Gərni məbədi

Gərni məbədi — mahalının dağlıq hissəsində, sağ sahilində Gög dağının ətəyində Ellər (12.10.1961-ci ildən Abovyan) rayonunun Baş Gərni (03.01.1935-ci ildən Qarni) kəndində bütpərəst məbədi.

Gərni məbədi
Գառնիի հեթանոսական տաճար
Ölkə	Ermənistan
Şəhər	Kotayk mərzi
Yerləşir
Tikilmə tarixi	I-II əsrlər
Üslubu	, Qədim Roma memarlığı
İstinad nöm.	6.21/4.2
Kateqoriya	Kompleks
Əhəmiyyəti	Dünya əhəmiyyətli
Gərni məbədi
Məbədin planı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

1945-ci ildə məbəddə rəssam Martiros Saryan tərəfindən kəşf edilən yunan yazısında "Günəş Trdat" tərəfindən əsasının qoyulduğu qeyd olunur.

Məbəd XVII əsrdə zəlzələ nəticəsində dağılmış, 1969–1974-cü illərdə bərpa edilmişdir. Xristianlığın qəbul edilməsindən sonra saray kimi fəaliyyət görmüşdür. Hazırda erməni bütpərəstlər məbədi mütəmadi ziyarət edib ibadətlərini yerinə yetirirlər. Hər il 136.000 turist məbədi görməyə gəlir. Məbədin divarlarında 9–10-cu əsrlərdə qazınmış ərəbcə yazılar da tapılmışdır.

Haqqında

Qədim Qaqar türklərinə məxsus Gərni qalasının qalıqları da vaxtilə burada türk tayfalarının yaşadığını və onların xəttatlıq qabiliyyətini təsdiqləyirdi. Qaladan yadigar qalan qalıqlarda qəribə ornamentlər, naxışlar var idi. Həmin mahalda eramızın I yüzilliyinə aid olan başqa bir məbədin də xarabalıqları qalırdı. I yüzilliyə aid Gərni məbədi sonralar bərpa olunmuşdu. Dördkünc formadadar olan saray-məbəd XVII əsrdə zəlzələ zamanı dağıldıqdan sonra ötən əsrin 60–70-ci illərində bərpa edilmişdi. Müxtəlif müharibələrin, təbii fəlakətlərin nəticəsində dağılan və yenidən qurulan Gərni məbədi türk memarlarının əli ilə yaradılmışdı.

Qalereya

• Məbəddə mozaikalar
• Restavrasiyadan öncə məbəd
• Erməni dramının üzərində məbədin əksi

İstinadlar

1. "Əziz Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan abidələri, 2-ci nəşri (Azərbaycan dilində), Bakı, Nurlan. 2007". 2015-07-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-05.
2. Russell, James R. (1987). Zoroastrianism in Armenia. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. .
4. "What's an Ancient Roman Temple Doing in Armenia?". 2022-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-01-06.
5. "Gərni məbədi". anl.az. 2021-12-05 tarixində . İstifadə tarixi: 16 yanvar 2024.

Xarici keçidlər

• "GƏRNİBASAR MAHALI". visiontv.az. İstifadə tarixi: 16 yanvar 2024.
• "GƏRNİBASAR". western-azerbaijan.az. İstifadə tarixi: 16 yanvar 2024.
• "Gərni məbədi". haqqinda.az. İstifadə tarixi: 16 yanvar 2024.

Mənbə

• И.Шопен. Исторический памятник состояния армянской области к эпоху ее присоеденения к Российской империи, С-п., 1852, 509–510;
• А.Берже. Кавказ в археологическом отношении, Тифлис, 1875, стр.50;
• Ə. Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan, II с. Zəngibasar, Gərnibasar və Qırxbulaq mahalları, В.2002, səh. 546–549.