Dunay-Qara dəniz kanalı — Dunay çayını Qara dənizlə birləşdirən qısa yol. Həm də gəmiçilik üçün yaralı olan bir kanal. Kanal keçmiş liman şəhəri olan Çernavodedən Dunayın yatağından ayrılır. Mecidiyyə və Basarabi şəhərləri ərazisindən Konstansa dəniz limanına axır. bununla da iki şəhəri daxili limana çevirir. Poarta-Albedən isə kanal iki hissəyə bölünür. Kanal platosundan axır.
Dunay-Qara dəniz | |
---|---|
ro/Canalul Dunăre-Marea Neagră | |
Axdığı yerlər | Rumıniya |
Giriş | Dunay |
Mənsəb | Qara dəniz |
Uzunluğu | 64,4 km |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Kanalın inşasına hələ Osmanlı imperiyası dönəmində ehtiyac yaranmışdır. Dunay-Qara dəniz kanalının inşası haqqında ilk qərar 1948-ci ildə verilmişdir. Rumıniya Kommunist Partiyası Siyasi Bürosunun üzvlərinin sözlərinə görə bu layihənin təklifini ilk dəfə Stalin vermişdir. Rumıniya kommunistlərinin kanalı "Rumıniya burjuaziyasının qəbri" adlandırırdı.
Burada istifadə olunan texnikanın bir hissəsi Volqa-Don kanalının tikintisi bitdikdən sonra bura gətirilmişdir. İşlərin böyük qismi isə əllə aparılırdı. 1953-cü ildə kanal hələ hazır deyildi. 1952-ci ildə onun tikintisində iştirak edənlərin bir qismi sabotajda ittiham edilərək güllələnmişdir. bundan sonra kanal 23 il müddətində baxımsız qalır.
"Mavi xətt"
1976-cı ildə Nikolae Çauşesku kanalın tikintisini başa vurmaq qərarına gəlir. Tarixçilərin fikrinə görə Çauşesku SSRİ-dən asılı siyasət yeritmirdi. Bu səbəbdən Rumıniya Dunayı Qara dənizlə birləşdirən kanala ehtiyac duyurdu. Üstəlik Dunay çayının deltası SSRİ donanmasının nəzarətində idi. Bu dəfə kanal "Mavi xətt" adlandırılır. Onun tikintisinə ölkə istehsalı olan texnikalar cəlb edilir. Artıq 1984-cü ildə kanalın ilkin mərhələsi istifadəyə verilir. Şimal keçidi isə 1987-ci ildə tam hazır olur.
Kanalın tikintisi 2 mld avropa başa gəlir. Ancaq onun dərinliyi 5–7 metr arasında dəyişməsi səbəbindən olduqca az istifadə olunur. Belə ki, buradan iri tonnajlı gəmilər keçə bilmir. 2006-cı il məlumatına görə kanal 3 milyon avro gəlir gətirmişdir. Kanal dənizə olan məsafəni 400 km qısaldır. 2007-ci ildə Ukrayna özünün Dunay-Qara dəniz kanalını istifadəyə vermişdir. Bu kanalın xərci digərindən olduqca azdır.
Həmçinin bax
Mənbə
- Wikimapia xəritəsi
İstinadlar
- Movrodiyev, М.А. Dobrca. 1917.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dunay Qara deniz kanali Dunay cayini Qara denizle birlesdiren qisa yol Hem de gemicilik ucun yarali olan bir kanal Kanal kecmis liman seheri olan Cernavodeden Dunayin yatagindan ayrilir Mecidiyye ve Basarabi seherleri erazisinden Konstansa deniz limanina axir bununla da iki seheri daxili limana cevirir Poarta Albeden ise kanal iki hisseye bolunur Kanal platosundan axir Dunay Qara denizro Canalul Dunăre Marea NeagrăAxdigi yerler RuminiyaGiris DunayMenseb Qara denizUzunlugu 64 4 km Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiDunay Qara deniz kanaliDunay Qara deniz kanalinin sxemi Kanalin insasina hele Osmanli imperiyasi doneminde ehtiyac yaranmisdir Dunay Qara deniz kanalinin insasi haqqinda ilk qerar 1948 ci ilde verilmisdir Ruminiya Kommunist Partiyasi Siyasi Burosunun uzvlerinin sozlerine gore bu layihenin teklifini ilk defe Stalin vermisdir Ruminiya kommunistlerinin kanali Ruminiya burjuaziyasinin qebri adlandirirdi Burada istifade olunan texnikanin bir hissesi Volqa Don kanalinin tikintisi bitdikden sonra bura getirilmisdir Islerin boyuk qismi ise elle aparilirdi 1953 cu ilde kanal hele hazir deyildi 1952 ci ilde onun tikintisinde istirak edenlerin bir qismi sabotajda ittiham edilerek gullelenmisdir bundan sonra kanal 23 il muddetinde baximsiz qalir Mavi xett 1976 ci ilde Nikolae Causesku kanalin tikintisini basa vurmaq qerarina gelir Tarixcilerin fikrine gore Causesku SSRI den asili siyaset yeritmirdi Bu sebebden Ruminiya Dunayi Qara denizle birlesdiren kanala ehtiyac duyurdu Ustelik Dunay cayinin deltasi SSRI donanmasinin nezaretinde idi Bu defe kanal Mavi xett adlandirilir Onun tikintisine olke istehsali olan texnikalar celb edilir Artiq 1984 cu ilde kanalin ilkin merhelesi istifadeye verilir Simal kecidi ise 1987 ci ilde tam hazir olur Kanalin tikintisi 2 mld avropa basa gelir Ancaq onun derinliyi 5 7 metr arasinda deyismesi sebebinden olduqca az istifade olunur Bele ki buradan iri tonnajli gemiler kece bilmir 2006 ci il melumatina gore kanal 3 milyon avro gelir getirmisdir Kanal denize olan mesafeni 400 km qisaldir 2007 ci ilde Ukrayna ozunun Dunay Qara deniz kanalini istifadeye vermisdir Bu kanalin xerci digerinden olduqca azdir Hemcinin baxMenbeWikimapia xeritesiIstinadlarMovrodiyev M A Dobrca 1917