İriyarpaq hortenziya (lat. Hydrangea macrophylla) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.
İriyarpaq hortenziya | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: İriyarpaq hortenziya | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Təbii yayılması
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1-2 m, düz qalxan budaqlara malik koldur. Yarpaqları sadə, yumurtavari və tünd yaşıl, uzunluğu 7-15 sm, kənarları dişlidir. Çiçəkləri iri, çəhrayı, bəzən mavi və ağ rəngdə olub, enli, qalxanvari çiçək qrupunda toplanır. Kasayarpaqları iri, yaşımtıl, tədricən ağ, çəhrayı və ya mavi rəngdə olur. Meyvəsi 2-3 bölümlü, çoxsaylı xırda toxumları olan qutucuqdur. Yazdan yayın ortasına qədər 18-200 C-də toxumlarla, zoğlarla və kolun bölünməsi ilə çoxaldılır.
Ekologiyası
İşıqlı və yarımkölgəli ərazilərdə bitir. 100C-yə qədər soyuqlara dözür. Tez boy atır, istisevən, torpaq mühitinə, münbitltyinə və rütubətə tələbkardır. Torpaq qarışığı yarpaq, çim, torf və qum (2:1:1:1) qarışığından ibarət olmalıdır. Mənənə, qırmızı tor gənəsi ilə yoluxa bilir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda, Lənkəranda, Zaqatalada və s. rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Dünyanın ən çox yayılmış bağ bitkilərinə aiddir. Bu növün çox miqdarda bağ formaları, o cümlədən ağ haşiyəli yarpaqları olan forması yaradılmışdır.
Ədəbiyyat
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iriyarpaq hortenziya lat Hydrangea macrophylla hortenziyakimiler fesilesinin hortenziya cinsine aid bitki novu Iriyarpaq hortenziyaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsDeste ZogalciceklilerFesile HortenziyakimilerCins Hortenziya Iriyarpaq hortenziyaBeynelxalq elmi adiHydrangea macrophylla Ser Sekil axtarisiITIS 565616NCBI 23110EOL 392374Tebii yayilmasiBotaniki tesviriHundurluyu 1 2 m duz qalxan budaqlara malik koldur Yarpaqlari sade yumurtavari ve tund yasil uzunlugu 7 15 sm kenarlari dislidir Cicekleri iri cehrayi bezen mavi ve ag rengde olub enli qalxanvari cicek qrupunda toplanir Kasayarpaqlari iri yasimtil tedricen ag cehrayi ve ya mavi rengde olur Meyvesi 2 3 bolumlu coxsayli xirda toxumlari olan qutucuqdur Yazdan yayin ortasina qeder 18 200 C de toxumlarla zoglarla ve kolun bolunmesi ile coxaldilir EkologiyasiIsiqli ve yarimkolgeli erazilerde bitir 100C ye qeder soyuqlara dozur Tez boy atir istiseven torpaq muhitine munbitltyine ve rutubete telebkardir Torpaq qarisigi yarpaq cim torf ve qum 2 1 1 1 qarisigindan ibaret olmalidir Menene qirmizi tor genesi ile yoluxa bilir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqazda Lenkeranda Zaqatalada ve s rayonlarda medeni seraitde becerilir IstifadesiDunyanin en cox yayilmis bag bitkilerine aiddir Bu novun cox miqdarda bag formalari o cumleden ag hasiyeli yarpaqlari olan formasi yaradilmisdir EdebiyyatTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh