Eduar Vaqanoviç Elyan (20 avqust 1926-cı il, Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ — 6 aprel 2009-cu il, Rostov) — Tupolev konstruktor bürosunun təyyarəçi-yoxlayıcısı. SSRİ-nin əməkdar təyyarəçi-yoxlayıcısı (1967), Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1971), polkovnik.
Eduard Elyan | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
Vəfat yeri | , Rusiya Federasiyası |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | |
Qoşun növü | Aviasiya |
Xidmət illəri | 1983-cü ilə qədər |
Rütbəsi | SSRİ HHQ-nin polkovniki |
Döyüşlər | |
Təltifləri | ![]() SSRİ-nin əməkdar təyyarəçi-yoxlayıcı |
Həyatı
1926-cı il avqustun 20-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Ermənidi. 1938—1944-cü illərdə o, Moskva, Sverdlovsk və Norilskdə yaşamışdır. 1944-cü ildə Sverdlovsk Hərbi Hava Qüvvələrinin xüsusi məktəbini bitirmişdir.
1944-cü ilin iyun ayından orduya qoşulmuşdur. 1944-cü ildə Buquruslan şəhərində 9-cu hərbi aviasiya məktəbini bitirmişdir. 1948-ci ildə isə təyyarəçilərin Borisqlebsk hərbi aviasiya məktəbini. 1951-ci ilə qədər orada təyyarəçi-instruktor idi. 1953-cü ildə Təyyarəçi-sınaqçı məktəbini, 1960-cı ildə isə Moskva aviasiya institutunun Jukov filialının axşam şöbəsini bitirdi.
1953—1958-ci illərdə Jukovski şəhərində Təyyarəçi-tədqiqatçı institunun təyyarəçi-sınaqçısı olmuşdur. Oleq Antonov, , Anastas Mikoyan, , Andrey Tupolev, və s. aviasiya konstruktorların təyyarələrin hazır olmasında və təhvil verirlməsində iştirak etmişdir, hərəkətverici qurğuların və "СИ-1" ilk sovet yüksəklik təyyarə skafandrın uçuş sınaqlarında öz töhfəsini vermişdir. 1958—1960-cı illərdə Pavel Osipoviç Suxoyun adına təcrübə-konstruktor bürosunun təyyarəçi-sınaqçısı idi. С-1 möhkəmliyi üzərində sınaqdan keçirmişdir; Т-3, ПТ-8, Т-49, Т-5, П-1, Су-7 səsdən surətli qırıcıların sınaqdan keçirməsində iştirak etmişdir.
1960—1982-cı illərdə Tupolev konstruktor bürosunun təyyarəçi-sınaqçısı idi. Dünyanın ilk səsdən surətli sərnişin təyyarəsi ТУ-144-ü göyə qaldıraraq, sınaqdan keçirmişdi. Bombardmançı Ту-22, Ту-124, Ту-134 və Ту-154 sərnişin təyyarələrin sınaqlarında və onların modifikasiyalarında iştirak etmişdir.
Yeni aviasiya texnikasının Sınaq zamanı göstərdikləri şücaət və qəhrəmanlığa görə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1971-ci il 26 aprel tarixli Fərmanı İlə polkovnik Eduar Vaqanoviç Elyana Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verildi, həmçinin Lenin ordeni və təqdim olundu (№ 11395).
1982-ci ildən polkovnik Elyan ehtiyatda saxlanıldı. 1996-cı ilədək Anastas İvanoviç Mikoyan adına konstruktor bürosunda mühəndis işləyirdi.
Moskva vilayətinin Jukovski şəhərində, sonra Moskvada yaşamışdır, həyatının son illərini şəhərində keçirtdi.
6 aprel 2009-cu ildə.Rostov-na-Don şəhərində vəfat etdi. Şimal Qəbiristanlığının qəhrəmanlar xiyabanında dəfn olunub.
Mükafatlar və adlar
- Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
- Lenin ordeni
- 15 medal
- SSRİ-nin əməkdar təyyarəçi-yoxlayıcısı
- Beynəxalq Aviasiya Federasiyası tərəfindən təqdim olunan Pol Tissandyenin diplomu
Digər
- Oleq Antonov, , Anastas Mikoyan, , Andrey Tupolev, və s. aviasiya konstruktorların təyyarələrin hazır olmasında və təhvil verirlməsində iştirak etmişdir;
- Dünyanın ilk səsdən surətli sərnişin təyyarəsi ТУ-144-ü göyə qaldıraraq, sınaqdan keçirmişdi. Bombardmançı Ту-22, Ту-124, Ту-134 və Ту-154 sərnişin təyyarələrinin sınaqlarında və onların modifikasiyalarında iştirak etmişdir;
- 90 növ təyyarə və helikopter idarə etməyinə yiyələnmişdir
İstinadlar
- Елян Эдуард Ваганович — aircraft.ru[ölü keçid].(rusca)
- Елян Эдуард Ваганович — Биография.ру Arxivləşdirilib 2023-07-08 at the Wayback Machine. (rusca)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eduar Vaqanovic Elyan 20 avqust 1926 ci il Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRI 6 aprel 2009 cu il Rostov Tupolev konstruktor burosunun teyyareci yoxlayicisi SSRI nin emekdar teyyareci yoxlayicisi 1967 Sovet Ittifaqi Qehremani 1971 polkovnik Eduard ElyanSexsi melumatlarDogum tarixi 20 avqust 1926Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 6 aprel 2009 82 yasinda Vefat yeri Rusiya FederasiyasiVetendasligi ErmenistanHerbi fealiyyetiMensubiyyeti RusiyaQosun novu AviasiyaXidmet illeri 1983 cu ile qederRutbesi SSRI HHQ nin polkovnikiDoyusler Ikinci Dunya muharibesiTeltifleri 1971 1971 1964 1957 SSRI nin emekdar teyyareci yoxlayiciHeyati1926 ci il avqustun 20 de Baki seherinde anadan olmusdur Ermenidi 1938 1944 cu illerde o Moskva Sverdlovsk ve Norilskde yasamisdir 1944 cu ilde Sverdlovsk Herbi Hava Quvvelerinin xususi mektebini bitirmisdir 1944 cu ilin iyun ayindan orduya qosulmusdur 1944 cu ilde Buquruslan seherinde 9 cu herbi aviasiya mektebini bitirmisdir 1948 ci ilde ise teyyarecilerin Borisqlebsk herbi aviasiya mektebini 1951 ci ile qeder orada teyyareci instruktor idi 1953 cu ilde Teyyareci sinaqci mektebini 1960 ci ilde ise Moskva aviasiya institutunun Jukov filialinin axsam sobesini bitirdi 1953 1958 ci illerde Jukovski seherinde Teyyareci tedqiqatci institunun teyyareci sinaqcisi olmusdur Oleq Antonov Anastas Mikoyan Andrey Tupolev ve s aviasiya konstruktorlarin teyyarelerin hazir olmasinda ve tehvil verirlmesinde istirak etmisdir hereketverici qurgularin ve SI 1 ilk sovet yukseklik teyyare skafandrin ucus sinaqlarinda oz tohfesini vermisdir 1958 1960 ci illerde Pavel Osipovic Suxoyun adina tecrube konstruktor burosunun teyyareci sinaqcisi idi S 1 mohkemliyi uzerinde sinaqdan kecirmisdir T 3 PT 8 T 49 T 5 P 1 Su 7 sesden suretli qiricilarin sinaqdan kecirmesinde istirak etmisdir 1960 1982 ci illerde Tupolev konstruktor burosunun teyyareci sinaqcisi idi Dunyanin ilk sesden suretli sernisin teyyaresi TU 144 u goye qaldiraraq sinaqdan kecirmisdi Bombardmanci Tu 22 Tu 124 Tu 134 ve Tu 154 sernisin teyyarelerin sinaqlarinda ve onlarin modifikasiyalarinda istirak etmisdir Yeni aviasiya texnikasinin Sinaq zamani gosterdikleri sucaet ve qehremanliga gore SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin 1971 ci il 26 aprel tarixli Fermani Ile polkovnik Eduar Vaqanovic Elyana Sovet Ittifaqi Qehremani adi verildi hemcinin Lenin ordeni ve Qizil Ulduz medali teqdim olundu 11395 1982 ci ilden polkovnik Elyan ehtiyatda saxlanildi 1996 ci iledek Anastas Ivanovic Mikoyan adina konstruktor burosunda muhendis isleyirdi Moskva vilayetinin Jukovski seherinde sonra Moskvada yasamisdir heyatinin son illerini seherinde kecirtdi 6 aprel 2009 cu ilde Rostov na Don seherinde vefat etdi Simal Qebiristanliginin qehremanlar xiyabaninda defn olunub Mukafatlar ve adlarSovet Ittifaqi Qehremani Lenin ordeni Qirmizi Bayraq ordeni Qirmizi Ulduz ordeni 15 medal SSRI nin emekdar teyyareci yoxlayicisi Beynexalq Aviasiya Federasiyasi terefinden teqdim olunan Pol Tissandyenin diplomuDigerOleq Antonov Anastas Mikoyan Andrey Tupolev ve s aviasiya konstruktorlarin teyyarelerin hazir olmasinda ve tehvil verirlmesinde istirak etmisdir Dunyanin ilk sesden suretli sernisin teyyaresi TU 144 u goye qaldiraraq sinaqdan kecirmisdi Bombardmanci Tu 22 Tu 124 Tu 134 ve Tu 154 sernisin teyyarelerinin sinaqlarinda ve onlarin modifikasiyalarinda istirak etmisdir 90 nov teyyare ve helikopter idare etmeyine yiyelenmisdirIstinadlarElyan Eduard Vaganovich aircraft ru olu kecid rusca Elyan Eduard Vaganovich Biografiya ru Arxivlesdirilib 2023 07 08 at the Wayback Machine rusca