Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jül Düpüi (fr. Arsène Jules-Émile Juvenal Dupuit; 18 may 1804, Fossano[d], Pyemont – 5 sentyabr 1866, XVI arondisman (Paris)[d], Paris və ya Paris) — fransız mühəndis, və iqtisadçı, marjinalizmin qabaqcıllarından biri.
| Jül Düpüi | |
|---|---|
| fr. Jules Dupuit | |
 | |
| Doğum tarixi | 18 may 1804 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 5 sentyabr 1866(62 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | iqtisadiyyat |
| Təhsili | |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiyası
Jül 18 may 1804-cü ildə İtaliyada anadan olub (o dövr Napoleon qoşunları tərəfindən işğal edilmişdi). Jül 10 yaşında olanda ailəsi Fransaya köçdü. 1822-ci ildə Parisdə yerləşən Politexnik məktəbini bitirmişdir. Mühəndis olaraq işləyərək yol obyektlərini dizayn etmiş və 1843-cü ildə bu fəaliyyətinə görə Fəxri Legion Ordenini almışdır.
Elmi fəaliyyəti
Mexanika
1830-cu illərdə Jül Düpüi, üfüqi müstəviyə yuvarlandıqda radiusu 
olan silindrik bir silindirin yaşadığı müqaviməti təyin etmək üçün bir sıra təcrübələr aparmışdır. Bu məlumatları emal edərək 1837-ci ildə yuvarlanan sürtünmə qüvvəsi üçün 
ilə tərs mütənasib bir düstur təklif etdi. Bunun ardından Dupuis ilə başqa bir Fransız mexanik - A. Morin arasında canlı və olduqca sərt bir müzakirə (1839-1841) davam etdi, təcrübə məlumatları Kulon düsturunun etibarlılığını inandırıcı şəkildə təsdiqlədi (ona görə yuvarlanan sürtünmə qüvvəsi ilə tərs mütənasibdir), sonra niyə Düpüinin yuvarlanan sürtünmə üzərində işi uzun müddət unuduldu.
Lakin, XX əsrin ortalarında. Devid Teybor (ing. David Tabor) tərəfindən yuvarlanan sürtünmə nəzəriyyəsi üzərində aparılan fundamental tədqiqatlar Dupuisin fikirlərinin qismən bərpasına səbəb oldu. Deformasiyanın elastik histerez ilə xarakterizə olunduğu, açıq-aşkar çatışmaz elastikliyə malik materiallar (kauçuk, taxta, qismən dəmir) üçün Düpüi formulu Kulon formulundan daha yaxşı təcrübə ilə razılaşma təmin etdiyini ortaya çıxardı.
Həm də yeraltı suların hərəkətini izah edən diferensial tənliyi araşdırdığı yeraltı hidrodinamikayla da məşğul idi.
İqtisadiyyat
1844-cü ildə "Mülki quruluşların faydalılığının ölçüsü haqqında" məqaləsi dərc olundu, burada iqtisadi tədbirlərin effektivliyini (faydalılığını) müəyyənləşdirmək üçün o dövrdə tətbiq olunan metodun uyğunsuzluğunu sübut etdi. Məqalə iqtisadiyyatda marjinal analizi tətbiq edən ilk şəxs idi (Tünen və sonra). Əvvəlcə istehlakçı mənfəətini təhlil edildi — rifah iqtisadiyyatının əsas konsepsiyası. Düpüi mülki strukturların (körpülər, yollar) faydalılığı fikrini onların fəaliyyətindən gələn pul cəmləri kimi təkzib etdi.
Biblioqrafiya
- Дюпюи Ж. О мере полезности гражданских сооружений // Вехи экономической мысли. Т. 1. Теория потребительского поведения и спроса / Под ред. Гальперин, Вадим Максович — СПб: Экономическая школа, 2000—380 с. — С. 28—66. — (fr. De la mesure de l'utilite des travaux publics, 1844).
- Dupuit J. . Essai et expériences sur le tirage de voitures et sur le frottement de second espèce. Paris: Carilian — Goeury. 1837.
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Jules Dupuit // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #119120496 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Ишлинский, 1985
- Силин, 1976
Ədəbiyyat
- Блауг М. Дюпюи, Жюль // 100 великих экономистов до Кейнса. Библиотека «Экономической школы», вып. 42 (1 500 nüs.). СПб.: Экономикус. 2008 [Great Economists before Keynes: An introduction to the lives & works of one hundred great economists of the past]. 104–106. ISBN .
- Блауг М. Дюпюи и французская инженерная традиция // Экономическая мысль в ретроспективе. М.: Дело. 1994 [Economic Theory in Retrospect]. 297–299. ISBN .
- Ишлинский, Александр Юльевич . Механика: идеи, задачи, приложения. М.: Наука. 1985.
- Силин А. А. . Трение и его роль в развитии техники. М.: Наука. 1976.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Jul Dupui fr Arsene Jules Emile Juvenal Dupuit 18 may 1804 Fossano d Pyemont 5 sentyabr 1866 XVI arondisman Paris d Paris ve ya Paris fransiz muhendis ve iqtisadci marjinalizmin qabaqcillarindan biri Jul Dupuifr Jules DupuitDogum tarixi 18 may 1804 1804 05 18 Dogum yeri Fossano d Kuneo eyaleti Pyemont ItaliyaVefat tarixi 5 sentyabr 1866 1866 09 05 62 yasinda Vefat yeri XVI arondisman Paris d Paris Paris ve yaParis ParisElm saheleri iqtisadiyyatTehsili Fransa Politexnik Mektebi Paris Yol ve Korpu Milli MektebiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiJul 18 may 1804 cu ilde Italiyada anadan olub o dovr Napoleon qosunlari terefinden isgal edilmisdi Jul 10 yasinda olanda ailesi Fransaya kocdu 1822 ci ilde Parisde yerlesen Politexnik mektebini bitirmisdir Muhendis olaraq isleyerek yol obyektlerini dizayn etmis ve 1843 cu ilde bu fealiyyetine gore Fexri Legion Ordenini almisdir Elmi fealiyyetiMexanika 1830 cu illerde Jul Dupui ufuqi musteviye yuvarlandiqda radiusu R displaystyle R olan silindrik bir silindirin yasadigi muqavimeti teyin etmek ucun bir sira tecrubeler aparmisdir Bu melumatlari emal ederek 1837 ci ilde yuvarlanan surtunme quvvesi ucun R displaystyle sqrt R ile ters mutenasib bir dustur teklif etdi Bunun ardindan Dupuis ile basqa bir Fransiz mexanik A Morin arasinda canli ve olduqca sert bir muzakire 1839 1841 davam etdi tecrube melumatlari Kulon dusturunun etibarliligini inandirici sekilde tesdiqledi ona gore yuvarlanan surtunme quvvesi R displaystyle R ile ters mutenasibdir sonra niye Dupuinin yuvarlanan surtunme uzerinde isi uzun muddet unuduldu Lakin XX esrin ortalarinda Devid Teybor ing David Tabor terefinden yuvarlanan surtunme nezeriyyesi uzerinde aparilan fundamental tedqiqatlar Dupuisin fikirlerinin qismen berpasina sebeb oldu Deformasiyanin elastik histerez ile xarakterize olundugu aciq askar catismaz elastikliye malik materiallar kaucuk taxta qismen demir ucun Dupui formulu Kulon formulundan daha yaxsi tecrube ile razilasma temin etdiyini ortaya cixardi Hem de yeralti sularin hereketini izah eden diferensial tenliyi arasdirdigi yeralti hidrodinamikayla da mesgul idi Iqtisadiyyat 1844 cu ilde Mulki quruluslarin faydaliliginin olcusu haqqinda meqalesi derc olundu burada iqtisadi tedbirlerin effektivliyini faydaliligini mueyyenlesdirmek ucun o dovrde tetbiq olunan metodun uygunsuzlugunu subut etdi Meqale iqtisadiyyatda marjinal analizi tetbiq eden ilk sexs idi Tunen ve sonra Evvelce istehlakci menfeetini tehlil edildi rifah iqtisadiyyatinin esas konsepsiyasi Dupui mulki strukturlarin korpuler yollar faydaliligi fikrini onlarin fealiyyetinden gelen pul cemleri kimi tekzib etdi BiblioqrafiyaDyupyui Zh O mere poleznosti grazhdanskih sooruzhenij Vehi ekonomicheskoj mysli T 1 Teoriya potrebitelskogo povedeniya i sprosa Pod red Galperin Vadim Maksovich SPb Ekonomicheskaya shkola 2000 380 s S 28 66 ISBN 5 900428 48 6 fr De la mesure de l utilite des travaux publics 1844 Dupuit J Essai et experiences sur le tirage de voitures et sur le frottement de second espece Paris Carilian Goeury 1837 IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Jules Dupuit Proleksis enciklopedija Opca i nacionalna enciklopedija xorv 2009 Deutsche Nationalbibliothek Record 119120496 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Ishlinskij 1985 Silin 1976EdebiyyatBlaug M Dyupyui Zhyul 100 velikih ekonomistov do Kejnsa Biblioteka Ekonomicheskoj shkoly vyp 42 1 500 nus SPb Ekonomikus 2008 Great Economists before Keynes An introduction to the lives amp works of one hundred great economists of the past 104 106 ISBN 978 5 903816 01 9 Blaug M Dyupyui i francuzskaya inzhenernaya tradiciya Ekonomicheskaya mysl v retrospektive M Delo 1994 Economic Theory in Retrospect 297 299 ISBN 5 86461 151 4 Ishlinskij Aleksandr Yulevich Mehanika idei zadachi prilozheniya M Nauka 1985 Silin A A Trenie i ego rol v razvitii tehniki M Nauka 1976