Epipactis palustris (lat. Epipactis palustris) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin mürgəkotu cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU B1ab(iii)+2ab(iii). Azərbaycanın nadir növüdür.
Epipactis palustris | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Epipactis palustris | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Kökümsovları böyük deyil, sürünəndir, qalınlığı 1 sm-ə qədərdir. Gövdəsinin hündürlüyü 40-70 sm-dir. Alt yarpaqları uzunsov, uzunluğu 4-sm-ə qədərdir. Yuxarıdakılar lansetşəkilli, sivri, tədricən çiçəkaltlığına keçir. Çiçək qrupu çoxçiçəkli salxım şəklindədir. Çiçəkləri aşağı əyilmişdir. Çiçık dodağının uzunluğu 1-1,2 sm, cılpaq, çiçək yanlığının üst yarpaqları uzundur və ya onlara bərabərdir, ağımtıldır, qırmızımtıl zolaqlarla, onun daxili hissəsi az çökükdür, daxildən oturaq, narıncı-ziyilli, kənarları xarici tərəfdən itidişlidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
İyun-iyul (avqust) aylarında çiçəkləyir. Ovalıqdan orta dağ qurşağına qədər rütubətli yerlərdə, kölgəli meşə və kolluqlarda rast gəlinir.
Yayılması
Böyük Qafqazın Quba hissəsində, Kür düzənliklərində, Kiçik Qafqazın şimalında Naxçıvanın dağlıq hissəsində rast gəlinir.
Populyasiyası nadirdir, fraqmentləşmiş sahənin və yaşayış mühitinin keyfiyyətinin davamlı surətdə azalması müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
İqlim, otarılma və tapdalanma.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsüsi tədbirlər aparılmır. Yayılma yerlərində antropogen təsirləri azaltmaq məqsədi ilə yasaqlıqların təşkili, populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi, yeni yayılma yerlərinin axtarılması təklif olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Epipactis palustris lat Epipactis palustris bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin sehlebkimiler fesilesinin murgekotu cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU B1ab iii 2ab iii Azerbaycanin nadir novudur Epipactis palustrisElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile SehlebkimilerYarimfesile EpidendroideaeTriba Cins MurgekotuNov Epipactis palustrisBeynelxalq elmi adiEpipactis palustris CrantzSekil axtarisiITIS 565168NCBI 210730EOL 1098340Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Kokumsovlari boyuk deyil surunendir qalinligi 1 sm e qederdir Govdesinin hundurluyu 40 70 sm dir Alt yarpaqlari uzunsov uzunlugu 4 sm e qederdir Yuxaridakilar lansetsekilli sivri tedricen cicekaltligina kecir Cicek qrupu coxcicekli salxim seklindedir Cicekleri asagi eyilmisdir Cicik dodaginin uzunlugu 1 1 2 sm cilpaq cicek yanliginin ust yarpaqlari uzundur ve ya onlara beraberdir agimtildir qirmizimtil zolaqlarla onun daxili hissesi az cokukdur daxilden oturaq narinci ziyilli kenarlari xarici terefden itidislidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriIyun iyul avqust aylarinda cicekleyir Ovaliqdan orta dag qursagina qeder rutubetli yerlerde kolgeli mese ve kolluqlarda rast gelinir YayilmasiBoyuk Qafqazin Quba hissesinde Kur duzenliklerinde Kicik Qafqazin simalinda Naxcivanin dagliq hissesinde rast gelinir Populyasiyasi nadirdir fraqmentlesmis sahenin ve yasayis muhitinin keyfiyyetinin davamli suretde azalmasi musahide olunur Mehdudlasdirici amillerIqlim otarilma ve tapdalanma Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler aparilmir Yayilma yerlerinde antropogen tesirleri azaltmaq meqsedi ile yasaqliqlarin teskili populyasiya seviyyesinde genetik tedqiqi toxumlarinin toxum bankinda saxlanilmasi berpasinin temin edilmesi yeni yayilma yerlerinin axtarilmasi teklif olunur IstinadlarHemcinin bax