Bu məqaləni lazımdır. |
Geşe (Tib. dge bshes, qısaca dge-ba'i bshes-gnyen) və ya geşema — rahiblər və rahibələr üçün Tibet buddizmi akademik dərəcəsidir. Dərəcə ilk növbədə Geluq soyu ilə vurğulanır, eyni zamanda Sakya və Bön ənənələrində verilir. Geşema dərəcəsi qadınlara verilir.
Tarixi
Geşe adı əvvəlcə yeddi nöqtə zehni təhsili və Geşe Langri Tangpa (dGe-bshes gLang-ri Thang-pa, 1054–1123) adlı əhəmiyyətli bir lojong (ağıl təlimi) mətni yaradan Geşe Çekava Yeşe Dorje (1102–1176) kimi hörmətli Kadampa ustalarına tətbiq edildi.
Geşe tədris proqramı, Nālandā kimi Hindistan Buddist monastır universitetlərində öyrənilən fənlərə uyğunlaşdırılmışdır. Bu mərkəzlər Hindistanın İslam işğalçıları tərəfindən məhv edildi və beləliklə Tibet ənənəni davam etdirdi. Əvvəlcə ka-shi ("dörd subyekt") və ya ka-çu ("on subyekt") kimi tanınan Sakya monastır soyunda inkişaf etdi. Sakyalar, bu işlərin sonunda, dialektik ritualize edilmiş mübahisələrdə səriştəyə əsaslanaraq dərəcələr verirdilər. Tsongkhapa dövründə Sakya dərəcəsi Sangphu, Kyormolung və Devaçen (daha sonra Ratö) monastırlarında tədris edilirdi. Geşə dərəcəsi Geluq monastır soyu əsasında çiçəkləndi. Geluq hökmranlığı altında, müxtəlif monastır nəsillərindən olan rahiblər, böyük Geluq monastırlarında geşələr kimi təlim alırdılar. Sakya və Geluq təsiri altında Kagyu və Nyingma monastırları öz elmi sistemlərini inkişaf etdirdilər. Onların məktəbləri ka-rabjampa dərəcəsini ("kitabları maneəsiz bilən biri"), eyni zamanda Gelug ənənəsinin Abbot (Buddizm) üçün qoruduğu Khenpo adını təcəssüm etdirir. Kagyu və Nyingma dairələrində üstünlük təşkil edən bir araşdırma, mübahisələr üzərində şərhləri vurğulayır və klassiklərin bir qədər geniş seçiminə diqqət yetirir. İdeal olaraq doqquz il davam edir və üç il, üç aylıq bir düşüncə sistemi təlimi ilə nəticələnir. 2011-ci ilin aprelində Hindistanın Dharamsaladakı Buddist Dialektik Araşdırmalar İnstitutu, Alman rahibəsi Möhtərəm Kelsang Wangmoya geşe dərəcəsi verdi və bununla da onu dünyada ilk qadın geşe etdi. 2013-cü ildə Tibet qadınları ilk dəfə imtahanda iştirak edə bildilər. 2016-cı ildə iyirmi Tibetli Buddist rahibə geşema dərəcəsi qazanan ilk Tibet qadınları oldu. Geşema dərəcəsi, geşə dərəcə ilə eynidir, ancaq qadınlara verildiyinə görə, Geşema dərəcəsi adlanır.
İstinadlar
- "The Passing of Ven. Geshe Gyeltsen — 1924 / 2009" 2015-12-03 at the Wayback MachineUrban Dharma: Buddhism in America.
- Quotation: The geshe degree in the Gelug school is comparable to a western doctorate in Buddhist philosophy. The difference is that it usually takes more than twenty years to complete.
- ""Twenty Tibetan Buddhist nuns are first ever to earn Geshema degrees — Lion's Roar"". 2021-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-05.
- Haas, Michaela (18 May 2011). ""2,500 Years After The Buddha, Tibetan Buddhists Acknowledge Women" 2021-08-02 at the Wayback Machine
- Haas, Michaela (2013–07-07)
- ""Tibetan Buddhist Nuns Make History: Congratulations Geshema Nuns! — The Tibetan Nuns Project"". 2021-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-05.
- Meade Sperry, Rod (2016–07-15). ""Twenty Tibetan Buddhist nuns are first ever to earn Geshema degrees" 2021-09-23 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Gese Tib dge bshes qisaca dge ba i bshes gnyen ve ya gesema rahibler ve rahibeler ucun Tibet buddizmi akademik derecesidir Derece ilk novbede Geluq soyu ile vurgulanir eyni zamanda Sakya ve Bon enenelerinde verilir Gesema derecesi qadinlara verilir TarixiGese adi evvelce yeddi noqte zehni tehsili ve Gese Langri Tangpa dGe bshes gLang ri Thang pa 1054 1123 adli ehemiyyetli bir lojong agil telimi metni yaradan Gese Cekava Yese Dorje 1102 1176 kimi hormetli Kadampa ustalarina tetbiq edildi Gese tedris proqrami Nalanda kimi Hindistan Buddist monastir universitetlerinde oyrenilen fenlere uygunlasdirilmisdir Bu merkezler Hindistanin Islam isgalcilari terefinden mehv edildi ve belelikle Tibet eneneni davam etdirdi Evvelce ka shi dord subyekt ve ya ka cu on subyekt kimi taninan Sakya monastir soyunda inkisaf etdi Sakyalar bu islerin sonunda dialektik ritualize edilmis mubahiselerde seristeye esaslanaraq dereceler verirdiler Tsongkhapa dovrunde Sakya derecesi Sangphu Kyormolung ve Devacen daha sonra Rato monastirlarinda tedris edilirdi Gese derecesi Geluq monastir soyu esasinda ciceklendi Geluq hokmranligi altinda muxtelif monastir nesillerinden olan rahibler boyuk Geluq monastirlarinda geseler kimi telim alirdilar Sakya ve Geluq tesiri altinda Kagyu ve Nyingma monastirlari oz elmi sistemlerini inkisaf etdirdiler Onlarin mektebleri ka rabjampa derecesini kitablari maneesiz bilen biri eyni zamanda Gelug enenesinin Abbot Buddizm ucun qorudugu Khenpo adini tecessum etdirir Kagyu ve Nyingma dairelerinde ustunluk teskil eden bir arasdirma mubahiseler uzerinde serhleri vurgulayir ve klassiklerin bir qeder genis secimine diqqet yetirir Ideal olaraq doqquz il davam edir ve uc il uc ayliq bir dusunce sistemi telimi ile neticelenir 2011 ci ilin aprelinde Hindistanin Dharamsaladaki Buddist Dialektik Arasdirmalar Institutu Alman rahibesi Mohterem Kelsang Wangmoya gese derecesi verdi ve bununla da onu dunyada ilk qadin gese etdi 2013 cu ilde Tibet qadinlari ilk defe imtahanda istirak ede bildiler 2016 ci ilde iyirmi Tibetli Buddist rahibe gesema derecesi qazanan ilk Tibet qadinlari oldu Gesema derecesi gese derece ile eynidir ancaq qadinlara verildiyine gore Gesema derecesi adlanir Istinadlar The Passing of Ven Geshe Gyeltsen 1924 2009 2015 12 03 at the Wayback MachineUrban Dharma Buddhism in America Quotation The geshe degree in the Gelug school is comparable to a western doctorate in Buddhist philosophy The difference is that it usually takes more than twenty years to complete Twenty Tibetan Buddhist nuns are first ever to earn Geshema degrees Lion s Roar 2021 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 05 Haas Michaela 18 May 2011 2 500 Years After The Buddha Tibetan Buddhists Acknowledge Women 2021 08 02 at the Wayback Machine Haas Michaela 2013 07 07 Tibetan Buddhist Nuns Make History Congratulations Geshema Nuns The Tibetan Nuns Project 2021 10 19 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 05 Meade Sperry Rod 2016 07 15 Twenty Tibetan Buddhist nuns are first ever to earn Geshema degrees 2021 09 23 at the Wayback Machine