Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hannelora Şmats (16 fevral 1940, Regensburq, Bavariya – 2 oktyabr 1979, Everest) — Everest zirvəsinə çıxmış dördüncü qadın olan alman alpinist. O, cənub marşrutu ilə Everest zirvəsindən qayıdarkən yıxılmış və ölmüşdür; Şmatz Everestin yuxarı yamaclarında ölən ilk qadın və ilk alman vətəndaşı idi.
| Hannelora Şmats | |
|---|---|
| alm. Hannelore Schmatz | |
| Doğum tarixi | 16 fevral 1940 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 2 oktyabr 1979 (39 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | hipotermiya |
| Fəaliyyəti | alpinist |
Bioqrafiya
Şmatz əri Gerhard Şmatz ilə cənub-şərqi silsilə marşrutu ilə ekspedisiyada idi və o, 8300 metr hündürlükdə öldü. Ekspedisiya rəhbəri olan Gerhard Şmatz o zaman 50 yaşında idi və Everest zirvəsinə çıxan ən yaşlı adam idi. Eyni ekspedisiyada amerikalı Rey Cenet də olub, o da zirvədən enərkən həlak olmuşdur. Dırmanışdan yorulmuş, Şerpa (etnik xalq) bələdçilərinin onları dayanmamağa çağırmasına baxmayaraq, gecə yaxınlaşdıqca 28 000 fut (8 500 m) hündürlükdə dayanmışdılar. Rey Cenet həmin gecə öldü və həm Şerpa, həm də Şmatz əziyyət çəkdilər, lakin enişlərini davam etdirmək qərarına gəldilər. Sonra 27,200 fut (8,300 m) hündürlükdə Şmatz oturdu, Şerpaya "su, su" dedi və öldü. Şerpa bələdçilərindən biri olan Sunqdare Şerpa yalnız bədəni ilə birlikdə qaldı və nəticədə əl və ayaq barmaqlarının çoxunu itirdi.
Cenetin cəsədi qarın altında yoxa çıxdı, lakin Şmatzın cəsədi dağda öldüyü yerdə qaldı.
Bədəni
İllər boyu Şmatsın qalıqlarını cənub marşrutu ilə Everest zirvəsinə qalxmağa cəhd edən hər kəs görə bilirdi. Onun bədəni Cənub Aşırımından təxminən 100 metr (330 fut) yuxarıda, gözləri açıq və saçları küləkdə uçan halda bel çantasına söykənərək oturmuş vəziyyətdə donmuşdu.
1981-ci il ekspedisiyası zamanı Sunqdare Şerpa yeni alpinistlər qrupuna yenidən bələdçi oldu. O, 1979-cu il ekspedisiyası zamanı əl və ayaq barmaqlarını itirdiyinə görə əvvəlcə imtina etmişdi, lakin alpinist Kris Kopçinskiy tərəfindən əlavə ödəniş edildi. Bu eniş zamanı Şmatsın cəsədinin yanından keçərkən Kopçinskiy onun çadır olduğunu düşünərək şoka düşdü və "Biz ona toxunmadıq. Gördüm ki, saatı hələ də onun üzərindədir" dedi.
1984-cü ildə 36 yaşlı polis müfəttişi Yoqendra Bahadur Tapa və onun bələdçisi 35 yaşlı Anq Dorcee Nepal polis ekspedisiyasında Şmatzın cəsədini çıxarmağa çalışarkən yıxılaraq öldülər.
Britaniyalı alpinist Kris Boninqton 1985-ci ildə Şmatzı uzaqdan gördü və yaxından baxana qədər əvvəlcə onun bədənini çadırla səhv saldı.
Everestin zirvəsinə çatan ilk Skandinaviya qadını olan Lene Qammelqaard Norveçli alpinist və ekspedisiya lideri kiçik Arne Naessin "Yüksəyə dırmaşmaq: Everest faciəsindən sağ çıxan bir qadının hekayəsi (1999)" kitabında Şmatzın qalıqları ilə qarşılaşmasını izah edərkən sitat gətirir, 1996-cı ildəki ekspedisiyasını izah edir. Naessin təsviri belədir:
 | "İndi uzaq deyil. Mən uğursuz mühafizəçidən qaça bilmirəm. Cənub Düşərgəsindən təqribən 100 metr hündürlükdə o, sanki qısa bir fasilə verirmiş kimi öz çantasına söykənərək oturur. Gözləri iri açılmış, hər küləyin əsməsində saçları yellənən qadın. Bu, 1979-cu ildə alman ekspedisiyasının liderinin həyat yoldaşı Hannelore Şmatzın cəsədidir. O, zirvəyə qalxdı, lakin enərkən öldü. Yenə də elə gəlir ki, o, yanımdan keçəndə gözləri ilə məni izləyir. Onun varlığı mənə xatırladır ki, biz burada dağ şəraitindəyik”. |  |
Külək sonda Şmatzın qalıqlarını Kanqşunq divarının kənarına və aşağıya uçurdu.
İstinadlar
- "Everest summiter Hannelore Schmatz". Everest News. İstifadə tarixi: 2008-04-08.
- Banks, Nick. "An Account of the 1979 Swabian Everest Expedition". The New Zealand Alpine Journal. 33. 1980: 102–104.
- "Dr. Gerhard Schmatz - Mt. Everest - höchster Berg der Erde". Schmatz-online.com. 11 February 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 February 2019.
- "The Alpine Club Spirit of Mountaineering Initiative" (PDF). 2012-03-09 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-28.
- Simpson, Joe. Dark shadows falling. The Mountaineers Books. 1997. 119–. ISBN . İstifadə tarixi: 7 April 2013.
- Gammelgaard, Lene. "Climbing High: A Woman's Account of Surviving the Everest Tragedy". The New York Times. 2008-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-04-08.
- "West German woman found frozen in Everest climb". United Press International. 1981-10-31.
- Salkeld, Audrey. "Report from Base Camp". . 1996-05-09. 2016-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-04-08.
- "2 Nepalese Mountaineers Die Looking for Body on Everest". The New York Times. 1984-10-29. İstifadə tarixi: 2008-04-08.
- Gammelgaard, Lene. Climbing High: A Woman's Account of Surviving the Everest Tragedy. Goodreads.com. 1999. 2023-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-08-04.
- Breashears, David. High exposure: an enduring passion for Everest and unforgiving places. Simon & Schuster. 1 May 1999. ISBN . İstifadə tarixi: 7 April 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hannelora Smats 16 fevral 1940 Regensburq Bavariya 2 oktyabr 1979 Everest Everest zirvesine cixmis dorduncu qadin olan alman alpinist O cenub marsrutu ile Everest zirvesinden qayidarken yixilmis ve olmusdur Smatz Everestin yuxari yamaclarinda olen ilk qadin ve ilk alman vetendasi idi Hannelora Smatsalm Hannelore Schmatz Dogum tarixi 16 fevral 1940 1940 02 16 Dogum yeri Regensburq Yuxari Pfalts Bavariya Almaniya Reyxi d Vefat tarixi 2 oktyabr 1979 1979 10 02 39 yasinda Vefat yeri EverestVefat sebebi hipotermiyaFealiyyeti alpinistBioqrafiyaSmatz eri Gerhard Smatz ile cenub serqi silsile marsrutu ile ekspedisiyada idi ve o 8300 metr hundurlukde oldu Ekspedisiya rehberi olan Gerhard Smatz o zaman 50 yasinda idi ve Everest zirvesine cixan en yasli adam idi Eyni ekspedisiyada amerikali Rey Cenet de olub o da zirveden enerken helak olmusdur Dirmanisdan yorulmus Serpa etnik xalq beledcilerinin onlari dayanmamaga cagirmasina baxmayaraq gece yaxinlasdiqca 28 000 fut 8 500 m hundurlukde dayanmisdilar Rey Cenet hemin gece oldu ve hem Serpa hem de Smatz eziyyet cekdiler lakin enislerini davam etdirmek qerarina geldiler Sonra 27 200 fut 8 300 m hundurlukde Smatz oturdu Serpaya su su dedi ve oldu Serpa beledcilerinden biri olan Sunqdare Serpa yalniz bedeni ile birlikde qaldi ve neticede el ve ayaq barmaqlarinin coxunu itirdi Cenetin cesedi qarin altinda yoxa cixdi lakin Smatzin cesedi dagda olduyu yerde qaldi BedeniIller boyu Smatsin qaliqlarini cenub marsrutu ile Everest zirvesine qalxmaga cehd eden her kes gore bilirdi Onun bedeni Cenub Asirimindan texminen 100 metr 330 fut yuxarida gozleri aciq ve saclari kulekde ucan halda bel cantasina soykenerek oturmus veziyyetde donmusdu 1981 ci il ekspedisiyasi zamani Sunqdare Serpa yeni alpinistler qrupuna yeniden beledci oldu O 1979 cu il ekspedisiyasi zamani el ve ayaq barmaqlarini itirdiyine gore evvelce imtina etmisdi lakin alpinist Kris Kopcinskiy terefinden elave odenis edildi Bu enis zamani Smatsin cesedinin yanindan kecerken Kopcinskiy onun cadir oldugunu dusunerek soka dusdu ve Biz ona toxunmadiq Gordum ki saati hele de onun uzerindedir dedi 1984 cu ilde 36 yasli polis mufettisi Yoqendra Bahadur Tapa ve onun beledcisi 35 yasli Anq Dorcee Nepal polis ekspedisiyasinda Smatzin cesedini cixarmaga calisarken yixilaraq olduler Britaniyali alpinist Kris Boninqton 1985 ci ilde Smatzi uzaqdan gordu ve yaxindan baxana qeder evvelce onun bedenini cadirla sehv saldi Everestin zirvesine catan ilk Skandinaviya qadini olan Lene Qammelqaard Norvecli alpinist ve ekspedisiya lideri kicik Arne Naessin Yukseye dirmasmaq Everest faciesinden sag cixan bir qadinin hekayesi 1999 kitabinda Smatzin qaliqlari ile qarsilasmasini izah ederken sitat getirir 1996 ci ildeki ekspedisiyasini izah edir Naessin tesviri beledir Indi uzaq deyil Men ugursuz muhafizeciden qaca bilmirem Cenub Dusergesinden teqriben 100 metr hundurlukde o sanki qisa bir fasile verirmis kimi oz cantasina soykenerek oturur Gozleri iri acilmis her kuleyin esmesinde saclari yellenen qadin Bu 1979 cu ilde alman ekspedisiyasinin liderinin heyat yoldasi Hannelore Smatzin cesedidir O zirveye qalxdi lakin enerken oldu Yene de ele gelir ki o yanimdan kecende gozleri ile meni izleyir Onun varligi mene xatirladir ki biz burada dag seraitindeyik Kulek sonda Smatzin qaliqlarini Kanqsunq divarinin kenarina ve asagiya ucurdu Istinadlar Everest summiter Hannelore Schmatz Everest News Istifade tarixi 2008 04 08 Banks Nick An Account of the 1979 Swabian Everest Expedition The New Zealand Alpine Journal 33 1980 102 104 Dr Gerhard Schmatz Mt Everest hochster Berg der Erde Schmatz online com 11 February 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 February 2019 The Alpine Club Spirit of Mountaineering Initiative PDF 2012 03 09 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 28 Simpson Joe Dark shadows falling The Mountaineers Books 1997 119 ISBN 978 0 89886 549 3 Istifade tarixi 7 April 2013 Gammelgaard Lene Climbing High A Woman s Account of Surviving the Everest Tragedy The New York Times 2008 12 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 04 08 West German woman found frozen in Everest climb United Press International 1981 10 31 Salkeld Audrey Report from Base Camp 1996 05 09 2016 06 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 04 08 2 Nepalese Mountaineers Die Looking for Body on Everest The New York Times 1984 10 29 Istifade tarixi 2008 04 08 Gammelgaard Lene Climbing High A Woman s Account of Surviving the Everest Tragedy Goodreads com 1999 2023 08 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 08 04 Breashears David High exposure an enduring passion for Everest and unforgiving places Simon amp Schuster 1 May 1999 ISBN 978 0 684 85361 1 Istifade tarixi 7 April 2013