Farrapus müharibəsi (port. Guerra dos Farrapos) və ya Farropus çevrilişi — Braziliya imperiyasının Rio-Qrandi-du-Sul və Santa-Katarina ərazilərində 1835 19 sentyabrdan 1845 1 marta qədər olan dövrdə imperia qüvvələri ilə respulikaçılar arasında baş verir.
Farrapus müharibəsi | |||
---|---|---|---|
Tarix | 19 sentyabr 1836 - 1 mart 1845 | ||
Yeri | Rio-Qrandi-du-Sul və Santa-Katarina vilayətləri | ||
Nəticəsi | Üsyançıların məğlubiyyəti | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hərəkatın əsas qüvvələri
Hərəkətin əsas qüvvəsi müzdla işləyən çobanlar idi. Hərakatveriçi qüvvənin əsasını ticari burjuaziya, maldarlıqla məşqul olan şəxslər və hökumətdən narazı siyasətçilər təşkil edirdi ki, olarda muxtariyyat almaq niyyətində idilər. Hərəkatın təşkilatçısı italiyalı immiqrant Tito Libio Dzambekkeri idi. «Respublikalı» qəzeti inqilabçıların əsas mətbu orqanı kimi fəaliyyət göstərirdi. Respublikaçılar imperiyanın və quldarlığın düşməni idilər. Bentu Qonsalbis da Silva hərakat qüvvələrini komandanı seçilir.
Müharibə
20 sentyabr 1835-ci ildə Riu-Qrandi-du-Sul vilayyətinin paytaxtı Portu-Aleqri tutulur. Bir müddət sonra üsyançılar villayətın içərilərinə doğru irəliləyir. 11 sentyabr 1836-cı ildə Riu-Qrandi Respublikası yaradılması elan edilir. Tanınmayan dövlətin paytaxtı Piratin olur. Ölkənin prezidenti Bentu Don Salvis seçilsədə onun əsir düşməsi ilə vitse prezident Qamıs Jardin müvvəqəti bu vəzifəni yerinə yetirməli olur. Riu Qrandi respublikasında təkcə braziliyalılar deyil həmcinin inqilabçı argentinalı və uruqvaylilar və başqa ölkələrdən gələnlərdə vardı. Onlardan Cüzeppe Qaribaldi 1839-cu ildə respublikaya gələrək donanmaya başçılıq etmişdir.
Juliana Respublikası
Ordu 1839-cu ildə Santa Katarina bölgəsinə daxil olan üsyançılar Laquna şəhərini tutur və sonradan 24iyulda Julian Respublikasının paytaxtı elan edilir. Ancaq dövlət yalnız 4 ay yaşa bilir. 15 noyabrda imperiya qüvvələri şəhəri tutur. Buna baxmayaraq üsyançılar hələdə Riu Qandi de Sulda möhkəmlənmişdilər.
Müharibənin sonu
1842-ci ildən üsyançıların vəziyyəti getdikcə pisləşir. Hakimiyyət qüvvələri Santa-Lusidə üsyançılara ağır zərbə vurur. 1843-ci ildə Bentu Qonsalvis prezident vəzifəsindən istefa verir. Onun əvəzinə Qomis Jardin olur. Respublikada imperiya ilə sülh danışıqlar aparma tərəfdarları getdikcə artır. Bundan sonra iki tərəf danışıqlara başlayır. 1 mart 1845-ci ildə imperiya ilə respublika tərəfdarları arasında «qarşılıqlı anlaşma aktı» imzalanır. Nəticəsi Riu-Qrandi Respublikasının qəbul etdiyi bütün qanunlar ləğv edilir. Əvəzində bölgə rəhbərliyinə prezident seçmə hüququ verilir, quldarlıq bərpa edilir. Bunula belə yenidən qul olanlar artıq dövlət qulu statsu alır.
Nəticə
Requn idarə üsulu demək olar ki tam çökür, Droqu Antoniy Feyro 1837-ci ildə istefa verməli olur. İmperator II Pedro hakimiyyəti tam ələ alır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Farrapus muharibesi port Guerra dos Farrapos ve ya Farropus cevrilisi Braziliya imperiyasinin Rio Qrandi du Sul ve Santa Katarina erazilerinde 1835 19 sentyabrdan 1845 1 marta qeder olan dovrde imperia quvveleri ile respulikacilar arasinda bas verir Farrapus muharibesiTarix 19 sentyabr 1836 1 mart 1845Yeri Rio Qrandi du Sul ve Santa Katarina vilayetleriNeticesi Usyancilarin meglubiyyetiMunaqise terefleriRiu Qrandi Respublikasi Julian Respublikasi Italiyali inqilabcilar Braziliya imperiyasiKomandan lar Bentu Qonsalvis Antonio di Soza Netu David Kanabarru Cuzeppe Qaribaldi Luis Alvis di Lima Silva Manuel Markis di SozaTereflerin quvvesi40 000 60 000 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHerekatin esas quvveleriHereketin esas quvvesi muzdla isleyen cobanlar idi Herakatverici quvvenin esasini ticari burjuaziya maldarliqla mesqul olan sexsler ve hokumetden narazi siyasetciler teskil edirdi ki olarda muxtariyyat almaq niyyetinde idiler Herekatin teskilatcisi italiyali immiqrant Tito Libio Dzambekkeri idi Respublikali qezeti inqilabcilarin esas metbu orqani kimi fealiyyet gosterirdi Respublikacilar imperiyanin ve quldarligin dusmeni idiler Bentu Qonsalbis da Silva herakat quvvelerini komandani secilir MuharibeFanfa doyusu 20 sentyabr 1835 ci ilde Riu Qrandi du Sul vilayyetinin paytaxti Portu Aleqri tutulur Bir muddet sonra usyancilar villayetin icerilerine dogru irelileyir 11 sentyabr 1836 ci ilde Riu Qrandi Respublikasi yaradilmasi elan edilir Taninmayan dovletin paytaxti Piratin olur Olkenin prezidenti Bentu Don Salvis secilsede onun esir dusmesi ile vitse prezident Qamis Jardin muvveqeti bu vezifeni yerine yetirmeli olur Riu Qrandi respublikasinda tekce braziliyalilar deyil hemcinin inqilabci argentinali ve uruqvaylilar ve basqa olkelerden gelenlerde vardi Onlardan Cuzeppe Qaribaldi 1839 cu ilde respublikaya gelerek donanmaya basciliq etmisdir Juliana RespublikasiOrdu 1839 cu ilde Santa Katarina bolgesine daxil olan usyancilar Laquna seherini tutur ve sonradan 24iyulda Julian Respublikasinin paytaxti elan edilir Ancaq dovlet yalniz 4 ay yasa bilir 15 noyabrda imperiya quvveleri seheri tutur Buna baxmayaraq usyancilar helede Riu Qandi de Sulda mohkemlenmisdiler Muharibenin sonu1842 ci ilden usyancilarin veziyyeti getdikce pislesir Hakimiyyet quvveleri Santa Luside usyancilara agir zerbe vurur 1843 ci ilde Bentu Qonsalvis prezident vezifesinden istefa verir Onun evezine Qomis Jardin olur Respublikada imperiya ile sulh danisiqlar aparma terefdarlari getdikce artir Bundan sonra iki teref danisiqlara baslayir 1 mart 1845 ci ilde imperiya ile respublika terefdarlari arasinda qarsiliqli anlasma akti imzalanir Neticesi Riu Qrandi Respublikasinin qebul etdiyi butun qanunlar legv edilir Evezinde bolge rehberliyine prezident secme huququ verilir quldarliq berpa edilir Bunula bele yeniden qul olanlar artiq dovlet qulu statsu alir NeticeRequn idare usulu demek olar ki tam cokur Droqu Antoniy Feyro 1837 ci ilde istefa vermeli olur Imperator II Pedro hakimiyyeti tam ele alir Istinadlar