Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Hamar dağdağan | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
|
Ümumi yayılması
Rusiya (Krım), Kiçik Asiya, İran və Qafqazda dəniz səviyyəsindən 1000 m yüksəklikdə yayılıb.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqazda dəniz səviyyəsindən 1000 m yüksəkliklərdə, Kür-Araz ovalığında, Naxçıvan MR-də, Lənkəranda (Diabar) və s. rayon ərazilərində təsadüf edilir.
Statusu
Azərbaycanın nadir bitkisidir. NT.
Bitdiyi yer
Dağətəklərində quru daşlı yamaclarda təbii halda bitir.
Təbii ehtiyatı
Azərbaycanda arealı geniş deyildir.
Bioloji xüsusiyyətləri
Hündürlüyü 15 m olan alçaqboylu ağacdır. Gövdəsinin qabığı hamardır. Cavan zoğları qəhvəyi və ya qonur, yaşlı gövdəsinin qabığı isə bozumtul-qonur rəngdədir. Cavan budaqlar açıqqonur və ya açıqqəhvəyi rəngdədir. Yarpaqların qaidəsi dairəvi-pazşəkilli, kol formalarında isə demək olar ki, ürəkvaridir. Yarpaqların ucu iti, xırda mişarkənarlı, sarımtıl-yaşıl (xüsusən alt tərəfdən), hamar, bəzən kələ-kötür, uzunluğu 4–7 sm, eni 4 sm olub, çılpaq saplaq üzərində yerləşmişdir. Meyvələri şarformalı, qırmızımtıl, 1–2 sm uzunluqda olub, uzun, çılpaq meyvə saplağı üzərində yerləşmişdir. Meyvəsi kürə formalıdır, uzun saplağı vardır. Çəyirdəyi zəif qırışıqlı olub, dairəvidir. Aprel-may ayında çiçəkləyir.
Çoxalması
Əsasən generativ yolla çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri
Başlıca olaraq insan fəaliyyəti və bəzi abiotik amillərin təsiridir.
Becərilməsi
Mədəni şəraitdə becərilir.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri
Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Zəruri qoruma tədbirləri
Azərbaycanın "Qırmızı kitabı"na salınması tövsiyə edilir.
Ədəbiyyat
- Деревья и кустарники СССР. Т.4. 1951.;
- Флора Азербайджана. т.6.1955;
- Azəraycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
- Azərbaycan florasının konspekti. I–III cildlər.2005;2006;2008;
- Naxçıvan MR florasının taksonomik spektrı.2008;
- Naxçıvan MR-nın flora müxtəlifliyi və onun nadir növlərinin qorunması.2011.
Məlumat mənbəsi
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
http://dendrologiya.az/?page_id=112 2019-11-17 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Hamar dagdaganElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbarda axtarisiUmumi yayilmasiRusiya Krim Kicik Asiya Iran ve Qafqazda deniz seviyyesinden 1000 m yukseklikde yayilib Azerbaycanda yayilmasiBoyuk ve Kicik Qafqazda deniz seviyyesinden 1000 m yuksekliklerde Kur Araz ovaliginda Naxcivan MR de Lenkeranda Diabar ve s rayon erazilerinde tesaduf edilir StatusuAzerbaycanin nadir bitkisidir NT Bitdiyi yerDageteklerinde quru dasli yamaclarda tebii halda bitir Tebii ehtiyatiAzerbaycanda areali genis deyildir Bioloji xususiyyetleriHundurluyu 15 m olan alcaqboylu agacdir Govdesinin qabigi hamardir Cavan zoglari qehveyi ve ya qonur yasli govdesinin qabigi ise bozumtul qonur rengdedir Cavan budaqlar aciqqonur ve ya aciqqehveyi rengdedir Yarpaqlarin qaidesi dairevi pazsekilli kol formalarinda ise demek olar ki urekvaridir Yarpaqlarin ucu iti xirda misarkenarli sarimtil yasil xususen alt terefden hamar bezen kele kotur uzunlugu 4 7 sm eni 4 sm olub cilpaq saplaq uzerinde yerlesmisdir Meyveleri sarformali qirmizimtil 1 2 sm uzunluqda olub uzun cilpaq meyve saplagi uzerinde yerlesmisdir Meyvesi kure formalidir uzun saplagi vardir Ceyirdeyi zeif qirisiqli olub dairevidir Aprel may ayinda cicekleyir CoxalmasiEsasen generativ yolla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesi sebebleriBaslica olaraq insan fealiyyeti ve bezi abiotik amillerin tesiridir BecerilmesiMedeni seraitde becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleriQebul edilmis qoruma tedbiri yoxdur Zeruri qoruma tedbirleriAzerbaycanin Qirmizi kitabi na salinmasi tovsiye edilir EdebiyyatDerevya i kustarniki SSSR T 4 1951 Flora Azerbajdzhana t 6 1955 Azeraycanin agac ve kollari I cild 1961 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Naxcivan MR florasinin taksonomik spektri 2008 Naxcivan MR nin flora muxtelifliyi ve onun nadir novlerinin qorunmasi 2011 Melumat menbesiTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh http dendrologiya az page id 112 2019 11 17 at the Wayback Machine