Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hopak (ukr. гопак, гоцак, козак, kazaçok, trepak) — Ukrayna milli rəqsi. Rəqsin müxtəlif: solo, cüt, qrup növləri vardır. Hopak rəqsinin musiqi ritmi 2/4-dir.
| Hopak | |
|---|---|
| ukr. гопак, гоцак, козак | |
 "Hopak". XVIII əsrin sonlarının naməlum rəssamı | |
| Tempi | 2/4 |
| Mənşəyi | oğlanların çevikliyinin nümayişi |
| Yaranma tarixi | XVI-XVIII əsrlər Zaporojye Ordusu |
| Əlaqəli rəqslər | |
| tetyana, trepak, kazaçok | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Gündəlik versiyası
Rəqs XVI-XVIII əsrlərdə Zaporojye kazakları dövründə yaranıb, öncə solo ifa edilirdi. Hopak kazaklara cəsarət, güc, cəsarət, çeviklik və döyüş bacarıqlarını nümayiş etdirmək imkanını verirdi. Buna görə də, əvvəlcə bu, yalnız kişi rəqsi idi.
Zamanla rəqsdə dəyişikliklər oldu və rəqs cüt ifa olunan rəqsə çevrildi. Əvvəlki kimi, spesifik kompozisiya olmadan ifa edilir. Gənc oğlan dairəni gəzərək seçdiyi qızın qarşısında dayanır və onu rəqsə dəvət edir. Sonra rəqs başlayır. Qız, oğlana zərif baxışları ilə baxaraq təvazökarlıqla rəqs edir. Oğlan qızın ətrafında dövrə vuraraq, öz cəsarət və bacarığını nümayiş etdirməyə çalışır. Qız oğlandan qaçıb, onu qabaqlamağa çalışsa da, oğlan təslim olmur və onun yolunu kəsməyə çalışır.
Kazak rəqslərinin tədqiqatçısı Vadim Kuplenikanın fikrincə, hopakın sələfi "Kazak" rəqsi idi və yalnız II Yekaterina tərəfindən kazakların adının qadağan edilməsi səbəbindən rəqsin adı dəyişilib. Bəzən hopak "Ukrayna kazak"ı da adlanır. Иногда гопак называют «украинским казачком»
Hopaqların müxtəlif melodiyaları var. Onlardan bəziləri "Kiyevdən Lubneyə" (ukr. Від Києва до Лубен) və ya "Hop, my greçaniki" (ukr. Гоп, мої гречаники) kimi mahnı melodiyalarıdır. Əhəmiyyətli hissəsi isə sözsüz instrumental musiqidir.
Səhnə versiyası
Rəqsin səhnə versiyasının meydana gəlməsi 1937-ci ildə Ukrayna SSR xalq rəqs ansamblını yaradan və 1955-1975-ci illərdə Ukrayna SSR Dövlət Xalq Rəqs Ansamblının bədii rəhbəri olmuş P.P.Virskinin fəaliyyəti ilə bağlıdır. Klassik və ənənəvi folklor ənənələrini yaşatmış akademikin adını daşıyan Ukraynanın Akademik Rəqs Ansamblının hələ də konsertlərinin bağlanış rəqsi "hopak" olur. Səhnə ifasında, xalq rəqsinin xarakterik xüsusiyyətlərini daşımağına baxmayaraq Hopak, adətən qoşalaşmış kütləvi rəqs kimi qurulur. Ehtimal olunur ki, hopak üçün istifadə olunan kişi geyimləri (qırmızı şalvar, rəngli kəmər, tikmə köynək, sivri çəkmələr) mahiyyətcə o dövrün kazak formasıdır, qadınların səhnə geyimləri isə Ukraynanın mərkəzi hissəsinin tarixi geyimlərinə (naxışlı köynək, zapaska və ya plaxta, kirribot) bənzəyir. Bununla belə, Nikolay Savoyskinin sözlərinə görə, rəqqaslar adətən "heç kəsin görmədiyi və xalqımızın xəyalına belə gətirmədiyi paltarları – qadınların ağ çəkmələri, dizə qədər yubka və qadın belindən asılan boyunbağı geyinirdilər". Rəqsi ifa edən qadınlar klassik rəqs və folklor əsasında kompozisiyanı qurmuş Pavel Virskinin səhnə versiyası sayəsində meydana çıxırlar.
Səhnə rəqsinin xarakterik xüsusiyyəti gücün, çevikliyin, qəhrəmanlığın və nəcibliyin nümayiş etdirilməsidir. Rəqsdə improvizasiyalar da olur. Bir dairədə cüt-cüt hərəkət edərək, oğlanlar çeviklikdə biri-birləri ilə yarışırlar. Qızlar onları yeni fəndləri sınamağa təşviq edir, sonra isə lirik hissəni birgə rəqs edirlər. Finalda isə hopak yenə fırtınalı, parlaq və temperamentli olur. Hopaqın spesifik xüsusiyyətlərinə ayaqlar və qolların müxtəlif istiqamətlərə yayılması, sıçrayaraq sanki səmada şpaqat açmaqda daxildir.
Səhnə versiyalarından nümunələr
- Operada
- Nikolay Rimski-Korsakovun "May gecəsi" operası
- Modest Musorqskinin "Soroçinskaya yarmarkası" operası
- Pyotr Çaykovski "Mazepa" operası
- Qulak-Artemovski, Semyon Stepanoviçin "Dunaydan kənarda Zaporojye" operası
- Nikolay Lısenkonun "Eneida" operası
- Baletdə
- Sezar Puninin "Balaca Donqar at" baleti
- Vasili Salavyov-Sedovun "Taras Bulba" baleti
- Anatoli Sveçnikovun "Marusya Boquslavka" baleti
İdman
2017-ci il mayın 25-də Ali Radanın ikinci oxunuşda "Milli idman növləri haqqında" qəbul etdiyi qanuna əsasən, Ukraynada hopak rəsmi idman növü kimi tanınır ("döyüş hopaq"). Deputatların qeyd etdiyi kimi, qanun layihəsi milli dirçəlişin inkişafına, milli-mədəni ənənələrin bərpasına və vətənpərvərlik tərbiyəsinə yönəlib.
İstinadlar
- Народний танець Arxiv surəti 2 may 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında // Лозко Г. Українське народознавство — Харків: Див, 2005. — 472 с. — .
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Третьякова Т. Н. Основый эстетики и художественной деятельности; музыка народов мира: учебное пособие — Челябинск: , 2000. — С. 120. — 127 с.
- БРЭ, 2007
- Дорошенко, 2014
- Ратушняк О. О. Особенности народно-сценического украинского танца и его применение в учебном процессе Arxiv surəti 12 aprel 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Сабадаш Ю. С., Нікольченко Ю. М., Дабло Л. Г. Історія української культури Arxiv surəti 14 sentyabr 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında — Київ: Ліра-К, 2020 — С. 91 (ukr.)
- Ивановский Н. П. Бальный танец XVI—XIX веков Arxiv surəti 16 aprel 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında — М.: Янтарный сказ, 2004. — С. 207. — 207 с.
- Руденко Е. В. Музыкально-хореографический анализ движений танцев центрального региона Украины Arxiv surəti 15 sentyabr 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- "Гопак и другие украинские танцы в живописи". 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-21.
- Гопак // Сайт Kampot.org.ua Arxiv surəti 14 iyun 2010 tarixindən (Wayback Machine) saytında (ukr.)
- "Власти Украины признали гопак национальным видом спорта". RuNews24.ru (rus). 2017-05-25. 2017-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-25.
Ədəbiyyat
- Гопак // Гопак. М. 2007. 416–417.
- Германов В. Г. Гопак // Танцевальный словарь : танцы балов и дискотек. Уфа: АСТА. В. Г. Германов. 2009. ISBN .
- Гопак // Українська музична енциклопедія. Том 1. К.: Видавництво Інституту мистецтвознавства, фольклористики та етнології НАН України. 2006. 498.
- Дорошенко В. Ф. Роль хореографа-постановщика П. П. Вирского в процессе возникновения и развития народно-сценического хореографического искусства Украины // Вестник славянских культур . 32 (журнал). № 2. Институт славянской культуры. 2014. 171—179. ISSN 2073-9567. 2015-05-24 tarixində arxivləşdirilib.
Xarici keçidlər
- Украинский народный танец «Гопак», ансамбль «Ровесник» г. Казань Arxiv surəti 3 sentyabr 2009 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Малороссийский гопак, народный танец Arxiv surəti 13 avqust 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında. Запись с граммофонной пластинки «Стелла Рекордъ Arxiv surəti 13 avqust 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında». 1913(?) год
- Гопак Arxiv surəti 16 aprel 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında. Запис із с. Лука Києва-Святошинського р-ну із колекції Ганни Миколаївни Коропниченко (youtube.com)
- Україниський танок «Гопак» Arxiv surəti 13 dekabr 2021 tarixindən (Wayback Machine) saytında Запис. Національний заслужений академічний ансамбль танцю України імені Павла Вірського.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hopak ukr gopak gocak kozak kazacok trepak Ukrayna milli reqsi Reqsin muxtelif solo cut qrup novleri vardir Hopak reqsinin musiqi ritmi 2 4 dir Hopakukr gopak gocak kozak Hopak XVIII esrin sonlarinin namelum ressamiTempi 2 4Menseyi oglanlarin cevikliyinin numayisiYaranma tarixi XVI XVIII esrler Zaporojye OrdusuElaqeli reqslertetyana trepak kazacok Vikianbarda elaqeli mediafayllarGundelik versiyasiReqs XVI XVIII esrlerde Zaporojye kazaklari dovrunde yaranib once solo ifa edilirdi Hopak kazaklara cesaret guc cesaret ceviklik ve doyus bacariqlarini numayis etdirmek imkanini verirdi Buna gore de evvelce bu yalniz kisi reqsi idi Zamanla reqsde deyisiklikler oldu ve reqs cut ifa olunan reqse cevrildi Evvelki kimi spesifik kompozisiya olmadan ifa edilir Genc oglan daireni gezerek secdiyi qizin qarsisinda dayanir ve onu reqse devet edir Sonra reqs baslayir Qiz oglana zerif baxislari ile baxaraq tevazokarliqla reqs edir Oglan qizin etrafinda dovre vuraraq oz cesaret ve bacarigini numayis etdirmeye calisir Qiz oglandan qacib onu qabaqlamaga calissa da oglan teslim olmur ve onun yolunu kesmeye calisir Kazak reqslerinin tedqiqatcisi Vadim Kuplenikanin fikrince hopakin selefi Kazak reqsi idi ve yalniz II Yekaterina terefinden kazaklarin adinin qadagan edilmesi sebebinden reqsin adi deyisilib Bezen hopak Ukrayna kazak i da adlanir Inogda gopak nazyvayut ukrainskim kazachkom Hopaqlarin muxtelif melodiyalari var Onlardan bezileri Kiyevden Lubneye ukr Vid Kiyeva do Luben ve ya Hop my grecaniki ukr Gop moyi grechaniki kimi mahni melodiyalaridir Ehemiyyetli hissesi ise sozsuz instrumental musiqidir Sehne versiyasiHopak Reqsin sehne versiyasinin meydana gelmesi 1937 ci ilde Ukrayna SSR xalq reqs ansamblini yaradan ve 1955 1975 ci illerde Ukrayna SSR Dovlet Xalq Reqs Ansamblinin bedii rehberi olmus P P Virskinin fealiyyeti ile baglidir Klassik ve enenevi folklor enenelerini yasatmis akademikin adini dasiyan Ukraynanin Akademik Reqs Ansamblinin hele de konsertlerinin baglanis reqsi hopak olur Sehne ifasinda xalq reqsinin xarakterik xususiyyetlerini dasimagina baxmayaraq Hopak adeten qosalasmis kutlevi reqs kimi qurulur Ehtimal olunur ki hopak ucun istifade olunan kisi geyimleri qirmizi salvar rengli kemer tikme koynek sivri cekmeler mahiyyetce o dovrun kazak formasidir qadinlarin sehne geyimleri ise Ukraynanin merkezi hissesinin tarixi geyimlerine naxisli koynek zapaska ve ya plaxta kirribot benzeyir Bununla bele Nikolay Savoyskinin sozlerine gore reqqaslar adeten hec kesin gormediyi ve xalqimizin xeyalina bele getirmediyi paltarlari qadinlarin ag cekmeleri dize qeder yubka ve qadin belinden asilan boyunbagi geyinirdiler Reqsi ifa eden qadinlar klassik reqs ve folklor esasinda kompozisiyani qurmus Pavel Virskinin sehne versiyasi sayesinde meydana cixirlar Viorika ansamblinin ifasinda Hopak Sehne reqsinin xarakterik xususiyyeti gucun cevikliyin qehremanligin ve necibliyin numayis etdirilmesidir Reqsde improvizasiyalar da olur Bir dairede cut cut hereket ederek oglanlar ceviklikde biri birleri ile yarisirlar Qizlar onlari yeni fendleri sinamaga tesviq edir sonra ise lirik hisseni birge reqs edirler Finalda ise hopak yene firtinali parlaq ve temperamentli olur Hopaqin spesifik xususiyyetlerine ayaqlar ve qollarin muxtelif istiqametlere yayilmasi sicrayaraq sanki semada spaqat acmaqda daxildir SSRI markasi Ukrayna reqsi Hopak tullanis Seriya Iqor Moyseyev adina Dovlet Akademik Xalq Reqs Ansambli 10 II 1937 ci ilde yaradilmisdir Sehne versiyalarindan numuneler P P Virski adina Ukraynanin Milli Emekdar Akademik Reqs Ansambli Donetskde tamasadan 30 aprel 2006 ci ilOperadaNikolay Rimski Korsakovun May gecesi operasi Modest Musorqskinin Sorocinskaya yarmarkasi operasi Pyotr Caykovski Mazepa operasi Qulak Artemovski Semyon Stepanovicin Dunaydan kenarda Zaporojye operasi Nikolay Lisenkonun Eneida operasiBaletdeSezar Puninin Balaca Donqar at baleti Vasili Salavyov Sedovun Taras Bulba baleti Anatoli Svecnikovun Marusya Boquslavka baletiIdman2017 ci il mayin 25 de Ali Radanin ikinci oxunusda Milli idman novleri haqqinda qebul etdiyi qanuna esasen Ukraynada hopak resmi idman novu kimi taninir doyus hopaq Deputatlarin qeyd etdiyi kimi qanun layihesi milli dircelisin inkisafina milli medeni enenelerin berpasina ve vetenperverlik terbiyesine yonelib IstinadlarNarodnij tanec Arxiv sureti 2 may 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Lozko G Ukrayinske narodoznavstvo Harkiv Div 2005 472 s ISBN 966 8504 07 0 Hopak Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Tretyakova T N Osnovyj estetiki i hudozhestvennoj deyatelnosti muzyka narodov mira uchebnoe posobie Chelyabinsk 2000 S 120 127 s BRE 2007 Doroshenko 2014 Ratushnyak O O Osobennosti narodno scenicheskogo ukrainskogo tanca i ego primenenie v uchebnom processe Arxiv sureti 12 aprel 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Sabadash Yu S Nikolchenko Yu M Dablo L G Istoriya ukrayinskoyi kulturi Arxiv sureti 14 sentyabr 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Kiyiv Lira K 2020 S 91 ukr Ivanovskij N P Balnyj tanec XVI XIX vekov Arxiv sureti 16 aprel 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda M Yantarnyj skaz 2004 S 207 207 s Rudenko E V Muzykalno horeograficheskij analiz dvizhenij tancev centralnogo regiona Ukrainy Arxiv sureti 15 sentyabr 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Gopak i drugie ukrainskie tancy v zhivopisi 2021 10 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 21 Gopak Sajt Kampot org ua Arxiv sureti 14 iyun 2010 tarixinden Wayback Machine saytinda ukr Vlasti Ukrainy priznali gopak nacionalnym vidom sporta RuNews24 ru rus 2017 05 25 2017 05 31 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 05 25 EdebiyyatGopak Gopak M 2007 416 417 Germanov V G Gopak Tancevalnyj slovar tancy balov i diskotek Ufa ASTA V G Germanov 2009 ISBN 978 5 9901591 1 2 Gopak Ukrayinska muzichna enciklopediya Tom 1 K Vidavnictvo Institutu mistectvoznavstva folkloristiki ta etnologiyi NAN Ukrayini 2006 498 Doroshenko V F Rol horeografa postanovshika P P Virskogo v processe vozniknoveniya i razvitiya narodno scenicheskogo horeograficheskogo iskusstva Ukrainy Vestnik slavyanskih kultur 32 zhurnal 2 Institut slavyanskoj kultury 2014 171 179 ISSN 2073 9567 2015 05 24 tarixinde arxivlesdirilib Xarici kecidlerUkrainskij narodnyj tanec Gopak ansambl Rovesnik g Kazan Arxiv sureti 3 sentyabr 2009 tarixinden Wayback Machine saytinda Malorossijskij gopak narodnyj tanec Arxiv sureti 13 avqust 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Zapis s grammofonnoj plastinki Stella Rekord Arxiv sureti 13 avqust 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda 1913 god Gopak Arxiv sureti 16 aprel 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Zapis iz s Luka Kiyeva Svyatoshinskogo r nu iz kolekciyi Ganni Mikolayivni Koropnichenko youtube com Ukrayiniskij tanok Gopak Arxiv sureti 13 dekabr 2021 tarixinden Wayback Machine saytinda Zapis Nacionalnij zasluzhenij akademichnij ansambl tancyu Ukrayini imeni Pavla Virskogo