Dövlət mexanizmi — praktik olaraq dövlət gücünü, dövlətin vəzifələrini və funksiyalarını həyata keçirən dövlət orqanlarının və qurumlarının ayrılmaz bir iyerarxik sistemi. Dövlətin mexanizmi dövlətin mahiyyətinin ayrılmaz hissəsidir: dövlət mexanizmi xaricində və olmadan dövlət mövcuddur və ola da bilməz.
Xüsusiyyətləri
- Dürüstlük — dövlətin mexanizmi ayrılmaz bir quruluşdur; bir dövlətin ərazisində və bir dövlət daxilində bir neçə dövlət aparatı mövcud ola bilməz ;
- Hiyerarşiya — dövlətin mexanizmi koordinasiya və tabelik prinsiplərinə əsaslanır, mürəkkəb bir güc piramidal quruluşunu təmsil edir ;
- Xüsusi bir tərkib — dövlət mexanizminin strukturuna daxil olan dövlət orqanları və qurumları xüsusi təlim keçmiş insanlardan ibarətdir ;
- Fəaliyyətin xüsusi məqsədləri — dövlət hakimiyyətinin, dövlətin tapşırıq və funksiyalarının həqiqi icrası ;
- Maddi və texniki təhlükəsizlik.
"Dövlət mexanizmi" və "dövlət aparatı" anlayışı
"Dövlət mexanizmi" və "dövlət aparatı" anlayışları arasındakı əlaqəyə dair bir neçə fikir vardır:
- Bu anlayışlar əhatə dairəsi ilə tamamilə üst-üstə düşür, sinonim kimi istifadə olunur. "Mexanizm" termini yalnız aparatın bütövlüyünü, effektiv fəaliyyətə yönəlməsini vurğulayır.
- Dövlət aparatı birbaşa idarəetmə fəaliyyətini həyata keçirən və bunun üçün səlahiyyət səlahiyyətləri verilən orqanlar sistemi kimi başa düşülür və "dövlət maşını" anlayışına dövlət aparatı, dövlət qurumları və təşkilatları ilə yanaşı dövlət aparatının fəaliyyət göstərdiyi dövlət aparatının (silahlı qüvvələr, polis, cəza müəssisələri və s.) "maddi əlavələri".
- Dövlətin aparatı statikada dövlətin bütün orqanları və dövlət mexanizmi altında eyni orqanlar olaraq, ancaq dinamik olaraq başa düşülür. Dövlətin aparatını öyrənərkən ilk növbədə bu və ya digər dövlət orqanının məqsədi, formalaşma qaydası, səriştəsi və dövlətin mexanizmi öyrənilərkən birbaşa dövlət orqanlarının fəaliyyəti, əlaqələri haqqında danışılır. dövlətin müəyyən funksiyalarını həyata keçirmə prosesində bir-biri ilə.
- Dövlətin mexanizmi yalnız işçilərin deyil, həm də dövlət funksiyalarının və vəzifələrinin həyata keçirilməsinə xidmət edən maddi-texniki obyektlərin hamısını özündə birləşdirən daha geniş bir kateqoriyadır. Dövlətin mexanizmindən fərqli olaraq, dövlət aparatı yalnız dövlət qulluqçularının məcmusu kimi başa düşülür. Beləliklə, dövlət aparatı dövlət mexanizmi ilə sinonim deyildir, çünki dövlət mexanizmi dövlət orqanlarına əlavə olaraq dövlət qurumları və müəssisələrini də əhatə edir .
İş prinsipləri
Dövlət aparatının təşkili və fəaliyyətinin əsas prinsipləri :
- Dövlət aparatının bütün səviyyələrində vətəndaşların maraqlarının təmsil olunması.
- Dövlət aparatının fəaliyyətində aşkarlıq və açıqlıq.
- Yüksək peşəkarlıq və səriştə.
- Qanuni.
- Federasiya üzvlərinin mərkəzi ilə dövlət hakimiyyəti arasında tabelik və aydın qarşılıqlı əlaqə (federal əyalətlərdə).
Dövlət mexanizmi quruluşu
Dövlət mexanizminin strukturunda 5 səviyyə vardır:
- Dövlət orqanları — amiranə səlahiyyətləri var.
- Dövlət təşkilatları: qurumlar və müəssisələr — amiranə səlahiyyətləri yoxdur.
- Dövlət qulluqçuları dövlət orqanlarında və ya qurumlarda çalışan, lakin səlahiyyətləri olmayan (dövlət qulluqçularına qarşı) şəxslərdir.
- Maddi ehtiyatlar.
- Dövlət aparatına dövlət başçısı, qanunverici, icraedici və məhkəmə hakimiyyəti, məcburetmə orqanları (Daxili İşlər Nazirliyi, FSB, prokurorluq) və silahlı qüvvələr daxildir.
İstinadlar
- Алексеев С. С., Архипов С. И., 2005 və с. 136
- Матузов Н.И., Малько А.В., 2012
- Перевалов В.Д., 2010 və с. 68
- Мухаев Р.Т. Правоведение, 2013
- Общая теория права и государства: Учебник / Под ред. В. В. Лазарева. — 3-е изд., перераб. и доп. — М.: Юристъ, 2001. — С 238.
- Алехина О. М. Теоретико-методологические аспекты проблемы определения понятия государственного механизма РФ // Право: теория и практика. — 2003. — № 15. — С. 42–45
- Абдулаев М. И., Комаров С. А. Проблемы теории государства и права. СПБ.,2003. С. 83–84.
- Братановский С.Н., 2013
Ədəbiyyat
- Алексеева С. И. Основные этапы развития аппарата государственного управления в России // С. И. Алексеева, О. В. Егоренкова, Т. Н. Захарова. Политическая история России: Учебное пособие. Ч. 1. IX — начало XX вв. СПб., 2005. С. 182–281.
- Алексеев С. С., Архипов С. И. Теория государств и права: учебник для вузов. М.: Норма. Отв. ред. Алексеев С. С., Архипов С. И. 2005. ISBN .
- Перевалов В.Д. Теория государств и права: учебник для вузов. М.: Юрайт. 2010. ISBN .
- Братановский С.Н. Теория государств и права: курс лекций (1000 nüs.). М.: ЮНИТИ. Отв. ред. С.Н. Братановский, Джамбалаев Я.Р., Епифанов А.Е. 2013. ISBN .Arxiv surəti 23 may 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Матузов Н.И., Малько А.В. Теория государств и права. Курс лекций (3-e изд., перераб. и доп. 1000 экз. nüs.). М.: Норма: НИЦ Инфра-М. Отв. ред. Матузов Н.И., Малько А.В. 2012. ISBN .
- Мухаев Р.Т. Правоведение. М.: ЮНИТИ-ДАНА. 2013. ISBN .Arxiv surəti 23 may 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dovlet mexanizmi praktik olaraq dovlet gucunu dovletin vezifelerini ve funksiyalarini heyata keciren dovlet orqanlarinin ve qurumlarinin ayrilmaz bir iyerarxik sistemi Dovletin mexanizmi dovletin mahiyyetinin ayrilmaz hissesidir dovlet mexanizmi xaricinde ve olmadan dovlet movcuddur ve ola da bilmez XususiyyetleriDurustluk dovletin mexanizmi ayrilmaz bir qurulusdur bir dovletin erazisinde ve bir dovlet daxilinde bir nece dovlet aparati movcud ola bilmez Hiyerarsiya dovletin mexanizmi koordinasiya ve tabelik prinsiplerine esaslanir murekkeb bir guc piramidal qurulusunu temsil edir Xususi bir terkib dovlet mexanizminin strukturuna daxil olan dovlet orqanlari ve qurumlari xususi telim kecmis insanlardan ibaretdir Fealiyyetin xususi meqsedleri dovlet hakimiyyetinin dovletin tapsiriq ve funksiyalarinin heqiqi icrasi Maddi ve texniki tehlukesizlik Dovlet mexanizmi ve dovlet aparati anlayisi Dovlet mexanizmi ve dovlet aparati anlayislari arasindaki elaqeye dair bir nece fikir vardir Bu anlayislar ehate dairesi ile tamamile ust uste dusur sinonim kimi istifade olunur Mexanizm termini yalniz aparatin butovluyunu effektiv fealiyyete yonelmesini vurgulayir Dovlet aparati birbasa idareetme fealiyyetini heyata keciren ve bunun ucun selahiyyet selahiyyetleri verilen orqanlar sistemi kimi basa dusulur ve dovlet masini anlayisina dovlet aparati dovlet qurumlari ve teskilatlari ile yanasi dovlet aparatinin fealiyyet gosterdiyi dovlet aparatinin silahli quvveler polis ceza muessiseleri ve s maddi elaveleri Dovletin aparati statikada dovletin butun orqanlari ve dovlet mexanizmi altinda eyni orqanlar olaraq ancaq dinamik olaraq basa dusulur Dovletin aparatini oyrenerken ilk novbede bu ve ya diger dovlet orqaninin meqsedi formalasma qaydasi seristesi ve dovletin mexanizmi oyrenilerken birbasa dovlet orqanlarinin fealiyyeti elaqeleri haqqinda danisilir dovletin mueyyen funksiyalarini heyata kecirme prosesinde bir biri ile Dovletin mexanizmi yalniz iscilerin deyil hem de dovlet funksiyalarinin ve vezifelerinin heyata kecirilmesine xidmet eden maddi texniki obyektlerin hamisini ozunde birlesdiren daha genis bir kateqoriyadir Dovletin mexanizminden ferqli olaraq dovlet aparati yalniz dovlet qulluqcularinin mecmusu kimi basa dusulur Belelikle dovlet aparati dovlet mexanizmi ile sinonim deyildir cunki dovlet mexanizmi dovlet orqanlarina elave olaraq dovlet qurumlari ve muessiselerini de ehate edir Is prinsipleriDovlet aparatinin teskili ve fealiyyetinin esas prinsipleri Dovlet aparatinin butun seviyyelerinde vetendaslarin maraqlarinin temsil olunmasi Dovlet aparatinin fealiyyetinde askarliq ve aciqliq Yuksek pesekarliq ve seriste Qanuni Federasiya uzvlerinin merkezi ile dovlet hakimiyyeti arasinda tabelik ve aydin qarsiliqli elaqe federal eyaletlerde Dovlet mexanizmi qurulusuDovlet mexanizminin strukturunda 5 seviyye vardir Dovlet orqanlari amirane selahiyyetleri var Dovlet teskilatlari qurumlar ve muessiseler amirane selahiyyetleri yoxdur Dovlet qulluqculari dovlet orqanlarinda ve ya qurumlarda calisan lakin selahiyyetleri olmayan dovlet qulluqcularina qarsi sexslerdir Maddi ehtiyatlar Dovlet aparatina dovlet bascisi qanunverici icraedici ve mehkeme hakimiyyeti mecburetme orqanlari Daxili Isler Nazirliyi FSB prokurorluq ve silahli quvveler daxildir IstinadlarAlekseev S S Arhipov S I 2005 ve s 136 Matuzov N I Malko A V 2012 Perevalov V D 2010 ve s 68 Muhaev R T Pravovedenie 2013 Obshaya teoriya prava i gosudarstva Uchebnik Pod red V V Lazareva 3 e izd pererab i dop M Yurist 2001 S 238 Alehina O M Teoretiko metodologicheskie aspekty problemy opredeleniya ponyatiya gosudarstvennogo mehanizma RF Pravo teoriya i praktika 2003 15 S 42 45 Abdulaev M I Komarov S A Problemy teorii gosudarstva i prava SPB 2003 S 83 84 Bratanovskij S N 2013EdebiyyatAlekseeva S I Osnovnye etapy razvitiya apparata gosudarstvennogo upravleniya v Rossii S I Alekseeva O V Egorenkova T N Zaharova Politicheskaya istoriya Rossii Uchebnoe posobie Ch 1 IX nachalo XX vv SPb 2005 S 182 281 Alekseev S S Arhipov S I Teoriya gosudarstv i prava uchebnik dlya vuzov M Norma Otv red Alekseev S S Arhipov S I 2005 ISBN 5 89123 785 7 Perevalov V D Teoriya gosudarstv i prava uchebnik dlya vuzov M Yurajt 2010 ISBN 978 5 9916 0862 6 Bratanovskij S N Teoriya gosudarstv i prava kurs lekcij 1000 nus M YuNITI Otv red S N Bratanovskij Dzhambalaev Ya R Epifanov A E 2013 ISBN 978 5 238 02436 3 Arxiv sureti 23 may 2014 tarixinden Wayback Machine saytindaMatuzov N I Malko A V Teoriya gosudarstv i prava Kurs lekcij 3 e izd pererab i dop 1000 ekz nus M Norma NIC Infra M Otv red Matuzov N I Malko A V 2012 ISBN 978 5 91768 271 6 Muhaev R T Pravovedenie M YuNITI DANA 2013 ISBN 978 5 238 02199 7 Arxiv sureti 23 may 2014 tarixinden Wayback Machine saytinda