Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Erməni muflonu (erm. Հայկական մուֆլոն, haykakan muflon; fars. گوسفند وحشی ارمنی) və ya digər adları ilə Erməni qoyunu, Erməni vəhşi qoyunu, Erməni vəhşi qoyunu və ya Transqafqaz qoyunu (Ovis orientalis gmelini) — İran, Ermənistan və Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsində endemik və təhlükədə olan məməli növü.
Erməni muflonu | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Erməni muflonu | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Terminologiya
Erməni muflonu ilk dəfə 1840-cı ildə Edvard Blit tərəfindən təsvir olunmuşdur. O, bu canlını 1774-cü ildə Samuel Qotlib Qmelin tərəfindən təsnif olunan Şərq qoyunu ilə eyniləşdirmişdir.
Yayılması və sayı
Erməni muflonuna şimal-qərbdə rast gəlinir. Erməni muflonları 1896 və 1906-cı illərdə Urmiya gölündəki Kobudan adasından Azərbaycandakı qubernatorlardan biri tərəfindən köçürülmüşdür.1970-ci illərdə isə bu adadakı sayıları azalmışdır. 1970-ci ildə adada 3.500 muflon yaşadığı halda, 1973-cü ildə sayıları 1.000 olmuşdur. 2004-cü ildə isə İranın Zəncan ostanında Anguran Qoruma bölgəsində 1.658 erməni muflonu sayılmışdır. 2009-cu ilə olan məlumata görə Ermənistanda 200 muflon yaşayır.
Ermənistanda isə cənubda yerləşən Sünik mərzində rast gəlinir. (Daha az sayıda isə Ararat və Vayoc dzor mərzlərində)
Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikasında isə sayılarının 200-300 olduğu güman olunur.
Yaşadığı mühit
Bu canlı əsasən orta və yüksək hündürlüklərdəki açıq sərt ərazilərdə, oval və dağlıq çöllərdə, qayalıq yarımsəhralarda, ot örtüklü yamaclarda və çəmənliklərdə yaşamağı sevir.
Yayı 6.000 metrə qədər hündülükdə, düz uzunmüddətli qarın aşağısında keçirirlər. Qışda onlar aşağı düşür və vadilərə qədər gələ bilərlər.
Onlar kiçik və ya da böyük sürülər şəklində yaşayırlar. Yayda qoca erkəklər tək yaşayır və ya ayrılmış qruplara qoşulur. 18 ilə qədər yaşaya bilərlər.
Qoruma tədbirləri
Erməni muflonu SSRİ Qırmızı kitabının I kateqoriyasında verilmişdi. Ermənistanda 1936-cı ildən ovlanması qadağan edilmişdir. 2011-ci ilə kimi Ermənistanda ovlanması 3 milyon dram (8.000 dollar) cəriməyə səbəb olurdu.
İranda ovlanması sentyabr-fevral ayları arasında qoruqların xaricində ancaq xüsusi icazə ilə mümkündür. Qoruqların daxilində ev heyvanlarının otlamasına sərt şəkildə nəzarət olunur.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2018-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- https://ia902704.us.archive.org/12/items/ArmenianWildSheepInIran1977/yerevantsi.pdf
- "Arxivlənmiş surət". 2016-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- https://archive.org/details/mammalsofsovietu11988gept
- . 2014-04-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- https://archive.org/details/bub_gb_X5AaAAAAYAAJ
- "Arxivlənmiş surət". 2015-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- https://ia902705.us.archive.org/10/items/CaucasusThreatenedSpecies/cepf_book.pdf
- . 2017-01-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-28.
- . 2018-03-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Ermeni muflonu erm Հայկական մուֆլոն haykakan muflon fars گوسفند وحشی ارمنی ve ya diger adlari ile Ermeni qoyunu Ermeni vehsi qoyunu Ermeni vehsi qoyunu ve ya Transqafqaz qoyunu Ovis orientalis gmelini Iran Ermenistan ve Azerbaycanin Naxcivan bolgesinde endemik ve tehlukede olan memeli novu Ermeni muflonuElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Ermeni muflonuBeynelxalq elmi adiOvis gmelini gmelini Edward Blyth 1841Sekil axtarisiNCBI 509052EOL 4447660TerminologiyaO o gmelini 2012 ci ilde Ermenistan markasinda Ermeni muflonu ilk defe 1840 ci ilde Edvard Blit terefinden tesvir olunmusdur O bu canlini 1774 cu ilde Samuel Qotlib Qmelin terefinden tesnif olunan Serq qoyunu ile eynilesdirmisdir Yayilmasi ve sayiErmeni muflonuna simal qerbde rast gelinir Ermeni muflonlari 1896 ve 1906 ci illerde Urmiya golundeki Kobudan adasindan Azerbaycandaki qubernatorlardan biri terefinden kocurulmusdur 1970 ci illerde ise bu adadaki sayilari azalmisdir 1970 ci ilde adada 3 500 muflon yasadigi halda 1973 cu ilde sayilari 1 000 olmusdur 2004 cu ilde ise Iranin Zencan ostaninda Anguran Qoruma bolgesinde 1 658 ermeni muflonu sayilmisdir 2009 cu ile olan melumata gore Ermenistanda 200 muflon yasayir Ermenistanda ise cenubda yerlesen Sunik merzinde rast gelinir Daha az sayida ise Ararat ve Vayoc dzor merzlerinde Azerbaycanin Naxcivan Muxtar Respublikasinda ise sayilarinin 200 300 oldugu guman olunur Yasadigi muhitBu canli esasen orta ve yuksek hundurluklerdeki aciq sert erazilerde oval ve dagliq collerde qayaliq yarimsehralarda ot ortuklu yamaclarda ve cemenliklerde yasamagi sevir Yayi 6 000 metre qeder hundulukde duz uzunmuddetli qarin asagisinda kecirirler Qisda onlar asagi dusur ve vadilere qeder gele bilerler Onlar kicik ve ya da boyuk suruler seklinde yasayirlar Yayda qoca erkekler tek yasayir ve ya ayrilmis qruplara qosulur 18 ile qeder yasaya bilerler Qoruma tedbirleriErmeni muflonu SSRI Qirmizi kitabinin I kateqoriyasinda verilmisdi Ermenistanda 1936 ci ilden ovlanmasi qadagan edilmisdir 2011 ci ile kimi Ermenistanda ovlanmasi 3 milyon dram 8 000 dollar cerimeye sebeb olurdu Iranda ovlanmasi sentyabr fevral aylari arasinda qoruqlarin xaricinde ancaq xususi icaze ile mumkundur Qoruqlarin daxilinde ev heyvanlarinin otlamasina sert sekilde nezaret olunur Istinadlar Arxivlenmis suret 2018 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 https ia902704 us archive org 12 items ArmenianWildSheepInIran1977 yerevantsi pdf Arxivlenmis suret 2016 04 09 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 Arxivlenmis suret 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 https archive org details mammalsofsovietu11988gept 2014 04 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 28 Arxivlenmis suret 2015 03 22 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 https archive org details bub gb X5AaAAAAYAAJ Arxivlenmis suret 2015 03 22 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 Arxivlenmis suret 2018 03 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 Arxivlenmis suret 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 28 https ia902705 us archive org 10 items CaucasusThreatenedSpecies cepf book pdf 2017 01 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 28 2018 03 31 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 03 28