İkisünbülcüklü acılıqotu (lat. Ephedra distachya) — bitkilər aləminin qnetokimilər şöbəsinin sinfinin dəstəsinin acılıqotukimilər fəsiləsinin acılıqotu cinsinə aid bitki növü.
İkisünbülcüklü acılıqotu | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: İkisünbülcüklü acılıqotu | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Botaniki xarakteristikası
Aralıq dənizinin şimal ölkələrində, Cənubi Avropada, Qafqazda, Orta Asiyada, Qərbi Sibirdə geniş yayılmışdır. Hündürlüyü 20-50 sm-ə qədər olan, alçaqboylu kol bitkisidir. Gövdəsi sürünən, kökümsovu tünd-boz qabıqlı, budaqları sarımtıl–yaşıl rəngdədir. Yarpaqları pulcuqvarıdır, uzunluğu 1,5-3 mm-ə çatır. Tozcuqlu sünbülcükləri tək-tək və ya dəstə şəklindədir, 4-8 cüt çiçəkdən ibarətdir, qısa ayaqcıqlar üzərindədir, çiçəkaltlıqlarının sayı 3-4 ədəddir. Aprel ayında çiçək açır. Meyvəsi kürəşəkilli, qırmızı rəngli, 6-7 mm uzunluqda giləmeyvədir, iyun ayında yetişir. Meyvəverən hər sünbülcükdə 2 toxum olur. Toxumları yumurtavarı-uzunsovdur, tünd-qonur rəngdədir, parlaqdır, 4-5 mm uzunluqdadır. Xəzərin sahilboyu düzənliklərində, Abşeronda , Qobustanda, Kür-Araz ovalığında, Lənkəran və Naxçıvan düzənliyində qumlu, gilli və daşlı-çınqıllı quru yamaclarda təbii halda bitir. Quraqlığadavamlı, torpağa az tələbkardaır. Bitkinin tərkibində 1,7 %-ədək efedrin olur. Bir neçə forması məlumdur.
Meyvələrindən revmatizm (yel) xəstəliyinin, yaşıl şaxələrindən çəkilən cövhərdən isə mədə xəstəlikləri müalicəsi zamanı istifadə edilir. Meyvələrindən likör, spirtli içkilər istehsal edilir. İkisünbülcüklü acılığın oduncağı açıq-sarı və ya ağımtıl olub, illik halqaları aydın nəzərə çarpır.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Chaetocladus distachys (L.) J.Nelson
- Ephedra distachya subvar. linnaei Stapf
- Ephedra equisetiformis subsp. distachya (L.) Bonnier & Layens
Yarımnövləri
- (C.A.Mey.) Asch. & Graebn.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1040.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikisunbulcuklu aciliqotu lat Ephedra distachya bitkiler aleminin qnetokimiler sobesinin sinfinin destesinin aciliqotukimiler fesilesinin aciliqotu cinsine aid bitki novu Ikisunbulcuklu aciliqotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe QnetokimilerSinif Deste Fesile AciliqotukimilerCins AciliqotuNov Ikisunbulcuklu aciliqotuBeynelxalq elmi adiEphedra distachya L 1753Sekil axtarisiITIS 183500NCBI 3389EOL 1156346FW 278274Botaniki xarakteristikasiAraliq denizinin simal olkelerinde Cenubi Avropada Qafqazda Orta Asiyada Qerbi Sibirde genis yayilmisdir Hundurluyu 20 50 sm e qeder olan alcaqboylu kol bitkisidir Govdesi surunen kokumsovu tund boz qabiqli budaqlari sarimtil yasil rengdedir Yarpaqlari pulcuqvaridir uzunlugu 1 5 3 mm e catir Tozcuqlu sunbulcukleri tek tek ve ya deste seklindedir 4 8 cut cicekden ibaretdir qisa ayaqciqlar uzerindedir cicekaltliqlarinin sayi 3 4 ededdir Aprel ayinda cicek acir Meyvesi kuresekilli qirmizi rengli 6 7 mm uzunluqda gilemeyvedir iyun ayinda yetisir Meyveveren her sunbulcukde 2 toxum olur Toxumlari yumurtavari uzunsovdur tund qonur rengdedir parlaqdir 4 5 mm uzunluqdadir Xezerin sahilboyu duzenliklerinde Abseronda Qobustanda Kur Araz ovaliginda Lenkeran ve Naxcivan duzenliyinde qumlu gilli ve dasli cinqilli quru yamaclarda tebii halda bitir Quraqligadavamli torpaga az telebkardair Bitkinin terkibinde 1 7 edek efedrin olur Bir nece formasi melumdur Meyvelerinden revmatizm yel xesteliyinin yasil saxelerinden cekilen covherden ise mede xestelikleri mualicesi zamani istifade edilir Meyvelerinden likor spirtli ickiler istehsal edilir Ikisunbulcuklu aciligin oduncagi aciq sari ve ya agimtil olub illik halqalari aydin nezere carpir SinonimleriHomotipik sinonimleri Chaetocladus distachys L J Nelson Ephedra distachya subvar linnaei Stapf Ephedra equisetiformis subsp distachya L Bonnier amp LayensYarimnovleri C A Mey Asch amp Graebn IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1040 Hemcinin bax