Elmira Yusif qızı Səfərova (16 sentyabr 1934) — Azərbaycan Respublikası Əməkdar İncəsənət Xadimi, professor, pedaqoq və pianoçu.
Elmira Səfərova | |
---|---|
Elmira Yusif qızı Səfərova | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı |
Atası | Yusif Səfərov (neftçi) |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | pianoçu |
Həyatı
16 sentyabr 1934-cü ildə Bakıda anadan olmuşdur. Atası Yusif tanınmış mühəndis-neftçi, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mühəndisi, iki dəfə dövlət mükafatı laureatı, texnika elmləri namizədi və Xəzər dənizində yerləşən qeyri-adi şəhər – «Neft daşlarının» əsasını qoyanlardan biri olmuşdur. Hazırda Bakı şəhərinin küçələrindən biri onun adını daşıyır. Yusif müəllim incəsənəti, xüsusən də musiqini çox sevirdi.
Anası Cəvahir xanım gözəl səsə və böyük musiqi istedadına malik idi. Gənc yaşlarında o, dahi Üzeyir Hacıbəyovun xorunda oxuyurdu və solist kimi də müxtəlif konsertlərdə çıxış edirdi. O, Azərbaycan mahnılarını çox gözəl ifa edirdi. Lakin malik olduğu istedad və qazandığı uğurlara baxmayaraq Cəvahir xanım uşaqlarının (Elmiradan savayı onun bir qızı və bir oğlu da var idi) xatirinə səhnəni tərk etməyə məcbur olmuşdur.
Xalq musiqisinə, muğamlara və Azərbaycan bəstəkarlarının, xüsusən də Üzeyir Hacıbəyovun yaradıcılığına olan sevgilərini valideynlər öz uşaqlarına aşılayırdılar və onları musiqi incəsənətinə dərin məhəbbət və böyük maraq mühitində böyüdürdülər.
Elmirada musiqiyə olan sevgi uşaqlıq dövründən yaranmışdır. Artıq iki yaşından o, musiqinin ahəngini həssaslıqla duyur, oxumağı və rəqs etməyi çox sevirdi. Uşaqlıq dövründən Elmiranın daxilində artistizm və yüksək sənətkarlıq da özünə yer eləmişdi. Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünaslıq doktoru, professor Zemfira xanım Səfərova «Ardı yaşanılır» adlı kitabında bacısı Elmirayla əlaqədar maraqlı bir epizodu yada salır. Uşaq vaxtı onlar Mərdəkandakı bağlarında istirahət edirdilər. Bağ evinin qarşısında gözəl tut ağacları bitirdi. Uşaqlardan hər birinin (qonşu uşaqlar da bu «konsertlərdə» iştirak edirdilər) öz sevimli budaqları var idi. Elmira həmişə onun üçün səhnə rolunu oynayan ən yuxarıdakı budağı seçərdi. Bütün digər uşaqlar isə dinləyicilər qismində aşağı budaqlarda özlərinə yer eləyərdilər. Elmira böyük ilham və ustalıqla müxtəlif mahnıları və «Sirk» kinofilmindən «Meri, Meri çudesa» mahnısını ifa edirdi.
Təbii ki, Elmira böyüdükdən sonra özünə musiqi yolunu seçir. «Molodyoj Azerbaydjana» qəzetinə 30 Yanvar 1992-ci il müsahibəsində Elmira xanım özü bu haqda belə demişdir: «… gələcək həyatımda sənət seçimi ilə bağlı heç bir zaman sual meydana çıxmamışdır. Belə bir təəssürat var idi ki, musiqi mənimlə birgə doğulub və mən öz həyatımı musiqidən kənar heç cür təsəvvür edə bilmirdim.»
1942-ci ildə Elmira Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının nəzdində fəaliyyət göstərən 10-illik məktəbə, gözəl pedaqoq, Peterburq konservatoriyasının məzunu, məşhur pianoçu A.N.Yesipovanın şagirdi T.S.Qruşkonun sinfinə daxil olur. Onun musiqi istedadının təşəkkül tapmasında və inkişafında mühüm rolu Azərbaycanın görkəmli pedaqoqları K.K.Səfərəliyeva, L.N.Yeqorova və R.I.Siroviç da oynamışlar.
Məktəbi bitirdikdən sonra 1952-ci ildə Elmira xanım Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına – Azərbaycan fortepiano məktəbinin banilərindən biri olan Azərbaycanın xalq artisti, bir neçə pianoçu nəsli yetişdirmiş professor M.R.Brennerin məktəbinə daxil olur. Qeyd etmək lazımdır ki, M.R.Brennerin məktəbi yüksək peşəkarlıq, gözəl səslənmə və müəllif mətninə son dərəcə diqqətli münasibətilə fərqlənirdi. Bütün bu keyfiyyətləri Elmira xanım müəllimindən mənimsəmiş və sonralar öz pedaqoji təc-rübəsində tətbiq etmişdir.
Konservatoriyada oxuduğu illər ərzində Elmira xanım özünü peşəkar musiqiçi, istedadlı pianoçu və yaradıcı şəxsiyyət kimi göstərmişdir. O uğurla simfonik və solo konsertlərlə çıxış edirdi. Onun konsertlərinin proqramı çox çeşidli olurdu - L.V.Betxoven, F.List, F.Şopen, P.I.Çaykovski, R.Şuman və s. kimi bir çox görkəmli bəstəkarların əsərlərindən ibarət idi. Azərbaycan bəstəkarları Q.Qarayevin, F.Əmirovun, C.Hacıyevin əsərləri isə Elmira xanımın ifasında yalnız Bakının deyil, həm də Moskvanın konsert səhnələrində səslənirdi.
Təhsil aldığı müddətdə Elmira xanım Üzeyir Hacıbəyov adına təqaüdə layiq görülmüşdü. «Bu mənim üzərimə bir çox öhdəliklər qoyurdu. Mən bizim hamımız üçün, bütövlükdə Azərbaycan üçün böyük işlər görmüş gözəl musiqiçi və bəstəkar Üzeyir Hacıbəyov fəaliyyətinin böyüklüyünü həmişə dərk etmiş və qarşısında baş əymişəm.», deyə Elmira xanım qeyd edirdi («Molodecğ Azerbaycana» qəzeti, 30 Yanvar, 1992-ci il).
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elmira Yusif qizi Seferova 16 sentyabr 1934 Azerbaycan Respublikasi Emekdar Incesenet Xadimi professor pedaqoq ve pianocu Elmira SeferovaElmira Yusif qizi SeferovaUmumi melumatlarDogum tarixi 16 sentyabr 1934 89 yas Dogum yeri BakiAtasi Yusif Seferov neftci Musiqici melumatlariFealiyyeti pianocuHeyati16 sentyabr 1934 cu ilde Bakida anadan olmusdur Atasi Yusif taninmis muhendis neftci Azerbaycan Respublikasinin emekdar muhendisi iki defe dovlet mukafati laureati texnika elmleri namizedi ve Xezer denizinde yerlesen qeyri adi seher Neft daslarinin esasini qoyanlardan biri olmusdur Hazirda Baki seherinin kucelerinden biri onun adini dasiyir Yusif muellim inceseneti xususen de musiqini cox sevirdi Anasi Cevahir xanim gozel sese ve boyuk musiqi istedadina malik idi Genc yaslarinda o dahi Uzeyir Hacibeyovun xorunda oxuyurdu ve solist kimi de muxtelif konsertlerde cixis edirdi O Azerbaycan mahnilarini cox gozel ifa edirdi Lakin malik oldugu istedad ve qazandigi ugurlara baxmayaraq Cevahir xanim usaqlarinin Elmiradan savayi onun bir qizi ve bir oglu da var idi xatirine sehneni terk etmeye mecbur olmusdur Xalq musiqisine mugamlara ve Azerbaycan bestekarlarinin xususen de Uzeyir Hacibeyovun yaradiciligina olan sevgilerini valideynler oz usaqlarina asilayirdilar ve onlari musiqi incesenetine derin mehebbet ve boyuk maraq muhitinde boyudurduler Elmirada musiqiye olan sevgi usaqliq dovrunden yaranmisdir Artiq iki yasindan o musiqinin ahengini hessasliqla duyur oxumagi ve reqs etmeyi cox sevirdi Usaqliq dovrunden Elmiranin daxilinde artistizm ve yuksek senetkarliq da ozune yer elemisdi Emekdar incesenet xadimi senetsunasliq doktoru professor Zemfira xanim Seferova Ardi yasanilir adli kitabinda bacisi Elmirayla elaqedar maraqli bir epizodu yada salir Usaq vaxti onlar Merdekandaki baglarinda istirahet edirdiler Bag evinin qarsisinda gozel tut agaclari bitirdi Usaqlardan her birinin qonsu usaqlar da bu konsertlerde istirak edirdiler oz sevimli budaqlari var idi Elmira hemise onun ucun sehne rolunu oynayan en yuxaridaki budagi secerdi Butun diger usaqlar ise dinleyiciler qisminde asagi budaqlarda ozlerine yer eleyerdiler Elmira boyuk ilham ve ustaliqla muxtelif mahnilari ve Sirk kinofilminden Meri Meri cudesa mahnisini ifa edirdi Tebii ki Elmira boyudukden sonra ozune musiqi yolunu secir Molodyoj Azerbaydjana qezetine 30 Yanvar 1992 ci il musahibesinde Elmira xanim ozu bu haqda bele demisdir gelecek heyatimda senet secimi ile bagli hec bir zaman sual meydana cixmamisdir Bele bir teessurat var idi ki musiqi menimle birge dogulub ve men oz heyatimi musiqiden kenar hec cur tesevvur ede bilmirdim 1942 ci ilde Elmira Uzeyir Hacibeyov adina Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin nezdinde fealiyyet gosteren 10 illik mektebe gozel pedaqoq Peterburq konservatoriyasinin mezunu meshur pianocu A N Yesipovanin sagirdi T S Qruskonun sinfine daxil olur Onun musiqi istedadinin tesekkul tapmasinda ve inkisafinda muhum rolu Azerbaycanin gorkemli pedaqoqlari K K Sefereliyeva L N Yeqorova ve R I Sirovic da oynamislar Mektebi bitirdikden sonra 1952 ci ilde Elmira xanim Uzeyir Hacibeyov adina Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasina Azerbaycan fortepiano mektebinin banilerinden biri olan Azerbaycanin xalq artisti bir nece pianocu nesli yetisdirmis professor M R Brennerin mektebine daxil olur Qeyd etmek lazimdir ki M R Brennerin mektebi yuksek pesekarliq gozel seslenme ve muellif metnine son derece diqqetli munasibetile ferqlenirdi Butun bu keyfiyyetleri Elmira xanim muelliminden menimsemis ve sonralar oz pedaqoji tec rubesinde tetbiq etmisdir Konservatoriyada oxudugu iller erzinde Elmira xanim ozunu pesekar musiqici istedadli pianocu ve yaradici sexsiyyet kimi gostermisdir O ugurla simfonik ve solo konsertlerle cixis edirdi Onun konsertlerinin proqrami cox cesidli olurdu L V Betxoven F List F Sopen P I Caykovski R Suman ve s kimi bir cox gorkemli bestekarlarin eserlerinden ibaret idi Azerbaycan bestekarlari Q Qarayevin F Emirovun C Haciyevin eserleri ise Elmira xanimin ifasinda yalniz Bakinin deyil hem de Moskvanin konsert sehnelerinde seslenirdi Tehsil aldigi muddetde Elmira xanim Uzeyir Hacibeyov adina teqaude layiq gorulmusdu Bu menim uzerime bir cox ohdelikler qoyurdu Men bizim hamimiz ucun butovlukde Azerbaycan ucun boyuk isler gormus gozel musiqici ve bestekar Uzeyir Hacibeyov fealiyyetinin boyukluyunu hemise derk etmis ve qarsisinda bas eymisem deye Elmira xanim qeyd edirdi Molodecg Azerbaycana qezeti 30 Yanvar 1992 ci il IstinadlarHemcinin baxZemfira SeferovaXarici kecidler