Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Erfurt Birliyi — Prussiya kralı tərəfindən Erfurtda təklif edilən və alman dövlətlərinin federasiyada birləşməsini nəzərdə tutan plan. Erfurt Birliyi Parlamentinə malik idi və 1850-ci ilin 20 martından 29 aprelə qədər mövcud olmuşdur. Birlik Erfurtdakı keçmiş Avqustiniyan monastırında fəaliyyətə başlamışdı. Birlik heç vaxt təsirli ola bilmədi və Avstriyanın təzyiqi ilə 1850-ci ilin 29 noyabrında Olmütz punktasiyası ilə sonlandırıldı. Olmütz punktasiyası bəzən "Olmütz alçaltması" da adlandırılır.
Birliyin konsepsiyası
1848-ci il inqilabları Avstriyanın hegemon olduğu Alman Konfederasiyasının çökməsi ilə nəticələndi. Frankfurt Məclisi alman dövlətləri çoxluğu üçün konstitutsiya hazırlamaq istəyirdi. Lakin Məclis Prussiya kralı IV Fridrix Vilhelmin alman tacını rədd etməsindən sonra fəaliyyətini davam etdirə bilmədi. Prussiya hökuməti general in planı əsasında alman dövlətlərini Hohensollernlərin təsiri altında birləşdirmək üçün yaranmış fürsəti dəyərləndirmək qərarına gəldi. Eyni zamanda, IV Fridrix Vilhelm xalqın konstitutsiya tələblərini və birləşmiş Almaniyanın rəhbəri olmağı qəbul etdi.
Erfurt Birliyinin parlamentinin toplanmasından 1 il əvvəl 26 may 1849-cu ildə Prussiya, Saksoniya və Hannoverin daxil olduğu Üç Kral ittifaqından iki dövlət çıxdı, lakin Avstriyadan başqa digər alman dövlətləri ittifaqa qoşuldular. Prussiyanın birləşdirmə siyasətinin ortaya çıxmasından sonra Erfurt Birliyində ümumi və bərabər seçki hüququ konstitutsiyaya daxil edilmədi. Lakin konstitutsiyanın özü qüvvəyə minmək üçün seçilmiş Reyxstaq tərəfindən təsdiq edilməli və hökumət tərəfindən qəbul edilməli idi. 25 iyun 1849-cü ildə Qotadakı Alman milli məclisinin görüşündə 150 keçmiş liberal deputat konstitutsiya layihəsini qəbul etdi və demək olar ki, bütün dövlətlər (28 dövlət) Reyx konstitutsiyasını tanıdı və birliyə daxil oldu. Onlar belə etməsi üçün Prussiya dövləti tərəfindən müxtəlif təzyiqlərə məruz qalmışdılar.
İlk problemlər
Buna baxmayaraq, 1850-ci ilin yanvar ayında keçirilən Erfurt parlamentinə seçkilər çox az dəstək aldı, hətta demək olar ki, tanınmadı. Demokratlar universal formada seçkiləri boykot etdilər və iştirakçı sayı 50 faizdən az olduqdan sonra Saksoniya və Hannover Üç Kral ittifaqından çıxmaq üçün hazırlıqlara başladılar. Heç bir hökumət konstitutsiyanı qəbul etmədi və layihə Qota partiyası tərəfindən rahat formada qəbul edilsə də, heç vaxt qüvvəyə minə bilmədi. Beləliklə, Erfurt parlamenti heç vaxt reallaşmadı.
Avstriya - Metternixin istefasından, I Ferdinandın hakimiyyətdən əl çəkməsindən və İtaliyada, Macarısitandakı konstitutsiya inqilablarından sonra - çətinliklərini həll etdi və Prussiyanın birlik planına qarşı aktiv formada qarşı çıxmağa başladı. Saksonların və hannoverlilərin birlikdən çıxması da avstriyalıların cəsarətlənməsinə səbəb oldu. Vyana Alman Məclisi adı ilə Alman Konfederasiyanın bərpasını istəyirdi və buna görə Prussiya generalı Lüdviq Leopold fon Gerlaxın birlik siyasətinə qarşı anti-milli qrupların və feodalların müxaliflyiinə dəstək verməyə başladı.
Prussiyada 1850-ci ilin may ayında Berlində keçirilən şahzadələr konqresi konstitusiyanın qüvvəyə minməsinə qarşı çıxdı. Prussiya kralının və onun nazirlərinin Almaniyanı birləşdirmək üçün olan istəyinin zəifləməsindən sonra Radovitzin təsiri azaldı. Prussiyannı birlik siyasəti həmin ilin sentyabrında Avstriyanın Frankfurtda Federal Assambleyanı bərpa etməsindən sonra tamamilə zəiflədi.
Prussiyanın alçaldılması
Prussiya-Avstriya münaqişəsi həmin ilin payızında daha da pisləşdi. Holşteyndə Danimarka ilə olan ixtilaf və Hessen məsələsi az qala hərbi münaqişəyə səbəb olurdu. 1848-ci ildən bəri Avstriya Rusiya ilə müttəfiq olmuşdu. Bundan sonra 1850-ci ilin 28 oktyabrda Prussiya Varşava konfransında Avstriyanın tələblərini rədd etdi. Avstriyanın rəhbərlik etdiyi Alman Konfederasiyasının qoşunlarının Hessenə daxil olmasından sonra Prussiya cavab olaraq müharibəyə hazırlaşdığını bildirdi və səfərbərlik elan etdi.
Olmütz punktasiyası
29 noyabr 1850-ci ildə Olmützdə Rusiyanın vasitəçiliyi ilə Avstriya və Prussiya arasında Olmütz müqaviləsi imzalandı. 1850-ci ilin noyabrında Moraviyada kiçik bir qəsəbə olan Olmützdə baş tutan görüşdə IV Fridrix Vilhelm və general Radovitz Erfurt Birliyi fikrindən əl çəkdiklərini bildirdilər. Bu hadisə tarixdə Olmütz punktasiyası olaraq bilinir. Prussiyalılar isə bu hadisəyə "Olmütz alçaltması" deyirlər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Blackbourn, David (1997) The Long Nineteenth Century: A History of Germany, 1780-1918, Oxford: Oxford University Press
- Gunter Mai, [2000] Die Erfurter Union und das Erfurter Unionsparlament 1850. Köln: Böhlau
- Blackbourn, The long nineteenth century, pp. 160–175.
Xarici keçidlər
- Germans, Germany and Unification before Bismarck, Dr. Bruce Waller, University of Wales, 1998
- Map showing Europe and the Erfurt Union at omniatlas.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Erfurt Birliyi Prussiya krali terefinden Erfurtda teklif edilen ve alman dovletlerinin federasiyada birlesmesini nezerde tutan plan Erfurt Birliyi Parlamentine malik idi ve 1850 ci ilin 20 martindan 29 aprele qeder movcud olmusdur Birlik Erfurtdaki kecmis Avqustiniyan monastirinda fealiyyete baslamisdi Birlik hec vaxt tesirli ola bilmedi ve Avstriyanin tezyiqi ile 1850 ci ilin 29 noyabrinda Olmutz punktasiyasi ile sonlandirildi Olmutz punktasiyasi bezen Olmutz alcaltmasi da adlandirilir Erfurt Birliyi ucun teklif edilmis bayraq Birliyin konsepsiyasi1848 ci il inqilablari Avstriyanin hegemon oldugu Alman Konfederasiyasinin cokmesi ile neticelendi Frankfurt Meclisi alman dovletleri coxlugu ucun konstitutsiya hazirlamaq isteyirdi Lakin Meclis Prussiya krali IV Fridrix Vilhelmin alman tacini redd etmesinden sonra fealiyyetini davam etdire bilmedi Prussiya hokumeti general in plani esasinda alman dovletlerini Hohensollernlerin tesiri altinda birlesdirmek ucun yaranmis furseti deyerlendirmek qerarina geldi Eyni zamanda IV Fridrix Vilhelm xalqin konstitutsiya teleblerini ve birlesmis Almaniyanin rehberi olmagi qebul etdi Erfurt Birliyinin parlamentinin toplanmasindan 1 il evvel 26 may 1849 cu ilde Prussiya Saksoniya ve Hannoverin daxil oldugu Uc Kral ittifaqindan iki dovlet cixdi lakin Avstriyadan basqa diger alman dovletleri ittifaqa qosuldular Prussiyanin birlesdirme siyasetinin ortaya cixmasindan sonra Erfurt Birliyinde umumi ve beraber secki huququ konstitutsiyaya daxil edilmedi Lakin konstitutsiyanin ozu quvveye minmek ucun secilmis Reyxstaq terefinden tesdiq edilmeli ve hokumet terefinden qebul edilmeli idi 25 iyun 1849 cu ilde Qotadaki Alman milli meclisinin gorusunde 150 kecmis liberal deputat konstitutsiya layihesini qebul etdi ve demek olar ki butun dovletler 28 dovlet Reyx konstitutsiyasini tanidi ve birliye daxil oldu Onlar bele etmesi ucun Prussiya dovleti terefinden muxtelif tezyiqlere meruz qalmisdilar Ilk problemlerBuna baxmayaraq 1850 ci ilin yanvar ayinda kecirilen Erfurt parlamentine seckiler cox az destek aldi hetta demek olar ki taninmadi Demokratlar universal formada seckileri boykot etdiler ve istirakci sayi 50 faizden az olduqdan sonra Saksoniya ve Hannover Uc Kral ittifaqindan cixmaq ucun hazirliqlara basladilar Hec bir hokumet konstitutsiyani qebul etmedi ve layihe Qota partiyasi terefinden rahat formada qebul edilse de hec vaxt quvveye mine bilmedi Belelikle Erfurt parlamenti hec vaxt reallasmadi Avstriya Metternixin istefasindan I Ferdinandin hakimiyyetden el cekmesinden ve Italiyada Macarisitandaki konstitutsiya inqilablarindan sonra cetinliklerini hell etdi ve Prussiyanin birlik planina qarsi aktiv formada qarsi cixmaga basladi Saksonlarin ve hannoverlilerin birlikden cixmasi da avstriyalilarin cesaretlenmesine sebeb oldu Vyana Alman Meclisi adi ile Alman Konfederasiyanin berpasini isteyirdi ve buna gore Prussiya generali Ludviq Leopold fon Gerlaxin birlik siyasetine qarsi anti milli qruplarin ve feodallarin muxaliflyiine destek vermeye basladi Prussiyada 1850 ci ilin may ayinda Berlinde kecirilen sahzadeler konqresi konstitusiyanin quvveye minmesine qarsi cixdi Prussiya kralinin ve onun nazirlerinin Almaniyani birlesdirmek ucun olan isteyinin zeiflemesinden sonra Radovitzin tesiri azaldi Prussiyanni birlik siyaseti hemin ilin sentyabrinda Avstriyanin Frankfurtda Federal Assambleyani berpa etmesinden sonra tamamile zeifledi Prussiyanin alcaldilmasiPrussiya Avstriya munaqisesi hemin ilin payizinda daha da pislesdi Holsteynde Danimarka ile olan ixtilaf ve Hessen meselesi az qala herbi munaqiseye sebeb olurdu 1848 ci ilden beri Avstriya Rusiya ile muttefiq olmusdu Bundan sonra 1850 ci ilin 28 oktyabrda Prussiya Varsava konfransinda Avstriyanin teleblerini redd etdi Avstriyanin rehberlik etdiyi Alman Konfederasiyasinin qosunlarinin Hessene daxil olmasindan sonra Prussiya cavab olaraq muharibeye hazirlasdigini bildirdi ve seferberlik elan etdi Olmutz punktasiyasi29 noyabr 1850 ci ilde Olmutzde Rusiyanin vasiteciliyi ile Avstriya ve Prussiya arasinda Olmutz muqavilesi imzalandi 1850 ci ilin noyabrinda Moraviyada kicik bir qesebe olan Olmutzde bas tutan gorusde IV Fridrix Vilhelm ve general Radovitz Erfurt Birliyi fikrinden el cekdiklerini bildirdiler Bu hadise tarixde Olmutz punktasiyasi olaraq bilinir Prussiyalilar ise bu hadiseye Olmutz alcaltmasi deyirler Hemcinin baxAlmaniyanin birlesdirilmesi 1871 IstinadlarBlackbourn David 1997 The Long Nineteenth Century A History of Germany 1780 1918 Oxford Oxford University Press Gunter Mai 2000 Die Erfurter Union und das Erfurter Unionsparlament 1850 Koln Bohlau Blackbourn The long nineteenth century pp 160 175 Xarici kecidlerGermans Germany and Unification before Bismarck Dr Bruce Waller University of Wales 1998 Map showing Europe and the Erfurt Union at omniatlas com