Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Fahişəlik ödəniş müqabilində, yəni şəxsi simpatiyaya, istəyə əsaslanmadan təsadüfi, nikahdankənar mütəmadi cinsi münasibətlərə girmədir. Fahişəliyin səciyyəvi əlamətləri müxtəlif müştərilərlə cinsi münasibətlərin mütəmadiliyi, ödəniş barədə qabaqcadan razılığın əldə edilməsidir. Bu cinayət obyektiv cəhətdən zor tətbiq etməklə və ya zor tətbiq etmək hədəsi ilə, şantajla, əmlakı məhv edilməklə və ya zədələməklə, aldatmaqla, gəlir və ya digər fayda əldə etmək məqsədilə fahişəliyə cəlb etmədə ifadə olunur. Fahişəliyə cəlbetmə ən azı bir şəxsi fahişəliklə məşğul olmağa təhrik edən istənilən hərəkətdir. Fahişəliyə cəlbetmə zərərçəkmişin öz bədənini mütəmadi olaraq satmağa vadar edilməsində, məcbur və təhrik edilməsində, habelə buna tam razı olan şəxsin öz bədənini mütəmadi satmağa yönəldilmə sində ifadə olunur. Qeyd etmək lazımdır ki, mütəmadilik əməlin fahişəlik kimi tövsif olunmasına təsir göstərmir, ödəniş müqabilində cinsi münasibətlərə bircə dəfə də olsun cəlbetmə fahişəliyə cəlb etmənin tərkibini yaradır. Cəlbetmə müxtəlif formalarda ola bilər:
- zorakılıqla, yaxud zorakılıq olmadan;
- zorakı olmayan üsullar (dilə tutma, vəd etmə, məsləhət vermə, şirnikləndirmə və s.) yalnız yetkinlik yaşına çatmayanları fahişəliyə cəlbetmə hüquqi əhəmiyyətə malik olur və bu zaman konkret cinayət əməli kimi tövsif olunur. Burada hər hansı bir şəxsə, hətta həmin şəxsin razılığı ilə fahişəlik məqsədilə vasitəçilik etmə, onu fahişəliyə sövq etmə, yoldan çıxarma, hər hansı bir şəxsin, hətta həmin şəxsin razılığı ilə fahişəliyini istismar etmə kimi hərəkətlər də zorakı olmayan üsullarla törədilən hərəkətlər hesab olunur. Zor tətbiqetmə zərərçəkmişin iradəsindən kənar, yaxud bunun əleyhinə olaraq fiziki təsir göstərilməsidir
- zor tətbiqetmənin nəticələrinə azadlığı məhdudlaşdırma, fiziki əzab vermə, zərərçəkmişin sağlamlığına yüngül, az ağır və ağır zərər vurma aid ola bilər. Zor tətbiq etməklə hədələmə insanın psixikasına, onun iradəsindən kənar, yaxud iradəsi əleyhinə olaraq hüquqazidd təsir etmədir. Hədə şifahi, yazılı hərəkətlərin və jestlərin köməyi ilə müəyyən predmetləri nümayiş etdirməklə ola bilər. Hədənin intensivlik dərəcəsi əhəmiyyət kəsb etmir, lakin bütün hallarda hədə həqiqi və real olmalıdır.
Fahişəliyə cəlbetmə üsulu kimi şantaj zərərçəkmişi rüsvay və ya ifşa edəcək məlumatların maraqlı şəxslərə, məsələn, valideynlərə, qonşulara, iş yoldaşlarına, ailə üzvlərinə, dövlət orqanlarına və ya digər təşkilatlara çatdırılması ilə hədələmədə ifadə olunur. Bu, fiziki zor tətbiq etməyə, belə zor tətbiq etməklə hədələməyə, şantaja, əmlakı məhvetmə və ya zədələməyə aiddir. İstənilən fiziki və psixi zor təkcə fahişəliyə cəlb olunan şəxsə deyil, onun yaxınlarına da ünvanlana bilər. Burada şantaj hədəsi həm doğru faktlara, həm də uydurma və böhtanlara əsaslana bilər. Fahişəliyə cəlbetmə üsulu kimi aldatma zərərçəkmişin işə götürüləcəyinə, düşdüyü çətin vəziyyətdən çıxarılacağına vəd verilməsində və s. kimi hərəkətlərdə ifadə oluna bilər. Aldatma çox zaman törədilən hərəkətlərin bütün xarakterinə aiddir. Buna gələcəkdə nikah qurmağı vəd edərək digər şəxsi müəyyən insanla cinsi əlaqəyə girməklə dilə tutaraq razı salma aid edilə bilər. Burada cinsi əlaqə faktiki olaraq vasitəçilik edənin aldığı mükafata görə icra olunur. Gəlir və ya digər fayda əldə etmək məqsədi fahişəliyə cəlbetmənin əsas meyarıdır. Əməlin hansı üsulla həyata keçirilməsindən asılı olmayaraq, əsas məqsəd gəlir və ya digər fayda əldə etmək olur.
Tərkib elementləri
icraçı bir və ya bir neçə şəxsi seksual xarakter daşıyan hərəkətləri həyata keçirməyə məcbur edir və ya bunu etməyə cəlb edir. Seksual xarakterli hərəkətlər aşağıda göstərilən yollarla həyata keçirilir;
- güc tətbiq etməklə;
- güc tətbiqi ilə hədələməklə;
- məcburetmə üsulu ilə – bu üsul zorakılığa məruz qalma qorxusu, kobudluğa məruz qalma, qeyri-qanuni saxlanılma, psixoloji təzyiq və vəzifədən sui-istifadə edərək zorakılıq hərəkətləri formasında həyata keçirilir;
- şəraitin xarakterindən sui-istifadə etmə (məsələn, münaqişə şəraitindən, özbaşınalıqdan istifadə etmə);
- bir və ya bir neçə şəxsin razılığını ala bilməmək və ona qarşı zorakılıq hərəkətləri etmək (məsələn, lalın, karın);
- zərərçəkmişə cinsi yolla zor tətbiq edərək ona bir sıra bədən xəsarəti yetirmək;
- icraçı törətdiyi seksual xarakterli hərəkətlərlə bağlı maddi qazanc əldə edir və ya nəticədə maddi qazanc əldə etməyi gözləyir;
- əməl mülki şəxslərə qarşı genişmiqyaslı və sistematik hücum formasında olmalıdır;
- icraçı əməlin mülki şəxslərə qarşı törədilmiş genişmiqyaslı və sistematik hücumun tərkib hissəsi olduğunu əvvəlcədən bilir və bunu dərk edir;
- əməl dövlət siyasəti və ya planı çərçivəsində həyata keçirilir.
Cinayət kimi
- cinayətin subyekti bir və ya bir neçə şəxsə qarşı on ları əldə etmək yolu ilə, satmaqla, istifadəsinə imkan verməklə, onların mübadiləsini həyata keçirməklə, bir sözlə onları bu və ya digər üsullarla azadlıqdan məhrum etməklə şəxs üzərində sahiblik funksiyası nı yerinə yetirməlidir;
- azadlıqdan bu cür məhrumetmə əməyə və şəxsin istə yinə uyğun gəlməyən işə məcburetmə kimi baxılır;
- bu əməl öz xarakterinə görə qadın və uşaq alverini özündə əks etdirir;
- təqsirləndirilən şəxs bir və ya bir neçə şəxsi cinsi əlaqədə olmağa məcbur edir ki, bu da vətəndaşlara qarşı genişmiqyaslı və sistematik hücumun tərkib hissəsi kimi çıxış edir;
- cinayətin subyekti törətdiyi əməlin genişmiqyaslı və sistematik hücumun tərkib hissəsi olduğunu bilir və dərk edir, məqsədi isə onu ümumi hücumun bir hissəsinə çevirməkdir.
Yuxarıda qeyd olunmuşdu ki, zorlama insanlıq əleyhinə cinayət kimi Nürnberq və Tokio tribunallarının nizamnamələrində əks olunmamışdı. Məsələn, Tokio Tribunalı Koreya qadınlarını güclə kölə edilib yapon əsgərləri üçün fahişəliyə məcbur edilməsini aydınlaşdırmış və bunu zorlama kimi yox, fahişəliyə məcburetmə kimi müəyyən etmişdi. Avropa Şurası Nazirlər Komitəsi 30 aprel 2002-ci ildə üzv dövlətlər üçün qadınların zorakılıq hallarından qorunması haqqında Tövsiyə qəbul etmişdir. Tövsiyənin zorakılığa qarşı əlavə tədbirlər bölməsində göstərilir ki, münaqişə şəraitində və münaqişədən sonrakı şəraitdə zorakılığa qarşı tədbirlərin görülməsi üçün üzv dövlətlərə tövsiyə edilir ki, zorlama, köləlik, məcburi hamiləlik və məcburi sterilizasiya kimi cinsi zorakılıqların qarşısı alınmalıdır. Zorlama və fahişəliyə məcburetmə dinc şəraitdə mülki əhaliyə qarşı sistematik və ya genişmiqyaslı hücumun tərkib hissəsi kimi çıxış etdiyi halda insanlıq əleyhinə cinayət kimi, müharibə şəraitində baş verən zaman isə müharibə cinayətləri kimi tövsif olunmalıdır. Məsələn, Bosniya-Herseqovina Serb qüvvələri Bosniyanın şimalında işğal etdikləri şəhərdə sistematik olaraq 40 gənc müsəlman qadınını cinsi zorakılığa məruz qoymuşdular. Əsgərlər təxminən 1000 nəfər qadın, uşaq və qocanı 8 avtobusa yığaraq müxtəlif yerlərə, xüsusi təşkil edilmiş "etnik təmizləmə" yerlərinə, meşələrə, çay kənarlarına apararaq zorlayırdılar. Bu cinayətin icraçıları zorakılığa məruz qalanlara bildirmişdilər ki, onlar bu cinayəti könüllü olaraq yerinə yetirmirlər, bu, komandanlıq tərəfindən onlara verilmiş bir əmrdir . Məhz elə bu elementi nəzərə alaraq qeyd etmək lazımdır ki, serblər tərəfindən zorakılığın edilməsi müharibə cinayətlərinin tərkibini yaradır və bu, müharibə taktikasının prinsiplərindən biri hesab olunmalıdır.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Fahiselik odenis muqabilinde yeni sexsi simpatiyaya isteye esaslanmadan tesadufi nikahdankenar mutemadi cinsi munasibetlere girmedir Fahiseliyin seciyyevi elametleri muxtelif musterilerle cinsi munasibetlerin mutemadiliyi odenis barede qabaqcadan raziligin elde edilmesidir Bu cinayet obyektiv cehetden zor tetbiq etmekle ve ya zor tetbiq etmek hedesi ile santajla emlaki mehv edilmekle ve ya zedelemekle aldatmaqla gelir ve ya diger fayda elde etmek meqsedile fahiseliye celb etmede ifade olunur Fahiseliye celbetme en azi bir sexsi fahiselikle mesgul olmaga tehrik eden istenilen hereketdir Fahiseliye celbetme zerercekmisin oz bedenini mutemadi olaraq satmaga vadar edilmesinde mecbur ve tehrik edilmesinde habele buna tam razi olan sexsin oz bedenini mutemadi satmaga yoneldilme sinde ifade olunur Qeyd etmek lazimdir ki mutemadilik emelin fahiselik kimi tovsif olunmasina tesir gostermir odenis muqabilinde cinsi munasibetlere birce defe de olsun celbetme fahiseliye celb etmenin terkibini yaradir Celbetme muxtelif formalarda ola biler zorakiliqla yaxud zorakiliq olmadan zoraki olmayan usullar dile tutma ved etme meslehet verme sirniklendirme ve s yalniz yetkinlik yasina catmayanlari fahiseliye celbetme huquqi ehemiyyete malik olur ve bu zaman konkret cinayet emeli kimi tovsif olunur Burada her hansi bir sexse hetta hemin sexsin raziligi ile fahiselik meqsedile vasitecilik etme onu fahiseliye sovq etme yoldan cixarma her hansi bir sexsin hetta hemin sexsin raziligi ile fahiseliyini istismar etme kimi hereketler de zoraki olmayan usullarla toredilen hereketler hesab olunur Zor tetbiqetme zerercekmisin iradesinden kenar yaxud bunun eleyhine olaraq fiziki tesir gosterilmesidir zor tetbiqetmenin neticelerine azadligi mehdudlasdirma fiziki ezab verme zerercekmisin saglamligina yungul az agir ve agir zerer vurma aid ola biler Zor tetbiq etmekle hedeleme insanin psixikasina onun iradesinden kenar yaxud iradesi eleyhine olaraq huquqazidd tesir etmedir Hede sifahi yazili hereketlerin ve jestlerin komeyi ile mueyyen predmetleri numayis etdirmekle ola biler Hedenin intensivlik derecesi ehemiyyet kesb etmir lakin butun hallarda hede heqiqi ve real olmalidir Fahiseliye celbetme usulu kimi santaj zerercekmisi rusvay ve ya ifsa edecek melumatlarin maraqli sexslere meselen valideynlere qonsulara is yoldaslarina aile uzvlerine dovlet orqanlarina ve ya diger teskilatlara catdirilmasi ile hedelemede ifade olunur Bu fiziki zor tetbiq etmeye bele zor tetbiq etmekle hedelemeye santaja emlaki mehvetme ve ya zedelemeye aiddir Istenilen fiziki ve psixi zor tekce fahiseliye celb olunan sexse deyil onun yaxinlarina da unvanlana biler Burada santaj hedesi hem dogru faktlara hem de uydurma ve bohtanlara esaslana biler Fahiseliye celbetme usulu kimi aldatma zerercekmisin ise goturuleceyine dusduyu cetin veziyyetden cixarilacagina ved verilmesinde ve s kimi hereketlerde ifade oluna biler Aldatma cox zaman toredilen hereketlerin butun xarakterine aiddir Buna gelecekde nikah qurmagi ved ederek diger sexsi mueyyen insanla cinsi elaqeye girmekle dile tutaraq razi salma aid edile biler Burada cinsi elaqe faktiki olaraq vasitecilik edenin aldigi mukafata gore icra olunur Gelir ve ya diger fayda elde etmek meqsedi fahiseliye celbetmenin esas meyaridir Emelin hansi usulla heyata kecirilmesinden asili olmayaraq esas meqsed gelir ve ya diger fayda elde etmek olur Terkib elementleriicraci bir ve ya bir nece sexsi seksual xarakter dasiyan hereketleri heyata kecirmeye mecbur edir ve ya bunu etmeye celb edir Seksual xarakterli hereketler asagida gosterilen yollarla heyata kecirilir guc tetbiq etmekle guc tetbiqi ile hedelemekle mecburetme usulu ile bu usul zorakiliga meruz qalma qorxusu kobudluga meruz qalma qeyri qanuni saxlanilma psixoloji tezyiq ve vezifeden sui istifade ederek zorakiliq hereketleri formasinda heyata kecirilir seraitin xarakterinden sui istifade etme meselen munaqise seraitinden ozbasinaliqdan istifade etme bir ve ya bir nece sexsin raziligini ala bilmemek ve ona qarsi zorakiliq hereketleri etmek meselen lalin karin zerercekmise cinsi yolla zor tetbiq ederek ona bir sira beden xesareti yetirmek icraci toretdiyi seksual xarakterli hereketlerle bagli maddi qazanc elde edir ve ya neticede maddi qazanc elde etmeyi gozleyir emel mulki sexslere qarsi genismiqyasli ve sistematik hucum formasinda olmalidir icraci emelin mulki sexslere qarsi toredilmis genismiqyasli ve sistematik hucumun terkib hissesi oldugunu evvelceden bilir ve bunu derk edir emel dovlet siyaseti ve ya plani cercivesinde heyata kecirilir Cinayet kimicinayetin subyekti bir ve ya bir nece sexse qarsi on lari elde etmek yolu ile satmaqla istifadesine imkan vermekle onlarin mubadilesini heyata kecirmekle bir sozle onlari bu ve ya diger usullarla azadliqdan mehrum etmekle sexs uzerinde sahiblik funksiyasi ni yerine yetirmelidir azadliqdan bu cur mehrumetme emeye ve sexsin iste yine uygun gelmeyen ise mecburetme kimi baxilir bu emel oz xarakterine gore qadin ve usaq alverini ozunde eks etdirir teqsirlendirilen sexs bir ve ya bir nece sexsi cinsi elaqede olmaga mecbur edir ki bu da vetendaslara qarsi genismiqyasli ve sistematik hucumun terkib hissesi kimi cixis edir cinayetin subyekti toretdiyi emelin genismiqyasli ve sistematik hucumun terkib hissesi oldugunu bilir ve derk edir meqsedi ise onu umumi hucumun bir hissesine cevirmekdir Yuxarida qeyd olunmusdu ki zorlama insanliq eleyhine cinayet kimi Nurnberq ve Tokio tribunallarinin nizamnamelerinde eks olunmamisdi Meselen Tokio Tribunali Koreya qadinlarini gucle kole edilib yapon esgerleri ucun fahiseliye mecbur edilmesini aydinlasdirmis ve bunu zorlama kimi yox fahiseliye mecburetme kimi mueyyen etmisdi Avropa Surasi Nazirler Komitesi 30 aprel 2002 ci ilde uzv dovletler ucun qadinlarin zorakiliq hallarindan qorunmasi haqqinda Tovsiye qebul etmisdir Tovsiyenin zorakiliga qarsi elave tedbirler bolmesinde gosterilir ki munaqise seraitinde ve munaqiseden sonraki seraitde zorakiliga qarsi tedbirlerin gorulmesi ucun uzv dovletlere tovsiye edilir ki zorlama kolelik mecburi hamilelik ve mecburi sterilizasiya kimi cinsi zorakiliqlarin qarsisi alinmalidir Zorlama ve fahiseliye mecburetme dinc seraitde mulki ehaliye qarsi sistematik ve ya genismiqyasli hucumun terkib hissesi kimi cixis etdiyi halda insanliq eleyhine cinayet kimi muharibe seraitinde bas veren zaman ise muharibe cinayetleri kimi tovsif olunmalidir Meselen Bosniya Herseqovina Serb quvveleri Bosniyanin simalinda isgal etdikleri seherde sistematik olaraq 40 genc muselman qadinini cinsi zorakiliga meruz qoymusdular Esgerler texminen 1000 nefer qadin usaq ve qocani 8 avtobusa yigaraq muxtelif yerlere xususi teskil edilmis etnik temizleme yerlerine meselere cay kenarlarina apararaq zorlayirdilar Bu cinayetin icracilari zorakiliga meruz qalanlara bildirmisdiler ki onlar bu cinayeti konullu olaraq yerine yetirmirler bu komandanliq terefinden onlara verilmis bir emrdir Mehz ele bu elementi nezere alaraq qeyd etmek lazimdir ki serbler terefinden zorakiligin edilmesi muharibe cinayetlerinin terkibini yaradir ve bu muharibe taktikasinin prinsiplerinden biri hesab olunmalidir