Hacıəhməd Əhmədoviç Bersanov (12 aprel 1926 – 22 mart 2018) — SSRİ, çeçen uşaq yazıçısı, Çeçen-İnquşetiya Yazıçılar İttifaqının üzvü və Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi.
Hacıəhməd Bersanov | |
---|---|
Hacıəhməd Əhmədoviç Bersanov | |
![]() | |
Doğum tarixi | 12 aprel 1926 |
Vəfat tarixi | 22 mart 2018 (91 yaşında) |
Milliyyəti | çeçen |
Fəaliyyəti | yazıçı |
Fəaliyyət illəri | 1966-2018 |
Əsərlərinin dili | rus, çeçen |
İstiqamət | uşaq ədəbiyyatı |
Janrlar | nəsr, yazıçı |
Mükafatları |
Həyatı
Hacıəhməd Bersanov Şaami-Yurtdakı yeddi illik məktəbi bitirmışdir. Sernovodskoye kənd təsərrüfatı texnikumunun zoo-baytarlıq şöbəsinə daxil olmuş, lakin birinci ildən sonra Qroznı siyasi təhsil məktəbinə keçmişdir. 1939-cu ildə SSRİ-Finlandiya müharibəsi başlayandan sonra məktəb bağlandı və yaşlı tələbələr cəbhəyə göndərildi. Bersanov doğma kəndinə qayıtdı və kənd şurasının katibi oldu. O, 1942-ci ildə hərbi qeydiyyat şöbəsinin rəisi işləmişdir.
Hacıəhməd Bersanov 1944-cü ildə çeçenlərin sürgünü zamanı Orta Asiyaya göndərilmişdir. Deportasiya illərində Kokeştau bölgəsində yerli kolxozda zootexnik olaraq çalışmışdır.
Vətənə qayıtdıqdan sonra Çeçen-İnquşetiya Mədəniyyət Nazirliyində mədəni-maarif işləri üzrə metodist vəzifəsində çalışıb. Tezliklə metodik mərkəzin rəhbəri oldu və təxminən qırx il bu vəzifədə işləmişdir.
Bersanov 1990-cı illərin əvvəllərində təqaüdə çıxmışdır. Təqaüdə çıxdıqdan sonra Hacıəhməd Bersanov özünü ədəbi və ictimai-siyasi fəaliyyətə həsr etmişdir.
Yaradıcılığı
Hacıəhməd Bersanov 1930-cu illərin sonlarından başlayaraq Çeçen folklorunu yazmağa və tədqiq etməyə başlamışdır. Onun əsərləri gənc oxucular üçün nəzərdə tutulmuşdur. Ancaq ilk kitabları — "Topal Ulduz" və "Hacımuradın macəraları" hekayələr toplusu 1966-cı ildə nəşr olunmuşdur. Ümumilikdə, əsasən uşaq və gənclər üçün 20-dən çox kitab yazmışdır.
Bersanovun yaradıcılığında iki əsər xüsusi yer. Bunlar "Boş məxkərə axaroy a, olxazariy a" ("Torpaqımızın heyvanları və quşları" (1992) və "Müdriklik xəzinəsi — xoşbəxtliyə aparan yol" (1990)) hekayələr toplusudur. Hər iki əsər bir neçə dəfə yenidən çap olunmuşdur. Yaşına baxmayaraq, son illərdə ədəbi sahədə fəaliyyətini davam etdirən Hacıəhməd Bersanov respublikanın ictimai həyatında, xüsusən gənc nəslin mənəvi-əxlaqi tərbiyəsi və inkişafı sahəsində fəal iştirak etmişdir. Onun son əsəri çeçen dilində olan "Nokhchy, g1alg1ai Daymekhkan t1amekh" ("Çeçenlər və İnquşlar — Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçıları") əsəridir. Əsər 2010-cu ildə çap olunmuşdur. Kitaba məqalələr, hekayə və esse toplusu daxildir.
Əsərləri
- Topal Ulduz (1966);
- Hacımuradın macəraları (1966);
- Dostlar (1968);
- Atasının izi ilə (1971);
- Bahar (1979);
- Qızıl Üzük (1979);
- Polad Atın Atlısı (1983);
- Tövbə;
- Dostluqla, möhürlənmiş qan;
- "Polad Qığılcımı" — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Xansultan Daçiyevin taleyi haqqında;
- Torpağımızın Heyvanları və Quşları (1992);
- Gillaxiin xəzna — irsan nekaş ("Yaxşı yetişdirmə xəzinəsi — xoşbəxtliyə aparan yol") (1990, 2002-ci ildə yenidən çap olunmuşdur);
və digərləri.
Mükafatları və təltifləri
- Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Mədəniyyət nazirliyinin fəxri fərmanı
- Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Ali sovetinin fəxri fərmanı
- Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi.
İstinadlar
- "Ушёл из жизни народный писатель Чечни Хож-Ахмед Берсанов — Грозный-Информ, 2018". 2020-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-04.
Xarici keçidlər
- "Хож-Ахмед Берсанов". ru:Союз писателей Чеченской Республики. 2015-03-12. 2017-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-05.
- Дэти Сулумова. "Он живет, воспевая вершины человеческого духа". ru:Министерство культуры Чеченской Республики. 2011-04-19. 2016-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-05.
- "22 марта ушел из жизни народный писатель Чечни Хож-Ахмед Берсанов". grozniy.bezformata.ru. 2018-03-22. İstifadə tarixi: 2018-03-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Haciehmed Ehmedovic Bersanov 12 aprel 1926 22 mart 2018 SSRI cecen usaq yazicisi Cecen Inqusetiya Yazicilar Ittifaqinin uzvu ve Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin emekdar medeniyyet iscisi Haciehmed BersanovHaciehmed Ehmedovic BersanovDogum tarixi 12 aprel 1926 1926 04 12 Vefat tarixi 22 mart 2018 2018 03 22 91 yasinda Milliyyeti cecenFealiyyeti yaziciFealiyyet illeri 1966 2018Eserlerinin dili rus cecenIstiqamet usaq edebiyyatiJanrlar nesr yaziciMukafatlariHeyatiHaciehmed Bersanov Saami Yurtdaki yeddi illik mektebi bitirmisdir Sernovodskoye kend teserrufati texnikumunun zoo baytarliq sobesine daxil olmus lakin birinci ilden sonra Qrozni siyasi tehsil mektebine kecmisdir 1939 cu ilde SSRI Finlandiya muharibesi baslayandan sonra mekteb baglandi ve yasli telebeler cebheye gonderildi Bersanov dogma kendine qayitdi ve kend surasinin katibi oldu O 1942 ci ilde herbi qeydiyyat sobesinin reisi islemisdir Haciehmed Bersanov 1944 cu ilde cecenlerin surgunu zamani Orta Asiyaya gonderilmisdir Deportasiya illerinde Kokestau bolgesinde yerli kolxozda zootexnik olaraq calismisdir Vetene qayitdiqdan sonra Cecen Inqusetiya Medeniyyet Nazirliyinde medeni maarif isleri uzre metodist vezifesinde calisib Tezlikle metodik merkezin rehberi oldu ve texminen qirx il bu vezifede islemisdir Bersanov 1990 ci illerin evvellerinde teqaude cixmisdir Teqaude cixdiqdan sonra Haciehmed Bersanov ozunu edebi ve ictimai siyasi fealiyyete hesr etmisdir YaradiciligiHaciehmed Bersanov 1930 cu illerin sonlarindan baslayaraq Cecen folklorunu yazmaga ve tedqiq etmeye baslamisdir Onun eserleri genc oxucular ucun nezerde tutulmusdur Ancaq ilk kitablari Topal Ulduz ve Hacimuradin maceralari hekayeler toplusu 1966 ci ilde nesr olunmusdur Umumilikde esasen usaq ve gencler ucun 20 den cox kitab yazmisdir Bersanovun yaradiciliginda iki eser xususi yer Bunlar Bos mexkere axaroy a olxazariy a Torpaqimizin heyvanlari ve quslari 1992 ve Mudriklik xezinesi xosbextliye aparan yol 1990 hekayeler toplusudur Her iki eser bir nece defe yeniden cap olunmusdur Yasina baxmayaraq son illerde edebi sahede fealiyyetini davam etdiren Haciehmed Bersanov respublikanin ictimai heyatinda xususen genc neslin menevi exlaqi terbiyesi ve inkisafi sahesinde feal istirak etmisdir Onun son eseri cecen dilinde olan Nokhchy g1alg1ai Daymekhkan t1amekh Cecenler ve Inquslar Boyuk Veten Muharibesi istirakcilari eseridir Eser 2010 cu ilde cap olunmusdur Kitaba meqaleler hekaye ve esse toplusu daxildir EserleriTopal Ulduz 1966 Hacimuradin maceralari 1966 Dostlar 1968 Atasinin izi ile 1971 Bahar 1979 Qizil Uzuk 1979 Polad Atin Atlisi 1983 Tovbe Dostluqla mohurlenmis qan Polad Qigilcimi Sovet Ittifaqi Qehremani Xansultan Daciyevin taleyi haqqinda Torpagimizin Heyvanlari ve Quslari 1992 Gillaxiin xezna irsan nekas Yaxsi yetisdirme xezinesi xosbextliye aparan yol 1990 2002 ci ilde yeniden cap olunmusdur ve digerleri Mukafatlari ve teltifleri Seref nisani ordeni Emek igidliyine gore medali Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Medeniyyet nazirliyinin fexri fermani Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Ali sovetinin fexri fermani Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin emekdar medeniyyet iscisi Istinadlar Ushyol iz zhizni narodnyj pisatel Chechni Hozh Ahmed Bersanov Groznyj Inform 2018 2020 10 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 04 Xarici kecidler Hozh Ahmed Bersanov ru Soyuz pisatelej Chechenskoj Respubliki 2015 03 12 2017 04 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 05 Deti Sulumova On zhivet vospevaya vershiny chelovecheskogo duha ru Ministerstvo kultury Chechenskoj Respubliki 2011 04 19 2016 04 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 05 22 marta ushel iz zhizni narodnyj pisatel Chechni Hozh Ahmed Bersanov grozniy bezformata ru 2018 03 22 Istifade tarixi 2018 03 24