Erməni Beli müharibəsi, Osmanlı ilə Bizans imperiyası arasında baş vermiş olan müharibədir.
Erməni Beli müharibəsi | |||
---|---|---|---|
Bizans-Osmanlı müharibələri | |||
Tarix | 1282 və ya 1283 | ||
Yeri | Həmzəbəy, İnəgöl, Erməni Beli ərazisi | ||
Nəticəsi | Bizans qəti bir nəticə əldə edə bilmədi. I Osman İnəgöl qalasının ələ keçirilməsinin vacibliyini başa düşdü | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Arxa plan
Qayı tayfası Ərtoğrul Qazinin hakimiyyəti altında Söyüd və Domaniç ərazilərində yaşayırdı. Bu dövrdə xüsusilə Biləcik Təkfuru ilə çox yaxşı əlaqələr yaradılmışdı. Bu yaxşı münasibətlər Ərtoğrul Qazinin 1281-ci ildəki ölümündən sonra Qayı tayfasının başçısı olmuş olan Osman Qazinin dövründə də davam etdirilmişdir. Qayılar qışda Söyüddə, yayda isə Domaniçdə yaşayırdılar. Yayda Söyüddən Domaniçə gedərkən qiymətli və ağır əşyalarını Biləcik Təkfuruna əmanət etdilər. Müqaviləyə əsasən, bu əşyaları qadınlar və silahsız gənclər qoyurdular. Bunun müqabilində Təkfura hədiyyələr verilirdi. Bu səfərlər zamanı Qayı tayfasının düşməni olan İnəgöl Təkfuru onların yollarını kəsir, insanların əşyalarına və heyvanlarına ziyan vururdu. Bununla da qalmayıb, digər təkfurları da Osman Qaziyə qarşı müharibəyə təhrik edirdi.
Müharibə
Osman bəy bəy olduqdan sonra birinci iş olaraq 1284-cü ildə 120-yə yaxın süvarisi ilə bərabər İnəgöl düzənliyinin şimalında yerləşən və o illərdə “Cəbəl-i Ərməniyyə” adı ilə tanınan Əxi dağının ətrafında yoxlama (kəşfiyyat) səfərinə çıxmışdır. Osman bəyin təşkil edəcəyi bu kəşfiyyat səfərini eşidən İnəgöl Təkfuru Nikola, Osmanlı mənbələrində “Erməni-Beli” adlandırılan müasir Həmzəbəy boğazında yerləşən, Dəlikli Qayanın ətrafında onun üçün pusqu qurmuşdur. Pusqudan xilas olmaq üçün ərazidə baş vermiş olan ilk qarşıdurma zamanı Osman bəyin böyük qardaşı olan Savcı bəyin oğlu Bayhoca vəfat etmişdir. Qayı qoşunu müvəffəqiyyətli hücumla düşmən mühasirəsini yararaq qaçmağa nail olmuş və düşməni öz ölüləri və yaralıları ilə baş-başa buraxmışdır.
Müharibədən sonra
Erməni Beli hücumu və Bayhocanın öldürülməsindən sonra Samsa çavuş, İnəgöl təkfuru Nikolaya yerinə göstərmək və onu zərərsizləşdirmək üçün Bakacak təpəsinin yaxınlığında yerləşən Qara Təkin qalasının ona verilməsini xahiş etmişdirsə də, Osman bəy müəyyənləşdirmiş olduğu strategiyaya müvafiq olaraq onun bu təklifini qəbul etməmişdir. Bizans ordusu döyüşdən heç bir nəticə ala bilməmişdir. Erməni Beli hücumu və Bayhocanın ölümü İnəgölün alınması istiqamətində atılmış olan ilk addımlardan biri olmuşdur. Bu müharibə Osmanlı imperiyasının yaradılmasından əvvəlki ilk müharibə olmuşdur.
İstinadlar
- "İNEGÖL ÜZERİNE TARİHİ SOHBETLER (5)". 4 mart 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 5 noyabr 2014.
- . 7 sentyabr 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 aprel 2013. (#invalid_param_val)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ermeni Beli muharibesi Osmanli ile Bizans imperiyasi arasinda bas vermis olan muharibedir Ermeni Beli muharibesiBizans Osmanli muharibeleriTarix 1282 ve ya 1283Yeri Hemzebey Inegol Ermeni Beli erazisiNeticesi Bizans qeti bir netice elde ede bilmedi I Osman Inegol qalasinin ele kecirilmesinin vacibliyini basa dusduMunaqise terefleriBizans imperiyasi Inegol tekfurlugu Qayi boyuKomandan lar Aya Nikola I OsmanArxa planQayi tayfasi Ertogrul Qazinin hakimiyyeti altinda Soyud ve Domanic erazilerinde yasayirdi Bu dovrde xususile Bilecik Tekfuru ile cox yaxsi elaqeler yaradilmisdi Bu yaxsi munasibetler Ertogrul Qazinin 1281 ci ildeki olumunden sonra Qayi tayfasinin bascisi olmus olan Osman Qazinin dovrunde de davam etdirilmisdir Qayilar qisda Soyudde yayda ise Domanicde yasayirdilar Yayda Soyudden Domanice gederken qiymetli ve agir esyalarini Bilecik Tekfuruna emanet etdiler Muqavileye esasen bu esyalari qadinlar ve silahsiz gencler qoyurdular Bunun muqabilinde Tekfura hediyyeler verilirdi Bu seferler zamani Qayi tayfasinin dusmeni olan Inegol Tekfuru onlarin yollarini kesir insanlarin esyalarina ve heyvanlarina ziyan vururdu Bununla da qalmayib diger tekfurlari da Osman Qaziye qarsi muharibeye tehrik edirdi MuharibeOsman bey bey olduqdan sonra birinci is olaraq 1284 cu ilde 120 ye yaxin suvarisi ile beraber Inegol duzenliyinin simalinda yerlesen ve o illerde Cebel i Ermeniyye adi ile taninan Exi daginin etrafinda yoxlama kesfiyyat seferine cixmisdir Osman beyin teskil edeceyi bu kesfiyyat seferini esiden Inegol Tekfuru Nikola Osmanli menbelerinde Ermeni Beli adlandirilan muasir Hemzebey bogazinda yerlesen Delikli Qayanin etrafinda onun ucun pusqu qurmusdur Pusqudan xilas olmaq ucun erazide bas vermis olan ilk qarsidurma zamani Osman beyin boyuk qardasi olan Savci beyin oglu Bayhoca vefat etmisdir Qayi qosunu muveffeqiyyetli hucumla dusmen muhasiresini yararaq qacmaga nail olmus ve dusmeni oz oluleri ve yaralilari ile bas basa buraxmisdir Muharibeden sonraErmeni Beli hucumu ve Bayhocanin oldurulmesinden sonra Samsa cavus Inegol tekfuru Nikolaya yerine gostermek ve onu zerersizlesdirmek ucun Bakacak tepesinin yaxinliginda yerlesen Qara Tekin qalasinin ona verilmesini xahis etmisdirse de Osman bey mueyyenlesdirmis oldugu strategiyaya muvafiq olaraq onun bu teklifini qebul etmemisdir Bizans ordusu doyusden hec bir netice ala bilmemisdir Ermeni Beli hucumu ve Bayhocanin olumu Inegolun alinmasi istiqametinde atilmis olan ilk addimlardan biri olmusdur Bu muharibe Osmanli imperiyasinin yaradilmasindan evvelki ilk muharibe olmusdur Istinadlar INEGOL UZERINE TARIHI SOHBETLER 5 4 mart 2016 tarixinde Istifade tarixi 5 noyabr 2014 7 sentyabr 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 aprel 2013 invalid param val