Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Güzgü və ya Ayna — nisbətən hamar səth olub, qayıtma qanununa əsasən səthə düşən işığın paralleliyini təmin edərək səthdə əksin yaranmasına imkan verir. Buna görə də, səthin güzgü kimi işləməsi üçün onun kələkötürlüyü düşən işığın dalğa uzunluğunun yarısına bərabər olmalıdır. Ağ nahamar səth də işığı qaytarır, ancaq burada işıq nizamlanmamış şəkildə olduğundan heç bir əksi görmək olmur.
Müstəvi güzgülər eyni ölçülü virtual şəkillər göstərirlər. Refleksion güzgülərdə isə yana dönmüş, başıüstə olan şəkilləri görmək olur.
Müstəvi olmayan güzgülərdə əksin keyfiyyəti güzgünün xassələrindən asılı olur (qabarıq, çökük, dalğavari güzgü). Burada güzgüyə olan məsafə də rol oynayır. Beləliklə təhrif olunmuş əkslər alınır. Qabarıq güzgülərdə əkslər böyük, çökük güzgülərdə isə kiçik alınır.
Ən geniş yayılmış güzgü növləri məişətdə, əsasən isə evlərdə işlədilən güzgülərdir. Onlar arxa tərəfinə nazik aluminium qatı çəkilmiş şüşələrdən ibarətdir. Keçmişdə gümüşdən güzgü kimi istifadə edilirdi. Şüşənin arxasına çəkilmiş metal qatı əlavə olaraq oksidləşmədən qorumaq üçün rənglə örtülür.
Güzgülər çox qədim zamanlardan insana məlum olmuşdur. İlk insan tərəfindən yaradılmış güzgü tunc dövrünə gedib çıxır. O zaman üzü hamarlanmış metal lövhələrdən güzgü kimi istifadə edilirdi.
Xalq Mədəniyyətində Güzgü
Anadoluda Gözgü və bəzi türk dillərində Közgö, Küzgü, Güzgü, Közgü, Gözgeç, Közgeç də deyilir. Güzgülər bir çox cəmiyyətdə diqqət çəkmiş bir obyektdir və ona fərqli mənalar yüklənmişdir. Bu dünya ilə o biri arasında sərhədi simvolizə edir. Ruhlar aləminə açılan bir pəncərə kimi qəbul edilər. Şaman aynaya baxaraq gələcəkdən xəbər verir və ya öz ruhunu görə bilər. Gözlə görünməyən varlıqları göstərir. Erlik Xan yanında bir güzgü gəzdirir və buna baxdığında insanların işlədikləri bütün günahları görər. Gecə aynaya baxmaq uğursuzluq gətirəcəyi düşüncəsiylə xoş qarşılanmaz. Güzgü yerə buraxıldığında bir dənizə çevrilər. Daraq da yerə buraxıldığında bir meşəyə çevrilər. Bəzi şamanların anormal gücləri olan güzgüləri vardır. O biri dünyada səmaya dəyən iki dağın arasında olan bir sandıqda dayanan və bütün dünyanı göstərən bir güzgü vardır. Basdırılan cənazələrin üzərinə tərs bir güzgü buraxmaq köhnə bir türk ənənəsidir və Anadoluda tətbiqə davam edən yöreler vardır. Görüntü gerçəyin ən əhəmiyyətli hissəsi qəbul edilir. Bu səbəblə geriyə dönüb baxma qadağanı (arxaya baxma qadağanı) və ya kimə baxmama qadağanı şəklində söylence motivləri vardır. İmtahandan keçən qəhrəman bu qadağana uymazsa daş kəsilər (daşa çevrilər). Geriye dönüldüğünde eynilə güzgüdə olduğu kimi bir əks olunma qəbulu ilə ruhlar aləminə mənfi bir yönəlmə baş verir. Nağıllarda sehrli güzgüler gələcəkdən xəbər verir, uzaq yerləri göstərir, insanlarla danışar.
Mənbə
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
İstinadlar
- "Ev üçün güzgülər növləri". 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-10.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Guzgu ve ya Ayna nisbeten hamar seth olub qayitma qanununa esasen sethe dusen isigin paralleliyini temin ederek sethde eksin yaranmasina imkan verir Buna gore de sethin guzgu kimi islemesi ucun onun kelekoturluyu dusen isigin dalga uzunlugunun yarisina beraber olmalidir Ag nahamar seth de isigi qaytarir ancaq burada isiq nizamlanmamis sekilde oldugundan hec bir eksi gormek olmur Vazanin guzgude eksiBu adin diger istifade formalari ucun bax Guzgu deqiqlesdirme Mustevi guzguler eyni olculu virtual sekiller gosterirler Refleksion guzgulerde ise yana donmus basiuste olan sekilleri gormek olur Mustevi olmayan guzgulerde eksin keyfiyyeti guzgunun xasselerinden asili olur qabariq cokuk dalgavari guzgu Burada guzguye olan mesafe de rol oynayir Belelikle tehrif olunmus eksler alinir Qabariq guzgulerde eksler boyuk cokuk guzgulerde ise kicik alinir En genis yayilmis guzgu novleri meisetde esasen ise evlerde isledilen guzgulerdir Onlar arxa terefine nazik aluminium qati cekilmis suselerden ibaretdir Kecmisde gumusden guzgu kimi istifade edilirdi Susenin arxasina cekilmis metal qati elave olaraq oksidlesmeden qorumaq ucun rengle ortulur Guzguler cox qedim zamanlardan insana melum olmusdur Ilk insan terefinden yaradilmis guzgu tunc dovrune gedib cixir O zaman uzu hamarlanmis metal lovhelerden guzgu kimi istifade edilirdi Xalq Medeniyyetinde GuzguAnadoluda Gozgu ve bezi turk dillerinde Kozgo Kuzgu Guzgu Kozgu Gozgec Kozgec de deyilir Guzguler bir cox cemiyyetde diqqet cekmis bir obyektdir ve ona ferqli menalar yuklenmisdir Bu dunya ile o biri arasinda serhedi simvolize edir Ruhlar alemine acilan bir pencere kimi qebul ediler Saman aynaya baxaraq gelecekden xeber verir ve ya oz ruhunu gore biler Gozle gorunmeyen varliqlari gosterir Erlik Xan yaninda bir guzgu gezdirir ve buna baxdiginda insanlarin isledikleri butun gunahlari gorer Gece aynaya baxmaq ugursuzluq getireceyi dusuncesiyle xos qarsilanmaz Guzgu yere buraxildiginda bir denize cevriler Daraq da yere buraxildiginda bir meseye cevriler Bezi samanlarin anormal gucleri olan guzguleri vardir O biri dunyada semaya deyen iki dagin arasinda olan bir sandiqda dayanan ve butun dunyani gosteren bir guzgu vardir Basdirilan cenazelerin uzerine ters bir guzgu buraxmaq kohne bir turk enenesidir ve Anadoluda tetbiqe davam eden yoreler vardir Goruntu gerceyin en ehemiyyetli hissesi qebul edilir Bu sebeble geriye donub baxma qadagani arxaya baxma qadagani ve ya kime baxmama qadagani seklinde soylence motivleri vardir Imtahandan kecen qehreman bu qadagana uymazsa das kesiler dasa cevriler Geriye donuldugunde eynile guzgude oldugu kimi bir eks olunma qebulu ile ruhlar alemine menfi bir yonelme bas verir Nagillarda sehrli guzguler gelecekden xeber verir uzaq yerleri gosterir insanlarla danisar MenbeTurk Soylence Sozlugu Deniz KarakurtIstinadlar Ev ucun guzguler novleri 2021 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 10