Dərbənd mayakı — Rusiya Federasiyasının ən cənub mayakıdır. Mayak Dağıstanın Dərbənd şəhərində yerləşir.
Dərbənd mayakı | |
---|---|
![]() Dərbənd mayakı | |
Ölkə | |
Su hövzəsi | Xəzər dənizi |
Yerləşir | Dərbənd, Dağıstan, Rusiya |
Koordinatlar | |
Yandırılma ili | 1 may 1853 |
Tikilmə tarixi | 1853 |
Tikinti materialı | daş |
Hündürlüyü | 18,6 m |
Diapazon | əsas: 18 dəniz mili |
![]() | |
![]() |
Mayak Rusiyanın qorunan abidələri və UNESCO Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
Tarixi
Dərbənd qədim zamanlarlar liman şəhəri olmasına baxmayaraq, burada XIX əsrə qədər limanların əsas atributlarından sayılan mayakın olması barədə məlumat yoxdur.
Rusiya imperiyasına məxsus gəmilər Dərbənd qalası rayonuna XVI əsrin 60-cı illərində yan almışlar. Bu zaman ruslar Xəzər dənizinin qərb sahillərinə gərbi yürüşlər təşkil edirdilər.
I Pyotr Xəzər dənizində Rusiyanın təsir dairəsini artırmaq və Baltik-Xəzər dəniz yolunu inkişaf etdirməklə Avropa-Şərq arasında ticarət əlaqələrini qurmaq məqsədilə 1722—1723-cü illərdə Rusiya imperator donanamasının köməyi ilə Xəzəryanı bölgələrə hərbi yürüşünü təşkil etmişdir. Bunun nəticəsində Dərbənd və Bakı kimi tratüji əhəmiyyəti olan şəhərlər ələ keçirilir.
1826—1828-ci illərdə baş vermiş Rusiya-İran müharibəsi sonrası Rusiya Xəzər dənizində yeganə hərbi gücə çevrildi. rus və fars ticarət gəmiləri isə dənizdə sərbəst dolaşma hüququ əldə etdi.
XVIII əsrdə Xəzər dənizində poçt və sərnişin gəmiçiliyin inkişafı Dərbənddə mayak tikitisini zəruri edir.
Liman qısa zaman kəsiyində inkişaf edirdi. Qafqaz canişini, general-feldmarşal knyaz Mixail Vorontsov Xəzər dənizində gəmilərin təhlükəsizliyini təmin etmək və və Dərbənddə mayakın inşasını gerçəkləşdirmək məqsədilə qərar qəbul edir. Mayakın inşasına 1851-ci ildə başlanılır.
1853-cü ildə mayak kapitan saviniçin layihəsi əsasında inşa edilərək bitirilir. 16 yanvar 1853-cü ildə mayak karantin və gömrük postunun gözətçilərinə təhvil verildi.
Yerləşməsi
Mayak şəhərin mərkəzində, Kirov və Nizami adına parkda yerləşir.
N42°03'41,20" E48°17'45,48"
![]() | YUNESKO-nun Ümumdünya irsi, obyekt № 1070 ing. • rus. • fr. |
İstinadlar
- "Mədəni irs abidələri. Dərbənd mayakı". 2021-11-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-26.
- "«Dərbənd» mayakı". 2016-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-26.
- "Дербентский маяк". 2016-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-26.
Mənbə
- Dərbənd mayakı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Derbend mayaki Rusiya Federasiyasinin en cenub mayakidir Mayak Dagistanin Derbend seherinde yerlesir Derbend mayakiDerbend mayakiOlke RusiyaSu hovzesi Xezer deniziYerlesir Derbend Dagistan RusiyaKoordinatlar 42 03 41 sm e 48 17 45 s u Yandirilma ili 1 may 1853Tikilme tarixi 1853Tikinti materiali dasHundurluyu 18 6 mDiapazon esas 18 deniz mili Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mayak Rusiyanin qorunan abideleri ve UNESCO Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir TarixiDerbend qedim zamanlarlar liman seheri olmasina baxmayaraq burada XIX esre qeder limanlarin esas atributlarindan sayilan mayakin olmasi barede melumat yoxdur Rusiya imperiyasina mexsus gemiler Derbend qalasi rayonuna XVI esrin 60 ci illerinde yan almislar Bu zaman ruslar Xezer denizinin qerb sahillerine gerbi yurusler teskil edirdiler I Pyotr Xezer denizinde Rusiyanin tesir dairesini artirmaq ve Baltik Xezer deniz yolunu inkisaf etdirmekle Avropa Serq arasinda ticaret elaqelerini qurmaq meqsedile 1722 1723 cu illerde Rusiya imperator donanamasinin komeyi ile Xezeryani bolgelere herbi yurusunu teskil etmisdir Bunun neticesinde Derbend ve Baki kimi tratuji ehemiyyeti olan seherler ele kecirilir 1826 1828 ci illerde bas vermis Rusiya Iran muharibesi sonrasi Rusiya Xezer denizinde yegane herbi guce cevrildi rus ve fars ticaret gemileri ise denizde serbest dolasma huququ elde etdi XVIII esrde Xezer denizinde poct ve sernisin gemiciliyin inkisafi Derbendde mayak tikitisini zeruri edir Liman qisa zaman kesiyinde inkisaf edirdi Qafqaz canisini general feldmarsal knyaz Mixail Vorontsov Xezer denizinde gemilerin tehlukesizliyini temin etmek ve ve Derbendde mayakin insasini gerceklesdirmek meqsedile qerar qebul edir Mayakin insasina 1851 ci ilde baslanilir 1853 cu ilde mayak kapitan savinicin layihesi esasinda insa edilerek bitirilir 16 yanvar 1853 cu ilde mayak karantin ve gomruk postunun gozetcilerine tehvil verildi YerlesmesiMayak seherin merkezinde Kirov ve Nizami adina parkda yerlesir N42 03 41 20 E48 17 45 48 YUNESKO nun Umumdunya irsi obyekt 1070 ing rus fr Istinadlar Medeni irs abideleri Derbend mayaki 2021 11 12 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 26 Derbend mayaki 2016 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 26 Derbentskij mayak 2016 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 26 MenbeDerbend mayaki