Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Hortuyüz kəndi — Zəngəzur mahalının Sisiyan (Qarakilsə) rayonunda kənd. Kənd 1918-ci ildə ermənilər tərəfindən dağıdılmışdır.
| Hortuyüz | |
|---|---|
| Ölkə | |
Hortuyüz kəndi Qarakilsə rayonundan 10–15 km aralıda, rayon mərkəzindən qərbdə, Ərəfsə və Comərdlı kəndlərinə gedən yolun üstündə, Bazar çayının sağ sahilində yerləşib. Rayonun ərazicə ən böyük kəndlərindən biri olan Hörtuyüzün əhalisini azərbaycanlılar təşkil edib. Əhali əsasən heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğul olub. Kənddə gəbə, palaz toxuculuğu da inkişaf edib.
1918-ci sentyabr ayının 20-də, gecə vaxtı Andranik Ozanyan başçılıq etdiyi erməni quldur dəstəsi qəflətən kəndə hücum edib və əliyalın kənd əhalisini görünməmiş vəhşiliklə qətlə yetirib. Ermənilər camaatın evlərini taladıqdan, mal-qarasını mənimsədikdən sonra kəndi yerlə yeksan ediblər. Bir gecədə 283 nəfər hörtuyüzlü erməni vəhşiliklərinin qurbanı olub. Bu hadisədən sonra qonşu Ərəfsə və Comərdli kəndlərinin azərbaycanlılardan ibarət olan əhalisi də öz ata-baba yurdlarını tərk etmək məcburiyyəti qarşısında qalıblar. Sonradan bu kəndlərin əhalisinin müəyyən hissəsi Naxçıvana köçüb. 1919-cu ildən sonra Hortyüz kəndinin sağ qalan bəzi sakinləri yenidən Ərəfsə və Comardlı kəndlərinə qayıdıb özlərinə yuva qururlar. Buna misal olaraq Vikipediyada qeyd edilən Ərəfsə doğumlu Fizika-riyaziyyat elmləri namizədi atası İman Şirin oğlu Həsənovu və onun qardaşı Agahüsüeyin Şirin oğlun misal çəkmək olar. Həmin ailənin demək olar ki bütün üzvləri erməni quldur dəstəsi tərəfinən qurşundan keçrilmişdi. Həsənov İmanın o vaxtı 12 yaşı qardaşı Agahüseyinin 8 yaşı var idi. Söylədiyinə görə həmin günun əvvəlki günü atam nədənsə şübhələnib Məni və qardaşım Ağahüseyinlə həyətdəki Mal qaranı çıxardıb daga Daga Ərəfsə kəndi istiqaməti tərfəaparmağımızı tapşırdı ve dediki nə badə Mən sizi çağırtmamış geri gələsiniz. Bizdə mal qaranı götrüb getdik bir gün sonra eşitdimki andranik kəndi yerlə yeksan edib və malqranı dağda saxlayaraq gizli yolla qardaşımla kəndə gəldik elə qapının ağzında məhləmizdə atamın və balaca qardaşımız Şükürün meydlərini gördüm məhlənin daxilində isə 9 Bacımızin və Anamızın cəsədlərinə rast gəldik Böyük bacım isə divara şöykənmiş halda qucağnda körpəsi canın tapşırmışdi. yaxına gedəndə körpənin sağ olduğunu və bacımın cansız bədənini əmdiyini gördüm uşağı götürüb ağlaya-ağlaya iki qardaş kəntdən çıxdıq ancaq həyat təcrübəm olmadığı üçün 2 gündən sonra baçımın körpəsində itirdik. Qardaşımıda ıötürüb Naxçıvan istiqamətinə getdim. Qardaşı Ağahüseyini bir qoca kadına tapşırib özü isə nökərciliklə başını saxlmaga məcbur olub və 1930-cu illərdə isə hortüyz kəndində məskən salmaq mümkün olmadıö üçün Ərəfsə kəndinə gəlib Və burda Həsənova QızdarBəyim Şölü qızı Ailə qurur Sonra isə qardaşı Agahüseyinidə kəndə gətrib oda burda Mirimova Gülzada Misirxan qızı ilə ailə qurub. 1939-cu ildə İmanın bir Qızı olub adını Abuzəndə qoyurlar. Qardaşı Ağahüseyinin isə 1941-ci ildə qizi olur adını Abuzəndə adına uyğun olaraq Gülzəndə qoymaq istəyiblər Ancaq Ağahüseyin heç kimin xətrinə dəymədən doğum şəhadətnaməsində qızına Anası Züleyxanın adını qoyub. 1941-ci ildə Böyük Vətən Müharibəsi başlayıb iki qardaşın ikisidə cəbhəyə yola düşüblər 1943-cü ildə Agahüseyinin ölüm xəbəri gəlir. 1945-ci ildə isə İman isə xəstə vəziyyətdə Bakıda müalicə olandan sonra kəndə qayıdır ancaq özüdə bilirdi ki çox yaşayan deyil 1946-cı ildə İmanın bir oğlu olur Müzəffər 1948-ci ilin may ayına İman Həsənov ömrünü sona yetirir. Bu zaman yoldaşı hamilə imiş 12 noyabr 1948-ci li tarixində Atasının ölümündən sonra atasız olaraq dünyaya göz açır.
1948 cildə Ağahüseyinin Ailəsi Azərbaycan SSR (Jdanov) Beyləqan rayonu Maşqara kəndi 5 N: li Sovxozun 1-ci şbəsinə köçürlər.
Hal hazırda Agahüseyinin qızı Ağayeva Züleyxa Həmin kəndə yaşayır.
Həsənov İmanın Ailəsi isə 1966-cı il tarixindən Azərbaycan SSR Sumqayıt şəhərində Corarat qəsəbəsində Məskunlaşıblar.
İstinadlar
- Bəzi mənbələrdə iyul-avqust aylarında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Hortuyuz kendi Zengezur mahalinin Sisiyan Qarakilse rayonunda kend Kend 1918 ci ilde ermeniler terefinden dagidilmisdir HortuyuzOlke Ermenistan Hortuyuz kendi Qarakilse rayonundan 10 15 km aralida rayon merkezinden qerbde Erefse ve Comerdli kendlerine geden yolun ustunde Bazar cayinin sag sahilinde yerlesib Rayonun erazice en boyuk kendlerinden biri olan Hortuyuzun ehalisini azerbaycanlilar teskil edib Ehali esasen heyvandarliq ve ekincilikle mesgul olub Kendde gebe palaz toxuculugu da inkisaf edib 1918 ci sentyabr ayinin 20 de gece vaxti Andranik Ozanyan basciliq etdiyi ermeni quldur destesi qefleten kende hucum edib ve eliyalin kend ehalisini gorunmemis vehsilikle qetle yetirib Ermeniler camaatin evlerini taladiqdan mal qarasini menimsedikden sonra kendi yerle yeksan edibler Bir gecede 283 nefer hortuyuzlu ermeni vehsiliklerinin qurbani olub Bu hadiseden sonra qonsu Erefse ve Comerdli kendlerinin azerbaycanlilardan ibaret olan ehalisi de oz ata baba yurdlarini terk etmek mecburiyyeti qarsisinda qaliblar Sonradan bu kendlerin ehalisinin mueyyen hissesi Naxcivana kocub 1919 cu ilden sonra Hortyuz kendinin sag qalan bezi sakinleri yeniden Erefse ve Comardli kendlerine qayidib ozlerine yuva qururlar Buna misal olaraq Vikipediyada qeyd edilen Erefse dogumlu Fizika riyaziyyat elmleri namizedi atasi Iman Sirin oglu Hesenovu ve onun qardasi Agahusueyin Sirin oglun misal cekmek olar Hemin ailenin demek olar ki butun uzvleri ermeni quldur destesi terefinen qursundan kecrilmisdi Hesenov Imanin o vaxti 12 yasi qardasi Agahuseyinin 8 yasi var idi Soylediyine gore hemin gunun evvelki gunu atam nedense subhelenib Meni ve qardasim Agahuseyinle heyetdeki Mal qarani cixardib daga Daga Erefse kendi istiqameti terfeaparmagimizi tapsirdi ve dediki ne bade Men sizi cagirtmamis geri gelesiniz Bizde mal qarani gotrub getdik bir gun sonra esitdimki andranik kendi yerle yeksan edib ve malqrani dagda saxlayaraq gizli yolla qardasimla kende geldik ele qapinin agzinda mehlemizde atamin ve balaca qardasimiz Sukurun meydlerini gordum mehlenin daxilinde ise 9 Bacimizin ve Anamizin cesedlerine rast geldik Boyuk bacim ise divara soykenmis halda qucagnda korpesi canin tapsirmisdi yaxina gedende korpenin sag oldugunu ve bacimin cansiz bedenini emdiyini gordum usagi goturub aglaya aglaya iki qardas kentden cixdiq ancaq heyat tecrubem olmadigi ucun 2 gunden sonra bacimin korpesinde itirdik Qardasimida ioturub Naxcivan istiqametine getdim Qardasi Agahuseyini bir qoca kadina tapsirib ozu ise nokercilikle basini saxlmaga mecbur olub ve 1930 cu illerde ise hortuyz kendinde mesken salmaq mumkun olmadio ucun Erefse kendine gelib Ve burda Hesenova QizdarBeyim Solu qizi Aile qurur Sonra ise qardasi Agahuseyinide kende getrib oda burda Mirimova Gulzada Misirxan qizi ile aile qurub 1939 cu ilde Imanin bir Qizi olub adini Abuzende qoyurlar Qardasi Agahuseyinin ise 1941 ci ilde qizi olur adini Abuzende adina uygun olaraq Gulzende qoymaq isteyibler Ancaq Agahuseyin hec kimin xetrine deymeden dogum sehadetnamesinde qizina Anasi Zuleyxanin adini qoyub 1941 ci ilde Boyuk Veten Muharibesi baslayib iki qardasin ikiside cebheye yola dusubler 1943 cu ilde Agahuseyinin olum xeberi gelir 1945 ci ilde ise Iman ise xeste veziyyetde Bakida mualice olandan sonra kende qayidir ancaq ozude bilirdi ki cox yasayan deyil 1946 ci ilde Imanin bir oglu olur Muzeffer 1948 ci ilin may ayina Iman Hesenov omrunu sona yetirir Bu zaman yoldasi hamile imis 12 noyabr 1948 ci li tarixinde Atasinin olumunden sonra atasiz olaraq dunyaya goz acir 1948 cilde Agahuseyinin Ailesi Azerbaycan SSR Jdanov Beyleqan rayonu Masqara kendi 5 N li Sovxozun 1 ci sbesine kocurler Hal hazirda Agahuseyinin qizi Agayeva Zuleyxa Hemin kende yasayir Hesenov Imanin Ailesi ise 1966 ci il tarixinden Azerbaycan SSR Sumqayit seherinde Corarat qesebesinde Meskunlasiblar IstinadlarBezi menbelerde iyul avqust aylarinda