Həlim Gəray (1689 – 1759, Türkiyə) — XXXX Krım xanı.
Həlim Gəray | |
---|---|
mart 1756 – 1758 | |
Əvvəlki | Arslan Gəray |
Sonrakı | Krım Gəray |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1689 |
Vəfat tarixi | 1759 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | IV Səadət Gəray |
Uşağı | |
Ailəsi | Gəraylar |
Dini | sünni islam |
Krım xanı IV Səadət Gərayın oğludur. Əmisi II Məngli Gərayın hər iki səltənətində nurəddin ünvanı almışdır. 1756-cı ilin martında bilinməyən bir səbəblə vəzifədən alınan Arslan Gərayın yerinə xan təyin edildi. Qardaşlarından Dövlət Gərayı kalqay, Mehmed Gərayı isə nurəddin təyin etdi.
Vəzifəyə gəldikdən sonra öz yaxın adamlarını və qohumlarını yüksək saray rütbələrinə təyin etdi. Ancaq təyin edilən şəxslərin bir çoxu yaxşı idarəçi deyildi və bu saray əyanlarıyla xanın münasibətlərini pisləşdirdi. Ayaqlanan saray əyanları və xidmətçilər Həlim Gərayı saraydan qovdular. Məsələyə Osmanlıların müdaxiləsi ilə əvvəlcə Arslan Gəray xanlığa gətirilmək istənilsə də, yerli tatar bəyləri bunu qəbul etmədi və onun yerinə qardaşı Krım Gərayı xan seçdilər.
Olduqca yaşlı olan Həlim Gərayın İstanbul yaxınlığında Saracelində yaşamasına icazə verildi. Ertəsi il burada vəfat etdi.
Mənbə
- Oleksa Gaivoronsky «Повелители двух материков», Kiev-Bakhchisarai, 2007,
İstinadlar
- Henry Hoyle Howorth, History of the Mongols, 1880, part 2, p 479
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Helim Geray 1689 1759 Turkiye XXXX Krim xani Helim GerayXXXX Krim xanimart 1756 1758EvvelkiArslan GeraySonrakiKrim GeraySexsi melumatlarDogum tarixi 1689Vefat tarixi 1759Vefat yeri TurkiyeDefn yeri TurkiyeFealiyyeti suveren d Atasi IV Seadet GerayUsagi Krim GerayAilesi GeraylarDini sunni islam Krim xani IV Seadet Gerayin ogludur Emisi II Mengli Gerayin her iki seltenetinde nureddin unvani almisdir 1756 ci ilin martinda bilinmeyen bir sebeble vezifeden alinan Arslan Gerayin yerine xan teyin edildi Qardaslarindan Dovlet Gerayi kalqay Mehmed Gerayi ise nureddin teyin etdi Vezifeye geldikden sonra oz yaxin adamlarini ve qohumlarini yuksek saray rutbelerine teyin etdi Ancaq teyin edilen sexslerin bir coxu yaxsi idareci deyildi ve bu saray eyanlariyla xanin munasibetlerini pislesdirdi Ayaqlanan saray eyanlari ve xidmetciler Helim Gerayi saraydan qovdular Meseleye Osmanlilarin mudaxilesi ile evvelce Arslan Geray xanliga getirilmek istenilse de yerli tatar beyleri bunu qebul etmedi ve onun yerine qardasi Krim Gerayi xan secdiler Olduqca yasli olan Helim Gerayin Istanbul yaxinliginda Saracelinde yasamasina icaze verildi Ertesi il burada vefat etdi MenbeOleksa Gaivoronsky Poveliteli dvuh materikov Kiev Bakhchisarai 2007 ISBN 978 966 96917 1 2IstinadlarHenry Hoyle Howorth History of the Mongols 1880 part 2 p 479