Fatehpur-Sikri (hind dilində फतेहपूर सिकरी, ing. Fatehpur Sikri, urduca فتحپور سیکری) — Hindistanın Uttar-Pradeş ştatının Aqra rayonunda şəhər. 1571–1585-ci illərdə Böyük Moğol İmperiyasının imperatoru Əkbər şahın dövründə paytaxt şəhər olmuşdur, daha sonra imperatorun Lahoru iqamətgah qərar verməsi ilə əvvəlki statusunu itirmişdir. 1986-cı ildə qədim Fatehpur-Sikri şəhəri UNESCO-nun Ümumdünya irsi abidələri siyahısına daxil edilib.
Fatehpur-Sikri | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 213 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +91 5240 |
Poçt indeksi | 283110 |
Digər | |
fatehpursikri.gov.in | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
Böyük Moğol İmperiyasının imperatoru Əkbər şah Aqradan 60 km aralıda yerləşən Fatehpur-Sikri şəhərini inşa etdirmişdir. Hökmdarın bu şəhəri tikdirməsinin səbəbi hörmətlə yanaşdığı, rəğbət göstərdiyi "çiştiyyə" təriqətinin yaradıcısı Səlim Çiştinin orada yaşaması idi. Şəhər öz adını — "Zəfər şəhəri" — Moğol imperatorunun Kxanva — Aqradan 40 km aralıda yerləşən ərazidə baş verən döyüşdə qazandığı qələbənin şərəfinə almışdır. Əkbər şah isə şəhəri paytaxt elan etdikdən sonrra burada qalada inşa etdirmişdir.
Böyük Moğol İmperiyasının imperatoru Əkbər şahın sərbəst düşüncəli və tolerant hökmdar olması onun çoxlu hindu racasının dəstəyini qazanmasına gətirib çıxarmışdır. Racalar şəhərin tikintisi üçün həm pul yardımı göstərmiş, həm də ustalar göndərmişlər.
Fatehpur-Sikri 1569–1585-ci illər arasında inşa edilmişdir. Sistemli şəkildə planlanmış qalanın perimetri 14 kilometrdir, üç tərəfı qala divarları ilə əhatəlidir. Doqquz qala qapısı və bir tərəfında çox böyük süni göl salınmışdır. Qalanın içindəki böyük məscid geniş bir sahəni əhatə edir, üç tərəfındə dəhlizlər vardır. Dörd künclü cami ibadət yerləri ilə əhatələnmişdir, bunlar kiçik qübbəli hücrələrdir. Camenin şimalında iki türbə vardır, bunlardan biri Səlim Çistiyə aiddir. Camenin cənubunda "Bolənd Darvaza", yəni, "yüksək qapı" yerləşir, bu darvaza 44 metr hündürlükdə, 40 metr endədir, qapının önündə 42 pilləkan vardır. "Böyük Zəfər Qapısı" da deyilən "Bolənd Darvaza" Əkbər şahın Qucarat zəfərinin şərəfinə inşa edilmişdir. Fatehpur (Fəthipur) Sikrinin digər möhtəşəm tikintiləri "Codh Bai" sarayı və s. binalardır. Hindistanda ən məşhur memarlardan biri Əkbər Fəthulla Şirazinin rəhbərliyi altında Aqra və Fütehpur Sikridə güclü suqaldırıcı sistem inşa edilmişdir. Fatehpur-Sikri şəhəri qısa müddətdə paytaxt olsa da, Əkbər şahın öz qərarı ilə bir müddət sonra paytaxt yenidən Delhi şəhərinə köçürülmüşdür.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bell A. Fatehpur Sikri (brit. ing.). // Encyclopædia Britannica Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Geographic coordinates of Fatehpur Sikri, India.
- Current Local Time in Fatehpur Sīkri, Uttar Pradesh, India..
- Fatehpur Sikri Population Census 2011. əhalinin siyahıyaalınması.
- Fatehpur Sikri Pincode.
- Əliyev (Ayvazalı) B. F. Hindistanın etnoqrafiyası (maddi mədəniyyət). I. Bakıː Elm və təhsil, 2017, s.166
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fatehpur Sikri hind dilinde फत हप र स कर ing Fatehpur Sikri urduca فتحپور سیکری Hindistanin Uttar Prades statinin Aqra rayonunda seher 1571 1585 ci illerde Boyuk Mogol Imperiyasinin imperatoru Ekber sahin dovrunde paytaxt seher olmusdur daha sonra imperatorun Lahoru iqametgah qerar vermesi ile evvelki statusunu itirmisdir 1986 ci ilde qedim Fatehpur Sikri seheri UNESCO nun Umumdunya irsi abideleri siyahisina daxil edilib Fatehpur Sikri27 05 28 sm e 77 39 40 s u Olke HindistanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 213 mSaat qursagi UTC 05 30EhalisiEhalisi 32 905 nef 2011 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 91 5240Poct indeksi 283110Digerfatehpursikri gov inXeriteni goster gizle Fatehpur Sikri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaBoyuk Mogol Imperiyasinin imperatoru Ekber sah Aqradan 60 km aralida yerlesen Fatehpur Sikri seherini insa etdirmisdir Hokmdarin bu seheri tikdirmesinin sebebi hormetle yanasdigi regbet gosterdiyi cistiyye teriqetinin yaradicisi Selim Cistinin orada yasamasi idi Seher oz adini Zefer seheri Mogol imperatorunun Kxanva Aqradan 40 km aralida yerlesen erazide bas veren doyusde qazandigi qelebenin serefine almisdir Ekber sah ise seheri paytaxt elan etdikden sonrra burada qalada insa etdirmisdir Boyuk Mogol Imperiyasinin imperatoru Ekber sahin serbest dusunceli ve tolerant hokmdar olmasi onun coxlu hindu racasinin desteyini qazanmasina getirib cixarmisdir Racalar seherin tikintisi ucun hem pul yardimi gostermis hem de ustalar gondermisler Fatehpur Sikri 1569 1585 ci iller arasinda insa edilmisdir Sistemli sekilde planlanmis qalanin perimetri 14 kilometrdir uc terefi qala divarlari ile ehatelidir Doqquz qala qapisi ve bir terefinda cox boyuk suni gol salinmisdir Qalanin icindeki boyuk mescid genis bir saheni ehate edir uc terefinde dehlizler vardir Dord kunclu cami ibadet yerleri ile ehatelenmisdir bunlar kicik qubbeli hucrelerdir Camenin simalinda iki turbe vardir bunlardan biri Selim Cistiye aiddir Camenin cenubunda Bolend Darvaza yeni yuksek qapi yerlesir bu darvaza 44 metr hundurlukde 40 metr endedir qapinin onunde 42 pillekan vardir Boyuk Zefer Qapisi da deyilen Bolend Darvaza Ekber sahin Qucarat zeferinin serefine insa edilmisdir Fatehpur Fethipur Sikrinin diger mohtesem tikintileri Codh Bai sarayi ve s binalardir Hindistanda en meshur memarlardan biri Ekber Fethulla Sirazinin rehberliyi altinda Aqra ve Futehpur Sikride guclu suqaldirici sistem insa edilmisdir Fatehpur Sikri seheri qisa muddetde paytaxt olsa da Ekber sahin oz qerari ile bir muddet sonra paytaxt yeniden Delhi seherine kocurulmusdur Hemcinin baxCistiyyeIstinadlarBell A Fatehpur Sikri brit ing Encyclopaedia BritannicaEncyclopaedia Britannica Inc 1768 Geographic coordinates of Fatehpur Sikri India Current Local Time in Fatehpur Sikri Uttar Pradesh India Fatehpur Sikri Population Census 2011 ehalinin siyahiyaalinmasi Fatehpur Sikri Pincode Eliyev Ayvazali B F Hindistanin etnoqrafiyasi maddi medeniyyet I Bakiː Elm ve tehsil 2017 s 166