Eskimos mətbəxi — qədim sivilizasiyaya malik olan Eskimosların milli yeməkləri.Eskimos mətbəxtini, dünyanın digər mətbəxtlərindən fərqləndirən ən önəmli cəhət bəzi yeməklərin çiy yeyilməsidir.
İnyupik mətbəxi
İnyupiklər avropalılarla qarşılaşmamışdan əvvəl öz mətbəxləri heç bir təsirə məruz qalmadan formalaşırdı. İnyupiklərin mətbəxində ən önəmli məmulat ətdir.Onlar əti niqipiaq yəni əsil yemək adlandırırlar (niqi 'yemək' + piaq 'əsil'). Eskimoslar bəzən yeməklərini çiy formada yeyirlər, bunun əsas səbəblərindən biri isə Eskimosların ulu nəsillərinin bir müddət od əldə edə bilməmələri və beləliklə, bəzi hallarda əti çiy yeməyə öyrəşmələridir.
- Maktak: Çiy formada yeyilən balina ətidir.Ətin üzərində mütləq balina yağı olur.Çiy formada yeyilməsinin əsas səbəbi, ətdə çoxlu vitaminlərin olması göstərilir.Eskimoslar vitaminli qidaları çox sevirlər.Yemək hazır olduqda Uunaalik adlanır.
- Quaq: Dondurulmuş formada yeyilən ət və ya balıq.Əsasən ovçuların səhər yeməyi olaraq istifadə edilir.Digər Eskimos xalqlarının dillərində nunavut inuktitut və ya nunavik inuttitut adlanır.
- Uiḷaq : Qurudulmuş ət.
- Mikigaq : Balina əti.Maktakın ət maşınından çəkilmiş forması.
- Igamaaqłuk : Fok yağında qızartılan qismən qurudulmuş ət.
- Igaapiaq : Qazanda qaynadılmaqla hazırlanan ət xörəyi.
- Akutuq : Əridilmiş maral yağı ilə nazik formada kəsilmiş maral ətinin birlikdə, eyni qabda qatışdırılmasından alınan yemək. Mövsümə görə yeməyə bəzi əlavələr etmək olar. Akutuq bəzən məşhur olan eskimos dondurması mənasında da işlənir.
Yupik mətbəxti
Şirniyyatlar-Qecirniirutet
- Akutaq
- Quagciq
- Qerpertaq
- Mak'aq
- Anllelget
- Ikiitulek
- Kemlek
- Tenguggluk
- Qanikcalek
- Tunulek
- Uqiinaq
Sibir Yupiklərinin mətbəxti
Sibir Yupikləri əsasən dəniz məhsulları ilə qidalanırlar.Ov zamanı əldə olunan Pərayaqlılar, balina, Morjlar kimi dəniz heyvanlarının ətləri qurudulur.Bəzi heyvanların ətləri çiy formada yeyilir ki, bu da ən çox balinaya aiddir.Səbəbi isə balinaın dərisində və ətində olan vitaminlərdir.Eskimoslar bəzən yosunları yeyirlər.Eskimoslar həmişə yüksək kalorili və proteyinli yeməkləri yeməyə önəm verirlər.Eskimoslar əsasən əti yaz-yay aylarında qurudur, daha sərt keçən qışda isə yerin altına basdırmaqla onun keyfiyyətini bir neçə aya kimi uzadırlar.
İstinadlar
- . 2016-10-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-08-04.
- . 2007-08-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-08-04.
- Nobmann ED, Ebbesson SO, White RG, Schraer CD, Lanier AP, Bulkow LR. (1998) 2016-09-23 at the Wayback Machine, Dietary intakes among Siberian Yupiks of Alaska and implications for cardiovascular disease, Int J Circumpolar Health. 1998 Jan;57(1):4-17
- David O. Carpenter et all. (2005)[ölü keçid], Polychlrorinated Biphenyls in Serum of the Siberian Yupik People from St. Lawrence Island, Alaska, Int J Circumpolar Health 2005; 64(4):322-335.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eskimos metbexi qedim sivilizasiyaya malik olan Eskimoslarin milli yemekleri Eskimos metbextini dunyanin diger metbextlerinden ferqlendiren en onemli cehet bezi yemeklerin ciy yeyilmesidir Yagli deri alti layiyla birlikde balina derisi ciy olaraq yeyilir UnaaqInyupik metbexiInyupikler avropalilarla qarsilasmamisdan evvel oz metbexleri hec bir tesire meruz qalmadan formalasirdi Inyupiklerin metbexinde en onemli memulat etdir Onlar eti niqipiaq yeni esil yemek adlandirirlar niqi yemek piaq esil Eskimoslar bezen yemeklerini ciy formada yeyirler bunun esas sebeblerinden biri ise Eskimoslarin ulu nesillerinin bir muddet od elde ede bilmemeleri ve belelikle bezi hallarda eti ciy yemeye oyresmeleridir Umumi metbex Nome 1916Maktak Piy qati ve yagi ile birlikde balina eti Maktak Ciy formada yeyilen balina etidir Etin uzerinde mutleq balina yagi olur Ciy formada yeyilmesinin esas sebebi etde coxlu vitaminlerin olmasi gosterilir Eskimoslar vitaminli qidalari cox sevirler Yemek hazir olduqda Uunaalik adlanir Quaq Dondurulmus formada yeyilen et ve ya baliq Esasen ovcularin seher yemeyi olaraq istifade edilir Diger Eskimos xalqlarinin dillerinde nunavut inuktitut ve ya nunavik inuttitut adlanir Uiḷaq Qurudulmus et Mikigaq Balina eti Maktakin et masinindan cekilmis formasi Igamaaqluk Fok yaginda qizartilan qismen qurudulmus et Igaapiaq Qazanda qaynadilmaqla hazirlanan et xoreyi Akutuq Eridilmis maral yagi ile nazik formada kesilmis maral etinin birlikde eyni qabda qatisdirilmasindan alinan yemek Movsume gore yemeye bezi elaveler etmek olar Akutuq bezen meshur olan eskimos dondurmasi menasinda da islenir Yupik metbextiSirniyyatlar Qecirniirutet Akutaq Quagciq Qerpertaq Mak aq Anllelget Ikiitulek Kemlek Tenguggluk Qanikcalek Tunulek UqiinaqSibir Yupiklerinin metbextiSibir Yupikleri esasen deniz mehsullari ile qidalanirlar Ov zamani elde olunan Perayaqlilar balina Morjlar kimi deniz heyvanlarinin etleri qurudulur Bezi heyvanlarin etleri ciy formada yeyilir ki bu da en cox balinaya aiddir Sebebi ise balinain derisinde ve etinde olan vitaminlerdir Eskimoslar bezen yosunlari yeyirler Eskimoslar hemise yuksek kalorili ve proteyinli yemekleri yemeye onem verirler Eskimoslar esasen eti yaz yay aylarinda qurudur daha sert kecen qisda ise yerin altina basdirmaqla onun keyfiyyetini bir nece aya kimi uzadirlar Istinadlar 2016 10 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 08 04 2007 08 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 08 04 Nobmann ED Ebbesson SO White RG Schraer CD Lanier AP Bulkow LR 1998 2016 09 23 at the Wayback Machine Dietary intakes among Siberian Yupiks of Alaska and implications for cardiovascular disease Int J Circumpolar Health 1998 Jan 57 1 4 17 David O Carpenter et all 2005 olu kecid Polychlrorinated Biphenyls in Serum of the Siberian Yupik People from St Lawrence Island Alaska Int J Circumpolar Health 2005 64 4 322 335