Firuz mirzə Əbdülhüseyn mirzə oğlu Nüsrətəddövlə Qovanlı-Qacar (1889–1937) — İranın xarici işlər naziri.
Firuz mirzə Nüsrətəddövlə | |
---|---|
Firuz mirzə Əbdülhüseyn mirzə oğlu Qovanlı-Qacar | |
Digər adı | Nüsrətəddövlə |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Tehran, İran |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Tehran, İran |
Atası | Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
II Firuz mirzə Əbdülhüseyn mirzə oğlu Qovanlı-Qacar 1889-cu ildə Tehran şəhərində anadan olmuşdur. Orta təhsilini bitirəndən sonra ali savad almaq üçün 1897-ci ildə Beyrut şəhərinə yollanmışdı. Təhsilini tamamlayandan sonra, 1905-ci ilin yanvarında Tehrana qayıtmışdı. Fransız dilini mükəmməl bilirdi. Həmin ildə atası tərəfindən Kerman əyalətinin vali naibliyinə təyin edilmişdi. Nüsrətüddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Nüsrətüddövlə Qacar səltənətinin yıxılmasında yaxından iştirak etmişdi. O, respublika tərəfdarı idi.
Nüsrətüddövlə 1920-ci ilin payız və qışını İngiltərədə olmuşdu. O, vaxtının çoxunu ingilis məqamları, məmurları ilə danışıqlarda keçirirdi.
yazır: "Londonda Nüsrətüldövləni Əhməd şahın yerinə qoymaq üçün təklif verənlər də var idi. Bəziləri də onu qüdrətli baş nazir kimi görürdülər. Nüsrətüldövlə qələbəyə yaxınlaşdığına inanaraq atasının ona verdiyi məsləhəti də Avropada açıb, meydana tökdü. O, bir neçə gün də Avropada qaldı ki, "Rulez Ravis" markalı maşını hazır olsun ki, onu da Tehrana özü ilə aparsın. Bağdadda Serares Koasdan eşitdi ki, zaman inanmaz sürətlə bizim ziyanımıza dəyişir, indi gərək ondan hər dəqiqə fayda götürməyi bacarasan. Lakin Nüsrətüldövlə onu bilmədi ki, atası nə üçün mülkündə qaldı və bir neçə öz hərəkətini də dəyişirdi. Tehranda olan Britaniyanın səlahiyyətli səfiri onun təcili surətdə Tehrana gəlməsini istəmişdi. Nüsrətüldövlə Tehrana gələrkən yolda Əsədabad kərdənəsini möhkəm qar tutmuşdu, o maşını yolda saxlayıb, bir at kirayə eləyib, özünü fevral ayının axırınadək Tehrana çatdırdı. Nüsrətüldövlə Tehrana çatan günün birinci gecəsi atası Fərmanfərma ondan soruşdu "şəhərdə nə dəyişikliklər vardır?" Nüsrətüldövləni götürməyə hazır olan Sipəhdar ona kabinədə iştirak edəcəyi vədini verdiyi üçün atasının sualına çox soyuq cavab verdi".
Keçmiş İngiltərə səfiri Lord Korzen yeni səfir Ser Presli Lorenə demişdi: "Birinci fürsətdə xain şahzadə Nüsrətüddövlə Firuzun ağzından möhkəm bir yumruq vur, Britaniyanın əldən getmiş nüfuzunu özünə qaytar".
Nüsrətüddövlə bibisiqızını boşayandan sonra Müsəddiq ailəsi ilə araları soyumuşdu. Atası da ondan incimişdi. Amma çalışırdı ki, oğlunu yüksək vəzifəyə çatdırıb, ailəsini Rza şahın basqısından xilas etsin. Buna görə də Əbdülhüseyn xan Teymurtaşla əlaqəyə girmişdi. Nüsrətüddövlə Rza şah Pəhləvinin hakimiyyətinin ilk illərində maliyyə vəziri oldu. Onun vəzifə alması bəzi köhnə tanışlarının xoşuna gəlmədi. Bu tanışlardan biri də Müdərris idi. Onlar ingilislərə qarşı həmfikir idilər.
Nüsrətüddövlə doktor Milispo ilə çəkişirdi.
Nüsrətüddövlə maliyə naziri işlədiyi dövrdən heç bir il keçmədən Rza şahın gözündən düşdü. Müxbirüssəltənə araçılıq edib, barışdırmaq istəsə də nəticə alınmadı. Rza şah onun həbsinə göstəriş verdi.
Nüsrətüddövlə Firuz mirzə 1937-ci ildə Rza şah Pəhləvi tərəfindən öldürülüb.
Ailəsi
Nüsrətüddövlə Firuz mirzə öncə bibisiqızı Dəftərülmülk xanım Mirzə Fəzlullah xan qızı Diba ilə yaşam qurmuşdu. Onu boşayandan sonra Mirzə Hidayət Aştiyaninin qızı ilə evlənmişdi. Müzəffər mirzə adlı oğlu vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Qacarlar və Qacar kəndi. Bakı: "Şuşa", 2008, 334 səh.
İstinadlar
- bioqrafiya.
- M. Behnud, Bu üç qadın, Bakı, "Yurd" NPB, 2004, səh.40–41.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Firuz mirze Ebdulhuseyn mirze oglu Nusreteddovle Qovanli Qacar 1889 1937 Iranin xarici isler naziri Firuz mirze NusreteddovleFiruz mirze Ebdulhuseyn mirze oglu Qovanli QacarDiger adi NusreteddovleDogum tarixi 1889Dogum yeri Tehran IranVefat tarixi 10 yanvar 1937Vefat yeri Tehran IranAtasi Ebdulhuseyn mirze FermanfermaFealiyyeti siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiII Firuz mirze Ebdulhuseyn mirze oglu Qovanli Qacar 1889 cu ilde Tehran seherinde anadan olmusdur Orta tehsilini bitirenden sonra ali savad almaq ucun 1897 ci ilde Beyrut seherine yollanmisdi Tehsilini tamamlayandan sonra 1905 ci ilin yanvarinda Tehrana qayitmisdi Fransiz dilini mukemmel bilirdi Hemin ilde atasi terefinden Kerman eyaletinin vali naibliyine teyin edilmisdi Nusretuddovle leqebini dasiyirdi Nusretuddovle Qacar seltenetinin yixilmasinda yaxindan istirak etmisdi O respublika terefdari idi Nusretuddovle 1920 ci ilin payiz ve qisini Ingilterede olmusdu O vaxtinin coxunu ingilis meqamlari memurlari ile danisiqlarda kecirirdi yazir Londonda Nusretuldovleni Ehmed sahin yerine qoymaq ucun teklif verenler de var idi Bezileri de onu qudretli bas nazir kimi gorurduler Nusretuldovle qelebeye yaxinlasdigina inanaraq atasinin ona verdiyi mesleheti de Avropada acib meydana tokdu O bir nece gun de Avropada qaldi ki Rulez Ravis markali masini hazir olsun ki onu da Tehrana ozu ile aparsin Bagdadda Serares Koasdan esitdi ki zaman inanmaz suretle bizim ziyanimiza deyisir indi gerek ondan her deqiqe fayda goturmeyi bacarasan Lakin Nusretuldovle onu bilmedi ki atasi ne ucun mulkunde qaldi ve bir nece oz hereketini de deyisirdi Tehranda olan Britaniyanin selahiyyetli sefiri onun tecili suretde Tehrana gelmesini istemisdi Nusretuldovle Tehrana gelerken yolda Esedabad kerdenesini mohkem qar tutmusdu o masini yolda saxlayib bir at kiraye eleyib ozunu fevral ayinin axirinadek Tehrana catdirdi Nusretuldovle Tehrana catan gunun birinci gecesi atasi Fermanferma ondan sorusdu seherde ne deyisiklikler vardir Nusretuldovleni goturmeye hazir olan Sipehdar ona kabinede istirak edeceyi vedini verdiyi ucun atasinin sualina cox soyuq cavab verdi Kecmis Ingiltere sefiri Lord Korzen yeni sefir Ser Presli Lorene demisdi Birinci fursetde xain sahzade Nusretuddovle Firuzun agzindan mohkem bir yumruq vur Britaniyanin elden getmis nufuzunu ozune qaytar Nusretuddovle bibisiqizini bosayandan sonra Museddiq ailesi ile aralari soyumusdu Atasi da ondan incimisdi Amma calisirdi ki oglunu yuksek vezifeye catdirib ailesini Rza sahin basqisindan xilas etsin Buna gore de Ebdulhuseyn xan Teymurtasla elaqeye girmisdi Nusretuddovle Rza sah Pehlevinin hakimiyyetinin ilk illerinde maliyye veziri oldu Onun vezife almasi bezi kohne tanislarinin xosuna gelmedi Bu tanislardan biri de Muderris idi Onlar ingilislere qarsi hemfikir idiler Nusretuddovle doktor Milispo ile cekisirdi Nusretuddovle maliye naziri islediyi dovrden hec bir il kecmeden Rza sahin gozunden dusdu Muxbirusseltene araciliq edib barisdirmaq istese de netice alinmadi Rza sah onun hebsine gosteris verdi Nusretuddovle Firuz mirze 1937 ci ilde Rza sah Pehlevi terefinden oldurulub AilesiNusretuddovle Firuz mirze once bibisiqizi Defterulmulk xanim Mirze Fezlullah xan qizi Diba ile yasam qurmusdu Onu bosayandan sonra Mirze Hidayet Astiyaninin qizi ile evlenmisdi Muzeffer mirze adli oglu vardi MenbeEnver Cingizoglu Qacarlar ve Qacar kendi Baki Susa 2008 334 seh Istinadlarbioqrafiya M Behnud Bu uc qadin Baki Yurd NPB 2004 seh 40 41 Hemcinin baxQacarlar Ebdulhuseyn mirze Fermanferma