Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fatma xanım Ani (XVII əsr, Konstantinopol – 1710, Yenişehir[d], Bursa vilayəti) — XVII–XVIII əsrlərdə yaşamış Azərbaycan şairəsi.
| Fatma xanım Ani | |
|---|---|
| Doğum tarixi | XVII əsr |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1710 |
| Vəfat yeri |
|
| Atası | Xacə Sədəddin Hüseyncan |
| Fəaliyyəti | Şairə |
 Fatma xanım Ani Vikimənbədə | |
Həyatı
Əsl adı Fatma xanım təxllüsü isə Anidir. Təbrizli Xacə Sədəddin Hüseyncanın qızıdır. Süleyman Müstəkimzadə “Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb” adlı əsərində atasının adının Həsən olduğunu yazır və bildirir ki, bu adı şairənin öz xətti ilə yazdığı bir qeyddə görmüşdür. İstanbulda doğulub böyümüş və təhsil görmüşdür. Qadınlar arasında savadlı olmasına görə “Xacə-i Zənan” yəni xanımların müəllimi ləqəbi ilə tanınırmış. Səlim Əfəndi “Təzkirətüş-Şüəra” əsərində Fatma xanımın İsazadə Mehmed Əziz Əfəndi adlı bir qohumundan xəttatlıq dərsləri aldığını və bu sənəti icra etdiyini yazır. Onun Əmir Ağazadə Seyid Mehmed Əfəndi adında oğlu olduğu bizə məlumdur. Oğlu Yenişəhər Fənərdə qadılıq edərkən oğlunun yanında yaşadığını bildirir. Hicri 1122-ci ilin Məhərrəm ayında yəni miladi 1710-cu ildə Yenişəhərdə vəfat etmiş və Fənərdə dəfn edilmişdir.
Mustafa Safayi Fatma xanımın şeirlərini topladığı bir divanı olduğunu yazır və onun qadınlar arasında kifayət qədər məşhur olduğundan bəhs edir. Safayi yazır ki, digər xanımlar kimi toxuculuqla məşğul olmaq əvəzinə kişi işi olan xəttatlıqla məşğuldur, Ani təxəllüsü ilə şeirlər yazır, amma onun şeirlərinin estetik baxımdan orta səviyyəli olduğu deyilir. Şərqin məşhur qadın şairlərindən bəhs edən bütün mənbələrdə haqqında məlumat mövcuddur.
Şeirləri
Fəramuş etdi xeyli dəm məni yad etmədən qaldı,
Mənim çox sevdiyim məzhunu, dilşad etmədən qaldı.
Nola təmirinə qəsd etməsə şahi-cəhanbanim,
Bilür kim, xatiri-viranim abad etmədən qaldı.
Qalıbdır bəhri-qəmdə dil, fələk, yox sahili-məqsud,
Heyflər… Ruzigarım bana imdad etmədən qaldı.
Düşəndən rahi-eşqi-yarə zarü natəvandır dil,
Səri-kuyində halim yarə fəryad etmədən qaldı.
Neçün dər pey olur Ani ki, hali-Qeysi bilməzmi?
O bimarə yetirdi kəndini irşad etmədən qaldı.
İstinadlar
- Azərbaycan qadın şairləri antologiyası, "Avrasiya press", Bakı, 2005
- Aksoyak, İsmail Hakkı. "ÂNÎ, Fâtıma Ânî Hanım". Türk Edebiyyatı İsimler Sözlüğü (türk). 2022-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fatma xanim Ani XVII esr Konstantinopol 1710 Yenisehir d Bursa vilayeti XVII XVIII esrlerde yasamis Azerbaycan sairesi Fatma xanim AniDogum tarixi XVII esrDogum yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1710Vefat yeri Yenisehir d Bursa vilayeti TurkiyeAtasi Xace Sededdin HuseyncanFealiyyeti SaireFatma xanim Ani VikimenbedeHeyatiEsl adi Fatma xanim texllusu ise Anidir Tebrizli Xace Sededdin Huseyncanin qizidir Suleyman Mustekimzade Mecelletu n Nisab fi n Nisbi ve l Kuna ve l Elkab adli eserinde atasinin adinin Hesen oldugunu yazir ve bildirir ki bu adi sairenin oz xetti ile yazdigi bir qeydde gormusdur Istanbulda dogulub boyumus ve tehsil gormusdur Qadinlar arasinda savadli olmasina gore Xace i Zenan yeni xanimlarin muellimi leqebi ile taninirmis Selim Efendi Tezkiretus Suera eserinde Fatma xanimin Isazade Mehmed Eziz Efendi adli bir qohumundan xettatliq dersleri aldigini ve bu seneti icra etdiyini yazir Onun Emir Agazade Seyid Mehmed Efendi adinda oglu oldugu bize melumdur Oglu Yeniseher Fenerde qadiliq ederken oglunun yaninda yasadigini bildirir Hicri 1122 ci ilin Meherrem ayinda yeni miladi 1710 cu ilde Yeniseherde vefat etmis ve Fenerde defn edilmisdir Mustafa Safayi Fatma xanimin seirlerini topladigi bir divani oldugunu yazir ve onun qadinlar arasinda kifayet qeder meshur oldugundan behs edir Safayi yazir ki diger xanimlar kimi toxuculuqla mesgul olmaq evezine kisi isi olan xettatliqla mesguldur Ani texellusu ile seirler yazir amma onun seirlerinin estetik baximdan orta seviyyeli oldugu deyilir Serqin meshur qadin sairlerinden behs eden butun menbelerde haqqinda melumat movcuddur SeirleriFeramus etdi xeyli dem meni yad etmeden qaldi Menim cox sevdiyim mezhunu dilsad etmeden qaldi Nola temirine qesd etmese sahi cehanbanim Bilur kim xatiri viranim abad etmeden qaldi Qalibdir behri qemde dil felek yox sahili meqsud Heyfler Ruzigarim bana imdad etmeden qaldi Dusenden rahi esqi yare zaru natevandir dil Seri kuyinde halim yare feryad etmeden qaldi Necun der pey olur Ani ki hali Qeysi bilmezmi O bimare yetirdi kendini irsad etmeden qaldi IstinadlarAzerbaycan qadin sairleri antologiyasi Avrasiya press Baki 2005 Aksoyak Ismail Hakki ANI Fatima Ani Hanim Turk Edebiyyati Isimler Sozlugu turk 2022 10 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 27