Fransa Sudanı fr Soudan français ərəb السودان الفرنسي as Sūdān al Faransī Qərbi Afrikada keçmiş Fransa müstəmləkəsi Qərb

Fransa Sudanı (fr. Soudan français; ərəb. السودان الفرنسي, as-Sūdān al-Faransī‎) — Qərbi Afrikada keçmiş Fransa müstəmləkəsi, Qərbi Sudan bölgəsinin bir hissəsi. Niger və Seneqal çaylarının yuxarı və orta axını boyunca ərazi olmuş, indi Mali dövlətinin ərazisini əhatə etmişdir.

müstəmləkə

Fransa Sudanı

fr. Soudan français
ərəb. السودان الفرنسي‎

Bayraq

1936-cı ildə Fransa Sudanı.

→

1880 — 1960

Dilləri

fransız dili

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

9 sentyabr 1880-ci ildə Niger və Seneqal çaylarının yuxarı və orta axınında yerləşən Fransa mülkləri əsasında Yuxarı Seneqal müstəmləkəsi yaradılmışdır. 18 avqust 1890-cı ildə bura Fransa Sudanı ərazisi adlandırılmışdır. Onun paytaxtı Kayes olmuşdur.

11 oktyabr 1899-cu ildə Fransa Sudanı bölünmüşdür. 11 cənub əyaləti Fransa Qvineyası, Kot-d'İvuar və Dahomeya müstəmləkələrinə verilmişdir. Növbəti il 2 əyalət geri verilmişdir. Müstəmləkənin paytaxtı Bamako şəhəri idi.

1902-ci ildə Fransa Sudanının hərbi idarəsi altında olmayan əraziləri Seneqambiya və Niger müstəmləkəsinə çevrilmişdir.

1920-ci ildə Fransa Qərbi Afrikasının yenidən təşkilindən sonra Fransa Sudanı yenidən qurulmuşdur. 1933-cü ildə Fransanın Yuxarı Volta müstəmləkəsinin 1932-ci ildə ləğv edilməsindən sonra onun əyalətlərinin bir hissəsi Fransa Sudanına verilmişdir.

28 sentyabr 1958-ci ildə keçirilən referendumdan sonra Fransa Sudanı xüsusi hüquqi status almış, Sudan Respublikası adı altında Fransa İcmasının üzvü dövlət olmuşdur. 17 yanvar 1959-cu ildə Sudan Respublikası Seneqalla birləşmə prosesinə başlamış və nəticədə Mali Federasiyası yaranmışdır.

İqtisadiyyat

Fransızlar müstəmləkədə suvarma əkinçiliyi inkişaf etdirmiş, sonra kənd təsərrüfatı məhsullarını Fransaya ixrac etmişdir. Fransanın investisiyalarının əsas hissəsi Sudanın infrastrukturunun inkişafına yönəldilmişdi. 1928–1939-cu illər üçün maliyyə xərcləri 4 milyard frank təşkil etmişdir. Bu dəstək sayəsində Fransa Sudanında kənd təsərrüfatı sektoru sürətlə inkişaf etmişdir.

İstinadlar

Kô Samaké, Modibo Keïta, Recherche sur l’Historique de la Décentralisation au Mali : De la Période Coloniale à la 3×10^{{{1}}} République, Penser pour agir.org, 7 février 2006 2009-08-02 at the Wayback Machine
Мусса Сиссе Cola, Пьер Jacquemot, Мали, фермеры и государство, L’Harmattan, 1981, , 9782858022007, 197p "

Əlavə ədəbiyyat

Becker, Laurence C. "An Early Experiment in the Reorganisation of Agricultural Production in the French Soudan (Mali), 1920–40". Africa. 64 (3). 1994: 373–390. doi:10.2307/1160787. JSTOR 1160787.
de Bruijn, Mirjam; Pelckmans, Lotte. "Facing Dilemmas: Former Fulbe Slaves in Modern Mali". Canadian Journal of African Studies. 39 (1). 2005: 69–95.
Imperato, Pascal James; Imperato, Gavin H. Historical Dictionary of Mali. Maryland: Rowman & Littlefield. 2008. ISBN .
Klein, Martin A. Slavery and Colonial Rule in French West Africa. London: Cambridge University Press. 1998.
Klein, Martin A. "Concept of Honour and the Persistence of Servility in the Western Soudan". Cahiers d'Études Africaines. 45 (179/180). 2005: 831–851. doi:10.4000/etudesafricaines.5665.

[sake2-1] Kô Samaké, Modibo Keïta, Recherche sur l’Historique de la Décentralisation au Mali : De la Période Coloniale à la 3×10^{{{1}}} République, Penser pour agir.org, 7 février 2006 2009-08-02 at the Wayback Machine

[2] Мусса Сиссе Cola, Пьер Jacquemot, Мали, фермеры и государство, L’Harmattan, 1981, , 9782858022007, 197p "