Holavar — əmək nəğmələrinin sırasına daxil olan janrdır.
Haqqında
Ötən əsrdə aparılmış folklor araşdırmalarında əmək nəğmələri adı ilə təqdim olunan holavarlar əslində müəyyən bir mərasimlə və ya dünyagörüşlə bağlıdır. Füzuli Bayatın yazdığına görə, oturaq həyatın simvolu olan öküz və kotan haqqındakı nəğmələr ilk əkinə başlamaq münasibətilə oxunan ritual xarakterli mətnlərdir və təməlində bolluq, bərəkət anlayışları vardır. İlk işə başlamanın bayram edilməsini nəzərdə tutan bu mətnlər sonralar iş prosesinin tərkib hissəsinə çevrilmişdi.
Məzmununa görə holavarlar üç qrupa ayrılır:
- Əkinçinin arzu və istəklərini tərənnüm edən holavarlar;
- İş heyvanlarını tərənnüm edən holavarlar;
- Cütçünü tərənnüm edən holavarlar.
Əkinçinin arzu və istəklərini tərənnüm edən belə nəğmələrdə ağır əmək şəraiti, bol məhsul arzusu, xoş gün-güzəran istəyi ifadə olunur:
Torpağa atdım tumu, broy, Göyər səmənim, broy. Döyək səməni, broy, Broy, broy, broy... |
Holavar cüt nəğməsi də adlanır. Holavarlar da çox vaxt bayatı kimi yeddi hecalı olsa da, nəğmənin misralarında təkrar olunan "qara kəlim", "qaşqa kəlim", "öküz", "qara öküz", "hodaq", "kotan", "mac", "cüt" və s. söz və ifadələr onu müəyyən etməyə imkan verir:
Öküzlər qoşa getdi,
Güc vurdu, daşa getdi.
Cütün macı qırıldı,
Zəhmətin boşa getdi.
Qara öküz aranda,
Çıxar gün qızaranda,
Hodaq murada çatar,
Torpaqdan bar alanda.
Mənbə
- Bədii ədəbiyyat, ədəbiyyatşünaslıq və onun sahələri 2008-01-23 at the Wayback Machine
- Şifahi xalq ədəbiyyatı 2011-08-07 at the Wayback Machine
- Azərbaycan türklərinin xalq yaradıcılığı
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Holavar emek negmelerinin sirasina daxil olan janrdir HaqqindaOten esrde aparilmis folklor arasdirmalarinda emek negmeleri adi ile teqdim olunan holavarlar eslinde mueyyen bir merasimle ve ya dunyagorusle baglidir Fuzuli Bayatin yazdigina gore oturaq heyatin simvolu olan okuz ve kotan haqqindaki negmeler ilk ekine baslamaq munasibetile oxunan ritual xarakterli metnlerdir ve temelinde bolluq bereket anlayislari vardir Ilk ise baslamanin bayram edilmesini nezerde tutan bu metnler sonralar is prosesinin terkib hissesine cevrilmisdi Mezmununa gore holavarlar uc qrupa ayrilir Ekincinin arzu ve isteklerini terennum eden holavarlar Is heyvanlarini terennum eden holavarlar Cutcunu terennum eden holavarlar Ekincinin arzu ve isteklerini terennum eden bele negmelerde agir emek seraiti bol mehsul arzusu xos gun guzeran isteyi ifade olunur Torpaga atdim tumu broy Goyer semenim broy Doyek semeni broy Broy broy broy Holavar cut negmesi de adlanir Holavarlar da cox vaxt bayati kimi yeddi hecali olsa da negmenin misralarinda tekrar olunan qara kelim qasqa kelim okuz qara okuz hodaq kotan mac cut ve s soz ve ifadeler onu mueyyen etmeye imkan verir Okuzler qosa getdi Guc vurdu dasa getdi Cutun maci qirildi Zehmetin bosa getdi Qara okuz aranda Cixar gun qizaranda Hodaq murada catar Torpaqdan bar alanda MenbeBedii edebiyyat edebiyyatsunasliq ve onun saheleri 2008 01 23 at the Wayback Machine Sifahi xalq edebiyyati 2011 08 07 at the Wayback Machine Azerbaycan turklerinin xalq yaradiciligiIstinadlar