Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
"Dünya romantizm ənənələri və Hüseyn Cavid" - Filologiya elmləri doktoru, professor,cavidşunas alim Əjdər Tağıoğlu tərəfindən yazılmış elmi əsər.
| Dünya romantizm ənənəsı və Hüseyn Cavid | |
|---|---|
| azərb. Dünya romantizm ənənəsı və Hüseyn Cavid | |
 | |
| Müəllif | Əjdər Tağıoğlu |
| Janr | Elmi əsər |
| Orijinalın dili | Azərbaycan dili |
| Rəssam | A.Məmmədov |
| Nəşriyyat | "Elm" nəşriyyatı |
| Nəşr | 1983 |
| Səhifə | 220 |
| Növ | kitab |
| Tiraj | 4000 |
Məzmun
Əjdər İsmayılov monoqrafiyasında, romantik dünya poeziyasının tarixi inkişaf qanunauyğunluqlarını aydınlaşdırmaqda, Şərqdə onun özünəməxsus cəhətlərini ümumiləşdirmək baxımından Hüseyn Cavid yaradıcılığının geniş imkan yaratdığını, bu dahi Azərbaycan şairinin poeziysı öz gərgin mənəvi axtarışlarına, ülvi amalına görə Şekspir, Bayron, Şiller, Höte və başqa dünya şöhrətli romantik şairlərin poeziyasına yaxınlığını göstərir. Dünya romantik şairlərinin əksəriyyəti öz yaradıcılığına Şərqdən, onun zəngin mifologiyasından, bədii- poetik irsindən daha çox qidalanmış, Şərq ruhunun güclü təsirini duymuşlar. Sözgəlişi Bayronun Şərq dünyasına sönməz marağının onun romantik şair kimi yetişməsində, yaradıcılığının geniş dünya şöhrəti qazanmasında çox böyük, səmərəli əhəmiyyəti olmuşdur. (Bayronun poeziyyasında Şərq nəfəsi sonralar Puşkinə təsir göstərmiş, onun şerlərində öz əksini tapmışdır.) Hötenin “Şərq ruhunu dərindən duyması” (Hegel) sayəsində yaratdığı ” Qərb - Şərq divanı”onun romantik- poetik axtarışlarının üfüqlərini genişləndirmiş, poeziyasını zənginləşdirmiş, şöhrətini artırmışdır.
Bayronun, Hötenin və başqa romantiklərin timsalında Qərblə-Şərq ruhunu sintezinə, qovuşmasına çalışmaq meyili göstərir ki, bu da poeziyasının bəşəri meyillərindən sayılmalıdır. Belə meyil bəşəri mədəniyyətinin mahiyyətlə vəhdətini, bütövlükdə insanlığın mənafeyinə xidmət etdiyini təstiqləyir.
Hüseyn Cavid romantizmi öz bədii-estetik mənşəyinə görə Azərbaycan mədə-niyyətinin dərin tarixi qatlarına bağlı olmuş, Şərq bədii düşüncəsindən, fəlsəfəsindən, o cümlədən, panteist görüşlərdən qidalanmış, Avropa, rus ədəbiyyatlarının ənənələrindən milli zəmində bəhrəlanmışdir.Onun istifadə etdiyi mənbələr nə qədər geniş, rəngarəng olsa belə, onları özünün milli poetik düşüncə tərzinə, poeziyasının ahənginə, min bir çalarlı musiqisinə uyğunlaşdırmış, öz orjinal yaradıcılıq fərdiliyinə, şair “mən”inə sadiq qalmış şəxsiyyətinin bütövlüyünü təstiqləmişdir.
Hüseyn Cavid istər ətraf mühitə, istər yaratdığı bədii gerçəkliyə, oxuduğu, öyrəndiyi sənətkarların dünyasının demonik-yaradıcı gücü ucalığından baxmağı bacarırdı. Filosov – şairin istedadının bu demonik-yaradıcı gücü romantizminin bənzərsiz zənginliyində təcəssüm tapmışdır. Əlbəttə Cavid şəxsiyyətinin mənəvi varlığı , Cavid dühasının təbiətini onun əsərlərindən duymaq olar. Bununla belə onun min bir mənəvi tellərlə dərindən bağlı olduğu qaynaqları araşdırmadan yaratdığı əsərləri istənilən elmi səviyyədə dolğun anlamaq qeyri – mümkündür. Ona görə oxuculaımıza təqdim edilən bu kitabda dünya romantizminin inkişafında tam bir dövür açan Hüseyn Cavid poeziyasına baxışdan əvvəl onun heç olmasa bəzi ilkin qaynaqlarını mümkün qədər tarixən izləmək məqsədəuyğun sayılmışdır. Belə bir ilkin cəhd nə qədər çətin olsa belə, nə qədər ilk baxışda əsas mövzudan uzaqlaşma kimi görünsə belə, yersiz deyildir, şairin dünya romantizminin poeziyasında yerini aşkarlamaq üçün gərəklidir. Bəri başdan onu da qeyd edək ki, hazırkı araşdırmada romantizmidən bir ədəbi məktəb kimi danışmaq məqsədi izlənilmir.Yuxarıda verilən işarədən də aydın olur ki, müəllif Cavid dünya romantizm poeziyası ilə başlayan müxtəlif sənət - estetik bağların yalnız biri haqqında-demonizm poeziyası haqqında araşdırma aparmaq fikrindədir. Lakin kitabın həcmi ilə əlaqədar verilmiş imkanı nəzərə alaraq, fikrini bir neçə sənəd nəhənginin simasında izah etməyə və ümumiləşdirməyə çalışmışdır.
Bu kitabı yazanda müəllif Azərbaycan cavidşunaslığının nailiyyətlərinə, dünya romantizminin öyrənilməsində dünya alimlərin zəngin təcrübəsinə əsaslanmış,onlardan dərin minnətdarlıq hissilə bəhrələnmişdir.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Dunya romantizm eneneleri ve Huseyn Cavid Filologiya elmleri doktoru professor cavidsunas alim Ejder Tagioglu terefinden yazilmis elmi eser Dunya romantizm enenesi ve Huseyn Cavidazerb Dunya romantizm enenesi ve Huseyn Cavid Muellif Ejder TagiogluJanr Elmi eserOrijinalin dili Azerbaycan diliRessam A MemmedovNesriyyat Elm nesriyyatiNesr 1983Sehife 220Nov kitabTiraj 4000MezmunEjder Ismayilov monoqrafiyasinda romantik dunya poeziyasinin tarixi inkisaf qanunauygunluqlarini aydinlasdirmaqda Serqde onun ozunemexsus cehetlerini umumilesdirmek baximindan Huseyn Cavid yaradiciliginin genis imkan yaratdigini bu dahi Azerbaycan sairinin poeziysi oz gergin menevi axtarislarina ulvi amalina gore Sekspir Bayron Siller Hote ve basqa dunya sohretli romantik sairlerin poeziyasina yaxinligini gosterir Dunya romantik sairlerinin ekseriyyeti oz yaradiciligina Serqden onun zengin mifologiyasindan bedii poetik irsinden daha cox qidalanmis Serq ruhunun guclu tesirini duymuslar Sozgelisi Bayronun Serq dunyasina sonmez maraginin onun romantik sair kimi yetismesinde yaradiciliginin genis dunya sohreti qazanmasinda cox boyuk semereli ehemiyyeti olmusdur Bayronun poeziyyasinda Serq nefesi sonralar Puskine tesir gostermis onun serlerinde oz eksini tapmisdir Hotenin Serq ruhunu derinden duymasi Hegel sayesinde yaratdigi Qerb Serq divani onun romantik poetik axtarislarinin ufuqlerini genislendirmis poeziyasini zenginlesdirmis sohretini artirmisdir Bayronun Hotenin ve basqa romantiklerin timsalinda Qerble Serq ruhunu sintezine qovusmasina calismaq meyili gosterir ki bu da poeziyasinin beseri meyillerinden sayilmalidir Bele meyil beseri medeniyyetinin mahiyyetle vehdetini butovlukde insanligin menafeyine xidmet etdiyini testiqleyir Huseyn Cavid romantizmi oz bedii estetik menseyine gore Azerbaycan mede niyyetinin derin tarixi qatlarina bagli olmus Serq bedii dusuncesinden felsefesinden o cumleden panteist goruslerden qidalanmis Avropa rus edebiyyatlarinin enenelerinden milli zeminde behrelanmisdir Onun istifade etdiyi menbeler ne qeder genis rengareng olsa bele onlari ozunun milli poetik dusunce terzine poeziyasinin ahengine min bir calarli musiqisine uygunlasdirmis oz orjinal yaradiciliq ferdiliyine sair men ine sadiq qalmis sexsiyyetinin butovluyunu testiqlemisdir Huseyn Cavid ister etraf muhite ister yaratdigi bedii gercekliye oxudugu oyrendiyi senetkarlarin dunyasinin demonik yaradici gucu ucaligindan baxmagi bacarirdi Filosov sairin istedadinin bu demonik yaradici gucu romantizminin benzersiz zenginliyinde tecessum tapmisdir Elbette Cavid sexsiyyetinin menevi varligi Cavid duhasinin tebietini onun eserlerinden duymaq olar Bununla bele onun min bir menevi tellerle derinden bagli oldugu qaynaqlari arasdirmadan yaratdigi eserleri istenilen elmi seviyyede dolgun anlamaq qeyri mumkundur Ona gore oxuculaimiza teqdim edilen bu kitabda dunya romantizminin inkisafinda tam bir dovur acan Huseyn Cavid poeziyasina baxisdan evvel onun hec olmasa bezi ilkin qaynaqlarini mumkun qeder tarixen izlemek meqsedeuygun sayilmisdir Bele bir ilkin cehd ne qeder cetin olsa bele ne qeder ilk baxisda esas movzudan uzaqlasma kimi gorunse bele yersiz deyildir sairin dunya romantizminin poeziyasinda yerini askarlamaq ucun gereklidir Beri basdan onu da qeyd edek ki hazirki arasdirmada romantizmiden bir edebi mekteb kimi danismaq meqsedi izlenilmir Yuxarida verilen isareden de aydin olur ki muellif Cavid dunya romantizm poeziyasi ile baslayan muxtelif senet estetik baglarin yalniz biri haqqinda demonizm poeziyasi haqqinda arasdirma aparmaq fikrindedir Lakin kitabin hecmi ile elaqedar verilmis imkani nezere alaraq fikrini bir nece sened nehenginin simasinda izah etmeye ve umumilesdirmeye calismisdir Bu kitabi yazanda muellif Azerbaycan cavidsunasliginin nailiyyetlerine dunya romantizminin oyrenilmesinde dunya alimlerin zengin tecrubesine esaslanmis onlardan derin minnetdarliq hissile behrelenmisdir Hemcinin baxEjder Ismayilov