Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Firuzə Məmmədli (azərb. Firuzə Nurəddin qızı Məmmədli;) — Azərbaycan şairi, tərcüməçi, ədəbiyyatşünas, publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1983), filologiya elmləri namizədi (1980).
| Firuzə Məmmədli | |
|---|---|
| Firuzə Nurəddin qızı Məmmədova | |
 | |
| Doğum tarixi | 10 yanvar 1940 (84 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | şair |
Həyatı
Firuzə Məmmədli 1940-cı il yanvarın 10-da Xaçmaz rayonunun Canaxır kəndində anadan olmuşdur. Orada Hülövlü kənd orta məktəbini gümüş medalla bitirəndən sonra 1963-cü ildə Quba şəhər tibb məktəbində təhsil almışdır. 1964-1968-ci illərdə APİ-nin dil və ədəbiyyat fakültəsini fərqləmə diplomu ilə başa vurmuşdur.
Əmək fəaliyyəti
Firuzə Məmmədli institutun Naxçıvan filialında, eyni zamanda Naxçıvan pedoqoji məktəbində çalışmışdır. 1970-ci ildə APİ-nin Azərbaycan dilçiliyi kafedrasına dəyişdirilmişdir. Həmin vaxtdan orada Azərbaycan dilini tədris edir. 1990-cı ildən müasir Azərbaycan dili kafedrasının dosentidir. "Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin tarixi romanlarının dil və üslublub xüsusiyyətləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
Həmçinin 1995-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Həmkarlar Komitəsinin sədridir. 1973-1975-ci illərdə Azərbaybaycan LKGİ MK-nın ştatdankənar təlimatçısı, 1975-1980-ci illərdə APİ-nin partiya komitəsi yanında qadınlarla iş aparan komissiyanın üzvü olmuşdur. Firuzə Məmmədli 1965-ci ildə "Vahid Azərbaycan" uğrunda mübarizəyə qoşulduğuna görə 1969-cu ildə repressiya və təqiblərə məruz qalmışdır.
Yaradıcılığı
Firuzə Məmmədli ədəbi fəaliyyətə 1963-cü ildə Xaçmaz rayonunun "Dostluq" qəzetində çıxan "Ay həkim" adlı şeirilə başlamışdır. Ondan sonra dövri mətbuatda öz lirik şeirilə vaxtaşırı çıxış etmişdir. 60-dan artıq elmi, tənqidi və publisist məqalə yazmışdır. "Bədii dilin mənbələri" monoqrafiyasını başa çatdırmışdır. Tərcümə etdiyi özbək uşaq hekayələri "Dost əlini uzatsa" (1990) kitabında dərc olunmuşdur. Əsərləri xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. Firuzə Məmmədova dilçi-alim, ədəbiyyatşünas kimi Respublikamızın elmi ictimaiyyətinə yaxşı tanışdır. Onun “Seçilmiş əsərlərin”nin III cildinə daxil edilmiş “Y.V.Çəmənzəminlinin tarixi romanlarının dil və üslub xüsusiyyətləri”, “Bədii dilin estetik mənbələri”, “Azərbaycanın şimal-şərq bölgəsinin etnolinqvistik vahidləri” monoqrafiyaları, eləcə də cildə daxil edilmiş elmi və publisistik məqalələri mütəxəssis alimlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş, tələbə və magistrantların tez-tez müraciət etdiyi mənbələrdən biri olmuşdur. Sonrakı illərdə alimin Azərbaycan ədəbi dili (1990-2010-cu illər), “Azərbaycan dilində linqvistik ekvivalentlər” adlı elmi əsərləri çap olunmuşdur. Firuzə Məmmədova bir sıra dərs vəsaiti, metodik tövsiyə və proqramların da müəllifidir. O onlarla magistrantın elmi rəhbəri olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetində işlədiyi 50 il ərzində yüzlərlə müəllim kadrlarının hazırlanmasında onun da xüsusi xidmətləri vardır. “Gümüşü damla” adlanan ilk kitabı 1973-ci ildə “Gənclik” nəşriyyatı tərəfindən çap edilmişdir. Bundan sonra nəşr olunan “Yoluma bahar düşüb”, “Sənin ömrün”, “Yetkinlik”, “Bir qarış ucalıq”, “Məni mənlə bölən dünya”, “Dilək yaxasına dönnəm yenidən”, “Aşacağam zaman adlı sədləri” “Dərd üzünü gizləyir”, “İki damla dəniz”, “Nə yaxşı yaxamda söz medalım var”, “Dünya gözəlliklə dolu”, “Savaş fəsli”, “Söz sizindir” və s. poetik topluları ədəbi ictimaiyyət və oxucular tərəfindən maraqla qarşılanmışdır. 2002-2019-cu illər ərzində şairənin on cildlik “Seçilmiş əsərləri” çapdan çıxmışdır. Firuzə Məmmədova (Məmmədli) qələmini nəsr və tərcümə işi sahəsində də sınamış dünya ədəbi nümunələrinin dilimizə çevrilməsi sahəsində də bir sıra işlər görmüş - rus, özbək, tacik, türk və fars dillərindən tərcümələr etmişdir. Firuzə Məmmədlinin şeirlərindən nümunələr ingilis, rus, özbək, türkmən, gürcü, ukrayn, polyak, fransız, türk və fars dilinə tərcümə edilmişdir. 1992-ci ildə Türkiyənin Bursa şəhərində keçirilən “Türkcənin Uluslararası Şeir Şöləninin” üç böyük mükafatından biri olan “Əlişir Nəvai” mükafatına layiq görülən şairə, sonrakı illərdə dəfələrlə belə festivalların və simpoziumların iştirakçısı olmuş, bir sıra diplom və sertifikatlarla mükafatlandırılmışdır. 2017-ci ildə Azərbaycan Respublika Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən “Qızıl kəlmə” mükafatı, 2019-cu ildə “Nəsimi” mükafatı, 2021-ci ildə III dərəcli “Əmək” ordeni ilə təltif olunub. Firuzə Məmmədli 37 şeir, nəsr və elmi tədqiqat əsərləri, o cümlədən 5 monoqrafiyanın və çoxsaylı elmi və publisistik məqalənin müəllifidir. Firuzə Məmmədli 2008-ci ilin Prezident təqaüdçüsüdür. O, 1912-ci ildə ADPU-nun 90 illik yubileyi münasibətilə “Tərəqqi” medalı ilə təltif edilmişdir. Firuzə Məmmədli hələ tələbəlik illərində (1965-ci il) Azərbaycanın bütövlüyü və müstəqilliyi uğrunda gənclər hətəkatına qoşulmuşdur. Firuzə Məmmədli hazırda AYB Həmkarlar İttifaqının sədridir.
Mükafatları
DÖVLƏT, BEYNƏLXALQ MÜKAFAT VƏ DİPLOMLARI
1955-ci ildə Ümumiittifaq Kənd Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin bürünc medalı. 1959-cu ildə Orta məktəbi bitirməklə bağlı gümüş medalı. 1992-ci ildə Türkiyədə düzənlənən Beynəlxalq şeir müsabiqəsinin “Əlişir Nəvai” mükafatı. 2007-ci ildə Beynəlxalq “Rəsul Rza” mükafatı. 2008-ci ildə Prezident təqaüdü. 2012-ci ildə “Tərəqqi” medalı. 2016-cı ildə Azərbaycan Mədəniyyət İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin fəxri fərmanı. 2017-ci ildə “Qızıl kəlmə” mükafatı. 2019-cu ildə “Nəsimi” mükafatı. 2020-ci ildə Azərbaycam MİHİRK-nin fəxri fərmanı. 2020-ci ildə Azərbaycan Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin fəxri fərmanı. 2021-ci ildə “Əmək” ordeni. Bundan əlavə müxtəlif illərdə xarici ölkələrdə keçirilən şeir şölənləri və müsabiqələrin xüsusi diplomları və sertifikatları.
Əsərləri
{{columns-list|2|
KİTABLARI
1. Gümüşü damla. Bakı, “Gənclik”, 1972, 48 s. 2. Yoluma bahar düşüb. Bakı “Gənclik”, 1978, 54 s. 3. Sənin ömrün. Bakı, “Yazıçı”, 1982, 60 s. 4. Yetkinlik. Bakı, “Yazıçı” 1989,127 s. 5. Bir qarış ucalıq. Bakı “Gənclik”, 1995, 167 s. 6. Bədii dilin estetik mənbələri (Dərs vəsaiti). Bakı, ADPU, 1997, 85 s. 7. Məni mənlə bölən dünya. Bakı “Gənclik”, 1999, 266 s. 8. “Seçilmiş əsərləri” I c. Bakı, “Nurlan”, 2002, 432 s. 9. “Seçilmiş əsərləri” II c. Bakı, “Nurlan”, 2002, 446 s. 10. “Seçilmiş əsərləri” III c. Bakı, “Nurlan”, 2004, 550 s. 11. Y.V.Çəmənzəminlinin tarixi romanlarının (“Qızlar bulağı” və “Qan içində”) dil və üslub xüsusiyyətləri. (Monoqrafiya), Bakı, ADPU, 2005, 166 s. 12. Azərbaycan dilinin linqvistik poetikası və mətnin təhlili (proqram). Bakı, ADPU, 2005, 16 s. 13. Ömrün axarı. Bakı “Gənclik”, 2005, 320 s. 14. Dilək yaxasına dönnəm yenidən. Bakı, “Vektor”, 2006, 256 s. 15. “Seçilmiş əsərləri” IV c. Bakı, “Nurlan”, 2008, 430 s. 16. “Seçilmiş əsərləri” V c. Bakı, “Nurlan”, 2009, 412 s. 17. Aşacağam zaman adlı sədləri. Bakı “Elm”, 2010, 159 s. 18. İki damla dəniz. Bakı, “Adiloğlu”, 2011, 181 s. 19. Dərd üzünü gizləyir. Bakı, “Adiloğlu”, 2011, 159 s. 20. Azərbaycan dilinin linqvistik ekvivalentlər (dərs vəsaiti). Bakı, ADPU, 2012, 45 s. 21. Azərbaycan ədəbi dili (dərs vəsaiti). Bakı, ADPU, 2012, 49 s. 22. “Seçilmiş əsərləri” VI c. Bakı, “Nurlan”, 2012, 417 s. 23. “Seçilmiş əsərləri” VII c. Bakı, “Nurlan”, 2013, 412 s. 24. “Seçilmiş əsərləri” VIII c. Bakı, “Nurlan”, 2016, 420 s. 25. “Söz macalı”, “Qanun” nəşriyyatı, 2017. 26. “Seçilmiş əsərləri” IX c. Bakı, “Nurlan”, 2018, 420 s. 27. “Seçilmiş əsərləri” X c. Bakı, “Nurlan”, 2019, 500 s 28. “Nə yaxşı yaxamda söz meddalım var”, “Şirvannəşr”, 191 s. 29. “Dünya gözəlliklə dolu”, “Elm və Təhsil”, 2021, 216 s. 30. “Savaş fəsli”, “Elm və Təhsil ”, 2021, 192 s. 31. “Söz sizindir”, “Elm və Təhsil”, 2021, 189 s.
Toplam: 6 adda tərcümə əsəri də daxil olmaqla 37 kitab.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Firuze Memmedli azerb Firuze Nureddin qizi Memmedli Azerbaycan sairi tercumeci edebiyyatsunas publisist Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu 1983 filologiya elmleri namizedi 1980 Firuze MemmedliFiruze Nureddin qizi MemmedovaDogum tarixi 10 yanvar 1940 1940 01 10 84 yas Dogum yeri Canaxir Xacmaz rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti sairHeyatiFiruze Memmedli 1940 ci il yanvarin 10 da Xacmaz rayonunun Canaxir kendinde anadan olmusdur Orada Hulovlu kend orta mektebini gumus medalla bitirenden sonra 1963 cu ilde Quba seher tibb mektebinde tehsil almisdir 1964 1968 ci illerde API nin dil ve edebiyyat fakultesini ferqleme diplomu ile basa vurmusdur Emek fealiyyetiFiruze Memmedli institutun Naxcivan filialinda eyni zamanda Naxcivan pedoqoji mektebinde calismisdir 1970 ci ilde API nin Azerbaycan dilciliyi kafedrasina deyisdirilmisdir Hemin vaxtdan orada Azerbaycan dilini tedris edir 1990 ci ilden muasir Azerbaycan dili kafedrasinin dosentidir Yusif Vezir Cemenzeminlinin tarixi romanlarinin dil ve uslublub xususiyyetleri movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir Hemcinin 1995 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin Hemkarlar Komitesinin sedridir 1973 1975 ci illerde Azerbaybaycan LKGI MK nin statdankenar telimatcisi 1975 1980 ci illerde API nin partiya komitesi yaninda qadinlarla is aparan komissiyanin uzvu olmusdur Firuze Memmedli 1965 ci ilde Vahid Azerbaycan ugrunda mubarizeye qosulduguna gore 1969 cu ilde repressiya ve teqiblere meruz qalmisdir YaradiciligiFiruze Memmedli edebi fealiyyete 1963 cu ilde Xacmaz rayonunun Dostluq qezetinde cixan Ay hekim adli seirile baslamisdir Ondan sonra dovri metbuatda oz lirik seirile vaxtasiri cixis etmisdir 60 dan artiq elmi tenqidi ve publisist meqale yazmisdir Bedii dilin menbeleri monoqrafiyasini basa catdirmisdir Tercume etdiyi ozbek usaq hekayeleri Dost elini uzatsa 1990 kitabinda derc olunmusdur Eserleri xarici olke xalqlarinin dillerine tercume olunmusdur Firuze Memmedova dilci alim edebiyyatsunas kimi Respublikamizin elmi ictimaiyyetine yaxsi tanisdir Onun Secilmis eserlerin nin III cildine daxil edilmis Y V Cemenzeminlinin tarixi romanlarinin dil ve uslub xususiyyetleri Bedii dilin estetik menbeleri Azerbaycanin simal serq bolgesinin etnolinqvistik vahidleri monoqrafiyalari elece de cilde daxil edilmis elmi ve publisistik meqaleleri mutexessis alimler terefinden yuksek qiymetlendirilmis telebe ve magistrantlarin tez tez muraciet etdiyi menbelerden biri olmusdur Sonraki illerde alimin Azerbaycan edebi dili 1990 2010 cu iller Azerbaycan dilinde linqvistik ekvivalentler adli elmi eserleri cap olunmusdur Firuze Memmedova bir sira ders vesaiti metodik tovsiye ve proqramlarin da muellifidir O onlarla magistrantin elmi rehberi olmusdur Azerbaycan Dovlet Pedoqoji Universitetinde islediyi 50 il erzinde yuzlerle muellim kadrlarinin hazirlanmasinda onun da xususi xidmetleri vardir Gumusu damla adlanan ilk kitabi 1973 ci ilde Genclik nesriyyati terefinden cap edilmisdir Bundan sonra nesr olunan Yoluma bahar dusub Senin omrun Yetkinlik Bir qaris ucaliq Meni menle bolen dunya Dilek yaxasina donnem yeniden Asacagam zaman adli sedleri Derd uzunu gizleyir Iki damla deniz Ne yaxsi yaxamda soz medalim var Dunya gozellikle dolu Savas fesli Soz sizindir ve s poetik toplulari edebi ictimaiyyet ve oxucular terefinden maraqla qarsilanmisdir 2002 2019 cu iller erzinde sairenin on cildlik Secilmis eserleri capdan cixmisdir Firuze Memmedova Memmedli qelemini nesr ve tercume isi sahesinde de sinamis dunya edebi numunelerinin dilimize cevrilmesi sahesinde de bir sira isler gormus rus ozbek tacik turk ve fars dillerinden tercumeler etmisdir Firuze Memmedlinin seirlerinden numuneler ingilis rus ozbek turkmen gurcu ukrayn polyak fransiz turk ve fars diline tercume edilmisdir 1992 ci ilde Turkiyenin Bursa seherinde kecirilen Turkcenin Uluslararasi Seir Soleninin uc boyuk mukafatindan biri olan Elisir Nevai mukafatina layiq gorulen saire sonraki illerde defelerle bele festivallarin ve simpoziumlarin istirakcisi olmus bir sira diplom ve sertifikatlarla mukafatlandirilmisdir 2017 ci ilde Azerbaycan Respublika Medeniyyet Nazirliyi terefinden Qizil kelme mukafati 2019 cu ilde Nesimi mukafati 2021 ci ilde III derecli Emek ordeni ile teltif olunub Firuze Memmedli 37 seir nesr ve elmi tedqiqat eserleri o cumleden 5 monoqrafiyanin ve coxsayli elmi ve publisistik meqalenin muellifidir Firuze Memmedli 2008 ci ilin Prezident teqaudcusudur O 1912 ci ilde ADPU nun 90 illik yubileyi munasibetile Tereqqi medali ile teltif edilmisdir Firuze Memmedli hele telebelik illerinde 1965 ci il Azerbaycanin butovluyu ve musteqilliyi ugrunda gencler hetekatina qosulmusdur Firuze Memmedli hazirda AYB Hemkarlar Ittifaqinin sedridir MukafatlariDOVLET BEYNELXALQ MUKAFAT VE DIPLOMLARI 1955 ci ilde Umumiittifaq Kend Teserrufati Nailiyyetleri Sergisinin burunc medali 1959 cu ilde Orta mektebi bitirmekle bagli gumus medali 1992 ci ilde Turkiyede duzenlenen Beynelxalq seir musabiqesinin Elisir Nevai mukafati 2007 ci ilde Beynelxalq Resul Rza mukafati 2008 ci ilde Prezident teqaudu 2012 ci ilde Tereqqi medali 2016 ci ilde Azerbaycan Medeniyyet Iscileri Hemkarlar Ittifaqi Respublika Komitesinin fexri fermani 2017 ci ilde Qizil kelme mukafati 2019 cu ilde Nesimi mukafati 2020 ci ilde Azerbaycam MIHIRK nin fexri fermani 2020 ci ilde Azerbaycan Tehsil Iscileri Hemkarlar Ittifaqi Respublika Komitesinin fexri fermani 2021 ci ilde Emek ordeni Bundan elave muxtelif illerde xarici olkelerde kecirilen seir solenleri ve musabiqelerin xususi diplomlari ve sertifikatlari Eserleri columns list 2 KITABLARI 1 Gumusu damla Baki Genclik 1972 48 s 2 Yoluma bahar dusub Baki Genclik 1978 54 s 3 Senin omrun Baki Yazici 1982 60 s 4 Yetkinlik Baki Yazici 1989 127 s 5 Bir qaris ucaliq Baki Genclik 1995 167 s 6 Bedii dilin estetik menbeleri Ders vesaiti Baki ADPU 1997 85 s 7 Meni menle bolen dunya Baki Genclik 1999 266 s 8 Secilmis eserleri I c Baki Nurlan 2002 432 s 9 Secilmis eserleri II c Baki Nurlan 2002 446 s 10 Secilmis eserleri III c Baki Nurlan 2004 550 s 11 Y V Cemenzeminlinin tarixi romanlarinin Qizlar bulagi ve Qan icinde dil ve uslub xususiyyetleri Monoqrafiya Baki ADPU 2005 166 s 12 Azerbaycan dilinin linqvistik poetikasi ve metnin tehlili proqram Baki ADPU 2005 16 s 13 Omrun axari Baki Genclik 2005 320 s 14 Dilek yaxasina donnem yeniden Baki Vektor 2006 256 s 15 Secilmis eserleri IV c Baki Nurlan 2008 430 s 16 Secilmis eserleri V c Baki Nurlan 2009 412 s 17 Asacagam zaman adli sedleri Baki Elm 2010 159 s 18 Iki damla deniz Baki Adiloglu 2011 181 s 19 Derd uzunu gizleyir Baki Adiloglu 2011 159 s 20 Azerbaycan dilinin linqvistik ekvivalentler ders vesaiti Baki ADPU 2012 45 s 21 Azerbaycan edebi dili ders vesaiti Baki ADPU 2012 49 s 22 Secilmis eserleri VI c Baki Nurlan 2012 417 s 23 Secilmis eserleri VII c Baki Nurlan 2013 412 s 24 Secilmis eserleri VIII c Baki Nurlan 2016 420 s 25 Soz macali Qanun nesriyyati 2017 26 Secilmis eserleri IX c Baki Nurlan 2018 420 s 27 Secilmis eserleri X c Baki Nurlan 2019 500 s 28 Ne yaxsi yaxamda soz meddalim var Sirvannesr 191 s 29 Dunya gozellikle dolu Elm ve Tehsil 2021 216 s 30 Savas fesli Elm ve Tehsil 2021 192 s 31 Soz sizindir Elm ve Tehsil 2021 189 s Toplam 6 adda tercume eseri de daxil olmaqla 37 kitab IstinadlarTeymur Ehmedov Azerbaycan yazicilari XX XXI yuzillikde Baki Nurlar NPM 2011 1056 ISBN 978 9952 460 06 3 Azerbaycan qadin sairleri antologiyasi Baki Avrasiya press 2005 seh 211