Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dərman qulançarı (lat. Asparagus officinalis) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin qulançarkimilər fəsiləsinin qulançar cinsinə aid bitki növü.
| Dərman qulançarı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Dərman qulançarı | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Atlantik okeanı hövzəsində və Mərkəzi Avropada, Qafqazda, Qərbi Sibirdə, Orta Asiyada, Afrikada və Asiyada yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 50-150sm-ə çatan çoxillik bitkidir. Gövdəsi düz dayanan, hamar budaqlıdır. Yan budaqları yastılaşmışdır. Əsas yarpaqları pulçuqlara qədər reduksiyaya uğramış yarpaqlar əvəz edir. Onların qoltuqlarında nazik, düz,uzunluğu 1-3 sm olan, 3-6 ədəd oturan filokladodiləri vardır. Bitki ikievlidir. Çiçəkləri yan budaqların qoltuqlarında yerləşir. Erkək çiçəklərin uzunluğu 5 mm, boruvari, ağ və yaşılımtıl-sarıdır. Dişi çiçəkləri iki dəfə azdır. İyunun ortalarından çiçəkləyir. Meyvəsi qırmizı rəngli, diametri 8 mm olan giləmeyvədir. Toxumlarla, vegetativ və kökümsovların bölünməsi ilə çoxaldılır.
Ekologiyası
Kserofit, işıqsevəndir. Çəmənlərdə, çöllərdə, kolluqlarda bitir. Torpaq şəraitinə tələbkardır, yüngül, qumluca və ya gillicə torpaqlara üstünlük verir. Torpağın yüksək turşuluğunu sevmir.
Azərbaycanda yayılması
Qarabağda, Şirvanda, Murovdağda, Alazan-Əyriçayda, Gədəbəydə, Göygöldə, Lənkəranda meşələrdə rast gəlinir.
İstifadəsi
Qida, dekorativ əhəmiyyətlidi. Qidada cavan, sulu, ətli zoğları istifadə edilir. Qulançarın zoğlarının xoş dadı və nazik qoxusu onda xüsusi maddə - asparagenin olmasına görədir.
Sinonimləri
- Asparagus altilis (L.) Asch.
- Asparagus altilis subsp. oxycarpus (Steven) K.Richt.
- Asparagus altilis subsp. polyphyllus (Steven ex Ledeb.) K.Richt.
- Asparagus caspius Schult. & Schult.f.
- Asparagus caspius Hohen. [Illegitimate]
- Asparagus collinus Schur [Illegitimate]
- Asparagus esculentus Salisb.
- Asparagus fiori Sennen
- Asparagus hedecarpus Andrews ex Baker
- Asparagus hortensis Mill. ex Baker
- Asparagus littoralis Steven
- Asparagus officinalis var. altilis L.
- Asparagus officinalis var. campestris Gren. & Godr.
- Asparagus officinalis var. collinus Nyman
- Asparagus officinalis subsp. officinalis officinalis
- Asparagus officinalis var. oxycarpus (Steven) Nyman
- Asparagus officinalis subsp. polyphyllus (Steven ex Ledeb.) Nyman
- Asparagus officinalis var. strictus Boiss.
- Asparagus oxycarpus Steven
- Asparagus paragus Gueldenst. ex Ledeb.
- Asparagus polyphyllus Steven ex Ledeb.
- Asparagus polyphyllus Steven
- Asparagus sativus Mill.
- Asparagus scaber var. littoralis (Steven) Nyman
- Asparagus setiformis Krylov
- Asparagus tenuifolius Gilib. [Invalid]
- Asparagus trichophyllus var. medius Bong. & C.A.Mey.
- Asparagus vulgaris Gueldenst. ex Ledeb.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 313.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Derman qulancari lat Asparagus officinalis bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin qulancarkimiler fesilesinin qulancar cinsine aid bitki novu Derman qulancariElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile QulancarkimilerYarimfesile Cins QulancarNov Derman qulancariBeynelxalq elmi adiAsparagus officinalis L 1753Sekil axtarisiITIS 42784NCBI 4686EOL 988015Tebii yayilmasiAtlantik okeani hovzesinde ve Merkezi Avropada Qafqazda Qerbi Sibirde Orta Asiyada Afrikada ve Asiyada yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 50 150sm e catan coxillik bitkidir Govdesi duz dayanan hamar budaqlidir Yan budaqlari yastilasmisdir Esas yarpaqlari pulcuqlara qeder reduksiyaya ugramis yarpaqlar evez edir Onlarin qoltuqlarinda nazik duz uzunlugu 1 3 sm olan 3 6 eded oturan filokladodileri vardir Bitki ikievlidir Cicekleri yan budaqlarin qoltuqlarinda yerlesir Erkek ciceklerin uzunlugu 5 mm boruvari ag ve yasilimtil saridir Disi cicekleri iki defe azdir Iyunun ortalarindan cicekleyir Meyvesi qirmizi rengli diametri 8 mm olan gilemeyvedir Toxumlarla vegetativ ve kokumsovlarin bolunmesi ile coxaldilir EkologiyasiKserofit isiqsevendir Cemenlerde collerde kolluqlarda bitir Torpaq seraitine telebkardir yungul qumluca ve ya gillice torpaqlara ustunluk verir Torpagin yuksek tursulugunu sevmir Azerbaycanda yayilmasiQarabagda Sirvanda Murovdagda Alazan Eyricayda Gedebeyde Goygolde Lenkeranda meselerde rast gelinir IstifadesiQida dekorativ ehemiyyetlidi Qidada cavan sulu etli zoglari istifade edilir Qulancarin zoglarinin xos dadi ve nazik qoxusu onda xususi madde asparagenin olmasina goredir SinonimleriAsparagus altilis L Asch Asparagus altilis subsp oxycarpus Steven K Richt Asparagus altilis subsp polyphyllus Steven ex Ledeb K Richt Asparagus caspius Schult amp Schult f Asparagus caspius Hohen Illegitimate Asparagus collinus Schur Illegitimate Asparagus esculentus Salisb Asparagus fiori Sennen Asparagus hedecarpus Andrews ex Baker Asparagus hortensis Mill ex Baker Asparagus littoralis Steven Asparagus officinalis var altilis L Asparagus officinalis var campestris Gren amp Godr Asparagus officinalis var collinus Nyman Asparagus officinalis subsp officinalis officinalis Asparagus officinalis var oxycarpus Steven Nyman Asparagus officinalis subsp polyphyllus Steven ex Ledeb Nyman Asparagus officinalis var strictus Boiss Asparagus oxycarpus Steven Asparagus paragus Gueldenst ex Ledeb Asparagus polyphyllus Steven ex Ledeb Asparagus polyphyllus Steven Asparagus sativus Mill Asparagus scaber var littoralis Steven Nyman Asparagus setiformis Krylov Asparagus tenuifolius Gilib Invalid Asparagus trichophyllus var medius Bong amp C A Mey Asparagus vulgaris Gueldenst ex Ledeb IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 313 Hemcinin bax