Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elmi adı- Ilex hyrcana Pojark
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir- VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
3–6 m hündürlüyündə, 7 −8 sm-ə qədər diametrdə həmişəyaşıl, alçaqboylu ağac və ya koldur. Yarpaqları 2–7 sm uzunluğunda, 1–3 m enində, dərivari, üstdən tünd yaşıl, parlaq, kənarları oyuqdişlidir. Çiçəkləri xırda, ağımtıl, çətirvari qoltuq çiçək qrupunda toplanmışdır. Tacı sünbülşəkillidr. Meyvəsi qırmızıdır, 7–9 m m uzunluğunda, 6–7 mm diametrindədir, uzunsov-şarşəkilli, sapları 3–8 mm uzunluğunda, 4çəyirdəklidir, çəyirdəkləri ensizdir, yan tərəfdən tillidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
May ayında çiçəkləyir. Meyvələri sentyabr-oktyabr aylarında yetişir. Tozlanması entomofildir. Toxumla və vegetativ yolla çoxalır. Dağınıq halda fıstıq, fıstıq-vələs, palıd və qarışıq meşələrdə kolluq əmələ gətirir. Əsasən orta və yuxarı dağ dağlıq, nadir hallardaaşağı meşə qurşaqlarında, sıx meşələrdə, keçilməz dərələrdə və çay vadilərində bitir. Hirkan Milli Parkının Şuvi meşəbəyliyində 1200–1700 m dəniz səviyyəsindən yüksəklikdə keçilməz kolluq yaradır. Torpağa tələbkardır. Təbii yayılma şəraitində rütubətli və kölgəli yerlərə uyğunlaşmışdır. Dekorativ bitkidir. Balverəndir. Oduncağının xüsusi çəkisi 0,78 -ə yaxındır. Tornaçı, dülgərlik və s. məmulatlarının düzəldilməsi üçün qiymətlidir. Meyvələrindən sirkə hazırlanır, yarpağı, meyvələri və qabığı xalq təbabətində istifadə edilir.
Yayılması
Lənkəranın dağlıq hissəsi (Lerik rayonu-Lerik və Mastal kəndləri arasındakı meşələrdə; Lənkəran rayonu — Aşağı və Yuxarı Apu kəndləri; Masallı rayonu-Masallı ilə Yardimlı arasında; Yardımlı rayonu-Perembel kəndi ətrafında və Viləşçay vadisində), Kiçik Qafqazın mərkəzi hissəsi (Xankəndi, Badara və Daşaltı kəndlərinin ətrafı).
Sayı və tendensiyası
Hirkan Milli Parkında mühafizə olunmasına baxmayaraq, antropogen təsirlər populyasiyanın azalmasını sürətləndirir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Ağacların qırılması, mal-qara ilə otarılmasıdır.
Mühafizə tədbirləri
Hirkan Milli Parkında mühafizə olunur.
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
- Azərbaycanın ağac və kolları, 1970
- Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989
- Səfərov H. M., Fərzəliyev V. S., 2008
- Safarov H. M., 2010
- Tərtibçilərin məlumatları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elmi adi Ilex hyrcana Pojark IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Qisa morfoloji tesviri3 6 m hundurluyunde 7 8 sm e qeder diametrde hemiseyasil alcaqboylu agac ve ya koldur Yarpaqlari 2 7 sm uzunlugunda 1 3 m eninde derivari ustden tund yasil parlaq kenarlari oyuqdislidir Cicekleri xirda agimtil cetirvari qoltuq cicek qrupunda toplanmisdir Taci sunbulsekillidr Meyvesi qirmizidir 7 9 m m uzunlugunda 6 7 mm diametrindedir uzunsov sarsekilli saplari 3 8 mm uzunlugunda 4ceyirdeklidir ceyirdekleri ensizdir yan terefden tillidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriMay ayinda cicekleyir Meyveleri sentyabr oktyabr aylarinda yetisir Tozlanmasi entomofildir Toxumla ve vegetativ yolla coxalir Daginiq halda fistiq fistiq veles palid ve qarisiq meselerde kolluq emele getirir Esasen orta ve yuxari dag dagliq nadir hallardaasagi mese qursaqlarinda six meselerde kecilmez derelerde ve cay vadilerinde bitir Hirkan Milli Parkinin Suvi mesebeyliyinde 1200 1700 m deniz seviyyesinden yukseklikde kecilmez kolluq yaradir Torpaga telebkardir Tebii yayilma seraitinde rutubetli ve kolgeli yerlere uygunlasmisdir Dekorativ bitkidir Balverendir Oduncaginin xususi cekisi 0 78 e yaxindir Tornaci dulgerlik ve s memulatlarinin duzeldilmesi ucun qiymetlidir Meyvelerinden sirke hazirlanir yarpagi meyveleri ve qabigi xalq tebabetinde istifade edilir YayilmasiLenkeranin dagliq hissesi Lerik rayonu Lerik ve Mastal kendleri arasindaki meselerde Lenkeran rayonu Asagi ve Yuxari Apu kendleri Masalli rayonu Masalli ile Yardimli arasinda Yardimli rayonu Perembel kendi etrafinda ve Vilescay vadisinde Kicik Qafqazin merkezi hissesi Xankendi Badara ve Dasalti kendlerinin etrafi Sayi ve tendensiyasiHirkan Milli Parkinda muhafize olunmasina baxmayaraq antropogen tesirler populyasiyanin azalmasini suretlendirir Mehdudlasdirici amillerAgaclarin qirilmasi mal qara ile otarilmasidir Muhafize tedbirleriHirkan Milli Parkinda muhafize olunur IstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Qirmizi kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 Azerbaycanin agac ve kollari 1970 Azerbaycan SSR in Qirmizi kitabi 1989 Seferov H M Ferzeliyev V S 2008 Safarov H M 2010 Tertibcilerin melumatlari