Hökmdar və ya Şahzadə — (it. Il Principe ; it. il ˈprintʃipe lat. De Principatibus) 16-cı əsrdə Florensiyalı (İtaliya) diplomat və siyasi nəzəriyyəçi Nikkolo Makiavelli tərəfindən yazılmış, hökümdar və kraliyyət üzvlərinin siyasi hökm və strategiyaları üçün nəzərdə tutulmuş təlim kitabıdır. Kitabın ümumi mövzusu, şahzadələrin şöhrət və sağ qalmaq kimi məqsədlərinin bu məqsədlərə çatmaq üçün hər bir vasitələrdən istifadə etməyə haqq qazandıra biləcəyini qəbul etməkdir. Makiavellinin ən məşhur əsəri sayılır və daha sonra ortaya çıxan "Makiavellizm" nəzəriyyəsinin təməlini yaratmışdır. Şahzadənin bəzən müasir fəlsəfənin , xüsusən də müasir siyasi fəlsəfənin ilk sərlərindən biri olduğu iddia edilir , burada "təsirli" həqiqət hər hansı bir mücərrəd idealdan daha vacib sayılır. O, həmçinin dövrün dominant katolik və sxolastik doktrinaları ilə, xüsusən də siyasət və etika ilə bağlı olanlarla birbaşa ziddiyyət təşkil etməsi ilə diqqət çəkir .
Hökmdar / Şahzadə | |
---|---|
Principatibus / Il Principe | |
Müəllif | Nikkolo Makiavelli |
Janr | İctimai-siyasi |
Orijinalın dili | İtalyanca |
Ölkələr | İtaliya |
Orijinalın nəşr ili | 1532 |
Tərcüməçi | Fikrət Təbibi |
Nəşriyyat | Bakı Kitab Klubu (2018) |
Cild | yumşaq |
Səhifə | 150 |
Tiraj | 100 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məzmun
Şahzadə həll edəcəyi mövzunu təsvir etməklə başlayır. Birinci cümlədə Makiavelli " dövlət " (İtalyanca stato , həm də " vəziyyət " mənasını verə bilər) sözündən neytral mənada "ali siyasi hakimiyyətin bütün təşkili formalarını, istər respublika, istərsə də knyazlıq formalarını" əhatə etmək üçün istifadə edir. İntibah dövründə "dövlət" sözünün bu müasir məna tipini əldə etmə yolu çoxlu akademik müzakirələrə səbəb olmuş, Makiavelli əsərlərindəki bu cümlə və buna bənzər cümlələr xüsusilə mühüm hesab edilmişdir. Makiavelli deyir ki, Şahzadə knyazlıqlar haqqında olacaq , başqa yerlərdə respublikalar haqqında yazdığını qeyd edir (Livi haqqında Söhbətlərə istinad), lakin əslində o, bir çox yerdə respublikaların müzakirəsini bu işə qarışdırır, respublikalara bir tip kimi təsir göstərir. Şahzadəlik, həm də bir çox güclü tərəflərə sahibdir. Daha əhəmiyyətlisi və daha az ənənəvi olaraq, o, yeni knyazlıqları irsi qurulmuş knyazlıqlardan fərqləndirir. O, 2-ci fəsildə irsi knyazlıqlarla tez məşğul olur və deyir ki, onları idarə etmək daha asandır. Belə bir şahzadə üçün "fövqəladə pisliklər ona nifrət etməsə, təbəələrinin təbii olaraq ona yaxşı münasibət göstərəcəyini gözləmək ağlabatandır". Gilbert (1938 : 19–23) bu iddianı şahzadələr üçün ənənəvi məsləhət təqdimatları ilə müqayisə edərək yazırdı ki, 1-ci və 2-ci fəsillərdəki yenilik "özünü ölkədə möhkəmlətməli olacaq yeni hökmdarla işin qəsdən məqsədi"dir. adət-ənənələrə qarşı çıxmaq". Normalda bu tip əsərlər yalnız irsi şahzadələrə ünvanlanırdı. O hesab edir ki, Makiavelli həm Tasitdən , həm də öz təcrübəsindən təsirlənib, lakin bu iddianı əsaslandıracaq aydın bir sələfi tapmır.
Nəşr və tərcümə
Əsər tərəfindən tərcümə edilmiş Bakıda 2018-ci ildə 150 səhifədə, 100 tirajla çap edilib.
İstinadlar
- : "Machiavelli is the only political thinker whose name has come into common use for designating a kind of politics, which exists and will continue to exist independently of his influence, a politics guided exclusively by considerations of expediency, which uses all means, fair or foul, iron or poison, for achieving its ends – its end being the aggrandizement of one's country or fatherland – but also using the fatherland in the service of the self-aggrandizement of the politician or statesman or one's party."
- . "Hökmdar" ( (az.)). . 2018. 2018-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-25.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- . "Hökmdar" ( (az.)). . 2018. 2018-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hokmdar ve ya Sahzade it Il Principe it il ˈprintʃipe lat De Principatibus 16 ci esrde Florensiyali Italiya diplomat ve siyasi nezeriyyeci Nikkolo Makiavelli terefinden yazilmis hokumdar ve kraliyyet uzvlerinin siyasi hokm ve strategiyalari ucun nezerde tutulmus telim kitabidir Kitabin umumi movzusu sahzadelerin sohret ve sag qalmaq kimi meqsedlerinin bu meqsedlere catmaq ucun her bir vasitelerden istifade etmeye haqq qazandira bileceyini qebul etmekdir Makiavellinin en meshur eseri sayilir ve daha sonra ortaya cixan Makiavellizm nezeriyyesinin temelini yaratmisdir Sahzadenin bezen muasir felsefenin xususen de muasir siyasi felsefenin ilk serlerinden biri oldugu iddia edilir burada tesirli heqiqet her hansi bir mucerred idealdan daha vacib sayilir O hemcinin dovrun dominant katolik ve sxolastik doktrinalari ile xususen de siyaset ve etika ile bagli olanlarla birbasa ziddiyyet teskil etmesi ile diqqet cekir Hokmdar SahzadePrincipatibus Il PrincipeMuellif Nikkolo MakiavelliJanr Ictimai siyasiOrijinalin dili ItalyancaOlkeler ItaliyaOrijinalin nesr ili 1532Tercumeci Fikret TebibiNesriyyat Baki Kitab Klubu 2018 Cild yumsaqSehife 150Tiraj 100 Vikianbarda elaqeli mediafayllarMezmunXeberdarliq Yazinin davami eserin mezmunu haqqinda melumat ehtiva edir Sahzade hell edeceyi movzunu tesvir etmekle baslayir Birinci cumlede Makiavelli dovlet Italyanca stato hem de veziyyet menasini vere biler sozunden neytral menada ali siyasi hakimiyyetin butun teskili formalarini ister respublika isterse de knyazliq formalarini ehate etmek ucun istifade edir Intibah dovrunde dovlet sozunun bu muasir mena tipini elde etme yolu coxlu akademik muzakirelere sebeb olmus Makiavelli eserlerindeki bu cumle ve buna benzer cumleler xususile muhum hesab edilmisdir Makiavelli deyir ki Sahzade knyazliqlar haqqinda olacaq basqa yerlerde respublikalar haqqinda yazdigini qeyd edir Livi haqqinda Sohbetlere istinad lakin eslinde o bir cox yerde respublikalarin muzakiresini bu ise qarisdirir respublikalara bir tip kimi tesir gosterir Sahzadelik hem de bir cox guclu tereflere sahibdir Daha ehemiyyetlisi ve daha az enenevi olaraq o yeni knyazliqlari irsi qurulmus knyazliqlardan ferqlendirir O 2 ci fesilde irsi knyazliqlarla tez mesgul olur ve deyir ki onlari idare etmek daha asandir Bele bir sahzade ucun fovqelade pislikler ona nifret etmese tebeelerinin tebii olaraq ona yaxsi munasibet gostereceyini gozlemek aglabatandir Gilbert 1938 19 23 bu iddiani sahzadeler ucun enenevi meslehet teqdimatlari ile muqayise ederek yazirdi ki 1 ci ve 2 ci fesillerdeki yenilik ozunu olkede mohkemletmeli olacaq yeni hokmdarla isin qesden meqsedi dir adet enenelere qarsi cixmaq Normalda bu tip eserler yalniz irsi sahzadelere unvanlanirdi O hesab edir ki Makiavelli hem Tasitden hem de oz tecrubesinden tesirlenib lakin bu iddiani esaslandiracaq aydin bir selefi tapmir Xeberdarligin sonu Nesr ve tercumeEserin 2018 ci il azerbaycanca nesrinin uz qabigi Eser terefinden tercume edilmis Bakida 2018 ci ilde 150 sehifede 100 tirajla cap edilib Istinadlar Machiavelli is the only political thinker whose name has come into common use for designating a kind of politics which exists and will continue to exist independently of his influence a politics guided exclusively by considerations of expediency which uses all means fair or foul iron or poison for achieving its ends its end being the aggrandizement of one s country or fatherland but also using the fatherland in the service of the self aggrandizement of the politician or statesman or one s party Hokmdar az 2018 2018 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 25 Hemcinin baxMakiavellizm RealizmXarici kecidler Hokmdar az 2018 2018 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 25