Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qarnıkirpiklilər (lat. Gastrotricha) — heyvanlar aləminə aid heyvan tipi. Bədənin qarın tərəfi kirpiklərlə örtülü olduğu üçün sinfə bu ad verilmişdir.
| Qarnıkirpiklilər | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Ranqsız: Klad: Tip: Qarnıkirpiklilər | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Ümumi xarakteristika
Kirpiklər subsrat üzərində hərəkət etməyə xidmət edir. Bu tipin nümayəndələrinin baş hissəsində də kirpiklər vardır. Müasir dövrdə şirin sularda və dənizlərdə yaşayan 150-dən çox növü məlumdur.
Xarici quruluşu
Qarnıkirpiklilərin bədəni nazik kutikula ilə örtülmüşdür. Kutikulanın altında uzununa əzələlər yerləşir, ancaq bütöv qat əmələ gətirmir. Qarnıkirpiklilərdə dəri-əzələ kisəsi yoxdur. Şirin sularda yaşayan formaların baş hissəsi gövdədən tam seçilir. Bədənin arxa hissəsi çəngəl şəklində iki yerə haçalanmışdır. Haçalara yapışqanlı maddə ifraz edən vəzilər açılır.
Daxili quruluşu
- Həzm sistemi — üç şöbədən: ön, orta və arxa bağırsaqdan ibarətdir. Bağırsaq boru şəklində olub, bədənin ön hissəsində yerləşən ağızla başlayıb, anusla nəhayətlənir. Həzm hüceyrədaxilidir.
- Sinir sistemi — cüt udlaqüstü sinir düyünündən və bədənin yanları ilə uzanan iki sinir sütunundan ibarətdir. Bədən örtüyündəki hiss tükcükləri toxunma hiss orqanıdır. Başın yanlarında yerləşən kirpiklərlə örtülü çökək hissə kimyəvi hiss orqanı rolunu oynayır.
- İfrazat sistemi — cüt protonefridilərdən ibarətdir. Hər protonefridi tək kirpikli hüceyrəyə malikdir. Bəzi formalarda protonefridi olmur.
- Cinsi sistem — həm ayrıcinsli, həm hermafrotid olurlar. Cinsi vəziləri əksər hallarda cüt, nadir hallarda tək olur. Erkək və cinsi dəlikləri tək olub, əsasən anal dəliyindən öndə yerləşir. Mayalanma daxilidir.
Filogeniyası
Kiçik Gastrotricha qrupu turbellarilərlə bəzi Nemathelminthes qrupları arasında olan əlaqəni müəyyən etməyə imkan verməsinə görə böyük maraq doğurur. Gastrotricha və Turbellaria-nın yaxınlığı onların bədəninin bəzi hissələrindəki kirpik örtüyü dəri vəzilərinin quruluşu, protonefridial aparatın və cinsi sistemin quruluşu sübut edir.
Təsnifatı
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2006.
- Ruggiero M. A., Gordon D. P., Orrell T. M., Bailly N., Bourgoin T., Brusca R. C., Cavalier-Smith T., Guiry M. D., Kirk P. M. A Higher Level Classification of All Living Organisms (ing.). // PLOS ONE / PLOS ONE Editors PLoS, 2015. Vol. 10, Iss. 4. P. e0119248. ISSN 1932-6203 doi:10.1371/JOURNAL.PONE.0119248 PMID:25923521
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarnikirpikliler lat Gastrotricha heyvanlar alemine aid heyvan tipi Bedenin qarin terefi kirpiklerle ortulu oldugu ucun sinfe bu ad verilmisdir QarnikirpiklilerElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarRanqsiz Klad Tip QarnikirpiklilerBeynelxalq elmi adiGastrotricha Metschn 1864Sekil axtarisiITIS 57597NCBI 33313EOL 8728FW 67121Umumi xarakteristikaKirpikler subsrat uzerinde hereket etmeye xidmet edir Bu tipin numayendelerinin bas hissesinde de kirpikler vardir Muasir dovrde sirin sularda ve denizlerde yasayan 150 den cox novu melumdur Xarici qurulusuQarnikirpiklilerin bedeni nazik kutikula ile ortulmusdur Kutikulanin altinda uzununa ezeleler yerlesir ancaq butov qat emele getirmir Qarnikirpiklilerde deri ezele kisesi yoxdur Sirin sularda yasayan formalarin bas hissesi govdeden tam secilir Bedenin arxa hissesi cengel seklinde iki yere hacalanmisdir Hacalara yapisqanli madde ifraz eden veziler acilir Daxili qurulusuHezm sistemi uc sobeden on orta ve arxa bagirsaqdan ibaretdir Bagirsaq boru seklinde olub bedenin on hissesinde yerlesen agizla baslayib anusla nehayetlenir Hezm huceyredaxilidir Sinir sistemi cut udlaqustu sinir duyununden ve bedenin yanlari ile uzanan iki sinir sutunundan ibaretdir Beden ortuyundeki hiss tukcukleri toxunma hiss orqanidir Basin yanlarinda yerlesen kirpiklerle ortulu cokek hisse kimyevi hiss orqani rolunu oynayir Ifrazat sistemi cut protonefridilerden ibaretdir Her protonefridi tek kirpikli huceyreye malikdir Bezi formalarda protonefridi olmur Cinsi sistem hem ayricinsli hem hermafrotid olurlar Cinsi vezileri ekser hallarda cut nadir hallarda tek olur Erkek ve cinsi delikleri tek olub esasen anal deliyinden onde yerlesir Mayalanma daxilidir FilogeniyasiKicik Gastrotricha qrupu turbellarilerle bezi Nemathelminthes qruplari arasinda olan elaqeni mueyyen etmeye imkan vermesine gore boyuk maraq dogurur Gastrotricha ve Turbellaria nin yaxinligi onlarin bedeninin bezi hisselerindeki kirpik ortuyu deri vezilerinin qurulusu protonefridial aparatin ve cinsi sistemin qurulusu subut edir TesnifatiIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2006 Ruggiero M A Gordon D P Orrell T M Bailly N Bourgoin T Brusca R C Cavalier Smith T Guiry M D Kirk P M A Higher Level Classification of All Living Organisms ing PLOS ONE PLOS ONE Editors PLoS 2015 Vol 10 Iss 4 P e0119248 ISSN 1932 6203 doi 10 1371 JOURNAL PONE 0119248 PMID 25923521Hemcinin bax