Dimdikvari evkalipt (lat. Eucalyptus camaldulensis) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.
Dimdikvari evkalipt | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: ???: Dimdikvari evkalipt | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Təbii yayılması
Təbii halda Avstraliyada bitir. Aralıq dənizyanı ölkələrdə, tropik, subtropik və cənub-mülayim rayonlarda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 70 m-ə çatan iri gövdəli, həmişəyaşıl ağacdır. Vətənində hündürlüyü 100 m-ə qədər olur. Budaqları uzunsov, qabığı hamar, narıncı və ya çəhrayı-ağ, pulcuqları çatlayan, töküləndir. Cavan yarpaqları üzbəüz, göyümtül, ürəkvari, yumru və ya ellipsvari, uzunluğu 6-9 sm və eni 2,5-4 sm, oturaq və ya qısa saplaqlarda yerləşir. Orta yarpaqlar növbəli düzülüşlü, ellipsvari və ya uzunsov, yaşıl və ya göyümtül hissəlidir. İri yarpaqları növbəli düzülüşlü, ensiz və ya enli-neştərvari, saplaqlı, uzunluğu 12-22 sm, eni 8–15 mm, nazik, yaşıl, əsas damarlanması aydın görünür. Çiçəkləri 5-10 ədəd olmaqla çətirvari çıçək qrupunda, qoltuqda, üç rəngli, uzunluğu 3–8 mm olan ayaqcıqlarda yerləşir. Çiçək yatağının borucuğu uzanmış və ya təxminən qabşəkilli; tozluqları uzunsov və ya yumru, məsamələrlə açılır, şarşəkilli, iri vəziciklidir. İyun-avqust aylarında çiçəkləyir. Meyvələri təxminən oturaq, şarşəkilli və ya zəngvari, bəzən yumurtavari-kəsik, uzunluğu 7–8 mm, diametri 5–6 mm-dir.
Ekologiyası
Təbiətdə subalp zolağında, ağır, nəmişli, bəzən müvəqqəti bataqlaşmış torpaqlarda bitir, soyuğa qismən davamlı növdür.
Azərbaycanda yayılması
Qafqazda və Cənubi Qafqazın qərbində, Zaqatala, Lənkəran, Astara və digər subtropik zonalarda, eləcə də Bakıda yaşıllaşdırmada geniş istifadə edilir.
İstifadəsi
Tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür, tərkibində efir yağı vardır.
Ədəbiyyat
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dimdikvari evkalipt lat Eucalyptus camaldulensis mersinkimiler fesilesinin evkalipt cinsine aid bitki novu Dimdikvari evkaliptElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MersinciceklilerFesile MersinkimilerYarimfesile Triba Cins Evkalipt Dimdikvari evkaliptBeynelxalq elmi adiEucalyptus camaldulensis Dehnh Sekil axtarisiITIS 502465NCBI 34316EOL 301398Tebii yayilmasiTebii halda Avstraliyada bitir Araliq denizyani olkelerde tropik subtropik ve cenub mulayim rayonlarda yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 70 m e catan iri govdeli hemiseyasil agacdir Veteninde hundurluyu 100 m e qeder olur Budaqlari uzunsov qabigi hamar narinci ve ya cehrayi ag pulcuqlari catlayan tokulendir Cavan yarpaqlari uzbeuz goyumtul urekvari yumru ve ya ellipsvari uzunlugu 6 9 sm ve eni 2 5 4 sm oturaq ve ya qisa saplaqlarda yerlesir Orta yarpaqlar novbeli duzuluslu ellipsvari ve ya uzunsov yasil ve ya goyumtul hisselidir Iri yarpaqlari novbeli duzuluslu ensiz ve ya enli nestervari saplaqli uzunlugu 12 22 sm eni 8 15 mm nazik yasil esas damarlanmasi aydin gorunur Cicekleri 5 10 eded olmaqla cetirvari cicek qrupunda qoltuqda uc rengli uzunlugu 3 8 mm olan ayaqciqlarda yerlesir Cicek yataginin borucugu uzanmis ve ya texminen qabsekilli tozluqlari uzunsov ve ya yumru mesamelerle acilir sarsekilli iri veziciklidir Iyun avqust aylarinda cicekleyir Meyveleri texminen oturaq sarsekilli ve ya zengvari bezen yumurtavari kesik uzunlugu 7 8 mm diametri 5 6 mm dir EkologiyasiTebietde subalp zolaginda agir nemisli bezen muveqqeti bataqlasmis torpaqlarda bitir soyuga qismen davamli novdur Azerbaycanda yayilmasiQafqazda ve Cenubi Qafqazin qerbinde Zaqatala Lenkeran Astara ve diger subtropik zonalarda elece de Bakida yasillasdirmada genis istifade edilir IstifadesiTek ve qrup ekinlerinde istifadesi meqsedyonludur terkibinde efir yagi vardir EdebiyyatTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh