Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Hacı Vəli Bektaşi (1209, Nişapur – 1271, Nevşəhər) — mütəssəvüf.
Hacı Bektaş Vəli | |
---|---|
fars. حاجی بکتاش ولی | |
Doğum tarixi | 1209 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1271 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | filosof, şair |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fəaliyyəti
Bektaşiliyi yarıməfsanəvi türk sufisi xorasanlı Hacı Vəli Bektaşın adı ilə bağlayırlar. Monqollar Səlcuqilər dövləti və xilafətin qalıqlarını dağıdandan sonra o, Kiçik Asiyaya mühacirət edib. Hacı Bektaşın öz ruhani silsiləsini Əhməd Yəsəvidən götürdüyü və onun vasitəsilə imam Museyi-Kazıma çıxdığı deyilir. Hacı Bektaşın əsərləri qalmadığınıdan onun təlimi haqda bitkin bir fikir yürütmək çox çətindir. Ərəb dilində "Məqalət" adlı əsərin müəllifi olduğu deyilir. Amma bu kitabın orijinalı qalmayıb.
Bir zamanlar Hacı Vəlinin digər gəzərgi dərvişlər kimi qələndəriyyə təmayüllü olduğu ehtimal olunur. Bu, sonralar Bektaşilik təriqətində bir çox izlər buraxıb. Qələndəriyyə hinduist və buddist ənənələrindən təsirlənib. Qələndərilər, adətən, sədəqə toplamaqla dolanırdılar. Ən zəruri şəxsi əşyalardan savayı heç bir əmlaka sahib olmazdılar. Sərgərdan həyat tərzi sürən qələndərlərin bÿçèëÿrè nikahsız yaşamaq haqda əhd də edərdilər. Qələndərlərin bir qisminin çox ekzotik görünüşü də olardı: onlar başlarını, üzlərini, bığ, saqqal, hətta qaşlarını da tərtəmiz qırxdırar, qısa xirqə geyərdilər. Başlarına konusşəkilli papaq qoyar, üstlərində isə ağır dəmir bəzəklər – boyunbağı, üzük, bilərzik və s. gəzdirərdilər. Onların həyat tərzi çox sadə idi. Bahalı olan bütün şeylərə nifrət edər, həmişə gülərüzlü olar, daim səfərlərdə dolanardılar.
Beləliklə, Hacı Bektaşın Orta Asiyadan gətirdiyi panteist dünyagörüşü ünsürlərinə qələndərlərə məxsus keyfiyyətlər də əlavə olunmuşdu.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Haci Veli Bektasi 1209 Nisapur 1271 Nevseher mutessevuf Haci Bektas Velifars حاجی بکتاش ولی Dogum tarixi 1209Dogum yeri Nisapur IranVefat tarixi 1271Vefat yeri Nevseher Nevseher ili TurkiyeFealiyyeti filosof sair Vikianbarda elaqeli mediafayllarFealiyyetiBektasiliyi yarimefsanevi turk sufisi xorasanli Haci Veli Bektasin adi ile baglayirlar Monqollar Selcuqiler dovleti ve xilafetin qaliqlarini dagidandan sonra o Kicik Asiyaya muhaciret edib Haci Bektasin oz ruhani silsilesini Ehmed Yeseviden goturduyu ve onun vasitesile imam Museyi Kazima cixdigi deyilir Haci Bektasin eserleri qalmadiginidan onun telimi haqda bitkin bir fikir yurutmek cox cetindir Ereb dilinde Meqalet adli eserin muellifi oldugu deyilir Amma bu kitabin orijinali qalmayib Bir zamanlar Haci Velinin diger gezergi dervisler kimi qelenderiyye temayullu oldugu ehtimal olunur Bu sonralar Bektasilik teriqetinde bir cox izler buraxib Qelenderiyye hinduist ve buddist enenelerinden tesirlenib Qelenderiler adeten sedeqe toplamaqla dolanirdilar En zeruri sexsi esyalardan savayi hec bir emlaka sahib olmazdilar Sergerdan heyat terzi suren qelenderlerin byceeyre nikahsiz yasamaq haqda ehd de ederdiler Qelenderlerin bir qisminin cox ekzotik gorunusu de olardi onlar baslarini uzlerini big saqqal hetta qaslarini da tertemiz qirxdirar qisa xirqe geyerdiler Baslarina konussekilli papaq qoyar ustlerinde ise agir demir bezekler boyunbagi uzuk bilerzik ve s gezdirerdiler Onlarin heyat terzi cox sade idi Bahali olan butun seylere nifret eder hemise guleruzlu olar daim seferlerde dolanardilar Belelikle Haci Bektasin Orta Asiyadan getirdiyi panteist dunyagorusu unsurlerine qelenderlere mexsus keyfiyyetler de elave olunmusdu Istinadlar