Hənif (ərəb. حنيفية) — İslamdan əvvəlki Ərəbistanda yaranmış dini monoteizm formalarından biri. Hənifilik həm yəhudilik, həm də xristianlıqdan təsirlənmişdir. Hənifilik ardıcıllarına həniflər deyilir.
İbrahim
Quranda İbrahim peyğəmbərin adı Hənifdir. Mədinə surələrində hənif müsəlman termini ilə sinonimdir. İslam ehkamına görə, Məhəmməd peyğəmbər İbrahim peyğəmbərin həqiqi tövhidini dirçəltmişdir.
Tarix
Quran insanlara çatmazdan əvvəl tövhidə inanan insanlara ərəbcə hənif deyilirdi. Bu insanların İbrahim peyğəmbərin yolu ilə getdiyinə inanılırdı. Həniflər tövhidi qəbul edir və ritual təmizliyə riayət edirdilər. Onlar nə xristianlığı, nə də yəhudiliyi tam qəbul etməmişlər, qəbilə bütlərini ləğv etməyə çağırır və Ərəbistan üçün nisbətən sadə, əlçatan bir dini sistem yaratmağa çalışırlar. Məhəmməd peyğəmbərə peyğəmbərlik verilməmişdən öncə fəal Həniflər arasında idi.
VIII-IX əsrlərdə müsəlman ədəbiyyatında müsəlmanlar “hənif”, islam isə “hənif dini” sözü ilə ifadə olunmağa başlanılır. “Hənif” ifadəsini sufilər çox vaxt özlərinə aid etmək üçün işlədirlər. Xristian ərəb müəllifləri də müsəlmanları həniflər adlandırırdılar.
Ədəbiyyat
- Беляев Е. А.,. Арабы, ислам и арабский халифат в раннее средневековье. — 2 изд. — М., 1966. — С. 103—108.;
- Браницкий А. Г., Корнилов А. А. Религии региона. — Н. Новгород: ННГУ имени Н. И. Лобачевского, 2013. — 305 с. Архивная копия от 28 июля 2014
- Кашталева К. С. О термине «ханиф» в Коране. — ДАН-В, 1928. — С. 157—162.;
- Марр Н. Я. Арабский термин «ханиф» в палеонтологическом освещении. Предварительный набросок // Известия Академии наук СССР. VII серия, ОГН. — 1929. — № 2. — С. 85—95.
- Петрушевский И. П. Ислам в Иране в VII—XV веках. — Л., 1966. — С. 13—14.;
- Пиотровский М. Б. Ханиф // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 273. — 315 с. — 50 000 экз. — .
- Hənifizm — Böyük Sovet Ensiklopediyası. ;
- Ḥanīf // Encyclopaedia of Islam. 2nd ed : [англ.] : in 12 vol. / ed. by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs et al. — Leiden : E.J. Brill, 1960—2005.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Henif ereb حنيفية Islamdan evvelki Erebistanda yaranmis dini monoteizm formalarindan biri Henifilik hem yehudilik hem de xristianliqdan tesirlenmisdir Henifilik ardicillarina henifler deyilir IbrahimQuranda Ibrahim peygemberin adi Henifdir Medine surelerinde henif muselman termini ile sinonimdir Islam ehkamina gore Mehemmed peygember Ibrahim peygemberin heqiqi tovhidini dirceltmisdir TarixQuran insanlara catmazdan evvel tovhide inanan insanlara erebce henif deyilirdi Bu insanlarin Ibrahim peygemberin yolu ile getdiyine inanilirdi Henifler tovhidi qebul edir ve ritual temizliye riayet edirdiler Onlar ne xristianligi ne de yehudiliyi tam qebul etmemisler qebile butlerini legv etmeye cagirir ve Erebistan ucun nisbeten sade elcatan bir dini sistem yaratmaga calisirlar Mehemmed peygembere peygemberlik verilmemisden once feal Henifler arasinda idi VIII IX esrlerde muselman edebiyyatinda muselmanlar henif islam ise henif dini sozu ile ifade olunmaga baslanilir Henif ifadesini sufiler cox vaxt ozlerine aid etmek ucun isledirler Xristian ereb muellifleri de muselmanlari henifler adlandirirdilar EdebiyyatBelyaev E A Araby islam i arabskij halifat v rannee srednevekove 2 izd M 1966 S 103 108 Branickij A G Kornilov A A Religii regiona N Novgorod NNGU imeni N I Lobachevskogo 2013 305 s Arhivnaya kopiya ot 28 iyulya 2014 Kashtaleva K S O termine hanif v Korane DAN V 1928 S 157 162 Marr N Ya Arabskij termin hanif v paleontologicheskom osveshenii Predvaritelnyj nabrosok Izvestiya Akademii nauk SSSR VII seriya OGN 1929 2 S 85 95 Petrushevskij I P Islam v Irane v VII XV vekah L 1966 S 13 14 Piotrovskij M B Hanif Islam enciklopedicheskij slovar Otv red S M Prozorov M Nauka GRVL 1991 S 273 315 s 50 000 ekz ISBN 5 02 016941 2 Henifizm Boyuk Sovet Ensiklopediyasi Ḥanif Encyclopaedia of Islam 2nd ed angl in 12 vol ed by P J Bearman Th Bianquis C E Bosworth E van Donzel W P Heinrichs et al Leiden E J Brill 1960 2005 IstinadlarBeqere 2 135 Ali Imran 3 68