I Şapur (fars. شاپور اول; II əsr, Firuzabad, Fars ostanı – 272[…], Bişapur[d], Fars ostanı) — ikinci Sasani şahı.
I Şapur | |
---|---|
𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩 | |
12 aprel, 241 – may,272 | |
Əvvəlki | I Ərdəşir |
Sonrakı | I Hürmüz |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Firuzabad, İran |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri |
|
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | I Ərdəşir |
Anası | Mirod |
Həyat yoldaşları | Gurzad, Xuranjim |
Uşaqları | |
Dini | Zərdüştilik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İlk illəri
Şapur 215-ci ildə doğulmuşdu. Atası I Ərdəşir, anası isə Arşakilər sülaləsindən Miroddur. 240-cı ildə artıq atası ilə birgə hökmdarlıq edirdi. 242-ci ildə sülh imzaladı və 500.000 dinar təzminat aldı. Lakin sülh tez pozuldu və 253-cü ildə Sasani ordusu 60000lik Roma ordusunu məhv etdi.
Hakimiyyəti
252-ci ildə Şapurun əmri ilə Ermənistan çarı II Xosrov (Arşaki) öldürüldü, I Hürmüz Ermənistan taxtına gətirildi. Gürcüstan da işğal edilərək Sasanilər dövlətinə birləşdirildi.
260-cı ildə Roma-Sasani müharibələrində Roma ordusunu məğlub etdi. Öz qələbəsi barədə bütün qonşu ölkələrə xəbər saldı ki, ona tabe olsunlar. Alban hökmdarı I Vaçe tabe olmaq istəməsə də, 262-ci ildə I Şapur Albaniyanı özündən asılı vəziyyətə gətirdi. 10 il sonra (272) I Şapur öldü və Albaniya asılılıqdan çıxdı.
İstinadlar
- Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- Gabrieli F. SHĀHPŪR // Enciclopedia Treccani (it.). Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1936.
- Cambridge History of Iran, Volume III, edited by Ehsan Yarshater (professor of Iranian studies, Columbia University, New York)
Anar İsayev, Rəhim Məcnunov, Muxtar Abbasov — Azərbaycan tarixi VI–XI sinif
Monarx, sülalə və ya onların nümayəndələri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Sapur fars شاپور اول II esr Firuzabad Fars ostani 272 Bisapur d Fars ostani ikinci Sasani sahi I Sapur𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩Sasanilerin II sahi12 aprel 241 may 272EvvelkiI ErdesirSonrakiI HurmuzSexsi melumatlarDogum tarixi 215Dogum yeri Firuzabad IranVefat tarixi 272Vefat yeri Bisapur d Kazerun sehristani Fars ostani IranFealiyyeti suveren d Atasi I ErdesirAnasi MirodHeyat yoldaslari Gurzad XuranjimUsaqlari I Behram I HurmuzDini Zerdustilik Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illeriSapur 215 ci ilde dogulmusdu Atasi I Erdesir anasi ise Arsakiler sulalesinden Miroddur 240 ci ilde artiq atasi ile birge hokmdarliq edirdi 242 ci ilde sulh imzaladi ve 500 000 dinar tezminat aldi Lakin sulh tez pozuldu ve 253 cu ilde Sasani ordusu 60000lik Roma ordusunu mehv etdi Hakimiyyeti252 ci ilde Sapurun emri ile Ermenistan cari II Xosrov Arsaki olduruldu I Hurmuz Ermenistan taxtina getirildi Gurcustan da isgal edilerek Sasaniler dovletine birlesdirildi 260 ci ilde Roma Sasani muharibelerinde Roma ordusunu meglub etdi Oz qelebesi barede butun qonsu olkelere xeber saldi ki ona tabe olsunlar Alban hokmdari I Vace tabe olmaq istemese de 262 ci ilde I Sapur Albaniyani ozunden asili veziyyete getirdi 10 il sonra 272 I Sapur oldu ve Albaniya asililiqdan cixdi IstinadlarGran Enciclopedia Catalana kat Grup Enciclopedia 1968 Gabrieli F SHAHPuR Enciclopedia Treccani it Istituto dell Enciclopedia Italiana 1936 Cambridge History of Iran Volume III edited by Ehsan Yarshater professor of Iranian studies Columbia University New York Anar Isayev Rehim Mecnunov Muxtar Abbasov Azerbaycan tarixi VI XI sinif Monarx sulale ve ya onlarin numayendeleri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin