Fuad Ələddin oğlu Əfəndiyev (23 fevral 1909, Azğur, Tiflis quberniyası – 20 sentyabr 1963, Bakı) ― professor, tibb elmləri doktoru (1942), Əməkdar həkim, Əməkdar elm xadimi, AMEA-nın müxbir üzvü (1959), Azərbaycan SSR Ali Sovetinin IV çağırış deputatı.
Fuad Əfəndiyev | |
---|---|
Fuad Ələddin oğlu Əfəndiyev | |
Doğum tarixi | 23 fevral 1909 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 20 sentyabr 1963 (54 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Atası | Ələddin Əfəndiyev |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Fuad Əfəndiyev 23 fevral 1909-cu ildə Tiflis quberniyasının Axaltsix qəzasının Atsxuri kəndində anadan olub. Ali təhsilini Bakı Dövlət Universitetinin Tibb fakültəsində alaraq 1928-ci ildə həmin universiteti bitirib.
Əmək fəaliyyəti
Fuad Əfəndiyev 1944–1963-cü illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin İkinci fakültativ cərrahiyyə kafedrasının müdiri vəzifəsini icra edib. 1960-cı ildə Elmi Tədqiqat Hematologiya və Qanköçürmə İnstitutu direktorunun müavini, Respublika Qanköçürmə stansiyasının direktoru, Elmi Tədqiqat Vərəm İnstitutunun Ağciyər cərrahiyyəsi şöbəsinin müdiri olub.
1943–1952 Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin baş cərrahı olan Əfəndiyev 1946–1963-cü illərdə Dördüncü Baş İdarənin Cərrahiyyə şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb. O, iki dəfə Bakı Şəhər Sovetinin, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin IV çağırış deputatı seçilib.
Üzv olduğu cəmiyyətlər
- Beynəlxalq Cərrahlar Assosiasiyasının üzvü;
- Hematoloqların Beynəlxalq Cəmiyyətinin üzvü;
Elmi fəaliyyəti
Fuad Əfəndiyevin elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətini döş qəfəsi xəstəliklərinin müalicəsi və cərrahlığı, hematologiya, qanköçürmə, qanın laxtalanması problemlərinin tədqiqi təşkil edib. O, döş qəfəsi cərrahiyyəsi, ürək cərrahlığı və qanköçürmə sahəsində beynəlxalq miqyasda tanınan alimlərdən biri olub. Habelə alim ağciyər vərəminin cərrahi müalicəsi, plevranın empiyeması, ağciyərlərin irinli iltihabı proseslərinin müalicəsi ilə məşğul olub.
Fuad Əfəndiyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanda ilk dəfə ürək cərrahiyyəsinin, cərrahi hematologiyanın, anesteziologiyanın, eksperimental cərrahiyyənin əsası qoyulub və sonralar bu sahələr ayrı-ayrı elmi tədqiqat institutları kimi inkişaf etdirilib. Onun tərəfindən plevra boşluğunda qanın infeksiyalaşmasını asanlıqla təyin etməyə imkan verən orijinal üsul təklif edilmişdir. Bu üsul SSRİ-də və beynəlxalq miqyasda "Əfəndiyev sınağı" kimi tanınır. Bununla bərabər, Əfəndiyev ağciyər əməliyyatlarını asanlaşdırmaq üçün xüsusi alət və aparatlar yaradıb, hematoraksin ekspres üsulla müalicəsinin mümkün olduğunu göstərib.
Fuad Əfəndiyev 1934-cü ildə fəlsəfə doktoru, 1942-ci ildə isə tibb elmləri doktoru elmi dərəcəsini alıb. Professor elmi adına layiq görülən Əfəndiyev 1959-cu ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilib. Alim 200-dən çox elmi əsərin, 3 monoqrafiyanın, dərslik və dərs vəsaitlərinin, elmi-metodik göstərişlərin, ixtira və səmərələşdirici təkliflərin müəllifi olub. Onun rəhbərliyi altında 9 elmlər, 14 fəlsəfə doktorluğu dissertasiyası müdafiə edilib.
Vəfatı
Fuad Əfəndiyev 20 sentyabr 1963-cü ildə Bakı şəhərində vəfat edib.
Mükafatları
Fuad Əfəndiyev Əməkdar həkim, Əməkdar elm xadimi fəxri adlarına layiq görülüb. Habelə "Qırmızı ulduz", "Qırmızı əmək bayrağı" ordenləri, "Qafqazın müdafiəsi uğrunda", "1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyə görə" medalları, "SSRİ Səhiyyə Əlaçısı" və "SSRİ Sanitar Müdafiə Əlaçısı" döş nişanları ilə təltif edilib.
Fuad Əfəndiyevin monoqrafiya şəklində dərc olunan elmlər doktorluğu dissertasiyası, o cümlədən böyük nəzəri və praktiki əhəmiyyətə malik olan hematorakslar zamanı təklif etdiyi "ekspress" metod SSRİ Tibb Elmləri Akademiyası tərəfindən 1949-cu ildə "Akademik N. N. Burdenko adına mükafata" layiq görülüb.
İstinadlar
- "Əfəndiyev Fuad Ələddin oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 21.9.2021 tarixində .
- "Fuad Əfəndiyev – 110" (Azərbaycan). tibbqazeti.az. 9-12-2019 tarixində .
- "Əfəndiyev Fuad Ələddin oğlu" (Azərbaycan). azmedicinemuseum.az. 2023-07-20 tarixində .
Xarici keçidlər
- Nəsillərə örnək olan işıqlı insan
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fuad Eleddin oglu Efendiyev 23 fevral 1909 Azgur Tiflis quberniyasi 20 sentyabr 1963 Baki professor tibb elmleri doktoru 1942 Emekdar hekim Emekdar elm xadimi AMEA nin muxbir uzvu 1959 Azerbaycan SSR Ali Sovetinin IV cagiris deputati Fuad EfendiyevFuad Eleddin oglu EfendiyevDogum tarixi 23 fevral 1909 1909 02 23 Dogum yeri Azgur Axalsix qezasi Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 20 sentyabr 1963 1963 09 20 54 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIAtasi Eleddin EfendiyevElmi derecesi tibb elmleri doktoruElmi adi professorIs yerleri Azerbaycan Tibb Universiteti Ag Ciyer Xestelikleri InstitutuTehsili Baki Dovlet UniversitetiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarFuad Efendiyevin Bakida yasadigi evHeyatiFuad Efendiyev 23 fevral 1909 cu ilde Tiflis quberniyasinin Axaltsix qezasinin Atsxuri kendinde anadan olub Ali tehsilini Baki Dovlet Universitetinin Tibb fakultesinde alaraq 1928 ci ilde hemin universiteti bitirib Emek fealiyyetiFuad Efendiyev 1944 1963 cu illerde Azerbaycan Tibb Universitetinin Ikinci fakultativ cerrahiyye kafedrasinin mudiri vezifesini icra edib 1960 ci ilde Elmi Tedqiqat Hematologiya ve Qankocurme Institutu direktorunun muavini Respublika Qankocurme stansiyasinin direktoru Elmi Tedqiqat Verem Institutunun Agciyer cerrahiyyesi sobesinin mudiri olub 1943 1952 Azerbaycan SSR Sehiyye Nazirliyinin bas cerrahi olan Efendiyev 1946 1963 cu illerde Dorduncu Bas Idarenin Cerrahiyye sobesinin mudiri vezifesinde calisib O iki defe Baki Seher Sovetinin Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin IV cagiris deputati secilib Uzv oldugu cemiyyetler Beynelxalq Cerrahlar Assosiasiyasinin uzvu Hematoloqlarin Beynelxalq Cemiyyetinin uzvu Elmi fealiyyetiFuad Efendiyevin elmi fealiyyetinin esas istiqametini dos qefesi xesteliklerinin mualicesi ve cerrahligi hematologiya qankocurme qanin laxtalanmasi problemlerinin tedqiqi teskil edib O dos qefesi cerrahiyyesi urek cerrahligi ve qankocurme sahesinde beynelxalq miqyasda taninan alimlerden biri olub Habele alim agciyer vereminin cerrahi mualicesi plevranin empiyemasi agciyerlerin irinli iltihabi proseslerinin mualicesi ile mesgul olub Fuad Efendiyevin rehberliyi altinda Azerbaycanda ilk defe urek cerrahiyyesinin cerrahi hematologiyanin anesteziologiyanin eksperimental cerrahiyyenin esasi qoyulub ve sonralar bu saheler ayri ayri elmi tedqiqat institutlari kimi inkisaf etdirilib Onun terefinden plevra boslugunda qanin infeksiyalasmasini asanliqla teyin etmeye imkan veren orijinal usul teklif edilmisdir Bu usul SSRI de ve beynelxalq miqyasda Efendiyev sinagi kimi taninir Bununla beraber Efendiyev agciyer emeliyyatlarini asanlasdirmaq ucun xususi alet ve aparatlar yaradib hematoraksin ekspres usulla mualicesinin mumkun oldugunu gosterib Fuad Efendiyev 1934 cu ilde felsefe doktoru 1942 ci ilde ise tibb elmleri doktoru elmi derecesini alib Professor elmi adina layiq gorulen Efendiyev 1959 cu ilde Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu secilib Alim 200 den cox elmi eserin 3 monoqrafiyanin derslik ve ders vesaitlerinin elmi metodik gosterislerin ixtira ve semerelesdirici tekliflerin muellifi olub Onun rehberliyi altinda 9 elmler 14 felsefe doktorlugu dissertasiyasi mudafie edilib VefatiFuad Efendiyev 20 sentyabr 1963 cu ilde Baki seherinde vefat edib MukafatlariFuad Efendiyev Emekdar hekim Emekdar elm xadimi fexri adlarina layiq gorulub Habele Qirmizi ulduz Qirmizi emek bayragi ordenleri Qafqazin mudafiesi ugrunda 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten muharibesinde fedakar emeye gore medallari SSRI Sehiyye Elacisi ve SSRI Sanitar Mudafie Elacisi dos nisanlari ile teltif edilib Fuad Efendiyevin monoqrafiya seklinde derc olunan elmler doktorlugu dissertasiyasi o cumleden boyuk nezeri ve praktiki ehemiyyete malik olan hematorakslar zamani teklif etdiyi ekspress metod SSRI Tibb Elmleri Akademiyasi terefinden 1949 cu ilde Akademik N N Burdenko adina mukafata layiq gorulub Istinadlar Efendiyev Fuad Eleddin oglu Azerbaycan science gov az 21 9 2021 tarixinde Fuad Efendiyev 110 Azerbaycan tibbqazeti az 9 12 2019 tarixinde Efendiyev Fuad Eleddin oglu Azerbaycan azmedicinemuseum az 2023 07 20 tarixinde Xarici kecidlerNesillere ornek olan isiqli insan