyyevidir II KukuII Kuku abidesi Sahbuz rayonunda Kukucay ile Zirnelcayin qovusdugu yerden bir qeder asagida Ilk Demir dovrune aid arxeoloji abidedir Abide Kukucayin sag sahilinde hundur tepe uzerinde olub her terefden derin dere ile ehatelenmisdir II Kuku abidesinin sahesi 6400 m dir Yasayis yerinde iri daslardan tikilmis bina qaliqlarina rast gelinir Otaqlarin saxlanmis qaliqlarina esasen mueyyen edilmisdir ki onlar dordbucaqli formada olmusdur Saxlanmis divarlar bir cerge iri daslardan insa edilmisdir Cenub qerb terefde iki cerge dasdan horulmus divar qaliqlarina tesaduf edilmisdir Bezen bitisik bezen ise bir birinden arali yerlesen otaqlar iri hecmli olub sahesi 35 m e catir Yasayis yerinden cehrayi rengli gil qab qiriqlari tapilmis Kukucayin sag sahilinde xususi duzeldilmis yerde qaval dasi askarlanmisdir Abidenin e e II minilliyin sonu I minilliyin evvellerine aid olmasi guman edilir Kuku nekropoluKuku nekropolu Sahbuz rayonunun Kuku kendinin icerisinde yerlesen Tunc dovrune aid arxeoloji abidedir Tikinti isleri zamani abidenin qedim qebirler oldugu mueyyen edilmisdir Tedqiqatlar neticesinde birinci qebirden iri monoxrom boyali kupe ve boz rengli qablar hemcinin iri buynuzlu heyvan sumukleri askar edilmisdir Bezi yerlerde nazik kul tebeqesine daha derinlikde ise iri yonulmus daslara tesaduf olunmusdur Tapintilara esasen 3 m derinlikde yerlesen qebrin uzunlugu 2 5 m salamat qalan hissesinin eni 0 6 m idi Ikici qebir tamamile dagilmisdir Salamat qalan hissesinin uzunlugu 4 m eni ise 0 6 m olub birinci qebirle eyni istiqametdedir Dagilmis qebrin boz rengli gil qablardan kupe kasa badya qiriqlari ibaret meiset avadanliginin uzerini orten kul qaliqlarina tesaduf edilmisdir Qebir boyu heyvan sumukleri sepelenmisdir Qebirden tunc nize uclugu ve tunc sancaqlar da tapilmisdir Maddi medeniyyet numunelerinin tehlilinden Kuku nekropolunun e e III minilliyin sonu II minilliyin evvellerine aid oldugu ehtimali ireli surulmusdur IstinadlarI Kuku meqalesi Naxcivan Ensiklopediyasi AMEA Baki 2002 seh 240 II Kuku meqalesi Naxcivan Ensiklopediyasi AMEA Baki 2002 seh 241 A Q Seyidov Naxcivan tunc dovrunde Baki 2000 seh 56Hemcinin baxAzerbaycan arxeologiyasi