Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Həsən Fəhmi Əfəndi (1795, Akşehir, Konya ili – 1881, Mədinə, Hicaz vilayəti) — Osmanlı İmperiyasının 149-cu şeyxülislamı (1868–1871), müdərris (müəllim), kazasker (qazi-əsgər), alim.
| Həsən Fəhmi Əfəndi | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1795 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1881 |
| Vəfat yeri | |
Haqqında
Kiçik yaşlarından elmə olan böyük marağı olan Həsən Fəhmi Əfəndi ilk təhsilini Konyada alıb. Təhsilini uğurla başa vurub Amasyadan Konyaya gələn Kara Halil Əfəndi ilə birlikdə İstanbula yola gedir. Vidinli Mustafa Əfəndinin yanında dərs almağa davam edən Həsən Fəhmi Əfəndi təhsilini uğurla başa vurub Ayasofya Camisində tədris fəaliyyətinə başlayır. 1847-ci ildə Haric rürbəsi ilə Feth-ül-Gazi mədrəsəsinə müdərris təyin edilir. Müxtəlif mədrəsələrdə müdərrislik edib elm öyrətdikdən sonra Sahn-ı Seman (Fatih) mədrəsələrində müdərris olur. Çoxlu tələblər yetişdirdi. Yalnız şeyxülislamların dərs dediyi Bəyazid mədrəsəsində dərs vəkili vəzifəsinə təyin edildi. 1861-ci ildə Sultan Əbdüləzizin hakimiyyətə gəlişindən sonra hoca olub, "Camiurriyaseteyn" ünvanına sahib oldu. Sultan Əbdüləzizin Misir səfərində iştirak etdi. Cami-ül-Əzhərin (Əzhər Universitetinin) məşhur alimi Şeyx Saka ilə görüşüb söhbət etdi. Misir alimləri onun elminin aliliyini təqdir etdilər. 1867-ci ildə Anadolu, daha sonra Rumeli qazi-əsgəri oldu. Şeyxülislam Əl-Hac Mehmed Refik Əfəndinin şeyxülislamlığı başa çatdıqdan sonra 1868-ci ildə şeyxülislam məqamına təyin edildi.
Sədrəzəm Ali Paşa tərəfindən İstanbula gətirilərək vəzifə verilən, Darülfünunun (İstanbul Universiteti) açılışında və başqa vaxtlarda keçirdiyi tədbirlərdə Cəmaləddin Əfqaninin çıxışlarına münasibət bildirdi. Verdiyi fətva ilə Cəmaləddin Əfqaninin doğru yoldan ayrılıb və küfrə qədəm basdığını bəyan etdi. ali Paşa bu səbəbdən Cəmaləddin Əfqanini İstanbuldan çıxartmalı oldu. 5 il 2 ay 10 gün şeyxülislam vəzifəsini icra edən Həsən Fəhmi Əfəndi 1871-ci ildə vəzifəsindən azad edildi. 1874-cü ildə növbəti dəfə şeyülsilam oldu. 1876-cı ildə bu vəzifədən azad edilərək Mədinəyə səfər etdi. Məkkəyə gedib həcc ziyarətini yerinə yetirdikdən sonra Mədinəyə qayıdaraq orada ibadətlə məşğul oldu. 1881-ci ildə vəfat etdi. Cənnət-ül-Baqi qəbiristanlığında dəfn edildi.
Əsərləri
- Riyaz-ı Hakaniyye (Ədəbi elmlərdən bəhs edən bir əsərdir.)
- Resail-i İmtihaniyye (Müxtəlif elmlər haqqındadır)
- Ahkam-ı Meriyye
- Aziziyye ve Şerh-i Yusufiyye (Məntiq elmindən bəhs edən mənzum əsərdir.)
- Şerh-i Salait-ı Feyziyye liş-Şeyh-i Ekber
- Risale fi Keyfiyyet-i İman-ı Firavn
- Yusufiyye
- Şerh-i Akaid ve Siyalkuti
- Arabi Divançe
İstinadlar
- "Hasan Fehmi Efendi — TDV İslâm Ansiklopedisi". 2021-10-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hesen Fehmi Efendi 1795 Aksehir Konya ili 1881 Medine Hicaz vilayeti Osmanli Imperiyasinin 149 cu seyxulislami 1868 1871 muderris muellim kazasker qazi esger alim Hesen Fehmi EfendiDogum tarixi 1795Dogum yeri Aksehir Konya ili TurkiyeVefat tarixi 1881Vefat yeri Medine Hicaz vilayeti Osmanli imperiyasiHaqqindaKicik yaslarindan elme olan boyuk maragi olan Hesen Fehmi Efendi ilk tehsilini Konyada alib Tehsilini ugurla basa vurub Amasyadan Konyaya gelen Kara Halil Efendi ile birlikde Istanbula yola gedir Vidinli Mustafa Efendinin yaninda ders almaga davam eden Hesen Fehmi Efendi tehsilini ugurla basa vurub Ayasofya Camisinde tedris fealiyyetine baslayir 1847 ci ilde Haric rurbesi ile Feth ul Gazi medresesine muderris teyin edilir Muxtelif medreselerde muderrislik edib elm oyretdikden sonra Sahn i Seman Fatih medreselerinde muderris olur Coxlu telebler yetisdirdi Yalniz seyxulislamlarin ders dediyi Beyazid medresesinde ders vekili vezifesine teyin edildi 1861 ci ilde Sultan Ebdulezizin hakimiyyete gelisinden sonra hoca olub Camiurriyaseteyn unvanina sahib oldu Sultan Ebdulezizin Misir seferinde istirak etdi Cami ul Ezherin Ezher Universitetinin meshur alimi Seyx Saka ile gorusub sohbet etdi Misir alimleri onun elminin aliliyini teqdir etdiler 1867 ci ilde Anadolu daha sonra Rumeli qazi esgeri oldu Seyxulislam El Hac Mehmed Refik Efendinin seyxulislamligi basa catdiqdan sonra 1868 ci ilde seyxulislam meqamina teyin edildi Sedrezem Ali Pasa terefinden Istanbula getirilerek vezife verilen Darulfununun Istanbul Universiteti acilisinda ve basqa vaxtlarda kecirdiyi tedbirlerde Cemaleddin Efqaninin cixislarina munasibet bildirdi Verdiyi fetva ile Cemaleddin Efqaninin dogru yoldan ayrilib ve kufre qedem basdigini beyan etdi ali Pasa bu sebebden Cemaleddin Efqanini Istanbuldan cixartmali oldu 5 il 2 ay 10 gun seyxulislam vezifesini icra eden Hesen Fehmi Efendi 1871 ci ilde vezifesinden azad edildi 1874 cu ilde novbeti defe seyulsilam oldu 1876 ci ilde bu vezifeden azad edilerek Medineye sefer etdi Mekkeye gedib hecc ziyaretini yerine yetirdikden sonra Medineye qayidaraq orada ibadetle mesgul oldu 1881 ci ilde vefat etdi Cennet ul Baqi qebiristanliginda defn edildi EserleriRiyaz i Hakaniyye Edebi elmlerden behs eden bir eserdir Resail i Imtihaniyye Muxtelif elmler haqqindadir Ahkam i Meriyye Aziziyye ve Serh i Yusufiyye Mentiq elminden behs eden menzum eserdir Serh i Salait i Feyziyye lis Seyh i Ekber Risale fi Keyfiyyet i Iman i Firavn Yusufiyye Serh i Akaid ve Siyalkuti Arabi DivanceIstinadlar Hasan Fehmi Efendi TDV Islam Ansiklopedisi 2021 10 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 08